اقتصاد و توسعه منطقه ای (دانش و توسعه)
سال:1389 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:15

 روند تغییرات سطح زیر کشت، عملکرد و تولید گندم (Triticum aestivum L.)، جو (Hordeum vulgare L.)، سیب زمینی (Solanum tuberosum L.)، یونجه (Medicago sativa L.) و نخود (Cicer arietinum L.) به عنوان پنج محصول مهم زراعی استان کردستان در فاصله سالهای 1362 تا 1385 در قالب سری های زمانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و وضعیت آینده تولید این محصولات در استان با ادامه سیر زمانی برای سالهای 1386 تا 1400 پیش بینی شد. نتایج پیش بینی ها برای سال 1400 نشان داد که سطح زیر کشت گندم آبی (18%)، گندم دیم (10.3%)، جو آبی (30.1%)، نخود دیم (48.2%)، سیب زمینی (42.4%) و یونجه (9.2%) نسبت به وضعیت کنونی افزایش و سطح زیر کشت جو دیم (31.1%) و نخود آبی (100%) کاهش می یابد. عملکرد گندم آبی (36.3%)، گندم دیم (43.5%)، جو آبی (30.2%)، جو دیم (23%)، نخود آبی (10.6%)، سیب زمینی (9.3%) و یونجه (14.5%)، نسبت به وضعیت کنونی افزایش و عملکرد نخود دیم (36.8%) کاهش می یابد. بر این اساس میزان تولید تمام محصولات، به جز نخود آبی در سال 1400 افزایش خواهد یافت. به گونه ای که میزان تولید گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، جو دیم، نخود دیم، سیب زمینی و یونجه در سال 1400 به ترتیب به 270، 1000، 20، 20، 30، 530 و 270 هزار تن خواهد رسید و میزان تولید نخود آبی به صفر کاهش خواهد یافت. دلیل کاهش میزان نخود آبی به علت کاهش سطح زیر کشت می باشد. سهم افزایش عملکرد در افزایش تولید غلات مورد بررسی و یونجه بیشتر از افزایش سطح زیر کشت خواهد بود، در حالی که در نخود دیم و سیب زمینی افزایش تولید بیشتر ناشی از افزایش سطح زیر کشت خواهد بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که میزان تولید محصولات زراعی استان طی 15 سال آینده، بهبود خواهد یافت، که با توجه به محدود بودن زمینهای قابل کشت به نظر می رسد که این افزایش بیشتر به واسطه افزایش عملکرد در هکتار خواهد بود. البته بدیهی است که نتایج این مطالعه بر اساس روند گذشته بوده و عواملی همچون تغییرات اقلیمی و سیاست گذاری های دولت در بخش کشاورزی در آینده، در آن لحاظ نشده است.

این آزمایش با هدف بررسی اثر باقیمانده کودهای آلی، عناصر بر و روی بر ویژگی های خاک و وزن خشک گیاه و ترکیب شیمیایی گندم(Triticum aestivum L.) ، پس از برداشت ارزن(Panicum italicum L.) ، در یک طرح کاملا تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل با سه تکرار در شرایط گلخانه بررسی شد. تیمارهای آزمایشی در کشت قبلی شامل کودهای آلی (کمپوست زباله شهری و کود گاوی) هر کدام معادل 25 تن در هکتار، عنصر روی در دو سطح صفر و 50 کیلوگرم در هکتار و عنصر بر در دو سطح صفر و 10 کیلوگرم در هکتار بوده که پس از برداشت ارزن، اثرات باقی مانده کودها در خاک بر گیاه گندم بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد باقیمانده کاربرد کودهای گاوی و کمپوست زباله شهری باعث افزایش معنی دار pH خاک، درصد کربن آلی و فراهمی عناصر آهن، روی، مس و بر در خاک گردید. باقیمانده روی باعث افزایش معنی دار وزن ماده خشک گندم و نیز مقدارهای عناصر آهن و روی در خاک و گیاه شد. در حالی که مقدار عنصر بر شاخساره گندم با مصرف روی کاهش قابل توجهی داشت. باقیمانده 10 کیلوگرم عنصر بر در هکتار مقدار های آهن را معادل 2 درصد، مس را 1.4 درصد و بر را 65.6 درصد در گندم افزایش داده، ولی در مقدار روی تاثیر معنی داری نداشت. صرف نظر از فراهمی عناصر بر و روی، اثرات باقیمانده کاربرد کودهای آلی منجر به افزایش معنی دار مقدار عناصر آهن، روی، مس و بر در گیاه گردید. برهمکنش کودهای آلی و عناصر بر و روی بر مقدار عناصر روی، آهن، بر و مس در گیاه نیز معنی دار شد. به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد که باقیمانده کودهای آلی، عناصر روی و بر از کشت قبلی می تواند برای گیاه بعدی به طور موثری در حاصلخیزی خاک و کیفیت گیاه تاثیر داشته باشد.

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط نواری ذرت (Zea mays L.) و لوبیا Phaseolus vulgaris L.)) بر عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین (LER) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 88-1387 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح کشت مخلوط نواری با 2، 3، 4، 5 نوار و کشت خالص ذرت و لوبیا همراه با دو سطح کنترل و بدون کنترل علف های هرز به صورت طرح بلوک نواری در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که روند تجمع ماده خشک ذرت و لوبیا تحت تاثیر تیمارهای مختلف کشت مخلوط قرار گرفت. بیشترین میزان تجمع ماده خشک در تیمار نوار 2 ردیفی و کمترین آن در کشت خالص بود، بنابراین با افزایش عرض نوار تجمع ماده خشک به تدریج کاهش یافت. علف های هرز، هم از طریق اثر بر سرعت تجمع ماده خشک و هم از طریق تاثیر بر مقدار تجمع ماده خشک باعث کاهش رشد شدند. عملکرد ماده خشک مخلوط نسبت به کشت خالص در ردیف های حاشیه ای در تمامی تیمارها بیشتر از ردیف های مرکزی بود. در ردیف های حاشیه ای، وجود علف هرز عملکرد بیولوژیک ذرت، لوبیا و مخلوط را به ترتیب به میزان 18.7، 23.5 و 20.3 درصد نسبت به شرایط عاری از علف هرز کاهش داد. این کاهش در ردیف های مرکزی معادل 29.6، 21.3 و 27.3 درصد بود. در تمامی تیمارهای مخلوط نواری، نسبت برابری زمین بیشتر از کشت خالص(LER>1)  بود و با افزایش عرض نوار مقدار آن کاهش یافت. در ردیف های حاشیه ای،LER  مخلوط در حضور علف های هرز به میزان 0.29 افزایش یافت که این مقدار در ردیف های مرکزی برابر 0.21 بود. این امر نشاندهنده توانایی بالقوه کشت مخلوط در رقابت با علف های هرز بدون استفاده از وجین و یا علفکش ها است.

به منظور بررسی اثر متانول بر رشد و نمو و اجزای عملکرد سویا (Glycine max L. var. L 17)، آزمایشی با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 87-1386 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد کرج اجرا شد. در این آزمایش تیمار شاهد (M0، بدون مصرف متانول) و محلولهای (M1) 7، (M2) 14،(M3) 21 ، (M4) 28 و (M5) 35 درصد حجمی، سه بار در فصل رشد با فواصل 15 روز یکبار بر روی قسمت های هوایی بوته های سویا محلول پاشی شدند. صفات اندازه گیری شده شامل عملکرد دانه، ارتفاع بوته، سطح برگ، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک کل بوته، درصد روغن و پروتئین دانه، بیوماس کل و اجزای عملکرد بود. نتایج نشان داد که بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال 5 درصد تفاوت معنی دار وجود داشت. مقایسه میانگین خصوصیات مورد بررسی نشان داد که اثر سطوح محلول های  (M2) 14و (M3) 21 درصد حجمی متانول بر صفات مورد ارزیابی بیشتر از سایر تیمارها بود و کاربرد متانول در تیمارهای 14 و 21 درصد حجمی به ترتیب موجب 16.8 درصد و 40.2 درصد افزایش عملکرد نسبت به تیمار شاهد شد. محلول پاشی متانول باعث افزایش عملکرد، ارتفاع، وزن هزار دانه، تعداد غلاف پر شده، سطح برگ و بیوماس گردید.

شوری منابع آب و زمین های کشاورزی یکی مهمترین فاکتورهای محدودکننده تولید و تهدیدی برای تولید پایدار محصولات زراعی در ایران محسوب می شود. به منظور بررسی تاثیر آنتی اکسیدان های مختلف و سطوح مختلف شوری بر خصوصیات مربوط به جوانه زنی و گیاهچه ای دو گونه دارویی خار مقدس (Cnicus benedictus L.) و کاسنی (Cichorium intybus L.) مطالعه ای بصورت دو آزمایش جداگانه فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 در آزمایشگاه گیاهان ویژه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت. فاکتور اول مورد مطالعه برای هر گیاه شامل نوع ماده پیش تیمار (آنتی اکسیدان) در چهار سطح (آب مقطر (شاهد)، اسید آسکوربیک با غلظت 40 میلی مولار، اسید جیبرلیک با غلظت 75 میلی گرم بر لیتر و اسید سالسیلیک با غلظت 1.5 میلی مولار) و فاکتور دوم، پنج سطح مختلف شوری برحسب هدایت الکتریکی ناشی از افزودن NaCl (شاهد، 5، 10، 15 و 20 دسی زیمنس بر متر) بود. بر اساس نتایج حاصله پیش تیمار با اسید سالسیلیک باعث بهبود خصوصیات جوانه زنی و گیاهچه ای گونه خار مقدس تحت شرایط شوری شد، ولی در مورد گونه کاسنی این بهبود در پیش تیمار با اسید جیبرلیک رخ داد. هر دو گونه مورد آزمایش در مرحله جوانه زنی تحمل مناسبی نسبت به شوری نشان دادند و در تیمار 20 دسی زیمنس بر متر حدود 60 درصد شاهد جوانه زنی داشتند. بررسی ارتباط بین سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه و ریشه چه نشان داد که همبستگی بالایی بین این صفات بخصوص در گونه کاسنی وجود دارد. بطور کلی می توان چنین بیان کرد که برای بهبود جوانه زنی تحت شرایط شوری پیش تیمار با اسید سالسیلیک در گونه خار مقدس و اسید جیبرلیک برای گونه کاسنی قابل توجیه است.

جهت ارزیابی بهترین تراکم کاشت و نوع کود مصرفی در تولید گیاه روغنی کنجد (Sesamum indicum L.)، آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کود در چهار سطح (1- کود گاوی (30 تن در هکتار)، 2- کمپوست زباله شهری (30 تن در هکتار)، 3- کود شیمیایی (250 کیلوگرم فسفر به صورت فسفات آمونیوم و 100 کیلوگرم نیتروژن به صورت اوره) و 4- تیمار شاهد بدون هیچ گونه کود و تراکم کاشت نیز در چهار سطح (20، 30، 40 و 50 بوته در متر مربع) بودند. نتایج نشان داد که تمامی تیمارهای کودی، ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته، بیوماس بوته، عملکرد دانه، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در کپسول را نسبت به شاهد افزایش معنی داری دادند و بیشترین مقدار این صفات در تیمار کود گاوی بدست آمد. با افزایش تراکم بوته در متر مربع، عملکرد دانه افزایش معنی داری یافت، ولی ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته، بیوماس بوته، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در کپسول کاهش نشان داد. صفات وزن هزار دانه، شاخص برداشت و وزن دانه در کپسول تحت تاثیر تیمارهای مورد آزمایش قرار نگرفتند. بنابراین، تراکم 40 بوته در متر مربع با اعمال کود گاوی مناسب ترین الگوی کاشت در این آزمایش بدست آمد.

به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی و باکتری های محرک رشد بر شاخص های جوانه زنی بذور گندم (Tritium aestivum L.) حاصله از پایه های مادری تیمار شده با سطوح مختلف نیتروژن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد. تیمار های آزمایش شامل بذرهای جمع آوری شده از مزرعه ای که در سال قبل مقادیر 0، 120، 240 و 360 کیلوگرم کود اوره دریافت کرده بودند، انواع کود بیولوژیک (نیتراژین، بیوفسفر، عدم تلقیح) و سطوح مختلف تنش خشکی (0، 4-، 8- و 12- بار) بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده انواع کودهای بیولوژیک و سطوح تنش خشکی بر تمامی خصوصیات جوانه زنی، به استثنای میانگین زمان جوانه زنی، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه، معنی دار بودند، در حالیکه بذرهای تیمار شده با سطوح مختلف کود نیتروژن تنها بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص جوانه زنی دارای اثر معنی دار بود. نتایج اثرات متقابل حاکی از آن بود که بذور حاصل از مصرف 240 کیلوگرم کود اوره در هکتار در پتانسیل خشکی 0 و 4- بار بیشترین جوانه زنی را داشتند. کود بیولوژیک نیتراژین مقاومت به تنش خشکی را در مقایسه با شاهد افزایش داد، به طوری که در سطح تنش 4- بار کاهش جوانه زنی برای بذور تیمار شده با کود بیوفسفر و عدم تلقیح کود، نسبت به گیاهان تحت تیمار با کود نیتراژین به ترتیب برابر با 40 و 79 درصد بود. اثرات سه گانه کود نیتروژن، کود بیولوژیک و سطوح تنش خشکی بر صفات اندازه گیری شده معنی دار نبود.

تعداد بیست هیبرید داخلی و خارجی ذرت (Zea mays L.) در پنج گروه رسیدگی در طی دو سال (1386 و 1387) در منطقه مشهد مورد مطالعه قرار گرفتند. بمنظور ایجاد محیطهای مختلف و امکان برآورد نیاز گرمائی هر یک از هیبریدها، از دو تاریخ کاشت (15 اردیبهشت و 30 اردیبهشت) استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که هر دو شاخص GDD و CHU برآورد قابل قبولی از واحدهای گرمائی مورد نیاز هیبریدهای مربوط به گروههای مختلف رسیدن را برآورد کرده و گروه بندی مشابهی را برای این هیبریدها ارائه می نمایند. هر دو سیستم تغییراتی را در گروه بندی برخی هیبریدها بر اساس نیاز حرارتی ایجاد نمودند. مقدار GDD مورد نیاز تا رسیدن بر خلاف GDD مورد نیاز تا گلدهی گروههای مختلف رسیدگی FAO را تا حد زیادی از یکدیگر تفکیک نمود. بطور کلی هیبریدهای دیررس GDD بیشتری در دوره پرشدن دانه دریافت نمودند. مقدار CHU مورد نیاز تا گلدهی بیش از گلدهی تا رسیدن بود. مقدار CHU دریافتی در دوره زایشی با افزایش گروه رسیدگی، افزایش نشان داد. بطور کلی با در نظر گرفتن نتایج تقریبا مشابه در هر دو سیستم، با توجه به سادگی محاسبات می توان از شاخص GDD جهت گروه بندی هیبریدهای ذرت بر اساس نیاز حرارتی در منطقه سرد معتدل استفاده نمود.

کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی برای تهیه روغن خوراکی در سطح جهان می باشد. به منظور بررسی اثرات سیستم کوددهی تلفیقی (شیمیایی، دامی و بیولوژیک)، بر عملکرد و جذب عناصر غذایی کلزا، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در منطقه قم انجام پذیرفت. تیمارها شامل :1- شاهدP%100 (% 100 P)،+%75 P) P%75B1 -2 کود بیولوژیک بارور)، 3-+%75 P) P%75B2 کود بیولوژیک نیتروکسین)، +%75 P) P%75M -4کود دامی)، +%75 P) P%75B1M -5کود دامی+کود بیولوژیک بارور 2)، +%75 P) P%75B2M -6کود دامی+کود بیولوژیک نیتروکسین)، +%100 P) P%100B1 -7کود بیولوژیک بارور) و +%125 P) P%125B2 -8کود بیولوژیک نیتروکسین) بودند که در مزرعه ای با خاک و آب شور انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد در تیمارهای حاوی کود دامی حاصل گردید. در این تیمارها، کود دامی با کاهش اثرات سمی سدیم و کلر، باعث افزایش جذب فسفر و نیتروژن و در نتیجه عملکرد شد. عملکرد در تیمارهای P%75B1 و P%75B2 مشابه شاهد بود که نشان دهنده تاثیر مثبت ولی کم کودهای بیولوژیک در بهبود فسفر قابل دسترس می باشد. در تیمار 125% فسفر شیمیایی+نیتروکسین (P%125B2) عملکرد پایین تر از شاهد بود. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد که در درجه اول مصرف تلفیقی کودهای دامی و شیمیایی و در مرتبه دوم مصرف تلفیقی کودهای بیولوژیک و شیمیایی می توانند به عنوان یک راه موثر جهت بهبود جذب عناصر پر مصرف در شرایط خاک شور پیشنهاد گردند.

کودهای بیولوژیک از جمله نهاده های طبیعی هستند که می توانند به عنوان مکمل یا جایگزین کودهای شیمیایی در کشاورزی پایدار به کار برده شوند. اثرات کود بیولوژیک نیتروژن و فسفر (نیتروکسین و کود میکروبی فسفاته) و کودهای شیمیایی بر شاخص های رشد ذرت (Zea mays L.) در سال زراعی 87-1386 در شوشتر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تلفیق کاربرد کودهای بیولوژیک و شیمیایی در چهار سطح: 100% شیمیایی (A1)، %50 شیمیایی+بیولوژیک (A2)،%25  شیمیایی+بیولوژیک (A3) و فقط بیولوژیک (A4) بود. نتایج نشان داد کاربرد تلفیقی کودهای بیولوژیک با کود شیمیایی باعث افزایش ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، تولید ماده خشک، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، شاخص دوام سطح برگ و نسبت سطح برگ در مقایسه با کاربرد کودهای شیمیایی به تنهایی شد. ارتفاع گیاه در تیمار تلفیقی 50% شیمیایی+بیولوژیک نسبت به سایر تیمارهای آزمایش بیشتر بود و بیشترین ارتفاع در 115 روز پس از کاشت در این تیمار (186 سانتی متر) و کمترین آن در تیمار کاربرد کود شیمیایی به تنهایی (178 سانتی متر) به دست آمد. حداکثر و حداقل شاخص سطح برگ در 71 روز پس از کاشت به ترتیب در تیمارهای 25% شیمیایی+بیولوژیک (4.71) و بیولوژیک (2.3) مشاهده شد. همین روند در مورد تولید ماده خشک در 94 روز پس از کاشت (به ترتیب 20.37 و 12.48 تن در هکتار) میزان جذب خالص در 94 پس از کاشت (19.4 و 11.3 گرم در متر مربع) و سرعت رشد محصول در 71 روز پس از کاشت (44.8 و 26.5 گرم در متر مربع) مشاهده گردید.

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین(Zea mays.L var sc 403)  رقم دانه طلایی آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 87-1386 اجرا گردید. در این آزمایش تاریخ کاشت در سه سطح (25 خرداد، 13 تیر و 3 مرداد) به عنوان عامل اصلی و تراکم بوته در سه سطح (66600، 83300 و 111000 بوته در هکتار) به عنوان عامل فرعی به صورت طرح کرت های خرد شده با چهار تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاریخ های کاشت از نظر صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تعداد برگ، تعداد برگ بالای بلال اصلی، قطر ساقه، عملکرد بلال بدون پوشش، عملکرد دانه قابل کنسرو، تعداد بلال در بوته، تعداد ردیف دانه، طول و قطر بلال، عمق دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت بلال و گیاه از نظر آماری تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه قابل کنسرو به ترتیب متعلق به تاریخ های کاشت 25 خرداد و 3 مرداد با متوسط عملکرد 18.27 و 0.930 تن در هکتار می باشد. با تاخیر در کاشت، به دلیل کاهش طول دوره رشد گیاه، کاهش نسبی دمای محیط در اواخر دوره رشد و همچنین به دلیل کاهش شدت تشعشع و محدودیت فصل رشد و پرنشدن دانه، عملکرد دانه کاهش یافت. به علاوه تراکم های مختلف بوته در واحد سطح نیز منجر به بروز اختلاف معنی داری در صفات عملکرد بلال با پوشش، عملکرد بلال بدون پوشش و عملکرد علوفه تر گردید. بیشترین عملکرد دانه (8.862 تن در هکتار) متعلق به تراکم 111000 بوته در هکتار بود و کمترین عملکرد دانه را تراکم 66600 بوته در هکتار با متوسط 7.692 تن در هکتار به خود اختصاص داد. اثرات متقابل تاریخ کاشت در تراکم بوته فقط برای صفت شاخص برداشت گیاه معنی دار برآورد گردید. بنابراین تاریخ کاشت 25 خرداد با تراکم 111000 بوته در هکتار برای کشت تابستانه ذرت شیرین با تولید بیشترین و بهترین دانه قابل کنسرو به عنوان مناسبترین تیمار شناخته شد.

به منظور بررسی برخی صفات فیزیولوژیکی ارقام سویا (Glycine max L.) در کشت مخلوط، آزمایشی در مزرعه کشاورزی ایستگاه تحقیقاتی شهرستان قائم شهر (مازندران) در سال زراعی 88-1387 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. ارقام پاکوتاه ساری و پابلند 032 به ترتیب در نسبت های کاشت 0:4، 1:3، 2:2، 3:1 و 4:0 با تراکم 45 بوته در مترمربع با استفاده از روش جایگزینی کاشته شدند. نتایج تحقیق نشان داد که نسبت های مختلف کاشت اثر معنی داری بر توزیع غلاف در قسمت های مختلف ساقه اصلی و عملکرد دانه سویا داشتند. تعداد غلاف در یک سوم میانی ساقه اصلی در نسبت کاشت 2:2 به میزان 53 درصد بیشتر از کشت خالص رقم 032 (4:0) و در یک سوم فوقانی 56 درصد بیشتر از کشت خالص رقم ساری (0:4) بود. اثر نسبت های کاشت بر شاخص سطح برگ و وزن خشک کل ارقام سویا نیز معنی دار بود. نسبت های کاشت 2:2، 1:3 و 3:1 از شاخص سطح برگ و وزن خشک بیشتری در مقایسه با کشت خالص هر یک از ارقام سویا برخوردار بودند. همچنین نسبت های مختلف کشت مخلوط از نسبت برابری زمین بیشتری در مقایسه با کشت خالص هر یک از ارقام برخوردار بودند و در این بین نسبت کاشت 2:2 بیشترین عملکرد دانه را به میزان 4558 کیلوگرم در هکتار تولید کرد. این امر می تواند به علت افزایش شاخص سطح برگ و توزیع مناسب غلاف ها در ساختار کانوپی ایجاد شده باشد.

به منظور مطالعه اثرات تنش خشکی، پوشش بنه و وزن بنه بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی زعفران(Crocus sativus L.) ، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1387 صورت گرفت. تیمارهای آزمایش شامل چهار اندازه بنه (2-4، 4-6، 6-8 و 8-10 گرم)، دو سطح خشکی (100 درصد ظرفیت زراعی و خشکی کامل) و دو سطح پوشش بنه (بنه حاوی پوشش و بنه فاقد پوشش) بودند که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل طول، تعداد، وزن تر و خشک ریشه و برگ، ضخامت و پهنای برگ، میزان کلروفیل برگ (اندازه گیری به روش شیمیایی)، میزان نسبی آب برگ و نشت الکترولیت بود. نتایج نشان داد که وزن تر و خشک، تعداد و طول ریشه و برگ در شرایط تنش خشکی بسیار کمتر از شرایط 100 ظرفیت زراعی بود. کلروفیلa  و کلروفیلb  در تنش خشکی کاهش بسیار معنی داری نشان دادند و نسبت کلروفیل(a)  به کلروفیل(b)  معادل 50 درصد بود. تاثیر اندازه و پوشش بنه و بر همکنش تیمارها روی کلیه شاخص های مورد بررسی معنی دار بود. پوشش بنه در اندازه 8-10 گرم باعث افزایش نسبت کلروفیل(a)  به کلروفیل(b)  و تعداد برگ زعفران شد. در تنش خشکی میزان نسبی آب برگ، برای هردو تیمار پوشش بنه کاهش یافت. نتایج نشان داد که هرچه اندازه بنه بیشتر باشد تضمینی برای رشد بیشتر و بقا گیاه زعفران در تنش خشکی خواهد بود.

بمنظور ارزیابی و مقایسه هیبریدهای جدید ذرت علوفه ای (Zea mays L.) از نظر صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای آن آزمایشی در سال زراعی 88-1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی اجرا شد. در این بررسی 18 هیبرید ذرت علوفه ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار کشت شد و از نظر عملکرد علوفه و صفات وابسته مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر وزن علوفه تر، وزن بلال و همچنین نسبت وزن بلال به وزن بیوماس هوایی (به عنوان یک شاخص کیفی علوفه) تفاوت معنی دار آماری وجود داشت .(P≤0.05) مقایسه میانگین هیبریدها با روش آزمون چند دامنه ای دانکن نشان داد که رقم تجاری) KSC700 هیبرید 12) علیرغم دارا بودن بالاترین وزن علوفه تر (92.80 تن در هکتار) کیفیت علوفه مطلوبی نداشت. لیکن هیبرید شماره 3 (K47.2-2-1-3-3-1-1-1×K3615.2)  با داشتن 85.31 تن علوفه تر، بیشترین وزن بلال (30.02 تن در هکتار) و بیشترین نسبت بلال به بیوماس هوایی (0.37) را به خود اختصاص داد. گرچه رقم شاهد تجاری ) KSC704هیبرید 15) از نظر وزن خشک ساقه و بلال و همچنین مساحت برگ بلال برتر از سایر هیبریدها بود، لیکن با اختلاف غیر معنی دار نسبت به برترین هیبرید به لحاظ عملکرد علوفه تر (83.96 تن در هکتار) و شاخص کیفی علوفه تر (0.33)، وضعیت بینابینی نسبت به سایر هیبریدها داشت.

این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر عوامل محیطی بر تنوع و ترکیب جامعه علف هرز گندم (Triticum aestivum L.) شهرستان جاجرم در سال 1388 انجام گرفت. برای این منظور اطلاعات زراعی (مصرف علف کش، مقدار نیتروژن مصرفی و نوع محصول قبلی) و خصوصیات خاک (pH، بافت و مقدار فسفر خاک) 16 مزرعه گندم در این شهرستان جمع آوری شد. شاخص تنوع شانون، غنای گونه ای و شاخص غالبیت سیمپسون به عنوان اجزای تنوع محاسبه شدند. مقایسه میانگین ها نشان داد که مصرف علف کش در مقابل عدم مصرف آن، بافت سیلتی در قیاس با بافت لومی و کشت گندم متعاقب یک سال آیش نسبت به کشت آن بعد از خربزه سبب کاهش معنی دار غنای گونه ای (4.92 در مقابل 7.12، 5 در مقابل 6.5 و 5.12 در مقابل 6.75 به ترتیب برای علف کش، بافت خاک و محصول قبلی) و شاخص شانون (1.08 در مقابل 1.6، 1.1 در مقابل 1.48 و 1.19 در مقابل 1.49 به ترتیب برای علف کش، بافت خاک و محصول قبلی)، ولی افزایش شاخص سیمپسون (0.43 در مقابل 0.25، 0.41 در مقابل 0.3 و 0.39 در مقابل 0.29 به ترتیب برای علف کش، بافت خاک و محصول قبلی) گردید. به کارگیری آنالیز رگرسیون حاکی از وجود رابطه خطی معکوس بین مقدار نیتروژن مصرفی با غنای گونه ای و شاخص شانون (0.45=r2) بود. بین مقدار نیتروژن مصرفی و شاخص غالبیت سیمپسون رابطه خطی مثبت حاصل گردید (0.46=r2). غنای گونه ای، شاخص شانون و شاخص سیمپسون به pH و مقدار فسفر خاک وابستگی معنی داری نشان ندادند. استفاده از آنالیز افزونگی منجر به ظاهر شدن الگوهایی در ترکیب جامعه گیاهی در پاسخ به عوامل محیطی گردید (p-value=0.001، F=4.03) مصرف علف کش به عنوان عامل اصلی ایجاد تغییرات در ترکیب گونه ای شناخته شد. در مزارع گندم با سابقه مصرف علف کش توفوردی و استفاده زیاد از کودهای نتیروژن کشیده برگ ها جامعه گیاهی غالب را تشکیل دادند. روش تقسیم بندی واریانس نشان داد عوامل زراعی در مقایسه با عوامل خاکی سهم بیشتری در تشریح تغییرات در ترکیب جامعه علف هرز دارا می باشند.