پایش
سال:1393 | دوره:13 | شماره:3 |تعداد مقالات:14

پرداخت های مستقیم از جیب به عنوان یکی از منابع تامین مالی در نظام سلامت است که امروزه خانوارهای زیادی را با هزینه های کمرشکن سلامت مواجه کرده است. هدف از این مطالعه برآورد هزینه های پرداخت از جیب خدمات سرپایی تشخیصی در بیمارستان های آموزشی قزوین بود. مطالعه حاضر به صورت مقطعی بر روی 800 نفر مراجعه کننده به خدمات تشخیصی سرپایی با استفاده از مصاحبه ساختاری و بررسی اسناد انجام شد. درصد هزینه های پرداخت از جیب از روش تقسیم هزینه های پرداخت از جیب بر مجموع هزینه های پرداختی (پرداخت از جیب + سازمان بیمه گر) به ارائه دهنده خدمت به دست آمد. تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی بود. 76 درصد مراجعه کنندگان دارای پوشش بیمه ای بود. و یا شرایط استفاده از بیمه را داشتند. بین سن مراجعه کنندگان و پرداخت از جیب رابطه معنی دار نبود. بین جنس مراجعه کنندگان و پرداخت از جیب درخدمات آزمایشگاهی در بیمارستان شهید رجایی رابطه معنی دار بود (0.035=P). هم چنین بین جنس مراجعه کنندگان و خدمات تصویر برداری در بیمارستان بوعلی سینا رابطه معنی دار برقرار بود (0.042=P). درصد هزینه های مستقیم پرداخت از جیب مراجعه کنندگان آزمایشگاه به ترتیب در بیمارستان های شهید رجایی، بوعلی سینا، قدس و کوثر معادل 52 درصد، 45 درصد، 46 درصد و 42 درصد بود و در بخش تصویر برداری این بیمارستان ها به ترتیب 50 درصد، 41 درصد، 41 درصد و 46 درصد بود. پرداخت های مستقیم از جیب عمدتا نزولی هستند و کاهش این هزینه ها با استفاده از افزایش پوشش و عمق بیمه ارتقای سلامت افراد و عدالت را در بر خواهد داشت.

نزدیک به 10 درصد از سبد هزینه جاری بیمارستان ها، صرف خرید حامل های انرژی می شود. تعیین میزان انرژی مصرفی بر اساس تخت بیمارستانی، می تواند به عنوان یک معیار در محاسبه هزینه مصرف انرژی در بیمارستان ها محسوب گردد. همچنین هزینه واقعی تخت روز و تعیین سهم انرژی در بودجه بیمارستان ها و شناسایی بیمارستان هایی که مصرف انرژیی بالایی دارند، بسیار موثر و مفید است. مطالعه حاضر، از نوع کاربردی و به صورت مقطعی در یک دوره سه ساله (1389-1387) انجام شد. جامعه پژوهش، شامل 6 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران (بیمارستان های امام خمینی (ره)، ولیعصر (عج)، دکتر شریعتی، بهارلو، مرکز طبی کودکان و فارابی) بود. برای انجام این مطالعه به دو دسته اطلاعات نیاز بود: اطلاعات مربوط به مصرف انرژی که با مراجعه مستقیم به بیمارستان ها و دریافت قبوض آب، برق و گاز به دست آمده و اطلاعات مربوط به شاخص های تخت که از مرکز فناوری و اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی تهران گرد آوری شد. تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت.در طول مدت سه سال، میانگین مصرف آب 2.99 و برق 13.38 تا 22.30 برابر مصرف استاندارد جهانی و میانگین مصرف گاز به ازای هر تخت روز، 19.5 متر مکعب بوده است. بین متغیرهای مربوط به تخت با مصرف برق، آب و گاز، همبستگی معنی دار مثبت وجود داشت. استفاده از سامانه های مدیریت مصرف انرژی جهت صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ضروری به نظر می رسد. با تشکیل کمیته مصرف انرژی و برقراری سمتی در مراکز سلامت، تحت عنوان ناظر ویژه انرژی، برنامه ریزی هدفمند در جهت بهینه سازی و آموزش و فرهنگ سازی مصرف انرژی در بین پرسنل و مدیران بیمارستان و ترویج راهکارهای خلاقانه، می توان به بهینه سازی مصرف انرژی و کاهش هزینه های جاری بیمارستان دست یافت.

سرطان معده در ایران در رتبه نخست شایع ترین سرطان برای مردان و رتبه سوم در زنان است. هدف از این مطالعه، تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده و در ادامه پیش بینی مرگ این بیماران با استفاده از الگوی شبکه عصبی است. در این مطالعه طولی گذشته نگر تعداد 242 بیمار که دارای تشخیص قطعی پاتولوژیک سرطان معده بودند بررسی شدند. داده ها توسط مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در بیمارستان طالقانی تهران جمع آوری گردید. توابع بقا و عوامل موثر بر بقا به کمک روش کاپلان مایر و الگو مخاطرات متناسب کاکس برآورد شدند. برای تحلیل به روش شبکه عصبی ابتدا داده ها به تصادف به دو گروه آموزش و آزمایش تقسیم شدند و همگنی زمان های بقای آن ها با آزمون رتبه لگاریتمی بررسی شد. برای انتخاب بهترین ساختار شبکه، با تغییر در مشخصه های شبکه الگوهای مختلف بررسی و با استفاده از سطح زیر منحنی ROC الگو مناسب انتخاب شد. برای تحلیل از نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده شد. میانه طول عمر بیماران 25.1 ماه، بقای یک ساله بیماران سرطان معده برابر 0.769 ((0.833، 0.711):95% CI) و بقای سه ساله 0.256 ((0.373، 0.185) :95% CI) به دست آمد. در الگوی انتخاب شده، خطای پیش بینی برابر 37.7 درصد و سطح زیر منحنی راک برابر 0.732 به دست آمد. پیش بینی صحیح برای سانسور شدن 71.4 درصد و پیش بینی صحیح مرگ بیماران نیز 50 درصد به دست آمد. شبکه عصبی رویکردی مناسب برای پیش بینی بقای بیماران مبتلا به سرطان معده است و پیش بینی های آن می تواند در دسته بندی این بیماران استفاده شود.

مشکلات تغذیه، شامل مجموعه رفتارهایی هستند که غذا دادن به کودک را دشوار می سازند و با تحت تاثیر قرار دادن رابطه مادر - کودک، موجب نگرانی مادر می شوند. هدف پژوهش حاضر مقایسه شیرخواران دارا و فاقد مشکلات تغذیه ای از لحاظ تجربه دلبستگی به شیرخوار، تنیدگی والدینی بود. در پژوهش حاضر که از نوع طرح های علی - مقایسه ای بود تعداد 50 نفر از جامعه آماری مادرانی که شیرخوار 6 ماهه تا 1 ساله داشتند، از طریق نمونه گیری در دسترس، انتخاب و پس از بررسی ملاک های ورود، بر اساس گزارش مادر درمورد وجود یا عدم وجود مشکلات تغذیه ای در دو گروه جایگزین شدند. مقیاس دلبستگی پس از تولد، شاخص تنیدگی والدینی، توسط مادر شیرخوار تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون مانوا، و آزمون های متناسب تحلیل گردید نتایج نشان داد که دلبستگی مادر به شیرخوار در گروه شیرخواران بدون مشکلات تغذیه ای در مقایسه با شیرخواران دچار مشکلات تغذیه ای بالاتر بود. این مادران از تعامل خود با کودکان شان رضایت بیشتری داشتند، و تنیدگی والدینی کمتری به ویژه در قلمرو مربوط به کودک تجربه می کردند نتایج این مطالعه می تواند در برنامه های پیشگیرانه مشکلات تغذیه ای شیرخواران مورد توجه متخصصان قرار گیرد.

سوء تغذیه در سنین آغازین زندگی، می تواند پیامدهای منفی متعدد داشته باشد. امنیت غذایی خانوار و نحوه خورانش شیرخوار، از عوامل مرتبط با سلامت تغذیه ای کودکان هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط نحوه خورانش در شش ماه دوم زندگی با کوتاه قدی و لاغری در سن یک سالگی به تفکیک خانوارهای امن و ناامن غذایی در شهرستان ری انجام شد. بررسی حاضر به صورت مورد شاهدی، در بهار 1390 بر روی 160 کودک یک ساله انجام شد. سوالات مربوط به پرسشنامه امنیت غذایی 18 گویه ای (USDA)، پرسشنامه نحوه خورانش و پرسشنامه عمومی از طریق مصاحبه با مادران پرسیده شد. عدم توجه به توصیه ها در مورد نحوه آغاز تغذیه تکمیلی ، رفتار غلط در قبال عدم مصرف کامل غذا و امت از خورانش فعال پایین تر به طور معنی دار با سوء تغذیه کودکان در خانوارها ناامن غذایی مرتبط بود (P<0.05). در میان خانوارها امن غذایی از بین متغیرها مورد بررسی وجود عوامل محرک حواس برای کودک در حین خورانش و امت از خورانش فعال پایین تر به طور معنی دار مرتبط با سوء تغذیه کودکان بود. نحوه خورانش در شش ماه دوم زندگی خصوصا متغیرهای رفتاری میتواند با سوء تغذیه در یک سالگی در خانوارهای امن و ناامن غذایی مرتبط باشد.

هدف از این مطالعه، تعیین پیش بینی کننده های رفتار فعالیت بدنی به منظور پیشگیری از پوکی استخوان با استفاده از الگوی توسعه یافته باور سلامت است. در این تحقیق مقطعی، 240 نفر از زنان بالای 30 سال شاغل در یکی از سازمان های دولتی شهر تهران به صورت تصادفی شرکت داده شدند. محققان با افزودن سازه خودتنظیمی به الگوی باور سلامت، با روش تحلیل مسیر (با استفاده از نرم افزار لیزرل)، ضمن بررسی برازش الگوی حاصل، قدرت پیش بینی کنندگی آن را نسبت به رفتار فعالیت بدنی به منظور پیشگیری از پوکی استخوان بررسی نمودند.نتایج تحلیل مسیر نشان داد الگوی مورد بررسی، برازش مطلوبی داشته (0.078=RMSEA، CFI=0.94، GFI=0.96، P<0.001، x2/df=2.54) و 48 درصد واریانس رفتار فعالیت بدنی را پوشش داده است. در این تحلیل، سازه های راهنما برای عمل، خودکارآمدی و خود تنظیمی، مهم ترین پیش بینی کننده های فعالیت بدنی در خصوص پیشگیری از پوکی استخوان بودند.مطالعه حاضر نشان داد الگوی تلفیقی سازه خود تنظیمی و الگوی باور سلامت، از برازندگی مطلوب جهت پیش بینی رفتار فعالیت بدنی پیشگیری کننده از پوکی استخوان در زنان برخوردار بوده و استفاده از آن در مداخلات آموزشی، موثر خواهد بود.

یائسگی، پدیده زیست شناختی پیچیده ای است که توسط عوامل فیزیولوژیک و اجتماعی - فرهنگی احاطه شده و همین باعث می شود زنان، نگرانی های منحصر به فردی را تجربه کنند. هرچه علائم و نشانه های یائسگی بیشتر و تلقی زنان از این رویداد منفی تر باشد، نگرانی های آن ها بیشتر خواهد شد. هدف از انجام این مطالعه، درک نگرانی های تجربه شده زنان یائسه بود.این مطالعه کیفی، با رویکرد پدیدار شناسی با استفاده از روش ون مانن در شهر تبریز انجام شد. 18 زن یائسه واجد شرایط، از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و مورد مصاحبه عمیق فردی قرار گرفتند. مصاحبه ها ضبط و تایپ و با استفاده از روش تحلیل تماتیک با نرم افزار MAX-Q-DA 10، تحلیل گردید. تحلیل درون مایه ای (Thematic analysis)، 4 نگرانی عمده را در زنان یائسه نشان داد: «ناتوانی»، «پیری»، «طرد» و «بروز اختلال در سلامت».با توجه به نگرانی های زنان، ایجاد برنامه های آموزشی برای اعضای خانواده جهت حمایت از زنان یائسه و ایجاد زیر ساخت مناسب برای سالمندان، باعث کاهش نگرانی زنان این گروه سنی در مورد آینده خود شده و دوران یائسگی، راحت تر سپری می گردد.

علیرغم تاکید سازمان سلامت جهان مبنی براینکه میزان قابل قبول انجام سزارین بین 15-10 درصد است، همچنان در سال های اخیر میزان آن افزایش چشمگیری نشان داده است و از معضلات سیستم سلامت قلمداد می گردد. از آنجایی که کارشناسان مامایی نقش اساسی در ارائه اطلاعات و آموزش به زنان حامله را دارند لذا بررسی نگرش آنها نسبت به سزارین حائز اهمیت است. این مطالعه توصیفی تحلیلی با هدف تعیین نگرش ماماها نسبت سزارین انتخابی و عوامل مرتبط با آن بر روی 325 نفر از ماماهای شاغل در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی شهر تهران در سال 1390 انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات یک پرسشنامه دو قسمتی شامل سوالات مربوط به سابقه کار، سن، محل کار، گذراندن دوره های آمادگی برای زایمان طبیعی، سطح تحصیلات و محل اخذ مدرک و همچنین سوالات مربوط به نگرش ماماهای شاغل بود که پس از تعیین اعتبار و پایایی، از آن استفاده شد. میانگین (انحراف معیار) سن افراد مورد پژوهش 49±37 سال بود. از بین آنها 44.9 درصد در اتاق زایمان و 55.1 درصد در درمانگاه پره ناتال بیمارستان و یا مرکز بهداشت شاغل بودند. نگرش مثبت نسبت به انجام سزارین انتخابی در 80 نفر (24.6 درصد) گزارش شد. همچنین نتایج بیانگر آن بود که ارتباط معنی دار آماری بین نگرش ماماها نسبت به سزارین انتخابی با نوع زایمان آنها، محل اخذ مدرک تحصیلی، تاثیر برانتخاب نوع زایمان مادران بستری، زمان انتخاب برای ختم حاملگی، انتخاب نوع زایمان برای خود یا دخترشان و باور آنها در مورد میزان سزارین در کشوروجود دارد (P<0.05). نتایج پژوهش نشان داد، درصد ماماهایی که نسبت به سزارین انتخابی نگرش مثبت دارند بالا است، و مسوولین سیستم سلامت باید در صدد ایجاد برنامه هایی به منظور تغییر نگرش ماماها باشند.

یکی از اختلالات شایع در محیط های کاری که تحت تنش شدید به وجود می آید، فرسودگی شغلی است و می تواند بر احساس رضایت حرفه ای و سلامت جسمی - روانی افراد شاغل تاثیر منفی داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع فرسودگی شغلی در ماماهای شاغل در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. در این مطالعه مقطعی که در سال 1391 انجام شد، 300 نفر از ماماهای شاغل در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد ماسلاچ استفاده گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون های Tukey, ANOVA و T-tes t صورت گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که اکثر ماماهای این مطالعه فرسودگی شغلی با شدت و فراوانی متوسط و نیز عدم موفقیت فردی در سطح بالا داشتند. میانگین و انحراف معیار فرسودگی شغلی ماماها 62.71±17.46 بود. بین سن و بعد مسخ شخصیت (P=0.03)، سطح تحصیلات و بعد خستگی عاطفی و بین محل کار و فرسودگی شغلی و ابعاد سه گانه آن ارتباط آماری معنی دار وجود داشت (P<0.05). رابطه آماری معنی داری بین وضعیت استخدام و وضعیت تاهل با فرسودگی شغلی و ابعاد آن به دست نیامد. به طور کلی فرسودگی شغلی با شدت متوسط در درصد بالایی از ماماها وجود داشت و در بعد عدم کفایت فردی در سطح بالا بود. لذا راهکارهایی در جهت پیشگیری و کاهش فرسودگی شغلی توصیه می گردد.

آنژین صدری با داشتن ماهیت مزمن و ناتوان کننده، همراه با علایم خاص و نیز عدم تحمل فعالیت بر کیفیت زندگی بیماران تاثیر منفی می گذارد. کیفیت زندگی از عوامل پیش بینی کننده وقوع ناتوانی و مرگ در این بیماران است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ابعاد مختلف کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آنژین صدری و عوامل موثر برآن در قم انجام شده است. در این مطالعه 200 بیمار مبتلا به آنژین صدری بستری یا سرپایی مراجعه کننده به دو مرکز آموزشی درمانی منتخب شهر قم در سال1391 به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها کیفیت زندگی عمومی فرم کوتاه 36 (SF-36) و پرسشنامه اطلاعات فردی و کلینیکی بود. نتایج نشان داد بیشترین نمره کیفیت زندگی مربوط به بعد کارکرد اجتماعی با میانگین 59 و کمترین نمره مربوط به بعد محدودیت نقش ناشی از مشکلات جسمی با میانگین 33.12 بود. نمره کیفیت زندگی زنان در تمام خرده مقیاس ها، به طور معنی دار پایین تر از مردان بود. بر اساس نتایج تحلیل کواریانس (ANCOVA) بین شدت بیماری و تمام زیر مقیاس های کیفیت زندگی به جز سلامت روان و محدودیت در ایفای نقش به علت مشکلات عاطفی ارتباط منفی معنی دار وجود داشت (P<0.01). همچنین در بررسی رابطه کیفیت زندگی و نوع درمان پس از حذف اثر سایر متغیرها، ارتباط معکوس معنی دار بین بای پس عروق کرونر و سلامت روان وجود داشت (P=0.002). با توجه به نتایج مطالعه، تمرکز و توجه بیشتر در مراقبت های پرستاری، جهت ارتقای و بهبود کیفیت زندگی این گروه از بیماران ضروری به نظر می رسد.

اغلب افراد مبتلا به اچ آی وی، سابقه رفتارهای پرخطر دارند. آگاهی از حساسیت درک شده آن ها قبل از ابتلای به بیماری، می تواند در انجام مداخلات برای سایر افراد با رفتارهای پرخطر مفید باشد.این مطالعه به صورت کیفی، به منظور بررسی حساسیت درک شده مردان مبتلا به اچ آی وی، برای ابتلا به ایدز از طریق تماس جنسی انجام شده است. پژوهش کیفی حاضر، در 3 کلینیک مشاوره بیماری های رفتاری وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران انجام شد. انتخاب مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری ساده بود که به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف (نمونه گیری با حداکثر تنوع) ادامه یافت. داده ها از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته عمیق جمع آوری شد. کلیه مصاحبه ها ضبط و پیاده شد و پس از چند بار مطالعه، کدها استخراج گردید.تحلیل، بر اساس تحلیل محتوای جهت دار صورت پذیرفت. در این مطالعه، با 32 نفر مصاحبه شد. نیمی از افراد، خود را مستعد ابتلای به ایدز، نمی دانستند و در روابط جنسی خود از کاندوم استفاده نکرده بودند. اکثر آن ها این باور را داشتند که با یک بار تماس جنسی محافظت نشده به بیماری مبتلا نمی شوند و همینطور فکر می کردند ایدز مخصوص مردان هم جنس باز است. در مقابل، نیمی دیگر خود را مستعد ابتلای به ایدز می دانستند، ولی آن ها نقش خود را در ابتلای به بیماری، بی تاثیر دانسته و همه چیز را به خواست خدا نسبت دادند. اطلاع رسانی گسترده و همگانی برای تمامی گروه های جامعه به ویژه جوانان و نیز تمامی افراد با رفتارهای پرخطر ضروری است. ارتقای آگاهی و اصلاح باورهای جوانان و افراد با سابقه رفتارهای پرخطر، از اقدامات اساسی برای پیشگیری از انتقال بیماری محسوب می شود.