تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال:1397 | دوره:9 | شماره:1 (پیاپی 29) |تعداد مقالات:7

هدف از انجام پژوهش حاضر، ساخت الوار تراشه موازی با ساقه نی و تاثیر نانورس و دمای پرس بر خواص فیزیکی و مکانیکی آن می باشد. نانوذرات رس در سه سطح صفر، 5/1 و 3 درصد و دمای پرس در سه سطح 160، 180 و 200 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفتند. رزین مورد استفاده ملامین اوره فرمالدهید بود. فشار پرس 70 کیلوگرم بر سانتی مترمربع و زمان پرس 20 دقیقه به عنوان سنجه های ثابت در نظر گرفته شدند. آزمون های فیزیکی شامل جذب آب و واکشیدگی ضخامت در زمان های 2 و 24 ساعت و خواص مکانیکی شامل مدول گسیختگی و مدول الاستیسیته مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش نانورس تا 3 درصد، جذب آب و واکشیدگی ضخامت کاهش و در اثر افزایش دمای پرس تا 200 درجه سانتی گراد خواص فیزیکی بهبود یافتند. افزودن نانورس تا 5/1 درصد، خواص مکانیکی بهبود بخشید و افزودن مقادیر بیشتر نانورس خواص مکانیکی را کاهش داد. با افزایش دمای پرس تا 180 درجه سانتی گراد خواص مکانیکی بهبود یافت، اما دمای 200 درجه سانتی گراد کمی از این خواص را دچار افت کرد.

سطح قابل توجهی از مراتع کشور در اثر عوامل مختلف تخریب یافته و بخش مهمی از گیاهان مرتعی در معرض خطر قرار گرفته و یا جمعیت آنها به شدت کاهش یافته است. برای ایجاد پایداری در این گونه مراتع، اصلاح و احیا آنها از طریق انتخاب گونه های مناسب و یافتن بهترین شیوه های کشت و استقرار آنها از اولویت ویژه ای برخوردار است. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از طرح تحقیقاتی انجام پذیرفته، بذر پایه های چند سال Salsola rigida همراه با جمعیت های موجود آنها از مناطق مختلف مراتع استان سمنان جمع آوری گردید. به منظور بررسی و مطالعه درصد استقرار جمعیت گونه مذکور، آزمایشی با طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط مزرعه بین سال های 1394-1392 به مرحله اجرا در آمد و از میزان درصد استقرار، یادداشت برداری به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن صورت پذیرفت. نتایج حاصله نشان داد که از بین جمعیت های مورد مطالعه گونه Salsola rigida، ژنوتیپ 232 که مبدا بذری آن چاهک شماره 6 دامغان کویر حاج علی بود، بیشترین درصد استقرار و ژنوتیپ 229 با مبدا بذری جاده نظامی پایین تر از روستای اعلای کمترین مقدار را از خود نشان دادند. بنابراین می توان در امر اصلاح و احیا عرصه های این منطقه و مناطق مشابه از جمعیت 232 گونه مذکور استفاده نمود.

ساختار جنگل یکی از مهم ترین اجزای کلیدی در تشریح اکوسیستم های جنگلی و تنوع زیستی آن به شمار می رود. به منظور مدیریت صحیح اکوسیستم های جنگلی، به شاخص هایی نیاز است که بتوان بیشترین اطلاعات را در رابطه با وضعیت فعلی ساختار جنگل و پایش تغییرات آن با صرف کمترین هزینه و زمان به دست آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع ساختاری توده های راش با استفاده از مجموعه ای از شاخص-های کمی سازی مبتنی بر نزدیک ترین همسایه شامل شاخص های زاویه یکنواخت، آمیختگی، فاصله تا همسایگی، تمایز قطری و ارتفاعی، در فازهای زادآوری و تخریب در جنگل های دارابکلا مازندران انجام شد. شش قطعه نمونه یک هکتاری به این منظور در فازهای زادآوری و تخریب (سه قطعه نمونه در هر فاز) انتخاب و در هر قطعه نمونه، تعداد نه زیرنمونه (هر یک به مساحت 900 مترمربع) به فاصله 30 متر پیاده شد. قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، فاصله بین درختان و زاویه بین آنها برای نزدیک ترین درخت راش به مرکز قطعه نمونه به عنوان درخت شاهد و سه درخت همسایه در نزدیک ترین فاصله نسبت به درخت شاهد اندازه گیری شد. میانگین شاخص های زاویه یکنواخت، آمیختگی گونه ای، تمایز قطری، تمایز ارتفاعی و شاخص فاصله نزدیکترین همسایه در فاز زادآوری به ترتیب 54/0، 50/0، 38/0، 54/0 و 13/4 و در فاز تخریب به ترتیب 51/0، 33/0، 43/0، 35/0 و 44/5 به دست آمد. بنابراین، با استفاده از اطلاعات حاصل از کمی سازی ساختاری توده های دست نخورده می توان سیر تکاملی آنها و همچنین نتایج حاصل از فعالیت های مدیریت جنگل را مورد ارزیابی قرار داد.

پژوهش حاضر با هدف برآورد پارامترهای اکوهیدرولوژیک تاج پوشش، شامل ظرفیت نگهداری آب تاج پوشش، نسبت تبخیر در زمان بارندگی به شدت باران ( ) و ضریب تاج بارش مستقیم با استفاده از روش های رگرسیون مبنا در توده دست کاشت پیسه آ (Picea abies) واقع در کلاردشت مازندران، با اقلیم نیمه مرطوب انجام شد. میزان بارندگی (Pg) در هر رخداد توسط چهار باران سنج در نزدیک ترین محیط باز و تاج-بارش (Tf) توسط 20 باران سنج که بر اساس طرح تصادفی در زیر تاج پوشش توده نصب شده بودند، اندازه گیری گردید. باران ربایی (I) از تفاوت تاج بارش و بارندگی در هر بارش به دست آمد. در مجموع 21 رخداد بارندگی با عمق تجمعی 1/380 میلی متر ثبت و مقادیر تاج بارش تجمعی و درصد تاج بارش (Tf%) به ترتیب 8/48 و 6/39 درصد اندازه گیری شدند. بین باران ربایی و بارندگی همبستگی خطی مثبت و معنی دار (85/0 = 2R) و بین درصد تاج بارش (Tf%) و بارندگی رابطه لگاریتمی (43/0 = 2R) مشاهده شد. مقدار ضریب تاج بارش مستقیم، 34/0، مقدار متوسط ظرفیت نگهداری تاج پوشش، 15/2 میلی متر و ضریب 43/0 محاسبه شد. آگاهی از مقدار ضریب تاج بارش مستقیم و ظرفیت نگهداری تاج پوشش، در هنگام اعمال تیمارهای جنگل شناسی مناسب در هر توده، با توجه به رژیم بارندگی غالب آن اقلیم، عاملی مهم و موثر می باشد.

در این مطالعه برخی جیره های اکسترود کارخانه های تولیدکننده غذای ماهی در استان چهارمحال و بختیاری با هدف تعیین شاخص های رشد و ترکیبات لاشه ماهی قزل آلا رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. از این رو 3600 قطعه بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان (وزن اولیه 4/2± 80 گرم) در یک دوره پرورش به مدت 130 روز در طرح کاملا تصادفی با چهار نوع خوراک صنعتی 1، 2، 3 و 4 در سه تکرار در نظر گرفته شدند. تعداد 10 قطعه ماهی (3/7 7/294 گرم) در پایان آزمایش از هر تکرار به صورت تصادفی انتخاب و ترکیبات شیمیایی (شامل پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت) لاشه آنها تعیین گردید. نتایج نشان داد که میانگین وزن کل و افزایش وزن روزانه ماهیان تیمار یک به طور معنی داری (05/0p<) بالاتر از سایر تیمارها بود. پایین ترین ضریب تبدیل غذایی به طور همزمان در تیمارهای یک و سه مشاهده شد و تفاوت آنها با سایر تیمارها معنی دار بود (05/0p<). بیشترین و کمترین درصد پروتئین لاشه به ترتیب در تیمارهای یک و دو مشاهده شد (05/0p<)، اما از نظر میزان چربی لاشه اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد. بیشترین و کمترین مقادیر درصد خاکستر لاشه به-ترتیب در تیمارهای یک و دو مشاهده شد (05/0p<). تیمارهای یک و چهار به ترتیب دارای بیشترین و کمترین درصد کلسیم و فسفر بود (05/0p<). به طور کلی عملکرد جیره کارخانه های صنعتی تولیدکننده خوراک ماهی در استان احتمالا با توجه به تفاوت در مقدار پروتئین خام و سایر ترکیبات غذایی روی رشد و ترکیب لاشه ماهیان اثرات متفاوتی می گذارند.

مطالعه حاضر در دریاچه سد کارون چهار استان چهارمحال و بختیاری با هدف تعیین تروفی دریاچه و بررسی برخی روابط بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و زیستی آب از اسفند 1391 تا بهمن 1392 انجام پذیرفت. در این پژوهش سه ایستگاه شامل یک ایستگاه در نزدیکی تاج سد و دو ایستگاه در سرشاخه های ورودی دریاچه در رودخانه های ارمند و بازفت در نظر گرفته شد. برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب مانند دما، کدورت، سختی، دما، pH، اکسیژن محلول، اکسیژن مصرفی زیستی، مصرف اکسیژن شیمیایی، کل مواد جامد محلول، مواد جامد معلق کل، نیترات و فسفر کل و همچنین عوامل زیستی مانند شناسایی و شمارش فیتوپلانکتون ها و میزان کلرفیل a مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده در فصول مورد مطالعه 5 شاخه و 30 گونه فیتوپلانکتونی شناسایی گردید. بیشترین فراوانی به ترتیب مربوط به شاخه های Bacillariophyta (17 گونه)، Chlorophyta (6 گونه)، Chrysophyta (4 گونه)، Dinophyta (2 گونه) و Cyanophyta (1 گونه) بود. بیشینه میزان کلروفیل a در ماه تیر (9/4 میکروگرم بر لیتر) و کمینه آن در اسفند (1/2 میکروگرم بر لیتر) به دست آمد. نرخ غلظت کلروفیل a نشان دهنده غالبیت شرایط الیگوتروفی در دریاچه مورد مطالعه بود. نتایج نشان داد همبستگی کلروفیل با دما دارای بالاترین همبستگی بوده و با جامدات معلق فاقد همبستگی بود (01/0 P >). از طرفی غلظت کلروفیل a و فراوانی فیتوپلانکتون ها با شفافیت، نیتروژن کل و فسفر کل همبستگی منفی معنی داری را نشان داد (01/0-P <). شاخص غالبیت در تابستان بیشترین (061117/0) و در پاییز کمترین (058/0) میزان را نشان داده و از طرفی شاخص تنوع گونه ای سیمپسون در فصل بهار بیشترین (94889/0) و در فصل پاییز کمترین (92905/0) میزان را به خود اختصاص داد.

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر برخی مواد سلولزی مانند خاک اره و آلفا سلولز (لینتر پنبه) جهت تصفیه پساب های صنعتی و شهری و جذب برخی ترکیبات (نیترات، سدیم و پتاسیم) و فلزات سنگین (کادمیوم، کروم و روی) موجود در این نوع پساب ها انجام پذیرفت. با توجه به مقادیر بسیار اندک کروم، کادمیوم و نیترات در نمونه پساب های مورد مطالعه از محلول کلراید کروم و کادمیوم با غلظت 20 قسمت در میلیون و محلول نیترات سدیم با غلظت 60 قسمت در میلیون جهت اندازه گیری هر یک استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد در بین جاذب ها، مخلوط خاک اره و آلفا سلولز تاثیر مشابهی در جذب سدیم و روی در مقایسه با خاک اره تنها دارد. جاذب ها بر جذب پتاسیم از پساب ها چندان موثر نبودند، اما تاثیر قابل توجهی در مقدار جذب کروم و کادمیوم داشتند، به طوری که مقدار کروم در نمونه شاهد از 27 میلی گرم در لیتر به مقدار 76/3 میلی گرم در لیتر پس از تحت تاثیر قرار گرفتن با جاذب خاک اره و 48/4 میلی گرم در لیتر در جاذب خاک اره و لینتر رسید. مقدار کادمیوم در نمونه شاهد از 22 میلی گرم در لیتر به مقدار 5/1 میلی گرم در لیتر و ضریب جذب 18/93 درصد پس از تحت تاثیر قرار گرفتن با جاذب مخلوط خاک اره و آلفا سلولز رسید، در حالی که تنها تحت تاثیر خاک اره به 88/0 میلی گرم در لیتر با ضریب جذب 96 درصد رسیده بود. جاذب ها نیز تاثیر چندانی در مقدار جذب نیترات در محلول نیترات سدیم نداشتند.