تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال:1392 | دوره:4 | شماره:1 (پیاپی 11) |تعداد مقالات:6

این تحقیق با هدف بررسی اثر غلظت های ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر ریشه زایی قلمه درختچه مورد و همچنین تاثیر بهترین تیمار هورمونی جهت ریشه دار کردن این قلمه ها انجام گرفت. قلمه های درختچه گیاه مورد در سه ماه آبان، دی و اسفند در اندازه های 15 سانتی متری تهیه شدند. جهت تعیین بهترین نوع تیمار هورمونی جهت ریشه دار کردن قلمه ها از هورمون IBA در غلظت های 200، 1000، 2000 و 4000 قسمت در میلیون و یک گروه شاهد به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و تعداد 30 قلمه در هر تکرار تحت شرایط مه افشانی نوبتی در بستر ماسه ای استفاده گردید. سپس نتایج حاصل از تعداد قلمه های ریشه دار شده، طول بلندترین ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه توسط نرم افزار SPSS و آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد بین زمان قلمه گیری در کلیه صفات ریشه وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تعداد قلمه های جوانه زده در آبان ماه با هورمون IBA در غلظت 2000. میلی گرم بر لیتر به دست آمده است. هورمون مورد استفاده در غلظت 2000 میلی گرم بر لیتر بیشترین تاثیر را در طول بلندترین ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه از خود نشان داد.

تشریح ساختار گیاهان حرا Avicena marina یکی از مولفه های مدیریت آنها و بهره وری پایدار از کارکردهای بوم شناختی این تشکیلات گیاهی ساحلی است. لذا برای تعیین ساختار جنگل های حرا در سواحل خمیر استان هرمزگان از ترانسکت خطی به طول 100 متر و 10 قطعه نمونه دایره ای شکل یک آری در هر ترانسکت استفاده شد. در هر قطعه نمونه، مشخصه های رویشی توده شامل، تراکم، ارتفاع، درصد تاج پوشش، قطر یقه، زادآوری و تعداد ریشه های هوایی در دو منطقه با زادآوری زیاد و با زادآوری کم اندازه گیری شد. بررسی همگنی ساختار جنگل با بهره گیری از نتایج آزمون t نشان داد که ساختاری ناهمسال و نامنظم در سطح منطقه مورد بررسی وجود دارد. نتایج نشان داد که با وجود اینکه جنگل های سواحل خمیر تنها از یک گونه به نام حرا تشکیل شده، در بسیاری از پارامترها بین دو ترانسکت در امتداد دریا به سمت خشکی اختلاف معنی داری وجود دارد که بر ناهمگنی توده های خالص حرا از نظر این پارامترها گواهی می دهد.

جنگل و پارک های جنگلی در میان منابع محیط زیستی در افزایش رفاه انسان ها نقش حیاتی ایفا می کنند. عوامل متعددی در توسعه گردشگری تاثیرگذار هستند که امنیت یکی از مهمترین شاخص های عامل گسترش گردشگری تلقی می باشد. هدف از این پژوهش بررسی احساس امنیت در تفرجگاه جنگلی ناهارخوران و عوامل موثر بر آن است. روش این پژوهش توصیفی- پیمایشی با نمونه گیری هدفمند از طریق تکمیل پرسشنامه بوده و با تعداد 200 نمونه که از روش کوکران بدست آمده، اطلاعات جمع آوری شده است. ابزار تحقیق با استفاده از اعتبار صوری و پایایی سوالات آن با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ در حد 0.70 مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که امنیت یک معیار اساسی برای انتخاب مناطق تفرجگاهی جنگلی است، به طوری که مناطق پوشیده از جنگل و دور از دسترس دارای رابطه منفی با احساس امنیت و انتخاب این مناطق برای تفرج است. همچنین بین افزایش تعداد گردشگران، نزدیکی به اماکن عمومی و راه های دسترسی و احساس امنیت در این مناطق رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (p<0.05). نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس نیز نشان داد که میان سن افراد، تفرج به همراه گروه های مختلف گردشگری مانند خانواده، دوستان و گروه های گردشگری با احساس امنیت در افراد در تفرجگاه های جنگلی رابطه معنی داری وجود دارد (p<0.05)، به طوری که افراد در سن 35 تا 50 و به همراه گروه های گردشگری احساس امینت بیشتری دارند.

عملیات نهالکاری در مناطق خشک و نیمه خشک به منظور احیاء مناطق بیابانی از سال 1344 آغاز شده و با توجه به موفقیت حاصله توسعه یافت. آثار پژمردگی و خشکیدگی در سرشاخه ها به موازات توسعه نهال کاری در این مناطق، ظاهر و از طریق قطع و برش با آن مقابله گردید. هدف از این تحقیق تعیین زمان مناسب قطع و برش به گونه ای بود که رشد مجدد در آن مشاهده و تراکم بهینه حاصل گردد. تعداد 7 خط (تیمار) هر یک به طول 8700 متر و به فاصله 250 متر از یکدیگر در این مطالعه مشخص شد و نمونه برداری به روش سیستماتیک تصادفی انجام پذیرفت. در هر یک از خطوط 30 پایه درختی و در مجموع 210 اصله مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه طی یک دوره 7 ماهه از اسفند 1389 تا شهریور 1390 انجام گرفت. مشخصه های کمی (قطر و ارتفاع) هر یک از نمونه ها قبل از قطع اندازه گیری و یادداشت شدند. تمامی پایه های موجود در هر تیمار پس از گذشت 4 ماه از زمان برش، مجددا مورد بازدید قرار گرفته و وجود یا عدم وجود جست تعیین گردید. نتایج آزمون کای اسکور نشان داد که تفاوت معنی داری بین تیمارها در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد. نتایج آزمون Dunnett نشان داد که بین تیمارهای تیر و مرداد تفاوت وجود نداشته و هر دو در یک گروه قرار گرفته اند. تیمارهای اسفند، فروردین، اردیبهشت، خرداد و شهریور نیز در گروه دوم قرار گرفتند. در مجموع بهترین زمان قطع و برش که باعث عدم جست دهی گونه زردتاغ شده است در ماههای تیر و مرداد تعیین گردید.

هدف از انجام این پژوهش تعیین توانایی دو گونه درختی چنار (Platanus orientalis) و زبان گنجشک (Fraxinus rotundifolia) برای جذب دو عنصر سرب و کادمیوم توسط برگ، ساقه و همچنین خاک در پارک 22 بهمن شهر کرج است. در ابتدا 20 نمونه از هر یک از اندامهای برگ و شاخه های یکساله هر دو گونه و همچنین 20 نمونه خاک از منطقه مورد مطالعه (در مجموع 100 نمونه) برداشت گردید. سپس با استفاده از دستگاه Digesdhal عصاره گیری شدند و به وسیله دستگاه ICP میزان فلزات سنگین هر یک از نمونه ها اندازه گیری شد. در پایان میزان تجمع هر یک از فلزات سنگین کادمیوم و سرب در هر اندام با اندام مشابه توسط SPSS و آزمون آماری Games-Howell مقایسه شد. نتایج حاکی از آن بود که میزان جذب هر کدام از عناصر آلاینده بین دو گونه در منطقه مورد مطالعه در جذب برگی تفاوت معنی داری وجود نداشت، ولی در جذب ساقه ای بین گونه چنار و زبان گنجشک تفاوت معنی دار بود (p<0.05). میزان تجمع سرب نیز به طور معنی داری بیش از کادمیوم در اندام های برگ و ساقه و در خاک بود (p<0.05). میزان سرب در خاک منطقه مطالعاتی نیز به شکل معنی داری بیش از کادمیوم بود.

مشکلات زیست محیطی فراوانی ناشی از فعالیت انسان توام با افزایش جمعیت شهر تهران ایجاد شده است. توسعه جنگل با توجه به کارکردهای زیست محیطی فراوان می تواند در تعدیل این مشکلات نقش موثری ایفا نماید. هدف این تحقیق ارزیابی توان بوم شناختی برای جنگل کاری در حوزه حصارک استان تهران بود. داده ها پس از مطالعه و شناسایی عوامل بوم شناختی اعم از فیزیکی (فیزیوگرافی، توپوگرافی، خاک شناسی) و زیستی (پوشش گیاهی)، گزارش ها جمع آوری شده و سپس لایه های تولید شده به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تلفیق شدند. حاصل کار تلفیق، یک لایه واحد اطلاعاتی بود. محدودیت های مطلق برای هر شاخص در مرحله بعد مشخص و با استفاده از منطق بولین از روند ارزیابی حذف شدند. مساحت منطقه باقیمانده پس از حذف، 438.8 هکتار به دست آمد که دارای محدودیت نسبی بوده و با روش ارزیابی تصمیم گیری چند معیاره مورد بررسی قرار گرفت. ارزش های کیفی در روش تصمیم گیری چندشاخصه (MADM) با استفاده از مقیاس دوقطبی فاصله ای به مقادیر کمی تبدیل شدند. وزن معیارها به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با استفاده از ماتریس مقایسه زوجی و نظرات کارشناسان متخصص تعیین گردید. در مرحله آخر با استفاده از روش مجموع ساده وزین، ارزش نهایی محاسبه و توان بوم شناختی منطقه فاقد محدودیت (843.8 هکتار) به 4 طبقه تقسیم گردید. سپس با استفاده از روش تصمیم گیری چندشاخصه، مکان یابی برای توسعه جنگل بر اساس 4 طبقه انجام شد که در نهایت برنامه ریزی به منظور توسعه جنگل برای طبقه 1 و 2 با مجموع مساحت 489.17 هکتار انجام شد.