دانش مالی تحلیل اوراق بهادار (مطالعات مالی)
سال:1395 | دوره:9 | شماره:29 |تعداد مقالات:8

مطالعه حاضر به دنبال مدل سازی رابطه گوردون با استفاده از روش شبکه عصبی پیش خور برای تعدادی از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه به بررسی مدل گوردون با رویکرد غیرخطی و مقایسه آن با مدل خطی رگرسیون پرداخته شده است. بررسی مدل غیرخطی گوردون با استفاده از شبکه عصبی تاکنون در مطالعات مورد توجه قرار نگرفته است. در این پژوهش از اطلاعات 247 شرکت و تعداد 1135 مشاهده (شرکت-سال) طی سال های 1385-1392 (پنل نامتوازن برای رگرسیون) استفاده شده است. نتایج حاصل از مقایسه رابطه مذکور با استفاده از دو روش رگرسیون خطی و شبکه عصبی، نشان می دهد که ضریب تعیین بدست آمده برای شبکه عصبی بالاتر از ضریب تعیین رگرسیون خطی است، بنابراین استفاده از مدل غیرخطی می تواند توان پیش بینی مدل را بهبود بخشیده و به استراتژی های سرمایه گذاری سودآورتر کمک نماید. برای دستیابی به شبکه بهینه در فرآیند مدل سازی، ساختارهای مختلف شبکه با تغییر در تعداد نرون ها آزمون شدند.

در این مقاله از مدل تحلیل ممیزی (DA) برای تعیین احتمال دستکاری قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از روش غربالگری، نمونه ای به حجم 345 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب و اطلاعات مربوط به شاخص های قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)، قیمت پایانی، نوسان قیمت پایانی و حجم معاملات در بازه زمانی سال های 1387 تا 1391 گردآوری گردید. سپس با بکارگیری آزمون وابستگی دیرش و آزمون ضرایب کشیدگی و چولگی و با استفاده از متغیر قیمت و بازده نقدی، شرکت های منتخب به دودسته دستکاری قیمت شده و دستکاری قیمت نشده تقسیم شدند. سپس با بررسی نمودار روند تغییرات شاخص قیمت و بازده نقدی و حجم معاملات در مورد شرکت های دستکاری قیمت شده و با استفاده از الگوی «هالی»، تاریخ شروع دستکاری قیمت تعیین گردید. در گام بعدی، با استفاده از تحلیل ممیزی یعنی تابع ممیزی خطی (LDF) و تابع تحلیل ممیزی درجه دوم (QDF) و با استفاده از متغیرهای قیمت پایانی، نوسان قیمت پایانی و حجم معاملات و با استفاده از اطلاعات یکسال قبل از شروع دستکاری قیمت سهام برای شرکت های دستکاری قیمت شده و اطلاعات چهار ساله برای شرکت های دستکاری قیمت نشده، مدل هایی برای پیش بینی دستکاری قیمت سهام طراحی گردید. در پایان قدرت پیش بینی مدل ها با استفاده از داده های گروه آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده، قدرت پیش بینی مدل تحلیل ممیزی خطی 56 درصد و قدرت پیش بینی مدل تحلیل ممیزی درجه دوم 73 درصد است.

مساله بهینه سازی مارکویتز و تعیین مرز کارای سرمایه گذاری، زمانی که تعداد دارایی های قابل سرمایه گذاری و محدودیت های موجود در بازار کم باشد، توسط مدل های ریاضی حل شدنی است. اما این شیوه های ریاضی پاسخ های مختلفی ارایه می دهند که گاهی بعضی از آن ها دقیق تر و کاملتر می باشد. در این مقاله ما به بررسی وابستگی ساختاری بین نرخ مبادله دلار و سری های زمانی شاخص های بورس اوراق بهادار تهران و تاثیر آن بر مرز کارا پرتفوی پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که شاخص های مورد مطالعه دارای وابستگی دمی بالایی کمتر نسبت به وابستگی دمی پایینی می باشد، (این بدان معناست که با کاهش نرخ مبادله دلار شاخص ها کاهش می یابند اما با افزایش نرخ مبادله دلار در شاخص های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران افزایش کمتری مشاهده می شود). همچنین ما برنامه بهینه سازی جدید را پیشنهاد می کنیم که در آن ریسک به وسیله ارزش در معرض خطر و بازده آن توسط تابع مفصل برآورد شده است، در این روش تغییرات قابل توجهی در مرز کارا پرتفوی مشاهده می شود.

در این مقاله از الگوی copula- GARCH و توانمندهای رویکرد نیمه پارامتری استفاده می گردد تا توزیع شرطی ناگاوسی متغیرها به چگالی های حاشیه ای و توابع مفصل تفکیک گردد. این ویژگی آماری، امکان تحلیل وابستگی پویا و کرانه ای رادر ساختارهای غیرخطی و نامتقارن فراهم می آورد. با بهره گیری از این ابزار نوین آماری، ساختار وابستگی بازار مالی ایران به بازار داخلی و خارجی طی دوره زمانی 12 مرداد ماه 1392 تا 25 مردادماه 1394 مورد بررسی قرار می گیرد. به این منظور از شاخص آزاد شناور، نرخ رسمی ارز (ریال/دلار)، قیمت جهانی طلا (برحسب دلار) و قیمت نفت سبد اوپک (بشکه به دلار) با فراوانی روزانه استفاده می گردد. نتایج نشان می دهد که وابستگی بازار مالی به سایر بازارها کاملا پویا بوده و تنها در مقاطعی از زمان نا همبسته می باشد. بررسی ساختار وابستگی در دنباله توزیع نیز بر وجود وابستگی کرانه ای نا متقارن دلالت دارد به نحوی که وابستگی بازارمالی به بازرهای مذکور در وضعیت رونق بازار نسبت به وضعیت کسادی بازار قویتر است.این یافته نشان می دهد که در دوره مورد بررسی، سرمایه گذاران خوش بین بوده و نسبت به اخبار خوب حساس تر می باشند.

زمانی که مالکان یک شرکت سهامی بر واگذاری سهام شرکت در بورس توافق می کنند، آنها تصمیم به اصلاح، تغییر و به احتمال زیاد پراکنده تر کردن ساختار مالکیت بنگاه خود گرفته اند و حضور یک سهامدار بزرگ به عمل واگذاری کمک می کند. در این پژوهش تاثیر حضور سهامدار بزرگ بر گرایش بنگاه به واگذاری بلوکی سهام، بر اساس رویکردی نوین مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا نمره گرایش به واگذاری نمونه ای متشکل از 102 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 10 ساله (1382-1391) محاسبه می شود و با استخراج نمونه به دست آمده تاثیر حضور سهامدار بزرگ و میزان گرایش به واگذاری برآورد می شود. نمره گرایش حاصل شده در واقع تمایل شرکتها به انجام واگذاری و احتمال تحقق آن را در آینده محاسبه می کند. نتایج حاصله گویای عدم معناداری تاثیر بزرگترین سهامدار بر تصمیمات واگذاری است و در مقابل حضور دومین سهامدار بزرگ بر گرایش بنگاه به واگذاری تاثیر مثبت و معناداری دارد.

مساله انتخاب سبد سهام بهینه، یافتن روشی بهینه برای تخصیص مقدار ثابتی سرمایه به مجموعه ای از دارایی های موجود است که با هدف داشتن حداکثر بازده مورد انتظار و در عین حال حداقل ریسک ممکن، صورت می گیرد. در این پژوهش، نشان داده می شود که یک سرمایه گذار با وجود سهم ریسکی، چگونه می تواند دارایی اش را برای رسیدن به سود مشخص با حداقل ریسک بین این سهام پخش کند. چنین سبد سهامی، یک سبد سهام کارا نامیده می شود. برای این منظور، با بررسی الگوریتم های فراابتکاری ژنتیک، رقابت استعماری و ازدحام ذرات و در نظر گرفتن قیدهای اساسی در مساله سرمایه گذاری، از این روش های کاربردی برای حل مساله بهینه سازی سبد سهام استفاده می کنیم. ارزش سبد سرمایه و ریسک آن، به عنوان اهداف بهینه سازی و معیار ارزش در معرض ریسک مشروط، به عنوان سنجه ریسک به کار برده شده است. نتایج عملی برای حل مساله بهینه سازی سبد سرمایه در بازار بورس اوراق بهادار تهران، با انتخاب 20 شرکت از میان 30 صنعت فعال تر موجود، همراه با اعتبارسنجی آن ها به دست آمده است. هدف کمک به سرمایه گذاران برای انتخاب هرچه بهتر و عملی تر سهام های مختلف و در نتیجه سرمایه گذاری موثر است.

امروزه سرمایه گذاری موفق، مستلزم شناسایی عوامل موثر بر سرمایه گذاری و ریسک های مرتبط با آن و تخصیص بهینه منابع با هدف کسب بالاترین بازده است. در این راستا سرمایه گذاران فردی و نهادی در جستجوی استراتژیهایی هستند که بتوانند با استفاده از آنها بازده بیشتری را بدست آورند، شناسایی عوامل موثر بر ریسک و بازده، در فرآیند سرمایه گذاری یکی از این استراتژی هاست. در این راستا این مقاله بر آن است تا با پایه قرار دادن الگوی چهار عاملی کرهات و افزودن متغیر قابلیت نقدشوندگی به مدل، الگوی پنج عاملی قیمت گذاری آربیتراژ را تشکیل داده و به آزمون تجربی آن در رابطه بین ریسک و بازده در بازار سرمایه ایران بپردازد. برای انجام این آزمون از روش داده های تابلویی در دوره زمانی 1388 تا 1392 و با حجم نمونه 176 شرکت فعال در بورس استفاده شده است. نتایج گویای این است که ترکیب ریسک نقدینگی و ریسک مومنتوم توان توضیحی بیشتری در بیان رابطه بین ریسک و بازده و در نتیجه قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای دارد.

هدف از این پژوهش آزمون وجود رفتار انفجاری و شناسایی دوره های حبابی محتمل در بازار سهام ایران در دوره دی ماه 1387 تا شهریور 1393 است. در دوره هایی که چندین حباب قیمتی رخ می دهد فرآیندی که سری زمانی مورد بررسی از آن پیروی می کند از یک فرآیند گام تصادفی به فرآیندی انفجاری تبدیل می شود. در این حالت اغلب آزمون های سنتی قدرت تشخیص مناسبی نخواهند داشت زیرا لازم است که آزمون توانایی تشخیص تغییر فرآیند سری زمانی از I(0) به I(1) هنگام وقوع حباب و از I(1) به I(0) در زمان رکود را داشته باشد. به این دلیل در این پژوهش از روش GSADF و SADF که مبتنی بر آزمون ریشه واحد ADF راست دم بوده و اخیرا توسط فیلیپس و همکاران (2014) معرفی گردیده، بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در 69 ماه مورد بررسی 15 ماه، از جمله تیرماه 1392 تا دی ماه 1392 بازار سهام با پدیده حباب مواجه بوده است.