اقتصاد کاربردی
سال:1390 | دوره:2 | شماره:7 |تعداد مقالات:6

سرمایه گذاری مستقیم خارجی با ورود خود به کشور میزبان علاوه بر تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری، باعث تسریع در روند ارتقای فناوری، آموزش وافزایش بهره وری سرمایه انسانی، افزایش کیفیت و استاندارد کالاهای داخلی، گسترش تجارت با دیگر کشورها، کاهش بیکاری ودر نهایت باعث افزایش تولید کل کشور میزبان می شود.با توجه به اهمیت جذب این نوع ازسرمایه گذاری، در این تحقیق ضمن تجزیه و تحلیل FDI، به بررسی عوامل اقتصادی موثر بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای نفت خیز خاورمیانه در طی دوره زمانی (2010-1995) میلادی با روش اقتصادسنجی داده های ادغام شده پرداختیم. نتایج تخمین و برآورد مدل تحقیق نشان می دهد درجه باز بودن اقتصاد و امنیت اقتصادی، اثر مثبت و معنی دار و عدم ثبات اقتصادی اثر منفی و معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای مورد مطالعه دارد ولی اندازه بازار و نیروی کار به تنهایی اثر معنی داری برجذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این کشورها ندارند.

در این مطالعه با توجه به لزوم هدفمندی یارانه ها به ضرورت اعمال سیاست های حمایتی در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر پرداخته می شود و از داده های تفصیلی هزینه- درآمد خانوار سال 1388 و تکنیک برنامه ریزی ریاضی (MGA)، سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) و تغییرات جبرانی (CV) استفاده شده است. در این تحقیق سبد مطلوب غذایی بگونه ای معرفی شده است که ضمن تامین مقادیر ریز مغذی استاندارد مورد تایید جامعه پزشکی، محدودیت بودجه ای خانوار نیز در آن اعمال گردیده است. در مرحله بعد گروه های اصلی مواد خوراکی که بیشترین سهم در هزینه مواد خوراکی خانوار دارند معرفی شده است و پس از تخمین توابع تقاضای گروه های مزبور با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل و روش الگوهای رگرسیونی به ظاهر مجزا (SUR) ضرایب توابع تقاضا بدست آمده است. سپس با استفاده از ضرایب تقاضا، مقادیر کشش های قیمتی خودی، متقاطع و درآمدی محاسبه شده است و از نتایج حاصله در برآورد آثار رفاهی استفاده شده است. قابل ذکر است با توجه به اینکه هدف این تحقیق تمرکز بر تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر می باشد، با استفاده از شاخص آسیب پذیری اقتصادی خانوار که در این خصوص معرفی شده و مقایسه اثرات رفاهی تغییر قیمت برخی از کالاهای عمده خوراکی سبد خانوار، خانوارهای آسیب پذیر به عنوان جامعه هدف تبیین شده است و در نهایت با تاکید بر لزوم شناسایی جامعه مزبور، میزان اعتبار لازم برای حمایت از سبد مطلوب با درنظر گرفتن فرض آزاد سازی قیمت کالاهای معرفی شده در سناریوهای مختلف بدست آمده است.

در متون جدید، تحقیق و توسعه (R&D) نقش مهمی در رشد اقتصادی دارد. مخارج تحقیق و توسعه رشد اقتصادی را بهبود می بخشد و شکاف بین رشد تولید و رشد عوامل تولید را از طریق کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری پر می کند. تحقیق و توسعه به وسیله بخش های سرمایه گذارمختلف صورت می پذیرد. عدم سرمایه گذاری کافی در هر یک از این بخش ها می تواند عامل تضعیف برای رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه باشد. در این مقاله تاثیرات مخارج تحقیق توسعه بر روی رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی OIC مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظوربا تفکیک سرمایه گذاری در R&D بر حسب بخش های مختلف در درون یک الگوی رشد درون زا، از روش داده های تابلویی برای برآورد الگو طی دوره 2009-1998 استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از تاثیر مثبت و معنادار مخارج تحقیق و توسعه دولت، آموزش عالی، تشکیلات تجاری و موسسات غیر انتفاعی (سرمایه گذاران بخش های مختلف) بر رشد اقتصادی می باشد.

ایران به دلیل داشتن منابع غنی انرژی و دارا بودن منابع انسانی، توانسته است بخش صنعت خود را هرچند با وجود مشکلات زیاد، رونق بخشد. پایین بودن قیمت انرژی در ایران موجب شده است تا در این کشور بخش صنعت اتکای بیشتر را به این عامل تولیدی نشان دهد و صنایع انرژی بر در این کشور گسترش یابد. این اتکا به انرژی بی شک موجب تقویت وابستگی بین اشتغال و قیمت انرژی در این بخش شد. در این مقاله قصد داریم به بررسی رابطه بین قیمت انرژی و اشتغال بخش صنعت طبق مدلهای خود توضیحی با وقفه های گسترده (ARDL) و خود رگرسیونی برداری (VAR) بپردازیم. تا اولا این رابطه را تشریح کنیم و ثانیا ببینیم اشتغال در این بخش نسبت به شوک قیمتی چه واکنشی از خود نشان خواهد داد؟ نتایج دال بر وجود رابطه بلندمدت میان متغیرهای قیمت انرژی، قیمت فراورده های نفتی، برق و گاز طبیعی با اشتغال می باشند. همچنین نتایج خود رگرسیونی برداری (VAR) نیز تاثیر شوک های قیمت انرژی را بر اشتغال بخش صنعت تایید می کند.

پارک ائل گلی واقع در استان آذربایجان شرقی و شهرستان تبریز به دلیل دارا بودن جاذبه های زیاد، از مناطق توریستی و گردشگری مهم کشور می باشد. لذا مطالعه ارزش توریستی آن می تواند در پیش بینی نیازها و رفع کمبودها و توسعه گردشگری در منطقه موثر باشد. هدف این پژوهش محاسبه ارزش توریستی پارک ائل گلی با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط است. برای بررسی عوامل موثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد، الگوی لوجیت به روش حداکثر درست نمایی برآورد گردید. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با 322 بازدید کننده از پارک مذکور جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که 93 درصد بازدید کنندگان، حاضر به پرداخت مبلغی جهت استفاده از پارک مذکور می باشند. همچنین متغیرهای درآمد، تحصیلات، اندازه خانوار، جنسیت، سن، تعدا بازدیدها و قیمت پیشنهادی اثر معنی داری روی احتمال تمایل به پرداخت افراد دارند. میانگین تمایل به پرداخت سالانه هر خانوار 54000 ریال و ارزش توریستی پارک ائل گلی تبریز حدود 20 میلیارد ریال برآورد گردید.

در طی دو دهه اخیر، اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در ارتقای بهره وری و رشد اقتصادی کشورها در قالب داده های بین کشوری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. اغلب این مطالعات به تاثیرگذاری مثبت ICT بر رشد اقتصادی و بهره وری کل اقتصاد اذعان دارند. لذا با توجه به کارکردهای اقتصادی متعدد ICT، در این مطالعه هدف این است که با استفاده از روش پانل دیتا، ضمن بررسی نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر تولید در کشورهای عضو منا در دوره زمانی 2009-2000، رابطه بلندمدت تولید و فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران نیز با استفاده از داده های سری زمانی 1347-1386، آزمون همگرایی یوهانسون- یوسیلیوس و مفهوم بردارهای همگرایی مطالعه شود. علاوه بر این از طریق آزمون علیت گرنجر، وجود علیت بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و تولید در کشورهای مدنظر و برای ایران نیز بررسی شده است.نتایج برآورد مدل برای کشورهای عضو منا نشان می دهد که کلیه ضرایب تخمینی علامتهای مورد نظر را دارا بوده و از لحاظ آماری نیز معنادار می باشند. در کشورهای نمونه عضو منا، کشش تولیدی مخارج فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه، نیروی کار و سرمایه انسانی به ترتیب 0.0559، 0.2747، 0.467 و 0.153 برآورد گردیده است. همچنین در سطح معناداری 5 درصد، علیت یک طرفه ای از ICT به تولید برقرار است. نتایج برآورد مدل برای ایران نیز نشان می دهد که ضرایب مربوط به مخارج در فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه، نیروی کار و سرمایه انسانی در بلند مدت بترتیب 0.07689، 0.4045، 0.1646 و 0.14288 بوده و همانند کشورهای عضو منا علیت یک طرفه ای از ICT به تولید برقرار است.