مطالعات مدیریت صنعتی
سال:1397 | دوره:16 | شماره:51 |تعداد مقالات:10

همکاری در زنجیره ی تامین به عنوان یک تفاوت در کسب و کار و یک منبع ایجاد مزیت رقابتی شناخته شده است. یکی از پرکاربردترین انواع همکاری در زنجیره ی تامین، قرارداد مدیریت موجودی توسط فروشنده می باشد. در این مقاله یک زنجیره ی تامین دو سطحی چند کالایی با یک تامین کننده و چندین فروشنده تحت سیستم مدیریت موجودی توسط تامین کننده مورد مطالعه قرار گرفته است. تامین کننده پس از تولید کالاها را به صورت دوره ای برای فروشندگان ارسال می کند) یعنی فروشنده 1، فروشنده 2، فروشنده 1، فروشنده 2 و. . . برای سیستمی با دو فروشنده). و در هر بار برپایی تولید n بار کالاها به فروشندگان توزیع می شوند. به علت عدم قطعیت در رابطه با میزان فضای انبار برای هر دو سطح زنجیره و همچنین شرایط متغیر بازار، محدودیت های تصادفی میزان فضای انبار و بودجه برای آنان در نظر گرفته شده است. هدف مدل حداقل کردن کل هزینه های زنجیره ی تامین با تعیین مقادیر بهینه ی سفارش برای هر فروشنده به ازای هر کالا می باشد. در انتها ارایه ی مثال عددی حل شده بوسیله ی نرم افزار GAMS. 24. 1. 2 و تحلیل حساسیت روی پارامترهای تامین کننده و فروشندگان روشن ساخت که توجه به پارامترهای تامین کننده برای کاهش هزینه های کل سیستم موثرتر است.

آگاهی از عملکرد تمام جنبه های سازمان برای تصمیم گیری مدیران حیاتی می باشد. اگر چه مطالعات گسترده ای در ارزیابی عملکرد سازمان ها از طریق رویکرد کارت امتیازی متوازن(BSC) انجام شده، اما می توان به کاستی هایی همچون تمرکز بر علیت یک جهته، نادیده گرفتن جایگزینی بین شاخص ها و بین چهار وجه، یکسان بودن ارزش وزنی بین شاخص ها اشاره نمود. در پژوهش حاضر، سعی شد تا با تمرکز بر روابط علی بین عوامل و نیز جهت و قدرت نسبی این رابطه ها، روش کارت امتیازی متوازن ارتقاء داده شود. برای این کار ابتدا، تمام روابط میان چهار منظر BSC با روش نقشه شناختی فازی تعیین، و از آن برای بدست آوردن یک ساختار شبکه به کار گرفته شد. و پس از آن، این ساختار شبکه برای ایجاد یک مدل شبکه ای تحلیل پوششی داده ها(NDEA) مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر این پس از مرور ابزار مختلف برای ارزیابی کارایی، یک رویکرد جدید با روش BSC و نقشه شناختی فازی با تکیه بر مدل شبکهDEA ایجاد شد. در نهایت، این مدل برای ارزیابی کارایی در بانک مسکن استان فارس به کار گرفته شد و نتایج نشان می دهد که که منظر رشد و یادگیری نیازمند بیشترین توجه می باشد زیرا میانگین نمره این مرحله کمتر از سایر مراحل است. به علاوه بهترین نمره کارایی مربوط به منظر مشتری می باشد. این یافته ها می تواند در فرایند ارزیابی کارایی درسازمان های مختلف استفاده شود.

طی دو دهه اخیر، پیچیدگی محیط کسب و کار، پویایی، عدم اطمینان و نوسانات محیطی بالاتر، مفاهیمی همچون جهانی شدن و رقابت فزاینده باعث تغییرات بسیاری در معادلات حاکم بر زنجیره تامین صنایع شده است. در ﭼ ﻨ ﻴ ﻦ ﺷ ﺮ اﻳ ﻄ ﻲ ﻛ ﺴ ﺐ وﻛ ﺎ رﻫ ﺎ ﺑ ﺎ ﻳ ﺪ ﺑ ﺮ ای مواجهه ﺑ ﺎ ﺟ ﺮ ﻳ ﺎ ن ﭘ ﻴ ﻮ ﺳ ﺘ ﻪ ای از ﭼ ﺎ ﻟ ﺶ ﻫ ﺎ از قبیل ﺑ ﺤ ﺮ انهای اﻗ ﺘ ﺼ ﺎ دی، تحریم ها، ﻧ ﻮ ﺳ ﺎ ﻧ ﺎ ت ﻧ ﺮ خ ارز و ﻗ ﻴ ﻤ ﺖ ﻫ ﺎ ، ﻣ ﺤ ﺪ ودﻳ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﺳ ﻴ ﺴ ﺘ ﻢ ﺗ ﻮ ﻟ ﻴ ﺪ ی و ﻳ ﺎ ﺑ ﻼ ﻳ ﺎ ی ﻃ ﺒ ﻴ ﻌ ﻲ ﺧ ﻮ د را آﻣ ﺎ ده ﻧ ﻤ ﺎ ﻳ ﻨ ﺪ . "تاب آوری" یکی از راهبردهای مقابله با چنین چالش هایی است. پژوهش حاضر قصد دارد، با توجه به جایگاه استراتژیک صنعت داروسازی بعنوان بخشی از سیستم سلامت جامعه، الگوی زنجیره تامین تاب آور را در این بخش ارائه دهد. به این منظور ضمن تعمق در ادبیات موضوع، مصاحبه با خبرگان و بهره گیری از روش دلفی، مولفه ها و شاخصهای تاب آوری زنجیره تامین شناسایی و استخراج گردید. در این راستا پرسشنامه ای طراحی و در اختیار جامعه آماری صنعت دارو قرار گرفت. نتایج با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری و نرم افزار لیزرل، تجزیه و تحلیل شده و با تبیین ارتباطات بین عوامل، الگوی پیشنهادی پژوهش تایید شد. این الگو روابط بین مولفه هایی نظیر محرکها، آسیب پذیریها، قابلیت ها و توانمند سازهای زنجیره تامین و تاثیر آنها بر یکدیگر را مورد مطالعه قرار داده است. نتایج نشان میدهد؛ مدیران صنایع داروسازی میتوانند از طریق ایجاد یا بهره گیری از قابلیت ها و تقویت توانمند سازها، ضمن کاهش عواملی که شرکتها را مستعد اختلال می نمایند، تاب آوری لازم در مواجهه با آنها را کسب نمایند.

در این مقاله، تصمیمات مربوط به فازهای مختلف چرخه مدیریت بحران در قالب یک مدل برنامه ریزی ریاضی یکپارچه با فرض شرایط واقعی بحران مدل سازی می شود. اهداف، کمینه سازی تعداد افراد مجروح خدمت دهی نشده و کمینه سازی هزینه های امدادی در مناطق آسیب دیده هستند. بهینه سازی همزمان مسائل مکانیابی پایگاه های امداد، تخصیص منابع، توزیع و ارسال کالاهای امدادی و تخلیه مجروحین( شرایط قبل و بعد از بحران) از جمله نوآوری های این پژوهش می باشد. از این رو سناریوهایی بر اساس گسل های موجود (چهار گسل) در منطقه یک کلان شهر تهران در نظر گرفته شده است. در این پژوهش ابتدا یک مدل برنامه ریزی عددصحیح صفر و یک را ارائه می کنیم. برای اعتبارسنجی مدل، در ابعاد کوچک از روش محدودیت اپسیلون در محیط نرم افزاری گمز با حل کننده CPLEX حل شده است. برای حل مسئله در ابعاد بزرگ یک مطالعه موردی را با استفاده از داده های پایگاه های امداد رسان در منطقه یک شهر تهران بررسی می کنیم. مطالعه موردی نیز با استفاده از رویکرد ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که رویکرد ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب با کمترین خطا نسبت به حل دقیق و زمان کمتر قادر حل مدل خواهد بود.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخص های زنجیره تامین پایدار در صنعت پتروشیمی است. رویکرد پژوهش، اکتشافی و توصیفی با استفاده از روش آمیخته برای جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده هاست. این پژوهش با متاسنتز کیفی شاخص های پایداری زنجیره تامین از پژوهش های پیشین، و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا شروع شده است. سپس شاخص های شناسایی شده براساس روش های کمی دلفی-فازی، دیمتل و فرایند تحلیل شبکه ای تجزیه و تحلیل شدند. بنابراین در این گام پرسشنامه ها توسط 23 خبره صنعت پتروشیمی که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، کامل شد. در مجموع 15 شاخص برای پایداری زنجیره تامین شناسایی و طبقه بندی شد. در روش کمی سه شاخص "سازمان و شرکت محور"، "مدیریت محیطی" و "فشارهای محیطی" به عنوان بحرانی ترین شاخص ها رتبه بندی شد. این پژوهش اهمیت شاخص ها را و همچنین روابط بین شاخص های پایداری زنجیره تامین صنایع پتروشیمی را پررنگ کرده است. نتایج پژوهش می تواند به تصمیم گیرندگان در اولویت بندی منابع، اقدامات و راهبردهای اداره ی زنجیره تامین سودمند باشد.

انتخاب متغیرهای ورودی و خروجی در تعیین نمرات کارایی تحلیل پوششی داده ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این پژوهش با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی به تعیین ورودی ها و خروجی های شرکت های برق منطقه ای پرداخته شده است. کاربرد شبکه عصبی در انتخاب ورودی ها و خروجی های شرکت های برق منطقه ای امری است که در ادبیات موضوع سابقه نداشته و مزیت اصلی روش پیشنهادی محسوب می شود. به منظور آموزش شبکه عصبی دو لایه MLP، از روش آموزش پس از انتشار خطای ارتجاعی استفاده گردید؛ پس از آموزش شبکه عصبی، عملکرد شبکه عصبی با استفاده از الگوهای تست، مورد بررسی قرار گرفت. مقدار RMSE مریوط به 15 الگوی تست برابر 0269/0 به دست آمد که نشان دهنده دقت بالای شبکه آموزش داده شده است. تحلیل حساسیت پارامترهای مورد بررسی که همان ورودی ها و خروجی های تحلیل پوششی داده ها هستند، با افزایش ده درصدی پارامترها نسبت به حالت قبل از افزایش انجام شده و میانگین خطای نسبی خروجی برای پارامترهای شبکه عصبی محاسبه شده است. بر اساس میزان میانگین خطای نسبی خروجی، ورودی ها و خروجی های تحقیق مشخص گردید. مقایسه نمرات کارایی شرکت های برق منطقه ای قبل و بعد از کاهش تعداد متغیرها، تعداد شرکت های کارا در طی شش دوره زمانی فوق از 4/62 درصد به 4/26 درصد کاهش یافته است.

این پژوهش درصدد است تاثیر دو جنبه مهم از مدیریت هزینه استراتژیک (مدیریت هزینه اجرایی و مدیریت هزینه ساختاری) بر عملکرد مالی شرکتها را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. برای این منظور، تاکید ویژه ای بر هزینه های زیست محیطی شده است. جنبه اجرایی مرتبط با هزینه های زیست محیطی شامل مدیریت، کنترل و بهینه سازی هزینه ها در سطح استراتژیهای زیست محیطی مدنظر و جنبه ساختاری بیانگر نحوه تاثیرگذاری هزینه های زیست محیطی بر ساختار هزینه شرکت بر حسب طراحی محصول، مواد اولیه مورد استفاده و فرایند طراحی عملیاتی است. داده های مورد نیاز از 126 شرکت تولیدی اصفهان جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل فرضیات از ماتریس همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. طبق نتایج پژوهش ردیابی هزینه های زیست محیطی و اجرای ابتکارات زیست محیطی بر عملکرد مالی اثرات قابل توجهی دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد مدیریت هزینه اجرایی (ردیابی هزینه-های زیست محیطی) و مدیریت هزینه ساختاری (اجرای ابتکارات زیست محیطی) ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته و بطور مشترک بر عملکرد مالی تاثیرگذارند. درنهایت، ردیابی هزینه های زیست محیطی از طریق بهبود کارآیی ساختار هزینه فعلی و ارائه ابتکارات جدید در زمینه ساختار هزینه بر عملکرد مالی تاثیرگذارند.

نگرانی های محیطی موجب جلب توجه محققان به مطالعه در حوزه رنجیره تأمین سبز شده است. امروزه سازمان ها دولتی و غیردولتی دریافته اند که مدیریت محیطی یک موضوع استراتژیک کلیدی است که منافع زیادی را در بردارد. از این رو سعی دارند علاوه بر توجه داشتن به فرآیندهای داخل سازمان با توجه به عوامل بیرونی، مانند اثرات محیطی، مقبولیت خود را نزد مشتریان افزایش داده و سهم بیشتری از بازاررا کسب نمایند. در این پژوهش، یک مدل عدد صحیح مختلط دو هدفه برای شناسایی مکان بهینه احداث کارخانه ها و مراکز جداسازی در یک زنجیره تأمین سبز توسعه داده شده است. این پژوهش نقش قابلیت اطمینان تسهیلات و وسایل نقلیه را در برقراری ارتباط مؤثر در زنجیره تأمین را مد نظر قرار داده است. توابع هدف مدل پیشنهادی شامل کمینه سازی هزینه های کل و کمینه سازی تصاعد گاز دی اکسید کربن هستند. با استفاده از روش برنامه ریزی تصادفی (سناریو) برای بررسی عدم قطعیت استفاده شده و پس از خطی سازی قسمتهای غیرخطی، برای حل مدل دو هدفه ریاضی از روش چندهدفه معیار جامع استفاده شده است. کارایی مدل پیشنهادی با استفاده از داده های یک مثال واقعی نشان داده شده است.

در این پژوهش مدلی ریاضی دو هدفه جهت بهینه سازی شبکه توزیع کالا در زنجیره تأمین سه سطحی مبتنی بر مدل های مکان یابی-موجودی با هدف مکان یابی مراکز توزیع توسعه داده می شود که در آن تخصیص مناسب مشتریان به منظور حداکثرسازی پوشش تقاضا، افزایش میزان فروش از طریق اعمال سیاست های تخفیف و در نهایت بهبود سامانه حمل ونقل کالا از طریق ارائه فروش بسته ای در مقایسه با فروش تکی انجام می گیرد. ازطرفی سیاست فروش بسته ای از طریق ایجاد سطح قیمتی مناسب جهت ارائه به مشتری، باعث افزایش میزان فروش و در نهایت افزایش حاشیه سود بنگاه ها می شود. در این تحقیق برای بالا بردن سطح اطمینان مشتری نسبت به تقاضا سعی کرده ایم در این مدل حداقل 80درصد تقاضای مشتری پاسخ داده شود. که مدل حاضر سعی در بیشینه سازی آن دارد. جهت نزدیک تر شدن به مسائل دنیای واقعی نیز برخی پارامترها تحت شرایط عدم قطعیت در نظر گرفته شده اند و از تکنیک برنامه ریزی استوار برای حل آن استفاده شده است. در پایان جهت اعتبار سنجی مدل ارائه شده، مثالی مطابق با مسائل دنیای واقعی طراحی و توسط نرم افزار GAMS حل و نتایج آن ارائه شده است.

این مقاله به موضوع تدوین استراتژی افقی می پردازد که یکی از بخش های ضروری استراتژی سطح بنگاه می باشد و مبنای آن اشتراک منابع میان کسب وکارها است؛ از اینرو در این تحقیق به منظور تسهیل اتخاذ تصمیمات استراتژیک در سطح بنگاه، مدلی برای ارزیابی فرصت های اشتراک منابع میان کسب وکارها طراحی شد. در راستای هدف مذکور برای طراحی یک مدل جامع، مرور ادبیات تقریبا جامعی صورت گرفت که متغیرهای استخراج شده از مرور ادبیات و استفاده از تجربه خبرگان صنعت برای تعیین رابطه میان آنها در قالب رویکرد پویایی شناسی سیستم منجر به ایجاد یک مدل پویا برای ارزیابی اشتراک منابع شد. این مدل شامل عوامل تأثیرگذار بر فرایند اشتراک منابع و تعاملات میان آنها است که پویایی های میان این عوامل را در طول زمان نشان می دهد. اعتبار مدل با انجام آزمون های اعتبارسنجی در رویکرد پویایی شناسی سیستم و با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری، مورد ارزیابی قرار گرفت که بر اساس نتایج بدست آمده اعتبار مدل برای استفاده در تصمیم گیری های مرتبط با اشتراک منابع در شرکت های چند کسب و کاره تأیید شد.