مطالعات مدیریت شهری
سال:1390 | دوره:3 | شماره:8 |تعداد مقالات:8

مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف آرمانی ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در شهرها به کمک طراحی شهری و محیطی و به منظور نیل به جامعه ای امن انجام گردیده است. هدف ویژه ای که پژوهشگران در پی آن بوده اند تعیین رابطه طراحی شهری با میزان امنیت اجتماعی بوده است و برای این منظور فرض گردیده است که بین مولفه های طراحی شهری شامل اندازه و فرم فضا، آسایش بصری و محیطی، سازمان فضایی و نفوذپذیری، و کیفیت مسکن و کاربری زمین با میزان امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد.روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش شهر کرج می باشد و حجم جامعه آماری بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1385 مرکز آمار ایران برابر با 1732275 نفر می باشد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد که با استفاده از روش تصادفی طبقه ای، به ترتیب ابتدا از منطقه، سپس ناحیه و پس از آن محله نمونه گیری شده است. با توجه به جدول کرجسی - مورگان، حجم نمونه 384=n می باشد. در نهایت با استفاده از روش های مطالعه کتابخانه ای و میدانی به جمع آوری داده ها پرداخته شده و داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل و روابط بین آنها مورد سنجش قرار گرفته استیافته ها: در این پژوهش رابطه ای قوی میان نمره مولفه های طراحی شهری و نمره جرایم رخ داده یافته شده است. به علاوه، بهبود شاخص های این مولفه ها، منجر به کاهش میزان جرایم ارتکاب یافته گردیده است. در نتیجه، امنیت اجتماعی بهبود یافته است که نشان دهنده رابطه مستقیم میان این مولفه ها و میزان امنیت اجتماعی می باشد، به گونه ای که با بهبود این مولفه ها، میزان امنیت اجتماعی بهبود یافته و در نتیجه هر چهار فرضیه این پژوهش مورد تایید قرار گرفته است. نتیجه گیری: از آنجایی که فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفته اند، به نظر می رسد که شاخص های مولفه های طراحی شهری نقشی حیاتی در میزان امنیت اجتماعی از نظر شهروندان ایفا می کنند. بنابراین، بهبود شاخص های طراحی شهری با الویت میزان قوی بودن روابط میان مولفه های طراحی شهری و میزان امنیت اجتماعی می تواند بسترهای ارتکاب اعمال مجرمانه در جامعه را کاهش دهد و موجب افزایش میزان امنیت اجتماعی گردد.

مقدمه و هدف پژوهش: انسان موجودی است تغییرپذیر با توانایی های بالقوه و نامحدود که این توانایی ها می توانند از طریق آموزش از قوه به فعل در آید. در زمینه مدیریت نیز این امر پوشیده نیست. تحولات مدیریت از جمله ارتقاء سطح کارآفرینی تابعی از یادگیری است و یادگیری از طریق آموزش اثربخش امکان پذیر است. لذا این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اثربخشی دوره های آموزشی و توسعه کارآفرینی در بین شرکتهای کارآفرین مستقل شهرستان همدان، که در زمینه های صنعت، کشاورزی و خدمات فعالیت دارند و توسط اداره کار و امور اجتماعی استان همدان معرفی شد انجام گردیده است.روش پژوهش: این تحقیق از نظرهدف کاربردی و از نظر روش پیماشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل روسای201  شرکت کارآفرین مستقل شهرستان همدان است که با استفاده از فرمول n تعداد 97 شرکت به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نمونه مورد نظر از طریق روش نمونه گیری طبقه بندی - تصادفی انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه اثربخشی آموزش محقق ساخته و پرسشنامه توسعه کارآفرینی که از ترکیب چندین پرسشنامه مرتبط استخراج شده، استفاده گردیده است. داده های گرد آوری شده با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، بوسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها نشان دادکه رابطه معنی داری بین اثربخشی دوره های آموزشی و مولفه های آن با توسعه کارآفرینی وجود دارد. طبق نتایج بدست آمده بیشترین همبستگی مربوط به مولفه رفتار به میزان 0.479 و کمترین همبستگی مربوط به مولفه یادگیری به میزان 0.339 می باشد و همبستگی بین اثربخشی دوره های آموزشی با توسعه کارآفرینی برابر0.510  بدست آمد.

مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری تهران از زمان شکل گیری شوراهای محلی تاکنون، به دلیل ارتباط با ساختارهای اجتماعی شهر و شهروندان و همچنین به دلیل درک نارسایی های رو به رشد و زیاد از حد اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و زیست شهری به تدریج رویکردی اجتماع محور در پیش گرفته است، می توان این تغییر نگرش را در پذیرش مسوولیت اجتماعی سازمانی (CSR) مدیریت شهری با محوریت شهرداری در تابعیت از شرایط جهانی و پیش رفتن به سوی حکمروایی خوب شهری تعبیر کرد، این نوشتار در پی پاسخ به این سوال است که: «چه عواملی باعث شده مدیریت شهری تهران در پی تغییر نقش شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی خدماتی - اجتماعی باشد و موانع ساختاری و سیاسی فرا روی این تغییر رویه کدامند؟ گام های اساسی برای عملیاتی کردن رویکرد شهرداری به منزله نهاد اجتماعی چیست؟ در این راستا ضمن ارزیابی زمینه های این تغییر رویه و نگرش در مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت شهری تهران، به چالش های فرا روی آن در حوزه سیاسی و ساختاری پرداخته شده است.»روش پژوهش: روش تحقیق این نوشتار توصیفی و تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی های اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده اند. روش های تحلیل در این نوشتار، روش های تحلیل محتوی و روش های تاویلی - تفسیری است. محدوده مکانی مورد بررسی این پژوهش، محدوده شهری تهران است که حوزه ماموریت شهرداری تهران می باشد.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که مهم ترین موانع این اقدام و الزام به دو حوزه درون سازمانی «شهرداری و شورا» و برون سازمانی «دولت و سایر ساختارهای حاکمیتی» بر می گردد. این موانع از یک سو مستلزم بازنگری در روابط درون سازمانی شهرداری تهران و ارتقاء مسوولیت پذیری اجتماعی سازمانی و از سوی دیگر مستلزم تحول در رابطه دولت و مدیریت شهری تهران است. عدم واگذاری ماموریت ها و تصدی های اجرایی به مدیران محلی سبب، تعارض ساختاری و تداخل ماموریت ها.نتیجه گیری: مشاهدات و گزارش ها نشان می دهد عدم واگذاری ماموریت ها و تصدی های اجرایی به مدیران محلی سبب تعارض ساختاری و تداخل ماموریت ها شده است. بنابراین تغییر رویه های مدیریت ملی و محلی ناشی از آینده نگری نبوده، بلکه بیشتر در پی تحولات و انباشت نارسایی ها، ناچار به بازنگری در اداره امور بوده است. شهرداری ها و شوراهای مدیریت های محلی نیز نیازمند تحول ساختاری و نهادی هستند که شاخص های آن در راستای شهر انسان گرا و حکمروایی خوب شهری، ارتقاء بهره وری و شهروند محوری برنامه ها و بودجه ها باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: آب به عنوان یک کالای با ارزش که مقدار آن محدود بوده و مورد نیاز بخش های اقتصادی مانند تولیدی، زیر بنایی و خدماتی می باشد. آبرسانی شهری و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب مانند بسیاری از خدمات زیر بنایی دیگر بطور سنتی جزو وظایف دولت ها بوده است. ولی تجربیات موجود نشان دهنده این واقعیت است، که در مواردی ارائه خدمات زیر بنایی مورد نیاز، مطابق با انتظارات نبوده است. در قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه کشور، خصوصی سازی به عنوان راهی برای حل این مشکل انتخاب شده است. موانع واگذاری شرکت های آب و فاضلاب (شهر تهران) به بخش خصوصی کدامند؟روش پژوهش: برای شناخت این موانع، پژوهشی از نوع توصیفی با هدف کاربردی در سال 1389 صورت گرفت. در پرسشنامه اول، نظر 39 نفر از متخصصان و صاحب نظران در بخش صنعت آب و فاضلاب (تهران) و اعضای هیات علمی گروه آب و فاضلاب دانشگاه صنعت آب و برق تهران و در پرسشنامه دوم نظر پانزده نفر بصورت هدفمند گرفته شد.یافته ها: نتایج پژوهش بر اساس فرضیه موجود این است که، موانع «ساختاری»، «اقتصادی»، «اجتماعی و فرهنگی» «قانونی» و «سیاسی» در امر واگذاری شرکت های آب و فاضلاب به خصوص تهران به بخش خصوصی وجود دارد. با استفاده از روش دیماتل و منطق فازی، موانع «اقتصادی» و «اجتماعی و فرهنگی» به عنوان موانع اثرگذار و بقیه موانع به ترتیب «قانونی»، «ساختاری» و «سیاسی» از دو موانع اولی تاثیر می پذیرند.نتیجه گیری: لذا با کاهش موانع «اقتصادی»، «اجتماعی و فرهنگی» به دلیل تاثیرگذاری که بر روی دیگر موانع دارند، تحت تاثیر قرار داده و تغییرات در جهت کاهش موانع «ساختاری»، «قانونی» و «سیاسی» بوجود خواهد آمد.

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مسائل و مشکلات مربوط به مسکن از جمله دغدغه های روز دولت و مردم ساکنین کلان شهرهای ایران محسوب می شود. یکی از عوامل اقتصادی موثر بر توسعه هر منطقه، قیمت املاک مسکونی و تجاری است. بدون شک قیمت واحدهای مسکونی یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر عرضه و تقاضای آنها می باشد. بنابراین بررسی نحوه تاثیرگذاری عوامل و پارامترهای مختلف کمی و کیفی بر قیمت واحدهای مسکونی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر سنجش کمی پارامترهای موثر بر قیمت واحدهای مسکونی در محله طراحی شده نارمک در شهر تهران است.روش پژوهش: روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش «توصیفی - تحلیلی» است و روش مورد استفاده روش OLS و فرم تابعی Lin_Lin بوده است.یافته ها: از میان پارامترهای موثر بر قیمت، تراکم جمعیت (-0.2)، عمر بنا (1.17-)، طرح زوج و فرد (32.17-) و متوسط مساحت (0.13-) واحد تاثیر منفی و تعداد طبقات (37.25)، تعداد واحد مسکونی (0.22) و تجاری (0.44) واحد تاثیر مثبت داشته اند.نتیجه گیری: استفاده از مدل هدانیک قیمت در تعیین عوامل موثر بر قیمت واحدهای مسکونی شرایطی را فراهم می کند که در برنامه ریزی مسکن و برنامه های ساخت و ساز واحدهای مسکونی به عوامل موثر توجه گردد. هر چند عملا برای آنها بازار وجود ندارد و به طور مستقیم مورد خرید و فروش قرار نمی گیرند، اما ارزشمند هستند.

مقدمه و هدف پژوهش: ایران بعد از کشورهای آمریکا، چین و ترکیه، بالاتری درصد کارست را دارد و بیش از 11 درصد سطح کشورمان را سازه های کارستی می پوشاند. چون منابع کارستی اصولا در ارتفاعات و تقریبا دور از آلودگی های انسانی هستند، لذا از نظر منابع آب از اهمیت بسیار بالایی بر خورداراند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت منابع آب کارستی شهرستان ایذه و مدیریت آن می باشد.روش پژوهش: این تحقیق از روش تحلیلی - توصیفی و با استناد به مطالعات میدانی کتابخانه ای انجام شده است. همچنین جهت تهیه نقشه های متعدد و تجزیه و تحلیل های لازم از نرم افزار Gis و spss استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان می دهد که دشت ایذه یک پولژه کارستی است و یکی از مناطق مهم کارستی ایران است. مساحت کل حوضه آبریز ایذه حدود 380 کیلومتر مربع است که از این مقدار 175 کیلومتر مربع دشت و 205 کیلومتر مربع را ارتفاعات کارستی تشکیل می دهد. دریاچه های آب بندان و میانگران پست ترین نقطه آن است. با توجه به میزان بارندگی شهر ایذه که حدود 600 تا 800 میلی متر می باشد. این میزان بارش برای گسترش پدیده های کارستیک در سازند های آهکی منطقه کافی و مناسب است. قسمت اعظم آب آشامیدنی اهالی شهر ایذه از چاه های آهکی حفاری شده در سازند آهکی آسماری تامین می شود. وجود پدیده های کارستی از قبیل غارهای انحلالی و چشمه های کارستی درسازند آسماری در ناحیه ایذه و همچنین وجود چاه های آهکی با آب دهی زیاد و کیفیت بسیار در این سازند نشانگر توسعه پدیده کارست شدگی در سنگ آهک های این ناحیه می باشد و با توجه به اطلاعات موجود به نظر می رسد سازندهای سخت این منطقه از پتانسیل آبی مناسبی برخوردار باشند که بهره برداری بهینه و مدیریت منابع آب این شهرستان می تواند در تامین آب شرب اهالی منطقه و توسعه اجتماعی و اقتصادی آن نقش به سزایی داشته باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای سبز شهری یکی از عناصر مهم ساختار شهر هستند. از این فضا ها می توان به عنوان ریه های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت هستند. همچنین کاربری فضای سبز به عنوان معیار مهم و ارزشمند در شهرها مطرح است که این اهمیت به دلیل کارکردهای متنوع زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فضای سبز شهری است. امروزه بدون توجه به توان ها و پتانسیل های طبیعی مناطق شهری و بدون در نظر گرفتن استانداردهای موجود اقدام به برنامه ریزی و ارائه راهکار می شود که اثرات سوء آن در چهره شهرهای ما نمایان است. بررسی معیارهای محیطی و شناخت توان های طبیعی یکی از گام های اساسی در خصوص برنامه ریزی فضاهای سبز شهری و از آن راه داشتن شهری پایدار است.روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و روش انجام تحلیل های این پژوهش توصیفی - تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی است. محور و اساس کار در این پژوهش، تعیین معیارهای کمی و محیطی است که با تعیین آنها به ارزیابی توان ها و محدودیت های محیطی - طبیعی منطقه 9 شهر مشهد و همچنین بررسی کمی فضای سبز موجود پرداخته شده است.یافته ها: بررسی های انجام شده در خصوص توان ها و محدودیت های طبیعی منطقه 9 شهر مشهد، نشان داد که با توجه به موقعیت ویژه منطقه و داشتن پتانسیل های بالقوه، این منطقه به لحاظ داشتن فضای سبز، منطقه ای فقیر می باشد که این امر، لزوم توجه و رسیدگی مسوولان شهری را می طلبد.نتیجه گیری: به منظور بهبود فضای سبز در منطقه 9 شهر مشهد، باید اصلاحات ساختاری مد نظر قرار گیرد، چرا که، این اصلاحات، می تواند علاوه بر بهبود فضای سبز و تقویت هنجارهای مطلوب، پایداری محیط را نیز تضمین کند و از سوی دیگر، توسعه سطح سبز از طریق تغییر نوع کشت از چمن به درخت (با توجه به معضل هزینه و آبرسانی)، می تواند در بلند مدت، پاسخگوی نیاز به فضای سبز منطقه باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: بحث پدافند غیر عامل خصوصا کاربرد آن در برنامه ریزی شهری و منطقه ای تاریخچه ای طولانی دارد. صحت این ادعا را می توان در جنگ های صدر اسلام (سلمان فارسی) و تدابیر دفاعی همچون حفر خندق، حصار و در ایران باستان (کوروش) در ساخت: کند، شارستان، رباط، دیوار و .... جستجو نمود، اما با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تغییرات بنیادین در تسلیحات نظامی، لزوم بکارگیری پدافند غیر عامل نوین در کاهش تلفات و خسارات جنگ های نوین به خصوص در شهرها بیش از پیش احساس می گردد. ایران به عنوان یک بازیگر مستقل بین المللی با اهداف ایدئولوژیک مثل: مردم سالاری دینی، اقتدارگرایی (عزت طلبی)، ضد هژمونی، حفظ تمامیت ارضی، استقلال سیاسی، الگوی پیشرفت بومی و .... همچنین به دلیل قرارگیری در خاورمیانه و موقعیت های منحصر به فرد ژئوپولیتیک، ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوکالچر، ژئو راهبردی، ژئوایدئولوژیک، هیدروپلیتیک، تجربه هزار سال پیش قراولی تمدنی دنیا و رسالت جهانی، مورد طمع، ترس و تهدید هژمونی (سلطه) جهانی به سرکردگی امریکا و سربازش اسرائیل می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نظر ماهیت، کاربردی است و روش پژوهش در آن، به صورت توصیفی - تحلیلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات عمدتا کتابخانه ای بوده و با توجه به نوع تحقیق از مطالعات میدانی (مصاحبه) نیز استفاده شده است و در آن به بررسی شهرک اداری شهریار از نظر انطباق با اصول پدافند غیرعامل و شناسایی شهرک اداری شهریار و تبعات تمرکز بیش از 40 مرکز در این شهرک پرداخته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که شهر شهریار به دلیل نزدیکی به شهر تهران، در صورت وقوع جنگ، در معرض حملات دشمن می باشد و از سوی دیگر، شکل گیری شهرک اداری شهریار با تمرکز بیش از 40 مرکز در یک مکان، بر خلاف اصول پدافند غیرعامل می باشد و باید حداقل مراکز حیاتی این شهرک (فرمانداری و ....) تمرکز زدایی شوند.نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل در شهرک اداری شهریار می باشد. بدین طریق می توان قبل از وقوع جنگ برای کاهش خسارات جانی و مالی نقاط استراتژیک شهر، جایی که ادامه حیات شهر و مقاومت آن وابسته به این مراکز است اقدام نمود.