طب کار
سال:1392 | دوره:5 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

مقدمه: مواجهه با گرد و غبار پنبه و بیوآئروسول های آلاینده آن علت اصلی بروز بی سینوزیس می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان شیوع علائم بیماری های تنفسی و اختلالات حاد و مزمن عملکرد ریه در کارگران یکی از کارگاه های پنبه پاک کنی شهر داراب بود.روش بررسی: در این بررسی مقطعی پارامترهای عملکرد ریه و شیوع علائم تنفسی به ترتیب با استفاده از آزمون عملکرد ریه و پرسشنامه تنفسی استاندارد مورد ارزیابی قرار گرفت. گروه دارای مواجهه کلیه کارگران واجد شرایط یکی از کارخانجات پنبه پاک کنی شهر داراب و گروه مرجع را پرسنل دفتری دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل می داد. آنالیز داده ها با استفاده از برنامه SPSS نسخه 19 صورت گرفت.یافته ها: در این مطالعه شیوع علائم تنفسی نظیر سرفه، خلط و بلغم، خس خس، تنگی نفس، خس خس توام با تنگی نفس و بی سینوزیس در گروه مواجهه یافته به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (P<0.05). علاوه بر آن میانگین بعضی از پارامترهای عملکرد ریه نظیر FEV1/FVC%، FEV1 و VC در گروه دارای مواجهه کمتر از گروه کنترل بود. میانگین تغییرات تمامی پارامترهای عملکرد ریه به غیر از FVC در گروه دارای مواجهه در پایان شیفت کاری 8 ساعته به طور معنی داری کاهش پیدا کرده بود (P<0.05). میانگین پارامترهای VC و FEV1 در گروه مواجهه یافته پس از گذشت 4 ماه از شروع فصل کاری کاهش پیدا کرده بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه حاکی از این است که تماس فصلی کوتاه مدت با مقادیر قابل توجه گرد و غبار پنبه و بیوآئروسول های آلاینده آن می تواند باعث بی سینوزیس و دیگر علائم تنفسی شود.

مقدمه: اکثر افراد زمان زیادی از شبانه روز را در محیط های کاری سپری می کنند و بخش عمده ای از کارها را توسط رایانه انجام می دهند. امروزه رایانه جز جدایی ناپذیر تمامی محیط های کاری به ویژه محیط کار اداری است. هدف از این مطالعه بررسی ناراحتی بصری در کارمندان اداری دانشگاه علوم پزشکی تهران که برای انجام وظیفه خود از رایانه استفاده می نمایند، می باشد.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی - تحلیلی می باشد و در سال 1391 بر روی 150 کارمند اداری دانشگاه انجام شده است. تعداد نمونه ها به روش تصادفی ساده تعیین گردید. ابزار گرداوری داده ها در این پژوهش 2 پرسشنامه شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و دیگری پرسشنامه اندازه گیری ناراحتی بصری Conlon بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از SPSS ورژن 18 و از آمار توصیفی مانند فراوانی و درصد و از آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) و همچنین از آزمون تی - تست و آنالیز واریانس استفاده شد.یافته ها: طبق یافته های به دست آمده 70% افراد در این مطالعه دارای میزان ناراحتی بصری متوسط بودند. با استفاده از آزمون پیرسون ارتباط معناداری بین ناراحتی بصری با سن (r=181، p=0.026) و سابقه کار به دست آمد (r=166، p=0.042) همچنین با استفاده از آزمون کای اسکوئر ارتباط معناداری بین ناراحتی بصری با جنسیت و سطح تحصیلات مشاهده شد (P=0.025).نتیجه گیری: تعداد قابل توجهی از کاربران رایانه از ناراحتی بصری شاکی بودند و می توان نتیجه گیری نمود که کار با رایانه روی آسایش بصری کارمندان تاثیر گذاشته و باعث کاهش آسایش بصری کارمندان می گردد. در نتیجه لازم است با بهبود سیستم های روشنایی و همچنین آموزش نحوه صحیح کار با رایانه از ایجاد ناراحتی های بصری و یا تشدید این ناراحتی ها پیشگیری کرد.

مقدمه: کشف مکمل هایی که تاثیر مثبت بر عملکرد بدن ورزشکاران و غیرورزشکاران دارد دغدغه اصلی متخصصین امر تغذیه، می باشد. یکی از موادی که اخیرا در محافل علمی به عنوان یک مکمل به شمار می رود بی کربنات سدیم می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه نیمه تجربی 20 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (10 نفر) و کنترل (10 نفر) قرار گرفتند. 70 دقیقه قبل از شروع تمرین اصلی به آزمودنی های گروه کنترل، دارونما و آزمودنی های گروه آزمایش، بی کربنات سدیم داده شد. درست قبل و بعد از تمرین اوج توان، اوج خستگی و سطح لاکتات اندازه گیری شد. در نهایت داده های به دست آمده با استفاده از ویرایش 18 نرم افزار spss تحلیل شده است.یافته ها: میانگین و انحراف معیار اوج توان، خستگی و سطح اسیدلاکتیک خون در گروه کنترل قبل از تمرین به ترتیب 8.94±1.14، 5.23±1.63، 11.33±2.73 و در گروه آزمایش 9.82±1.52، 5.36±1.73، 11.89±1.67 بود و میانگین و انحراف معیار اوج توان، اوج خستگی و سطح اسید لاکتیک خون گروه کنترل بعد تمرین به ترتیب 11.85±1.41، 7.89±0.725، 16.09±3.93 و در گروه آزمایش 11.43±1.30، 8.12±0.683، 13.18±2.50 بود. لذا بین مصرف بی کربنات سدیم و پلاسیبو روی متغیر اسید لاکتیک تفاوت معناداری مشاهده شد (p<0.5) ولی روی متغیر اوج خستگی و اوج توان، پس از مصرف بی کربنات سدیم و پلاسیبو تفاوت معناداری مشاهده نشد (p>0.5).نتیجه گیری: یافته ها حاکی از عدم تغییر معنی دار بین میانگین اوج توان و اوج خستگی پس از مصرف بی کربنات سدیم در دو گروه بود و تنها سطح لاکتات گروه آزمایش پس از مصرف بی کربنات سدیم نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری از خود نشان داد.

مقدمه: نانوذرات سیلیکا به صورت استنشاقی، خوراکی، تزریقی و پوستی وارد بدن موجودات زنده از جمله انسان شده و می توانند تاثیرات بالقوه سوء بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند. هدف از این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی، بررسی اثر سمیت نانوذره سیلیکا در شکل های سیمی (Wire)، میله ای (Rod)، کروی (Spherical) و در اندازه های مختلف (20 و 50 و 100 نانومتر) بر سلول ریه رت در دو زمان مواجهه 6 و 24 ساعته با استفاده از دو تست سایتوتوکسیسیتیMTT  وMTS  بود.روش بررسی: دو موش صحرایی نر نژاد Wistar بیهوش شده و خون آنها کاملا با محلول کربس جایگزین شد، سپس ریه ها جدا گشته و پس از هضم، سوسپانسیون تک سلولی از آن در محیط کشت سلولی تهیه گردید. در مرحله بعد سوسپانسیون سلولی به طور جداگانه در مجاورت با نانوذرات مذکور در غلظت 500 میکروگرم بر میلی لیتر قرار گرفت و سپس در 37 درجه انکوبه و میزان حیات سلولی پس از مدت 6 و 24 ساعت تعیین گردید.یافته ها: این مطالعه نشان داد نانوذرات با سایز کوچکتر (20 نانومتر) دارای تاثیر سمی بیشتری نسبت به سایزهای بزرگتر بودند. همچنین نانوذرات سیلیکا به شکل کروی اثرات سایتوتوکسیک بالاتری نسبت به دو شکل دیگر نانوذره داشتند. از طرفی زمان انکوباسیون 24 ساعته نسبت به زمان انکوباسیون 6 ساعته باعث اندکی افزایش در مرگ سلولی شد.نتیجه گیری: میزان سایتوتوکسیسیتی نانوذرات سیلیکا وابسته به شکل و سایز و زمان مواجهه آنها با سلول است.

مقدمه: فرآیند تولید فوم از جمله صنایعی است که در آن افراد با مواد شیمیایی گوناگونی مواجهه دارند. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی ریسک مواجهه شغلی با مواد شیمیایی در یک صنعت فوم سازی به منظور تعیین مشاغل پرخطر و ارائه راهکارهایی در جهت کاهش ریسک مشاغل مورد بررسی می باشد.روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی و در یکی از صنایع تولید فوم پلی اورتان در سال 1391 انجام پذیرفت. جمعا 13 نفر به ترتیب در مشاغل اپراتوری میکسر (4 نفر)، اپراتوری کاتر (6 نفر) و تعمیرات (3 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی ریسک بهداشتی مواد شیمیایی از روش ارائه شده توسط انستیتو ایمنی و بهداشت شغلی سنگاپور استفاده گردید. برای این منظور ابتدا وظایف شغلی و فرآیندهای شغلی تعیین و درجه خطر و درجه مواجهه کارکنان با هر یک از مواد شیمیایی شناسایی شده تعیین گردید. در نهایت با تعامل این دو پارامتر در فرمول نهایی، سطوح ریسک برای هر یک از مواد به دست آمد.یافته ها: نتایج نشان داد کارکنان تحت بررسی در این مطالعه با 7 ماده شیمیایی شامل تولوئن دی ایزو سیانات، پلی اتیلن گلیکول، پلی پروپیلن گلیکول، اتیلن دی آمین، استات قطع (کاسموس)، متیلن کلراید و کلسیم کربنات در تماس می باشند. از بین موارد ذکر شده بالاترین ریسک را تولوئن دی ایزوسیانات در شغل اپراتورهای تولید فوم (اپراتوری کاتر) به خود اختصاص داد (risk=3.67).نتیجه گیری: کارکنان شاغل در سالن تولید به میزان بالایی در مواجهه با بخارات سمی تولوئن دی ایزوسیانات قرار داشته و این امر باعث ایجاد تغییرات در پارامترهای اسپیرومتری آنان به ویژه کاهش در FEV1 و FVC گردیده است. استفاده از سیستم تهویه مناسب، نگهداری مطلوب تجهیزات به منظور جلوگیری از ایجاد نشتی در اتصالات و کاهش ساعت مواجهه افراد به عنوان راهکارهای کنترلی پیشنهاد می گردد.

مقدمه: فرسودگی شغلی سندرومی است که در نتیجه استرس شغلی به وجود می آید و می تواند موجب کاهش بازده کاری، افزایش غیبت از کار و هزینه های بهداشتی و کاهش کیفیت خدمات به بیمار و حتی نارضایتی از خدمات پزشکی می شود. هدف از پژوهش حاضر تعیین فرسودگی شغلی پزشک های خانواده و شاخص های محیط کار موثر بر آن بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی 145 پزشک خانواده شاغل در دانشگاه علوم پزشکی خراسان رضوی به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده ها توسط، پرسشنامه اطلاعات فردی، مقیاس فرسودگی شغلی مازلاک و پرسشنامه شاخص های محیط کار گردآوری و به صورت خودگزارشی تکمیل شدند. نتایج با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی توسط نرم افزارSPSS  نسخه 16 تجزیه و تحلیل گردیدند.یافته ها: میانگین سن شرکت کنندگان 32.57±4.87 بود که %37.2 (54 نفر) مرد و %62.8 (91 نفر) زن با میانه سابقه کار 39 ماه در تیم سلامت بودند. فرسودگی شغلی در ابعاد کفایت شخصی و مسخ شخصیت، متوسط و در بعد خستگی هیجانی بالا بود. شاخص های محیط کار با خستگی هیجانی و مسخ شخصیت همبستگی معکوس و با کفایت شخصی همبستگی مثبت معنادار داشتند.نتیجه گیری: با توجه به این که در پزشک های خانواده، شدت فرسودگی در ابعاد مختلف آن با عوامل محیط کار مرتبط می باشد، با تغییر مثبت در حیطه های مختلف محیط کار می توان به کاهش فرسودگی آنان کمک نمود.

مقدمه: قضاوت خبره و مدل های مواجهه به طور گسترده ای جهت برآورد مواجهه تنفسی در محیط های شغلی به کار می روند. با این حال هنوز نمی توان آنها را جایگزین روش های معمول نمونه برداری دانست. هدف این مطالعه کاربرد آنالیز بیز از طریق تلفیق نتایج دو مدل SSA (Structured Subjective Assessment Method) و MEASE (Material Estimated and Assessment of Substance Exposure) با داده های نمونه برداری و بررسی نقاط ضعف و قوت هر کدام از راهکارها می باشد.روش بررسی: این مطالعه به صورت تحلیلی - مقطعی بر روی وظیفه توزین و بسته بندی مواد اولیه در یک صنعت معدنی انجام گرفت. جهت تعیین غلظت آلاینده های هوا، نمونه برداری از هوا صورت پذیرفت و با روش وزن سنجی تعیین مقدار شد. سه کارشناس غلظت آلاینده را بر اساس مدل های SSA و MEASE ارزیابی نمودند. آنالیزهای آماری توصیفی و بیزی داده ها انجام پذیرفت.یافته ها: هر سه روش میزان مواجهه را بیشتر از حد مجاز ارزیابی نمودند و میانگین غلظت در آنها تفاوت معنی داری نداشت (p=0.435). هر چند روش SSA از پراکندگی بالاتری (RSD=%74) نسبت به روش نمونه برداری (RSD=%53) برخوردار بود و تفاوتی بین پراکندگی در دو روش نمونه برداری و MEASE وجود نداشت، استفاده از SSA به عنوان توزیع پیشین ارزیابی محتاطانه تری را نسبت به MEASE ارائه داد (گروه کنترل 4: برابر 0.74 در برابر 0.54).نتیجه گیری: استفاده از مدل SSA می تواند به عنوان جایگزینی در تعیین توزیع پیشین احتمال در آنالیز بیزی داده ها در بهداشت حرفه ای مورد استفاده قرار گیرد. مدل MEASE در مقایسه با SSA برای برآورد مواجهه استنشاقی از کارآیی کمتری برخوردار بوده و نیازمند مطالعات اعتبارسنجی بیشتری می باشد.

مقدمه: یکی از فرضیات بحث نشده در تمام روش های آنالیز قابلیت اطمینان این است که عملکرد انسان وابسته به شرایطی است که تحت آن وظایف و فعالیت ها انجام می شوند. این شرایط شامل فاکتورهای موثر بر عملکرد(PIFs) Performance Influencing Factors  یا فاکتورهای شکل دهنده عملکرد (PSFs) Performance Shaping Factors می باشند؛ لذا به منظور ارتقای وضعیت ایمنی و کاهش خطای انسانی، شناسایی و ارزیابی فاکتورهای موثر بر عملکرد به عنوان یک ضرورت محسوب می شود، این تحقیق نیز در همین راستا انجام شده است.روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش از نوع موردی است که در اتاق کنترل یکی از مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز، اجرا شده است. برای انجام پژوهش ابتدا با مطالعه کتابخانه ای به شناسایی و انتخاب فاکتورهای موثر بر عملکرد پرداخته شد سپس برای جمع آوری داده های لازم، پرسشنامه ای تهیه گردید و در نهایت با به کارگیری منطق فازی تجزیه و تحلیل آنها انجام شد.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که از بین فاکتورهای تعیین شده، از نظر اپراتورهای اتاق کنترل، کیفیت شاخص «انجام دو یا چند کار به طور همزمان» و «زمان مورد قبول برای انجام کار» قابل قبول است؛ در صورتی که شاخص کیفیت و میزان آموزش های موجود در شرکت برای آنها نامطلوب است.نتیجه گیری: شناسایی و ارزیابی فاکتورهای موثر بر عملکرد در صنایع مختلف و تحلیل آنها به روش فازی در جهت کاهش خطای انسانی و بهبود عملکرد افراد و ارتقای سطح ایمنی، امری بسیار ضروری و مهم می باشد.