توسعه تکنولوژی صنعتی
سال:1390 | دوره:- | شماره:18 |تعداد مقالات:7

فناوری ارتباطات خودرویی (CVT) گام بزرگی در عرصه سامانه های حمل ونقل هوشمند (ITS) به حساب می آید. در این فناوری تجهیزاتی بر روی خودروها و محل هایی خاص در کنار جاده نصب می شود که امکان برقراری ارتباط بی سیم خودروها با یکدیگر و نیز بین خودروها و تجهیزات کنار جاده را فراهم می سازد. با استفاده از فناوری هایی مانند ارتباطات اختصاصی برد کوتاه (DSRC) و با مبادله اطلاعات حساسی مانند موقعیت، سرعت و جهت حرکت خودروها تا بردی معین، رانندگان خودروهای مجهز به این فناوری از سطح آگاهی بالاتری در رابطه با حضور سایر خودروها در نزدیکی خود برخوردار می شوند و می توانند با دریافت اطلاعات به موقع، برای مقابله با شرایط خطرناک و پرهیز از ورود به موقعیت های حادثه آفرین، تصمیماتی آگاهانه اتخاذ نمایند. علاوه بر کاربردهای حیاتی ایمنی، این فناوری می تواند تحول مهمی در تحرک پذیری و روان سازی ترافیک نیز بوجود آورد. هم چنین رانندگان با داشتن اطلاعات کافی خواهند توانست نسبت به انتخاب بهتر مسیرها و اصلاح الگوی رانندگی خود اقدام نمایند که نتیجه آن کاهش مصرف سوخت و رانندگی سازگارتر با محیط زیست خواهد بود.در این مقاله مفاهیم فناوری ارتباطات خودرویی و کاربردهای ایمنی، تحرک پذیری، مسایل زیست محیطی و سایر خدمات آن بررسی شده است.

فناوری ارتباطات خودرویی (CVT) گام بزرگی در عرصه سامانه های حمل ونقل هوشمند (ITS) به حساب می آید. در این فناوری تجهیزاتی بر روی خودروها و محل هایی خاص در کنار جاده نصب می شود که امکان برقراری ارتباط بی سیم خودروها با یکدیگر و نیز بین خودروها و تجهیزات کنار جاده را فراهم می سازد. با استفاده از فناوری هایی مانند ارتباطات اختصاصی برد کوتاه (DSRC) و با مبادله اطلاعات حساسی مانند موقعیت، سرعت و جهت حرکت خودروها تا بردی معین، رانندگان خودروهای مجهز به این فناوری از سطح آگاهی بالاتری در رابطه با حضور سایر خودروها در نزدیکی خود برخوردار می شوند و می توانند با دریافت اطلاعات به موقع، برای مقابله با شرایط خطرناک و پرهیز از ورود به موقعیت های حادثه آفرین، تصمیماتی آگاهانه اتخاذ نمایند. علاوه بر کاربردهای حیاتی ایمنی، این فناوری می تواند تحول مهمی در تحرک پذیری و روان سازی ترافیک نیز بوجود آورد. هم چنین رانندگان با داشتن اطلاعات کافی خواهند توانست نسبت به انتخاب بهتر مسیرها و اصلاح الگوی رانندگی خود اقدام نمایند که نتیجه آن کاهش مصرف سوخت و رانندگی سازگارتر با محیط زیست خواهد بود. در این مقاله مفاهیم فناوری ارتباطات خودرویی و کاربردهای ایمنی، تحرک پذیری، مسایل زیست محیطی و سایر خدمات آن بررسی شده است.

پروژه سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی، یک پروژه چندذینفعی است. تنوع در خواسته های این ذینفعان، نیازمند انواع گوناگونی از روش های انگیزشی است. به همین دلیل شناسایی و طبقه بندی صحیح آنها در گام اول و سپس تحلیل این ذینفعان و شیوه انگیزش آنها متناسب با نیازمندی ها و توانمندی های آنها، از اهمیت بالایی برخوردار است.بسیاری از اوقات به جای شناسایی گروه های ذینفعان، می توان به نمونه هایی از آنها دست یافت، ولی باید بتوان از این مصادیق به دسته بندی های اصلی ذینفعان رسید. در این مقاله، برای شناسایی و دسته بندی ذینفعان، از نمونه هایی از آنها استفاده شده است. ابتدا متخصصان، تعدادی از ذینفعان این پروژه را نام برده، ویژگی های هر یک را تبیین نمودند. سپس به کمک روش های استنباطی، خوشه های ذینفعان و شرحی برای هر یک ارائه گردید. برای دسته بندی نمونه های معرفی شده به خوشه ها، از روش K-Means استفاده گردید. همچنین موازی با این تکنیک کمی، به روش شناسایی و تحلیل زنجیره ارزش به شناسایی و دسته بندی ذینفعان پرداخته شده است. در نهایت، میزان صحت دسته بندی انجام شده از طریق زنجیره ارزش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی، با ایجاد ارتباطی یکپارچه بین خودروها و دستگاه های کنارجاده ای باعث افزایش آگاهی رانندگان از محیط پیرامونی خویش و ارتقای کیفیت سفر می گردد. تجاری سازی موفق هر فناوری جدید و نوآور، نیازمند بررسی و درک درست ابعاد مختلف آن از لحاظ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و زیست محیطی است. شناسایی و تحلیل درست ذی نفعان، توام با درک پتانسیل اقتصادی آن در قالب الگوی کسب وکار، یکی از مهمترین عوامل کلیدی موفقیت سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی است. در این مقاله، پس از معرفی تجربیات جهانی در حوزه الگوی کسب وکار این سامانه، سناریوهای مختلف مطرح در این زمینه آورده می شود. به علاوه یک چارچوب کلی برای الگوی کسب وکار سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی ارائه و برای یک بخش از مشتریان این سامانه، یعنی رانندگان و سرنشینان خودرو به مثابه مصرف کننده نهایی، الگویی ابتدایی به عنوان نمونه پیشنهاد می گردد.

در این مقاله به متدولوژی تدوین نقشه راه توسعه فناوری ارتباطات خودرویی در کشور پرداخته می شود. با توجه به پراکنده بودن دانش و شناخت موضوع در کشور، لازم است روشی نظام مند جهت تجمیع، ساختاربخشی و تجزیه و تحلیل این خرده دانش ها برای ترسیم آینده فناوری کشور در زمینه ارتباطات خودرویی بکار گرفته شود. روشی که علاوه بر در نظر گرفتن روندهای فناوری جهانی، به مسائل ویژه حمل و نقل کشور نیز توجه داشته و جهت گیری مناسبی جهت بهبود معضلات ویژه ایران، نظیر مساله ایمنی جاده ای داشته باشد. در این مقاله، در ابتدا به کلیاتی در خصوص تدوین نقشه راه فناوری پرداخته، مزایای آن تشریح و الگوهای عمومی آن شناسایی شده است. همچنین در این بخش یک مدل مفهومی برای توسعه نقشه راه فناوری ارائه شده است. سپس انواع روش های توسعه نقشه راه فناوری شناسایی و بررسی شده است و بر اساس معیارهایی متد پیشنهادی برای پروژه ارتباطات خودرویی ارائه شده است. در بخش آخر روش S-Plan به عنوان روش انتخابی مورد تشریح بیشتر قرار گرفته و خصوصیات و شیوه انجام آن با جزئیات بیشتر ارائه شده است.

توسعه ارتباطات خودرویی به عنوان نسل جدید سیستم های هوشمند حمل و نقل و نوک پیکان فناوری در این عرصه، در حال رشد سریع و اجرای پایلوت های متعدد و یا پیاده سازی کامل برخی از کاربردها در کشورهای مختلف است. با توجه به جدید بودن این فناوری و شرایط خاص هر کشور، شناسایی چالش های پیش رو و الزامات بکارگیری این فناوری قبل از اجرا و پیاده سازی طرح در سطح کلان، ضروری است. در این مطالعه بعد از معرفی نتایج تجارب جهانی، الزامات پیاده سازی این سامانه در ایران نیز شناسایی و به طور اجمالی بیان خواهد شد.در این مقاله، بر پایه بررسی تجارب جهانی 20 کشور و بیش از 50 پروژه، چالش های متعدد و متنوع و الزامات و راهکارهای کلیدی برای رفع آنها در چهار حوزه کلان فنی، عملیاتی، مدیریتی و قانونی معرفی می گردد. در پایان، نتایج این مطالعه به شناخت 24 الزام و پیش نیاز پیاده سازی سامانه جهت بکارگیری فناوری در ابعاد وسیع در ایران منجر شده است.

سامانه های حمل و نقل هوشمند (ITS) در حال عرضه نوآوری های متنوعی هستند که می توانند چهره حمل و نقل را تغییر دهند. اما از دیدگاه بسیاری از صاحب نظران جهان، آنچه بزرگترین تاثیر را بر آینده ITS خواهد داشت، فناوری ارتباطات خودرویی است. فناوری بی سیم کارآمد بکارگرفته شده در آن، با استفاده از ارتباطات خودرو با خودرو (V2V) و خودرو با زیرساخت (V2I) قابلیت متحول نمودن ایمنی حمل و نقلی، کاهش ازدحامات ترافیکی و اثرات زیست محیطی بخش حمل و نقل را دارد. پیاده سازی فناوری ارتباطات خودرویی، صرفا تصویری از آینده ITS نیست، بلکه ITS دنیا بر مبنای آن در حال متحول شدن و توسعه است. سازمان های دولتی، پژوهشکده های حمل و نقل و خودروسازان جهان، هم اکنون در حال توسعه این فناوری بوده و پیشرفت هایی واقعی در این راه بدست آورده اند. این پژوهش به بررسی اثر و جایگاه ارتباطات خودرویی در سامانه حمل و نقل هوشمند می پردازد.