پایش
سال:1392 | دوره:12 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

ارتباط و دوستی های قبل از ازدواج بین دختر و پسر یکی از موضوعات مهم فرهنگی و اجتماعی در جامعه ما محسوب می شود که تا حدد زیادی می تواند سلامت جوانان ما را متاثر سازد. امروزه این مساله در دانشگاه ها در حال رشد بوده، و به دلیل عواقب نامطلوب، تبیین علل آن یکی از قدم های اول در برنامه ریزی برای مسائل جوانان و سلامت آنان است. مطالعه حاضر از نوع کیفی بوده که بر اساس تحلیل محتوی انجام شد. 20 دانشجو به روش گروه متمرکز با سوالات نیمه ساختار یافته و نمونه گیری مبتنی بر هدف وارد نمونه گیری شدند. هر جلسه به مدت 90 دقیقه به طول انجامید. قبل از ورود، اهداف مطالعه با آنان در میان گذاشته شده و رضایت نامه کتبی از آنها اخذ شد. 3 درونمایه از این مطالعه استخراج شد. درونمایه اول انگیزه رفتار جنسی پسران قبل از ازدواج شامل انگیزه های جنسی، عاطفی، و آشنائی با روحیات جنس مخالف بود. دومین درونمایه عوامل تسهیل کننده و پیشگیری کننده از رفتارهای جنسی شامل زیر گروه های خانواده، جو جوامع، چارچوب فکری افراد، ناتوانی فرهنگ سازی مناسب در برابر تهاجم فرهنگ غرب و افزایش سن ازدواج بود و درونمایه سوم نیز عبارت بود از نیازهای بهداشت باروری پسران شامل نیازهای آموزشی، کمبود مهارت نوجوان و افرادی که در ارتباط با آموزش نوجوان هستند و عدم اطلاع رسانی و ارائه نامناسب خدمات بهداشت باروری برای جوانان. از آنجا که کشور ما جامعه جوان محسوب شده و رفته رفته با نفوذ فرهنگ غرب از طریق رسانه ها مواجه است باید برنامه های مدون بهداشت باروری متناسب با نیازهای روز، و متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی را در راس برنامه های جوانان قرار دهیم. این برنامه ها باید بر اساس مطالعات و تحقیقات جامع در این زمینه انجام شود و بر مولفه های شکل گیری رفتارهای جنسی بین دختران و پسرا ن تاکید شده و راهکارهای مناسب برای کنترل آنها اتخاذ شود.

در جوامع مختلف نگرش مردم نسبت به افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند متفاوت بوده و در بسیاری موارد با انگ و تبعیض همراه است. بررسی تجارب درک شده افراد مبتلا به اچ آی وی در خصوص پیامدهای ناشی از ابتلا به بیماری ایدز می تواند به ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از انتقال بیماری کمک کند. مطالعه کیفی حاضر با هدف بررسی پیامدهای اچ آی وی - ایدز در 3 کلینیک مشاوره بیماری های رفتاری در شهر تهران در سال 1389 انجام شد. ابتدا روش نمونه گیری از نوع در دسترس بود ولی نهایتا برای آگاهی از نظرات افراد، از گروه های سنی و تحصیلی مختلف، به صورت نمونه گیری با حداکثر تنوع ادامه یافت. داده ها از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید. مصاحبه ها ضبط و متن مصاحبه پیاده شد و پس از چند بار مطالعه، کدها استخراج گردید. تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوا صورت گرفت. در این مطالعه با 34 نفر مصاحبه انجام شد. 22 نفر را مردان مبتلا به اچ آی وی ـ ایدز تشکیل می دادند که میانگین سنی آنها 37.5 سال با انحراف معیار 7.13 بود. 4 نفر از بیماران از زنان مبتلا با میانگین سنی 34 سال و انحراف معیار 3.04 بودند. افراد پیامدهای ابتلا به اچ آی وی ـ ایدز در ابعاد اجتماعی، روانی، جسمی و اقتصادی را اشاره کرده، و غالب ایشان پیامدهای اجتماعی را، مهم ترین پیامد ابتلا به بیماری عنوان کردند. از نظر آنها در بین پیامدهای اجتماعی، انگ و تبعیض نسبت به افراد اچ آی وی- ایدز و طرد آنان از جامعه و بستگان از اهمیت بیشتری برخوردار بود. با بالا بردن آگاهی مردم به ویژه از طریق رسانه های ارتباط جمعی می توان از انگ و تبعیض در خصوص بیماری ایدز جلوگیری نمود.

این مطالعه با هدف مقایسه کیفیت زندگی در سالمندان شهر نشین و روستانشین مراجعه کننده به درمانگاه داخلی بیمارستان امام سجاد شهریار از تیر ماه 1389 تا تیر ماه 1390 انجام شد. این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی بر روی 203 سالمند شهری و روستایی مراجعه کننده سرپایی به درمانگاه داخلی انجام شد. کیفیت زندگی با پرسشنامه SF36 اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده با آزمون مقایسه میانگین ها و همچنین آزمون رگرسیون برای تعیین مهمترین عوامل موثر بر کیفیت زندگی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در آزمون رگرسیون با استفاده از روش step wise در حیطه عملکرد جسمانی؛ جنسیت، گروه سنی و اشتغال بر کیفیت زندگی اثر معنی دار داشتند. در حیطه محدودیت ایفای نقش بدلیل مشکلات جسمانی فقط وضعیت تحصیلات بر کیفیت زندگی اثر داشته است. در حیطه درد جسمانی؛ وضعیت تحصیلات، جنسیت و محل زندگی بر کیفیت زندگی اثر داشتند. در حیطه سلامت عمومی؛ جنسیت و وضعیت اشتغال بر کیفیت زندگی اثر داشتند. در حیطه شادابی و نشاط و در حیطه عملکرد اجتماعی؛ وضعیت اشتغال بر کیفیت زندگی اثر داشته است. در حیطه محدودیت ایفای نقش بدلیل مشکلات عاطفی؛ محل زندگی و در حیطه سلامت روانی؛ جنسیت بر کیفیت زندگی اثر داشته اند. محل زندگی در حیطه درد بدنی و محدودیت در ایفای نقش به علت مشکلات عاطفی بر روی کیفیت زندگی تاثیری داشت.

تصادفات جاده ای و ترافیکی، یکی از شایع ترین سوانح است که سالانه جان بسیاری از مردم را در جهان به خطر می اندازد. هدف از این تحقیق، شناسایی عوامل شخصیتی و شناختی (کارکرد توجه) در رانندگان حادثه ساز است. بنابراین در این مطالعه علی مقایسه ای به مقایسه صفات شخصیت و کارکرد توجه در دو گروه رانندگان حادثه ساز و غیرحادثه ساز پرداختیم. جامعه آماری، شامل تمام رانندگان مرد بین 20 - 60 سال در استان تهران است. به روش تصادفی ساده، 50 راننده حادثه ساز که خودرو یا گواهینامه آنان توسط ماموران نیروی انتظامی ضبط شده بود و برای بازپس گرفتن آن به ستاد ترخیص خودرو و گواهینامه آمده بودند، انتخاب شدند. همچنین در گروه کنترل، 50 راننده مرد که هیچ گونه تخلفی تا زمان پژوهش در سوابق آنها درج نشده بود، از 10 تاکسی سرویس استان تهران به شکل تصادفی ساده انتخاب شدند. صفات شخصیتی رانندگان حادثه ساز و غیرحادثه ساز با آزمون 240 سوالی نئو  NEO PI-Rو کارکرد توجه با آزمون عملکرد پیوسته CPT، اندازه گیری شد.نتایج در صفات شخصیتی نشان داد بین دو گروه در صفات روان رنجوری، برون گرایی، گشودگی و وجدانی بودن تفاوت معنادار وجود دارد و در روان رنجوری و برون گرایی رانندگان حادثه ساز نمرات بالاتری نسبت به رانندگان غیرحادثه ساز کسب کردند، در حالی که در گشودگی و وجدانی بودن رانندگان غیرحادثه ساز نمرات بالاتری کسب کردند. در صفت توافق بین رانندگان حادثه ساز و غیرحادثه ساز، تفاوت معنادار وجود نداشت. در کارکرد توجه بین رانندگان حادثه ساز و غیرحادثه ساز تفاوت معنادار وجود داشت؛ به این ترتیب که در خطای ارائه پاسخ، خطای حذف و زمان واکنش، رانندگان حادثه ساز نمرات بالاتری نسبت به رانندگان غیرحادثه ساز کسب کردند و در جستجوی صحیح رانندگان غیرحادثه ساز نمره بالاتری کسب کردند. همین طور نتایج تحلیل تمایزها نشان داد که 71.74 درصد از واریانس نمرات افراد ناشی از عضویت گروهی آنها است.بنابر نتایج این مطالعه بین توجه و شخصیت رانندگان حادثه ساز و غیرحادثه ساز تفاوت معنادار وجود داشت؛ بدین منظور پیشنهاد می شود ارزیابی های روانشناختی هنگام اخذ گواهینامه و ارزیابی های دوره ای بعد از آن اجرا شوند و آموزش هایی برای رانندگان حادثه ساز فراهم آید.

تغییرات ایجاد شده در حاملگی و زایمان، ممکن است کیفیت زندگی مادران را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از انجام این مطالعه بررسی رابطه نوع زایمان با تغییر نمرات ابعاد کیفیت زندگی، دو تا چهار ماه پس از زایمان بود. مطالعه تحلیلی آینده نگر بر روی 150 مادر با زایمان سزارین و 150 مادر با زایمان طبیعی در مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی شهر کاشان در سال 1386 - 1387 انجام شد. پرسشنامه اختصاصی کیفیت زندگی، دو و چهار ماه پس از زایمان توسط مادران تکمیل شد. میانگین تغییر نمرات ابعاد پرسشنامه کیفیت زندگی دو و چهار ماه پس از زایمان در هر گروه، و بین دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت. در مقایسه میانگین نمره ابعاد پرسشنامه چهار ماه پس از زایمان نسبت به دو ماه پس از زایمان در هر گروه، یافته ها نشان داد در گروه زایمان طبیعی نمره تمام ابعاد به جز بعد احساس نسبت به کودک افزایش داشت. و در ابعاد احساس مادر نسبت به روابط جنسی (P=0.005) و تغییر وضعیت اقتصادی به علت زایمان (P=0.02) و انتخاب مجدد نوع زایمان در حاملگی بعد (P=0.007) این افزایش معنی دار بود. نمره گروه سزارین در تعدادی از ابعاد افزایش داشت، اما در سه بعد احساس مادر نسبت به خود، نسبت به همسر و نسبت به کودک کاهش داشت که این تغییرات فقط در بعد احساس مادر نسبت به همسر(P=0.001)  معنی دار بود. در مقایسه تفاوت میانگین نمرات بین دو تا چهار ماه پس از زایمان در دو گروه، یافته ها نشان داد تفاوت نمره در بعد احساس مادر به روابط جنسی و احساس نسبت به همسر و دیگران در دو گروه اختلاف معنی دار داشت، (P=0.007) و(P=0.04) . اگر چه در اکثر ابعاد کیفیت زندگی تفاوت نمرات چهار ماه پس از زایمان نسبت به دو ماه پس از زایمان در هر گروه و بین دو گروه با هم معنی دار نبود، اما نمره گروه زایمان طبیعی در بعضی از ابعاد بطور معنی دار افزایش یافت.

تغییرات ایجاد شده در نظامهای بهداشتی - درمانی و تعهد در قبال کیفیت ارایه مراقبت باعث توجه به این مطلب گردیده که چگونه می توان حرف و گروه پزشکی را از شغل و کیفیت زندگی خود راضی نمود و چه مواردی با سطح رضایت آنها در رابطه است. از آنجا که ماماها نیز جزو این گروه به حساب می آیند عوامل استرس آور می تواند برای آنها تهدیدی روانی - اجتماعی به حساب آورده شوند. این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه مورد بررسی از ماماهای شاغل بخش های زایمان و مامایی بیمارستان فاطمیه (دولتی) و همچنین بیمارستان بوعلی (خصوصی) و بیمارستان آتیه (وابسته به سازمان تامین اجتماعی) همدان انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات فرم کوتاه بررسی پیامد سلامت (SF-36) بوده و با روش سرشماری کلیه ماماهای شاغل در این مراکز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در تمامی حیطه های کیفیت زندگی ماماهای شاغل در بخش زایمان وضعیت بهتری داشته اند و به نظر می رسد که ماماهای شاغل در بخش زنان در بسیاری از حیطه های اندازه گیری شده حتی از ماماهای شاغل در بخش اورژانس وضعیت بدتری داشتند. استفاده از مهارتهای بالینی متناسب با حرفه آموخته شده از دلایل افزایش کیفیت زندگی می تواند باشد و استفاده از ماماها در بخشهای تخصصی مربوطه می تواند به کارآمدی بیشتر آنها منجر شود.

تیم سلامت در نخستین سطح خدمات سلامت عهده دار ارائه خدمات سلامت به افراد و جامعه تحت پوشش خود است. میزان رضایت پزشک به عنوان رهبر تیم سلامت یکی از عوامل اساسی در اجرای درست طرح پزشک خانواده است. در این مطالعه به بررسی میزان رضایت پزشکان از برنامه پزشک خانواده پرداخته شده است. طرح حاضر یک مطالعه مقطعی بود که به صورت طرح تحقیقی تداومی از نوع کیفی کمی ترتیب داده شد. در این مطالعه از روش مصاحبه فردی عمیق نیمه ساختارمند و پرسشنامه استفاده شده است، به منظور تعیین میزان رضایت پزشکان خانواده، کلیه پزشکان خانواده استان همدان در سال 1389 مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت 121 پرسشنامه به صورت سرشماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه، میزان رضایت پزشکان از موارد مختلف در طرح پزشک خانواده، مطرح شده در پرسشنامه ها، پایین بود، صورتی که تعداد 57 نفر (47.9 درصد) از برنامه پزشک خانواده کاملا ناراضی بودند. در مطالعه حاضر، سطح رضایت پایین پزشکان نه تنها باعث آسیب به اجرای طرح می شود، بلکه باعث کاهش سطح سلامت و بهداشت جامعه نیز خواهد شد. بنابراین لازم است مسوولان محترم پیش از انتشار طرح به جمعیت های شهری در جهت رفع علل نارضایتی تلاش کنند.

برای تغییر در وضعیت سلامت اجتماعی لازم است پس از تحلیل وضعیت موجود مسائل اجتماعی و مداخلاتی که تا کنون اجرا شده، بسته خدمات جدید را بر اساس نیاز فعلی طراحی و اجرا کرد. با توجه به بازمهندسی نظام شبکه بهداشتی درمانی در شهرها با رویکرد عوامل اجتماعی موثر بر سلامت و بازتعریف نقش شهرداری ها در این ارتباط تدوین چنین بسته ای فرصتی خواهد بود تا با استفاده از نتایج آن خدمات ارایه شده در شبکه بهداشتی و درمانی تکمیل شده و نقش شهرداری ها در ارایه خدمات سلامت اجتماعی شفاف تر گردد. در این مطالعه توصیفی و تحلیلی، برای جمع آوری اطلاعات از روشهای ترکیبی مصاحبه با مسوولین شهرداری، نظرات شوراهای سلامت محلات، بحث گروهی متمرکز در تیم طراحی، بررسی متون تحقیقاتی مرتبط در شهرداری و مرور اسناد معاونت اجتماعی از بدو تاسیس استفاده و که این اطلاعات در مراحل اولویت بندی و طراحی بسته ها به کار گرفته شده است. بسته های سلامت اجتماعی طراحی شده در این طرح با عناوین بسته عمومی شامل ترویج رفتارهای سالم اجتماعی و بسته های اختصاصی برای سوء مصرف مواد، جرم، کودک آزاری و طلاق تعیین شد و اجزای بسته در سه بخش شامل «ضرورت خدمت، محتوی یا شرح خدمات و الزامات استقرار خدمات» تکمیل گردید. اصول شش گانه ای مورد توافق در طراحی بسته ها عبارت بود از مبتنی بودن خدمات بر نیازها و دارایی های منطقه، مشارکت مردم و همکاری بین بخشی، مداخله در هر سه سطح پیشگیری، مبتنی بر شواهد بودن، انطباق با اسناد بالادستی و در نظر گرفتن الزامات استقرار. مقایسه بسته های موجود در زمینه مسائل اجتماعی با بسته های تدوین شده جدید نشان می دهد که رویکرد بسته های جدید، ارتقای سلامت اجتماعی است و رویکرد دستورالعمل ها و برنامه های موجود بیشتر درمان محور، مبارزه با بحران ها و آسیب های اجتماعی بوده است. در بسته های جدید رویکرد همکاری بین بخش ها و استفاده از امکانات محلی مورد تاکید است اما در دستورالعمل های موجود رویکرد بر اساس امکانات دولتی و منابع محدود آن است. در این راستا تشکیل شورای سلامت اجتماعی منطقه زیر نظر شهردار و با مشارکت کلیه دستگاه های دولتی و نمایندگان بخش غیر دولتی و بخش خصوصی حاضر در منطقه به عنوان اولین گام برای ایجاد حساسیت و تعهد جمعی پیشنهاد شده است.

بیش از 100 میلیون زن در سراسر جهان از قرص های جلوگیری از بارداری استفاده می کنند و تغییرات خلق و خوی به عنوان اولین دلیل قطع مصرف قرص ها به شمار می رود. این پژوهش توصیفی - تحلیلی با هدف بررسی تاثیر قرص های جلوگیری از بارداری بر سلامت خانواده روی 500 زن 49-15 سال مصرف کننده قرص منوفازیکLD  (low dose) تحت پوشش دو مرکز بهداشت غرب و شرق اهواز به روش نمونه گیری خوشه ای در سال 1390 انجام شد. اطلاعات مورد نیاز با تکمیل پرسشنامه به روش مصاحبه چهره به چهره جمع آوری گردید. آزمون رگرسیون لجستیک ارتباط بین تغییرات خلق و خوی و دیگر عوامل را تعیین نمود. بر اساس نتایج بین تغییرات خلق و خوی و عواملی مانند خودکارآمدی (OR=0.87, %95 CI=0.80-0.94, P=0.001)، آموزش نحوه کنترل عوارض جانبی قرص  (OR=1.80, %95 CI=1.15-2.80, P=0.009)و محل سکونت(OR=2.57, %95 CI=1.06-6.20, P=0.03)  رابطه معنادار برقرار بود. بر این اساس به ازای هر واحد خودکارآمدی 13 درصد از بخت ایجاد تغییرات خلق و خوی کاسته شد. کسانی که آموزش ندیده بودند 1.8 برابر بیشتر در معرض تغییرات خلق و خو بودند، و شهرنشینی به روستانشینی حدود  2.5برابر بخت ایجاد تغییرات خلق و خوی را در مصرف کنندگان قرص افزایش داد. زنان مصرف کننده قرص LD در مدت مصرف تغییرات خلق و خوی را تجربه می کنند و آموزش نحوه کنترل عوارض جانبی و افزایش خودکارآمدی مهمترین عوامل پیش بینی کننده تغییرات خلق و خوی هستند.