طب کار
سال:1393 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

مقدمه: یکی از محیط هایی که در آن همیشه امکان مواجهه با استرس شغلی و منابع مختلف استرس وجود دارد زندان است. مواجهه با استرس شغلی، باعث اثرات زیان آوری روی سلامت جسمی، روانی افراد و بهره وری سازمان می گردد. لذا این مطالعه به منظور بررسی استرس شغلی در بین کارکنان زندان و شناسایی استرسورهای مرتبط با کار انجام گردید.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی بر روی 177 نفر از کارکنان سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان ایلام که با استفاده از نمونه گیری سرشماری انتخاب شدند، انجام شد. به منظور بررسی استرس شغلی و فاکتورهای موثر بر آن از پرسشنامه استرس شغلی HSE استفاده شد. در نهایت داده های به دست آمده با استفاده از ویرایش 20 نرم افزار SPSS تحلیل شده است.یافته ها: در بین زندان های مختلف، میزان استرس شغلی در کانون اصلاح و تربیت از بقیه زندان های دیگر بیشتر بود. همچنین استرسورهای مربوط به کار در بین کارکنان این زندان بیشتر بود. بر حسب درجه استرس شغلی، مشاغل دارای استرس به ترتیب از بیشترین به کمترین شامل بهداشت و درمان، یگان حفاظت، اداری، مددکار اجتماعی و مراقب بود. از بین استرسورها، حیطه کنترل با شغل و نوع زندان، حمایت همکار با جنس، ارتباط با جنس و نوع زندان، نقش با سن، سابقه کار، شاخص توده بدنی و شغل رابطه معناداری داشتند (P£0.05).نتیجه گیری: در بین کارکنان زندان، نوع فرایند کاری و محیط های شغلی مختلف روی استرس شغلی تاثیرگذار بود ولی مشخصات فردی روی استرس شغلی اثری نداشت.

مقدمه: ضدعفونی کردن وسایل و سطوح آزمایشگاه به روش های فیزیکی و شیمیایی انجام می شود که نقش موثری در کنترل عفونت های بیماری زا داشته و سلامت افراد را تضمین می کند. هدف از این مطالعه بررسی میزان اثرگذاری 3 ماده شیمیایی الکل 70%، دکونکس و آب اکسیژنه H2O2، همچنین اثر تکمیلی نور ماوراء بنفش به همراه مواد مذکور در ضدعفونی وسایل آزمایشگاه تحقیقاتی ناباروری می باشد.روش بررسی: سطوح و تجهیزات آزمایشگاه در ابتدا توسط مواد شیمیائی H2O2، اتانول 70% و دکونکس و در مرحله آخر توسط UV ضدعفونی گردیدند. تمام نقاط، به مدت 40 دقیقه از فاصله 2.5 متری نور UV را دریافت کردند. قبل و بعد از پرتودهی از نقاط و وسایل مورد نظر نمونه برداری شد و تعداد کلنی ها شمارش شدند.یافته ها: تعداد واحد تشکیل دهنده کلنی ها قبل از مرحله ضدعفونی در وسایل اداری 26.43 و در وسایل آزمایشگاهی 17.15 cfu/plate بود. بعد از استفاده از UV، H2O2، اتانول و دکونکس تعداد کلنی ها به ترتیب به 2.57، 0.4، 1.29 و 0.71 کاهش یافت (P<0.05). استفاده همزمان از نور UV به همراه H2O2 و دکونکس این تعداد را به 0.14 و 0.17 کاهش داد. در مورد وسایل اداری تعداد کلنی ها بعد از استفاده از H2O2، اتانول، دکونکس و UV به ترتیب به 0، 1.67، 1.25 و 0.83 در استفاده همزمان UV با دکونکس و H2O2 به صفر تقلیل یافت.نتیجه گیری: استفاده از ماده H2O2 اثر بسزایی بر روی کاهش تعداد کولونی نسبت به سایر مواد شیمیایی داشت و به دلیل اثرات سمی پایین، پیشنهاد می شود در بخش آزمایشگاه ناباروری استفاده شود. استفاده از اشعه UV روش تکمیلی مناسبی است که در ارتباط با مواد شیمیایی اثرگذاری بهتری دارد.

مقدمه: با توجه به توسعه نیروگاه ها در کشور و شناسایی پتانسیل خطرات محتمل در پروسه های کاری این صنعت، این مطالعه با تجزیه و تحلیل تغییر قبل و بعد از پیاده سازی سیستم های مدیریت یکپارچه در نظر دارد که پیامدهای ناشی از خطرات را با این متد سیستماتیک کنترل نماید.روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع قبل و بعد است که طی سال های 1383 تا 1390 در نیروگاه سیکل ترکیبی یزد صورت گرفته است. متغیرهای مورد بررسی ساعت کاری، روز از دست رفته کاری، ضریب تکرار حادثه، ضریب شدت حادثه، ضریب تکرار- شدت حادثه، ضریب T ایمن و ضرایب نرخ رویداد و نرخ تکرار می باشد.یافته ها: در بین مشاغل مختلف بیشترین تعداد حادثه مربوط به کارگران و کمترین تعداد نیز مربوط به مهندسین و کارشناسان بود. بیشترین میزان شاخص های تکرار، تکرار- شدت و ضرایب نرخ رویداد و نرخ تکرار مربوط به سال 1383 (سال قبل از پیاده سازی سیستم های مدیریت یکپارچه) و بیشترین میزان شاخص شدت حادثه نیز مربوط به سال 1387 بود. در ضمن کمترین مقدار کلیه شاخص ها متعلق به سال 1390 بود. مطابق ضریب T ایمن تا سال 1388 تغییرات معنادار نبوده است و در سال های 1390- 1389 وضعیت بهبود یافته و معنادار شده است .(SAFE T SCORE<-3)نتیجه گیری: نتایج نشان داده است که اجرای برنامه های ایمنی بر کاهش شاخص های حادثه تاثیر مثبت دارد و استفاده از ضرایب، روند تغییرات را مطلوب تر از کنترل چارت نشان خواهد داد.

مقدمه: بر اساس شاخص کار پرستاری- تجدید نظر شده (NWI-R) خود مختاری، کنترل فراتر از عملکرد و همکاری پزشک و پرستار سه ویژگی عملکرد حرفه ای پرستاری می باشد. در مطالعه حاضر رابطه توانمندسازی ساختاری محیط بیمارستان با عملکرد حرفه ای پرسنل پرستاری بررسی شده است.روش بررسی: این پژوهش به صورت مقطعی در سال 1389 انجام شد. جامعه پژوهش پرستاران شاغل در یک مرکز آموزشی درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران بود و 100 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جهت بررسی توانمندسازی ساختاری و عملکرد حرفه ای پرستاری به ترتیب از پرسشنامه های استاندارد شرایط اثر بخشی کار- فرم مختصر شده 2،Conditions of Work Effectiveness Questionnaire -II (CEWQ-II)  و شاخص کار پرستاری تجدیدنظرشده (Nursing Work Index-Revised: NWI-R) استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها آزمون تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد و به این منظور نرم افزار SPSS16 به کار رفت.یافته ها: رابطه معنادار مثبت بین توانمند سازی ساختاری و عملکرد حرفه ای پرستاری تایید شد (P£0.01). همچنین سه زیرمقیاس توانمندسازی ساختاری یعنی توانمندسازی کلی، دسترسی به فرصت و دسترسی به منابع توانسته %51.1 تغییرات عملکرد حرفه ای پرستاری را تبیین نماید.نتیجه گیری: گرچه بیمارستان مورد بررسی از نظر عملکرد حرفه ای پرستاری، خودمختاری، کنترل فراتر از عملکرد و همکاری پزشک و پرستار امتیاز بیش از 60% را کسب نموده است، اما لازم است جهت ارتقا عملکرد حرفه ای در این بیمارستان برنامه ریزی شود تا پرستاران و بیماران از پیامدهای مثبت عملکرد حرفه ای در بیمارستان بهره مند شوند و با توجه به رابطه توانمندسازی ساختاری و عملکرد حرفه ای پرستاری، لازم است سازه های توانمندسازی ساختاری در محیط کار پیاده شود.

مقدمه: ریسک حوادث جاده ای در رانندگان با اختلالات تنفسی حین خواب دو تا سه برابر بیشتر است. همچنین خواب آلودگی و کاهش کیفیت خواب جزء عوامل قابل توجه در بروز تصادفات بزرگراه ها هستند از این رو این مطالعه با هدف تعیین ارتباط تصادفات رانندگی با ریسک سندرم آپنه حین خواب و کیفیت خواب در کامیون داران استان قم صورت گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 214 راننده کامیون که به شرکت های باربری در استان قم مراجعه کرده بودند به صورت تصادفی انتخاب شدند. رانندگان پرسشنامه برلین و پتسبورگ که سوالاتی در رابطه با ریسک آپنه تنفسی حین خواب و کیفیت خواب است و سوالاتی در ارتباط با دموگرافیک و شرح حال تصادف در پنج سال اخیر را پاسخ دادند. داده ها توسط ویرایش 18 نرم افزارSPSS  تحلیل شد.یافته ها: میانگین سن راننده ها 42.15 سال بود. %23.8 (51 نفر) از رانندگان در معرض خطر بالای ابتلا به آپنه خواب بودند و کیفیت خواب نامطلوب در %19.6 کامیون داران مشاهده شد.این مطالعه نشان داد ارتباط نزدیکی مابین تصادفات جاده ای با کیفیت خواب و ریسک آپنه حین خواب وجود دارد (P=0.034, P=0.004). همچنین بین کیفیت خواب با مدت رانندگی در طول شب و خواب شبانه روز رابطه معناداری مشاهده شد(P<0.001) .نتیجه گیری: با توجه به میزان کیفیت خواب نامطلوب و ریسک آپنه تنفسی و همراهی آن با میزان تصادفات، پرداختن و توجه لازم به آن می تواند در کاهش حوادث و عواقب ناشی از آن موثر باشد.

مقدمه: توانمندسازی و آموزش افراد، عواملی به حساب می آید که به وسیله آن سرمایه های انسانی تبدیل به سرمایه های پایدار می شود. حفظ و توسعه نیروی انسانی در محیط پرمخاطره کشاورزی نیازمند یادگیری و رعایت اصول ایمنی و بهداشت حرفه ای کشاورزی است. این مطالعه با هدف تحلیل اثربخشی دوره های آموزشی ایمنی و بهداشت حرفه ای کشاورزی صورت گرفت.روش بررسی: این تحقیق پس از بررسی نیازهای آموزشی کشاورزان به شیوه غیرآزمایشی و با روش توصیفی- پیمایشی؛ به شیوه آزمایشی و با دو گروه آزمایش و گواه انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل 213 خانوار از کشاورزان شهرستان ماهیدشت بود که از طریق جدول مورگان 140 خانوار به عنوان نمونه تعیین گردید و پس از نیازسنجی از این گروه تعداد 61 نفر در طرح آزمایش شرکت داده شد. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده که روایی آن با نظر متخصصان و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.77) تایید گردید. با استفاده از نرم افزار  SPSS 11.5داده ها توسط آزمون های مقایسه میانگین ها (t مستقل و جفت شده) و آزمون تجزیه واریانس (F) تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون افراد گروه آزمایش به ترتیب 6.62 و 18.88 بوده است، به طوری که اختلاف معنی داری بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون افراد گروه آزمایش وجود داشت که بیانگر تاثیر نسبی دوره آموزشی می باشد.نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، نمره افراد در قبل از آموزش با بعد از آموزش تفاوت معنی داری با هم داشت. بنابراین لازم است جهت حفظ سطح دانش مطلوب کشاورزان به مساله آموزش توجه بیشتری مبذول گردد و با برگزاری دوره های آموزشی میزان آگاهی افراد ارتقاء داده شود.

مقدمه: یکی از اصلی ترین فعالیت ها در خودروسازی، مونتاژکاری است. پوسچر کاری نامناسب یکی از ریسک فاکتورهای اصلی در بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی می باشد، به طوری که برای ارزیابی آن روش های متنوعی ارائه شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی به روش MFA و RULA انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش مقطعی از جامعه ای با حجم معلوم، با استفاده از فرمول کوکران، 37 شغل انتخاب شد که 80 پوسچر را با دو روش مذکور سطح ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاصل از روش ارزیابی MFA نشان داد %17.5، %11.3، %7.5 از مشاغل در اندام های شانه، کمر، مچ و انگشتان به ترتیب در سطح «بسیار زیاد» اولویت اقدامات اصلاحی قرار داشتند و بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی RULA، از بین مشاغل مورد ارزیابی، %38.8 در سطح اقدامات اصلاحی 4 قرار داشتند. نتایج آزمون آماری اسپیرمن نشان داد بین امتیازات کسب شده در روش RULA برای بازو، تنه و گردن و سطح اقدام اصلاحی که در روش ارزیابی MFA به دست آمده به ترتیب (P=0.001)، (P=0.005)، (P=0.003) ارتباط معناداری وجود دارد و ضرایب همبستگی نیز به ترتیب 0.782، 0.787 و 0.8 به دست آمد.نتیجه گیری: این دو روش تشابه های زیادی را از نظر نحوه بررسی و چگونگی ارزیابی نهایی دارا هستند ولیکن یک تفاوت عمده در این است که در روش MFA نتایج مطالعه زمانی از اعتبار بالاتری برخوردار است که کل اعضای بدن به نسبت درگیر فعالیت فیزیکی باشند. از سویی در روش MFA اندام های جزیی تر بیش از روش RULA مورد بررسی قرار می گیرند.

مقدمه: در دنیای امروز نقش استرس های شغلی در ایجاد مشکلات، انواع بیماری ها و معلولیت های جسمی و روانی و هزینه های سرسام آور ناشی از آن به خصوص در مشاغل ویژه و خطرناک بر کسی پوشیده نیست، یکی از عواملی که می تواند باعث افزایش استرس شود نوبت کاری است، بنابراین مطالعه مزبور به منظور تعیین ارتباط نوبت کاری با استرس شغلی در رانندگان آژانس های درون شهری یزد انجام شد.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کوهورت- تاریخی است. تعداد نمونه پژوهش شامل 267 نفر از رانندگان آژانس های درون شهری یزد می باشند که نمونه گیری آن به شکل خوشه ای انجام شد در این مطالعه رانندگان بر اساس شیفت کاری خود به دو دسته نوبت کار و غیرنوبت کار تقسیم شدند. 142 نفر از افراد مورد مطالعه را گروه نوبت کار و 125 نفر را نیز گروه غیرنوبت کار تشکیل داده اند. متغیرهای سن و جنس در هر دو گروه همانندسازی شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استرس شغلی اسیپو و برای انجام آزمون آماری از آزمون T-Test استفاده شد.یافته ها: بر اساس نتایج این تحقیق %76.8 رانندگان در گروه غیرنوبت کار و %90.1 رانندگان در گروه نوبت کار دارای نمره استرس بیشتر از 140 و دارای سطح استرس بالایی بوده اند. به علاوه میانگین نمره استرس در گروه نوبت کار بالاتر از گروه غیرنوبت کار می باشد. همچنین از لحاظ آماری بین میانگین نمره استرس و نوبت کاری ارتباط معناداری وجو د دارد (P=0.021).نتیجه گیری: نتایج بدست آمده حاکی از آن است که نوبت کاری اثر بسزایی بر روی استرس شغلی رانندگان داشته و این موضوع می تواند سبب پیامدهایی از قبیل حوادث ترافیکی، بیماری های شغلی و غیره گردد. بنابراین مدیریت کنترل استرس محیط کار در چهارچوب اهداف مدیریت ریسک می تواند در کاهش پیامدهای ناشی از آن بسیار موثر باشد.

مقدمه: مطالعات نشان داده است که مواجهه پوستی با ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای می تواند منجر به جذب پوستی و در نهایت جذب سیستمیک این مواد گردد. گزارشات اپیدمیولوژیک موارد متعددی از ابتلا به سرطان در افرادی که به طور شغلی با این مواد در تماس بوده اند را نشان داده است. با توجه به فشار بخار پایین این مواد، عمده راه مواجهه شغلی در برخی مشاغل از راه تماس پوستی می باشد. در ادامه روش های معمول در ارزیابی مواجهه پوستی با این ترکیبات مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: این مقاله در قالب بررسی مروری و با بررسی منابع کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعاتی Google scholar، Elsevier و در سال 1392 به انجام رسیده است.یافته ها: نتایج یکسانی در مورد کارایی روش های مختلف ارزیابی مواجهه پوستی با این دسته از ترکیبات وجود ندارد، هر چند تمایل به استفاده از روش های کمی و نیمه کمی در این زمینه رو به افزایش می باشد.نتیجه گیری: هر کدام از روش های ارزیابی دارای مزایا و معایبی است که محقق می تواند با توجه به ابزارهای در دسترس خود یک یا چند مورد از روش ها را به کار گیرد، البته هنوز نیاز به تحقیق بیشتر در این مورد وجود دارد.