اندازه گیری تربیتی
سال:1395 | دوره:7 | شماره:25 |تعداد مقالات:9

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط صفات شخصیت و بهزیستی ذهنی در پیش بینی هوش معنوی جهت تدوین مدل ساختاری در دانشجویان دانشگاه صنعتی امیر کبیر بود. نمونه ای به حجم 220 دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به روش طبقه ای منظم انتخاب و به سه پرسشنامه هوش معنوی کینگ (2007)، مقیاس جامع بهزیستی کیز (1998) و فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت NEO-FFI پاسخ دادند. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه گیری شده در الگوی مفهومی، از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که نمرات بالا در هوش معنوی از طریق نمرات پایین در روان رنجورخویی و نمرات بالا در برون گرایی و وجدانی بودن پیش بینی شد. در این الگو متغیرهای بهزیستی نقش متغیر میانجی را به عهده داشتند و روان رنجورخویی، برون گرایی و وجدانی بودن با میانجی گری بهزیستی ذهنی توانستند تغییرات هوش معنوی را پیش بینی کنند. در این مدل وزن های رگرسیونی مربوط به اثرات مستقیم معنادار نبودند اما وزن های رگرسیونی مربوط به اثرات غیر مستقیم و کل متغیرها معنادار بودند و متغیرهای پیش بینی کننده الگو 25% از واریانس هوش معنوی را تبیین کردند نتایج پژوهش حاضر نقش ویژگی های شخصیتی را در بهزیستی ذهنی و هوش معنوی مورد تاکید قرار می دهد.

پژوهش حاضر با هدف اعتیاریابی مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه در مشاوران مدارس انجام گرفت. روش: روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل عاملی بود. جامعه آماری پژوهش را مشاوران زن و مرد مدارس استان اردبیل و گیلان در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل می دادند که از میان آنها 302 مشاور (157 زن و 145 مرد) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه (MSPCI)، پرسشنامه هوش فرهنگی (CIQ) و پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا (MSQ) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و همبستگی پیرسون تحلیل شدند. نتایج حاصل از اعتبارسنجی به شیوه همسانی درونی نشان داد که اعتبار مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه از طریق آلفای کرونباخ 0.95 است. بررسی های مرتبط با روایی صوری، همزمان، پیش بین و سازه موید روایی مقیاس مذکور بود. یافته های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی همانند فرم اصلی نشان داد که این مقیاس دارای سه عامل دانش و مهارت های مراجع محوری، مهارت های غیرمرسوم و زبان دوم و آگاهی و مهارت های درونگری است. با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه، ابزاری قابل اعتماد و روا برای سنجش میزان صلاحیت چندفرهنگی مشاوران مدارس بوده است.

هدف از انجام این تحقیق بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اضطراب آسیب ورزشی بود. 237 ورزشکار مرد از رشته های ورزشی انفرادی و تیمی شامل کشتی آزاد و فرنگی، تکواندو، بدمینتون، فوتبال، بسکتبال، دوومیدانی، ووشو، کاراته، جودو، آمادگی جسمانی، اسکی، والیبال و به تعداد پراکنده از سایر رشته ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سابقه ورزشی آن ها به طور میانگین 32±1 سال و سن 55±10 سال بود. پرسشنامه پس از ترجمه به فارسی و تایید ترجمه توسط چند متخصص، به ورزشکاران ارائه و سپس تحلیل شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد مقدار ویژه در عامل های اول 5.876، دوم 2.101، سوم 2.028، چهارم 1.267، پنجم 1.155، ششم 1.114 بود. درصد واریانس تراکمی در کل 56.420 بود به طوری که درصد واریانس ها به ترتیب از دست دادن توانایی های ورزشی با 24.482 درصد، مایوس شدن افراد خاص از فرد با 8.754 درصد، آسیب دیدگی مجدد با 8.450 درصد، ادراک ضعیف فرد از خود با 5.280 درصد، از دست دادن حمایت اجتماعی 4.812 با درصد، اختلال تصور از خود با 4.642 درصد بود. بود. شاخص های برازش مدل با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مشخص کرد که مقدار کای اسکوئر برابر 553.40 در سطح معنی داری p=0.0 بود که با درجه آزادی مدل مستقل (276) فاصله داشت. شاخص نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی 3543.96 بود. همچنین شاخص برازندگی مقایسه ای برابر با (0.90) بود و شاخص برازش هنجارشده برابر با (0.84) و ریشه میانگین مجذور خطای برآورد برابر با (0.078) بود. به طور کلی تمامی شاخص های برازش مدل مطلوب بودند. پایایی درونی با آلفای کرونباخ 0.853 بود که قابل قبول و مطلوب است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای ابعاد بهزیستی، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی به منظور آماده سازی آزمون برای پژوهش های روانشناختی حوزه سالمندی انجام شده است. این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی است؛ و جامعه آماری این تحقیق کلیه سالمندان زن و مرد شهر تهران بودند؛ که در مجموع 283 شرکت کننده شامل 148 زن و 135 مرد به طور در دسترس انتخاب شدند و با فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی، پنج عامل (مهر و محبت، تایید رفتاری، وضعیت، آسودگی خاطر و تحریک) را برای این مقیاس تایید کرد و نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز موید این است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد. پایایی مقیاس بر حسب ضرایب آلفای ترتیبی و بازآزمایی در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. پژوهش حاضر نشان داد که ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی در جامعه ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان جهت سنجش سطوح بهزیستی سالمندان از آن استفاده کرد.

زمینه: انتقال به نوجوانی همراه با تغییرات سریع، غیرمنتظره و تجارب جدید شناختی، اجتماعی، هیجانی و روان شناختی است که چالش هایی پیشروی نوجوان قرار داده و به عنوان زمینه ساز استرس هستند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه استرس نوجوان بر روی دانش آموزان نوجوان مقطع دبیرستان در هر دو جنس بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان مقاطع دبیرستان شهر همدان در سال تحصیلی 94 بودند؛ که 280 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه مذکور ابتدا پرسش نامه استرس نوجوان با تکنیک ترجمه مضاعف ترجمه شده و در نهایت به منظور بررسی شاخص های روان سنجی آن، این پر سش نامه همراه با مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) و مقیاس اضطراب حالت اسپیلبرگر (SAI) اجرا گردید. داده های گردآوری شده مورد تحلیل قرار گرفته و شاخص های پایایی، روایی، تحلیل عاملی تاییدی محاسبه گردید. تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد که این پرسش نامه از نظر پایایی دارای ضرایب آلفای 0.75 تا 0.85 در ده خرده مقیاس است، همچنین روایی همزمان آن با مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس و پرسش نامه اضطرب حالت به ترتیب 0.34، 0.35، 0.82 و 0.15 به دست آمد که در سطح P<0.01 معنادار بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی تاییدی از ساختار عاملی پرسش نامه حمایت کرد. پرسش نامه استرس نوجوان دارای ویژگی های روان سنجی مطلوبی در دانش آموزان نوجوان است.

هدف پژوهش، بررسی سهم منابع خطای منظم در نمره های مصاحبه داوطلبان استخدام و برآورد ضرایب تعمیم پذیری و اتکاپذیری در چارچوب نظریه تعمیم پذیری بود. برای این منظور، اطلاعات مربوط به نمره های ارزیابی سطح شایستگی های شغلی داوطلبان استخدام در سه شغل مورد نیاز یکی از دانشگاه های دولتی با به کارگیری یک طرح دو وجهی متقاطع تحلیل شد. سپس سهم منابع خطای منظم دربرگیرنده سوال ها، مصاحبه گران و تعاملات خطاها با یکدیگر و با هدف اندازه گیری تعیین شد و با به کارگیری آن ها ضرایب تعمیم پذیری و اتکاپذیری نمره ها برآورد شد. یافته ها نشان داد که ضرایب تعمیم پذیری و اتکاپذیری نمره های ارزیابی در همه مصاحبه های شغلی برابر نیست. همچنین میانگین نمره های ارزیابی، یک شغل از میان سه شغل مورد بررسی، نباید مبنای تصمیم گیری قرار بگیرد؛ به این علت که ضرایب تعمیم پذیری و اتکاء پذیری آن ها کمتر از میزان مورد انتظار است. بر پایه نتایج، پیشنهاد می شود که پیش از به کارگیری نظرات مصاحبه گران درباره سطح شایستگی های شغلی داوطلبان استخدام، ضرایب تعمیم پذیری و اتکاپذیری نمره ها با استفاده از نظریه تعمیم پذیری برآورد شود و در صورت پایین بودن ضرایب، نمره های مصاحبه شغلی مبنای تصمیم گیری قرار نگیرد.

پژوهش حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده (PSRS؛ شولتز، ییم، زوکالا، جانسن و شولتز، 2011) در بین گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 324 دانشجوی کارشناسی (130 پسر و 194 دختر) به PSRS و مقیاس سازگاری هیجانی (EAM، رابیو، آگادا، هانتنگاس و هرناندز، 2007) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی PSRS از روش آماری تحلیل عاملی تاییدی و به منظور بررسی همسانی درونی PSRS از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازه PSRS، ضریب همبستگی بین زیرمقیاس های واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی PSRS نشان داد که در نمونه دانشجویان ایرانی ساختار چندبعدی PSRS شامل پنج زیرمقیاس واکنش پذیری طولانی، واکنش پذیری نسبت به اضافه بار کاری، واکنش پذیری نسبت به تعارض های اجتماعی، واکنش پذیری نسبت به ناکامی و واکنش پذیری نسبت به ارزشیابی اجتماعی، با داده ها برازش مطلوبی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین زیرمقیاس های واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی به طور تجربی از روایی سازه PSRS حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس های PSRS بین 0.75 تا 0.80 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که PSRS برای سنجش مفهوم واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.

یکی از راه های پیشگیری از بروز مشکلات روانی و رفتاری، ارتقاء سرمایه روان شناختی افراد است که از چهارسازه امید، خوش بینی، تاب آوری و خودکارآمدی تشکیل شده است. هدف پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی مقیاس سرمایه روانشناختی جهت کاربرد در حوزه های عمومی و رابطه آن با بهزیستی ذهنی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری کلیه متاهلین شهر تهران بودند که از بین آنان 520 نفر به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. مقیاس های بکاررفته، مقیاس 66 سوالی محقق ساخته و مقیاس های 24 سوالی سرمایه روان شناختی لوتانز (2007) و فرم کوتاه 18 سوالی بهزیستی ذهنی ریف (1995) بودند. برای تحلیل داده ها از نظریه جدید اندازه گیری (IRT) و تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده گردید. جهت انجام تحلیلIRT ابتدا مفروضه های تک بعدی بودن و استقلال موضعی، با استفاده از سه روش VSS وMAP  و تحلیل عامل اکتشافی مورد بررسی قرار گرفتند و پس از آن با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و برازش مدل، پنج عامل امیدواری، خودکارآمدی، خوش بینی مثبت، خوش بینی منفی و سازگاری استخراج شدند. جهت بررسی منتج شدن این پنج عامل از عامل بزرگ تری بنام سرمایه روان شناختی، از تحلیل عاملی مرتبه دوم بهره گرفته شد و برای بررسی پایایی از روش ضریب همسانی درونی، در دوفرم آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی استفاده گردید. درنتیجه این تحلیل ها، پرسشنامه 66 سوالی محقق ساخته به پرسشنامه 48 سوالی تغییر یافت. مقیاس دارای ضریب پایایی بالا و قابل قبولی بوده (آلفای کرونباخ برابر 0.945 و تتای ترتیبی برابر 0.952) و در بررسی روایی همگرایی، پرسشنامه مذکور رابطه مثبت و معنی داری با مقیاس لوتانز و همچنین رابطه مثبت و معنی داری با مقیاس بهزیستی ذهنی ریف وشش عامل آن بدست آمد. نتایج نشان دادکه مقیاس محقق ساخته از پایایی و روایی مناسبی برای سنجش این سازه در حوزه های مختلف اجتماعی برخوردار است.

در کنار ساخت، تدوین و اعتباریابی پرسشنامه بی موبایل هراسی باید مقیاسی تدوین می شد که بتواند به خوبی معنا و مفهومی را که از موبایل در ذهن افراد متبادر می شود، توصیف و تبیین نماید؛ لذا مقیاس افتراق معنایی مفهوم تلفن همراه به عنوان مکمل و پشتوانه معنایی پرسشنامه بی موبایل هراسی تدوین شد؛ بنابراین می توان هدف از پژوهش حاضر را ساخت و تعیین ویژگی های روان سنجی مقیاس معنا و مفهوم تلفن همراه تعریف نمود. بر این اساس روش پژوهش به این صورت بود که دانشجویان رشته های مختلف علوم انسانی دانشگاه های دولتی تهران، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می دادند که از بین آن ها 363 نفر زن و مرد در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به شیوه تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته معنا و مفهوم موبایل روی ایشان اجرا گردید. نتایج بررسی روایی سازه و پایایی مقیاس افتراق معنایی معنا و مفهوم موبایل با 44 گویه بیانگر آن بود که این مقیاس از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است؛ بنابراین این نتیجه حاصل شد که مقیاس افتراق معنایی مفهوم و معنای موبایل به عنوان مکمل پرسشنامه بی موبایل هراسی که توسط محقق تدوین و اعتباریابی شده است به خوبی توانست معنا و مفهومی را که از موبایل در ذهن دانشجویان متبادر می شود، توصیف و تبیین کند.