مشاوره و روان درمانی خانواده
سال:1390 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

زمینه و هدف: اغلب مداخله ها و روشهای زوج درمانی در صدد ارتقا خودآگاهی و بینش زوجین هستند. بینش شناختی به عنوان توانایی ارزیابی و تصحیح باورهای تحریف شده و تفسیرهای نادرست تعریف شده است. هدف پژوهش بررسی اثربخشی مداخله های آموزش گروهی طرح واره محور و سبک زندگی محور در افزایش سطح بینش شناختی زوجین دارای نارضایتی زناشویی است.روش: به این منظور از بین جامعه زوجین دارای نارضایتی زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره دولتی و خصوصی شهرستان خوی، تعداد 106 نفر از زوجین پس از اعمال ملاک های ورود و خروج غربال شدند، سپس 90نفر (زن و شوهر) به صورت تصادفی در سه گروه مداخله طرح واره محور (30 نفر)، سبک زندگی محور (30 نفر) و کنترل (30 نفر) گماشته شدند. مداخله های طرح واره محور و سبک زندگی محور هر کدام 11 جلسه (1.5 ساعت) برای دو گروه آزمایشی اجرا شدند و گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار گرفت. پس از اتمام مداخله ها از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد و پس از یک ماه پیگیری به عمل آمد. داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله های آموزشی طرح واره محور و سبک زندگی محور در ارتقا سطح بینش شناختی اثربخش هستند. همچنین نتایج نشان داد که مولفه خود اندیشمندی تحت تاثیر مداخله های فوق قرار گرفته، اما در مولفه اطمینان به خود تاثیری ایجاد نشده است. مداخله آموزشی طرح واره محور در افزایش سطح خود اندیشمندی زوجین اثربخش تر از مداخله سبک زندگی محور بود.نتیجه گیری: مداخله های آموزشی طرح واره محور و سبک زندگی محور می توانند به عنوان برنامه های مداخله ای مقرون به صرفه و آسان و با هدف افزایش سطح بینش زوجین، در دسترس روان شناسان و مشاوران خانواده قرار بگیرند.

مقدمه: تعارضات زناشویی نقش به سزایی در عدم موفقیت و ناپایداری کانون خانواده دارد. تحقیق حاضر درصدد بر آمده است تا تاثیر آموزش تیپ های شخصیت اینه گرم را بر کاهش تعارضات زناشویی مورد مطالعه قرار دهد.روش: طرح تحقیق از نوع شبه آزمایشی پیش- پس آزمون با گروه کنترل می باشد، بدین منظور 14 زوج با استفاده از نمونه های دسترس انتخاب شدند و به شیوه کاملا تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند و به آزمون تعارضات زناشویی قبل و بعد از مداخله پاسخ دادند. گروه آزمایش (7 زوج) به مدت پنج جلسه یک و نیم ساعته با تیپ شناسی اینه گرم آشنا شدند.یافته ها: داده های پژوهش به کمک آزمون های t مستقل و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل آزمون t بر تفاضل نمرات پیش و پس آزمون و تحلیل کواریانس نشان داد، بین گروه آزمایش و کنترل در میزان کاهش تعارضات زناشویی تفاوت معنی داری وجود دارد.نتایج: نتایج به دست آمده از یافته ها با تحقیقات پیشین هماهنگ است و هر کدام از نه تیپ شخصیتی انیه گرم راهبردهای مقابله متفاوتی برای ارتباط با خود، دیگران و محیط دارد.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی دو رویکرد طرحواره درمانی و دلبستگی درمانی بر سبک های دلبستگی می باشد.روش: روش تحقیق نیمه آزمایشی بوده، که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده گردید. جامعه آماری کلیه دانشجویان در مرحله عقد دانشگاه کردستان بود، که برای ازدواج دانشجویی در واحد ازدواج دانشجویی دفتر نهاد رهبری آن دانشگاه ثبت نام کرده بودند. روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود که ابتدا تمام آزمودنی ها (جامعه آماری) ابزارهای پژوهش را تکمیل نموده، از میان آن ها تعداد 67نفر از افرادی که نمره پایینی را درسبک های دلبستگی به دست آوردند، گزینش و سپس از این تعداد به طور تصادفی 45 نفر انتخاب شدند. این نمونه 45 نفری به صورت تصادفی در سه گروه پژوهش یعنی گروه های طرحواره درمانی، دلبستگی درمانی و کنترل هر کدام به تعداد 15 نفر گمارش شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سبک های دلبستگی هازن و شیور بود که هر سه گروه پس از تکمیل پیش آزمون و 10 جلسه درمانی انفرادی آن ها را تکمیل کردند. بعد از سه ماه و در مرحله پی گیری، آزمودنی ها ابزار پژوهش را مجددا تکمیل نمودند. روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل واریانس یک راهه روی نمرات تفاضل بود.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در افزایش سبک دلبستگی ایمن، روش دلبستگی درمانی معنادار بوده است (P≤0.002). در کاهش سبک دلبستگی ناایمن، روش دلبستگی درمانی اثر معناداری داشته است (P≤0.042) اما در کاهش سبک دلبستگی دوسوگرا هیچ کدام از روش-های درمانی تاثیر معناداری نداشته اند. نتایج: روش دلبستگی درمانی در کاهش سبک نا ایمن و افزایش سبک ایمن، روشی مناسب است که در مشاوره زوج های جوان موثر است.

با مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن (MBFT) و خانواده درمانی فراشناختی (MCFT) بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه طلاق صورت گرفت.روش: طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. برای این منظور 66 مراجع متقاضی طلاق به مراکز مشاوره ای به طور تصادفی انتخاب شدند و به شیوه گمارش تصادفی به سه گروه 22 نفری تقسیم شدند. به وسیله پرسشنامه صمیمیت زوجین، ابتدا میزان کیفیت روابط زناشویی در این مراجعان اندازه گیری شد (پیش آزمون) و بعد از مداخله گروهی بر روی دو گروه آزمایشی در 8 جلسه، سرانجام پرسشنامه مجددا اجرا شد (پس آزمون).یافته ها: داده های به دست آمده برای بررسی میزان تاثیر روش های درمانی تحلیل شدند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری بین مراجعان متقاضی طلاق گروه های آزمایش و کنترل در متغیر وابسته یعنی کیفیت روابط زناشویی تفاوت معنا داری نشان داد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه اثربخشی خانواده درمانی MBFT و MCFT بر کیفیت روابط زناشویی تائید شد. همچنین اثر تقریبا یکسانی برای دو روش درمانی مورد استفاده یافت شد.

مقدمه: با توجه به نقش عوامل شناختی و الگوهای اسنادی در درک پویایی های تعاملات و روابط زناشویی، پژوهش حاضر به بررسی اثر بخشی مداخلات بازآموزی اسنادی به شیوه گروهی در کاهش فرسودگی زناشویی و کاهش احتمال وقوع طلاق در زوجین متقاضی طلاق می پردازد.روش: این پژوهش به روش نیمه تجربی و با استفاده از گروه کنترل، اجرای پیش آزمون و پس آزمون می باشد. برای نمونه گیری ابتدا از بین زوجین متقاضی طلاق در شهرستان فلاورجان، تعداد 20 زوج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیده، سپس به شیوه گمارش تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. مقیاس های فرسودگی زوجین و بی ثباتی ازدواج توسط همه شرکت کنندگان تکمیل شد. سپس گروه آزمایش در 8جلسه بازآموزی اسنادی گروهی شرکت کرد. درپایان، پس آزمون ها در هر دو گروه تکمیل و تفاضل پیش آزمون ها و پس آزمون ها بین دو گروه، توسط آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری و تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین نمرات فرسودگی زوجین و بی ثباتی ازدواج در پس آزمون گروه آزمایش به طور معناداری از میانگین نمرات پس آزمون ها در گروه کنترل پایین تر است.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش، اثربخشی بازآموزی اسنادی زوجین در کاهش فرسودگی زناشویی و کاهش احتمال وقوع طلاق را مورد تایید قرار می دهد و می تواند در تعیین راهبردهای زوج درمانی نقش موثری داشته باشد.

مقدمه: با گسترش نگرانی ها از آمار طلاق و گسست پیوندهای خانوادگی، مشاوران و متخصصان خانواده نیاز بیشتری به فهم عوامل موثر بر مفاهیمی همچون سرسختی خانواده احساس می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پیش بینی کنندگی فراغت خانواده و انجام فرائض دینی در منزل در سرسختی خانواده و همچنین نقش واسطه ای کیفیت ارتباط خانواده در روابط بین متغیرهای پیش بین و ملاک انجام گرفته است.روش: مطالعه حاضر از نوع همبستگی است. به همین منظور 125 نفر از ساکنین شهرستان کرمانشاه به روش نمونه گیری جامعه در دسترس برای تکمیل پرسشنامه های فراغت خانواده (FLAP) و فعالیت های دینی در منزل (FAITHS) و کیفیت ارتباط (FCS) و سرسختی خانواده (FHI) انتخاب شدند. پس از گردآوری داده ها از همبستگی پیرسون و همچنین رگرسیون متوالی همزمان (روش بارون و کنی) برای آزمون فرضیه ها تحقیق استفاده گردید.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای پیش بین توانستند به طور معناداری سرسختی خانواده را تبیین کرده و کیفیت ارتباط در خانواده نیز در این میان نقشی واسطه ای را ایفا کند.نتایج: می توان چنین استنباط کرد که التزام خانواده های ایرانی به فعالیتهای فراغتی و همچنین انجام دسته جمعی برخی فرائض دینی در منزل علاوه بر اینکه موجب افزایش کیفیت ارتباط در خانواده می شود، می تواند تا حدودی از گسستگی خانواده در هنگام رویارویی با سختی ها و چالش های فراروی جلوگیری کرده و پایداری و استقامت آنها را افزایش دهد.

مقدمه: تعهد زناشویی مفهومی مهم در پایداری و سلامت نظام خانواده است. تعهد زناشویی با متغیرهای گوناگون درون یا برون فردی مرتبط است که از آن جمله می توان از سلامت روانی و چگونگی احساس گناه افراد نام برد. هدف این پژوهش، تعیین ارتباط ابعاد سلامت روان و احساس گناه با تعهد زناشویی در افراد متاهل می باشد.روش: در این مطالعه همبستگی، از بین کارمندان و آموزشیاران متاهل نهضت سوادآموزی شهرستان سنندج در سال 1390، 98 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های تعهد زناشویی (DCI)، سلامت عمومی (GHQ-28) و احساس گناه احمدپور (1386) گردآوری گردید. داده های پژوهش با روش های همبستگی پیرسون، رگرسیون همزمان وگام به گام و آزمون t مستقل در نرم افزار 16spss نحلیل گردید.یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای احساس گناه و اضطراب می توانند پیش بینی کننده میزان تعهد زناشویی در افراد متاهل باشند. هم چنین میزان تعهد زناشویی زنان و مردان تفاوت معنی داری نشان نداد.نتایج: هر چه فرد از سلامت روانی بیشتری برخوردار باشد انتظار می رود تعهد زناشویی و وفای به عهد نیز در او بیشتر باشد. با توجه به آنکه تعهد زناشویی تابع جنسیت نیست، پیشنهاد می شود برنامه های کلی برای بهبود سلامت روانی همه جامعه در رده های سنی گوناگون تدارک دیده شود.