پژوهش های کاربردی زراعی
سال:1394 | دوره:- | شماره:108 |تعداد مقالات:19

یونجه مقادیر قابل توجهی از عناصر پتاسیم و منیزیم خاک را جذب می کند. کود دهی پتاسیم عملکرد یونجه را افزایش داده ولی تغییرات عملکرد ناشی از مصرف توام پتاسیم و منیزیم، هنوز بدرستی شناخته نشده است. فرض ما براین اساس استوار بود که روابط آنتاگونیستی پتاسیم و منیزیم، عملکرد یونجه را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی برهم کنش پتاسیم و منیزیم بر عملکرد یونجه و اجزای عملکرد بود. آزمایش به صورت فاکتوریل شامل چهار سطح پتاسیم (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار( و سه سطح منیزیم) 0، 100 و 200 کیلوگرم سولفات منیزیم در هکتار( در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بود. مصرف پتاسیم تولید ماده خشک گیاه را افزایش داد. جذب کل پتاسیم در گیاه بطور قابل ملاحظه ای با افزایش سطوح پتاسیم افزایش یافت و در تیمار 30 کیلو گرم سولفات پتاسیم به 1440 کیلو گرم در هکتار در مقایسه با 900 کیلو گرم در هکتار تیمار شاهد رسید. سطوح منیزیم سبب افزایش اندک ماده خشک گیاه شد. مصرف پتاسیم غلظت و جذب منیزیم در بافت گیاه را کاهش داد. منیزیم موجب کاهش جذب پتاسیم در گیاه شد. افزایش سطوح پتاسیم عملکرد بذر یونجه، غلظت و جذب پتاسیم در دانه را افزایش داد. منیزیم هیچگونه تاثیری بر عملکرد دانه و مقدار منیزیم دانه نداشت. پتاسیم قابل عصاره گیری به روش استات آمونیوم (ke)در خاک بطور قابل ملاحظه ای در تیمار شاهد کاهش و در سایر تیمارهای سطوح پتاسیم افزایش نشان داد.

مواد آلی بر مبنای نسبت C/N و نوع تر یکبات می توانند تاثیر متفاوتی بر زیست فراهمی عناصر در خاک داشته باشند. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر منابع مختلف کودهای آلی بر زیست فراهمی دو عنصر مس و روی در خاک انجام شد. خاکی با بافت رسی سیلتی و سه نوع کود آلی شامل کود دامی، لجن فاضلاب و کمپوست زباله شهری در 2 سطح 1.25%، 2.5% و شاهد در نظر گرفته شد. آزمایش در دو مرحله انکوباسیون و کاشت گل خانه ای ذرت ). Zea mays L ( به اجراء درآمد. هر دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار به همراه شاهد بودند. در آزمایش اول، خاک های تیمارشده با کودهای آلی به مدت هشت هفته در رطوبت ظرفیت مزرعه و دمای 25 درجه سانتی گراد تحت انکوباسیون قرارگرفتند؛ و نمونه های خاک در فواصل زمانی صفر، چهار و هشت هفته از داخل گل دانها برداشته شدند. نتایج نشان داد که بیشینه میزان روی (Zn) قابل عصاره گیری به روش DTPA به ترتیب با 148.41 و 7.156mgkg-1 به دو سطح 25.1 و 5.2 درصد تیمار لجن فاضلاب شهری، و کمینه آن با 74.103 mg kg-1 به کود دامی تعلق داشت. بیش ترین میزان مس (cu) قابل استخراج با DTPA به ترتیب با 28.10، 28.45 و 41.28 mg kg-1 مربوط به دو سطح 25.1 و 5.2درصد تیمار کمپوست زباله شهری و سطح 5.2درصد لجن فاضلاب شهری بود. بررسی تغییرات زمانی نشان داد که با گذشت زمان مقدار عنصر روی کاهش ولی عنصر مس تا زمان چهار هفته افزایش )و بعد از آن کاهش یافت. نتایج کشت گل دانی نشان داد که تمامی تیمارها به جز تیمارهای لجن فاضلاب شهری باعث افزایش عمل کرد گیاه شدند. بیشینه میزان روی و مس جذب شده توسط گیاه به ترتیب با 82.18 mg kg-1 و 15.1 مربوط به لجن فاضلاب شهری بود.

این آزمایش با هدف بررسی اثر کم آبیاری و سوپرجاذب بر صفت های مورفولوژیک و فیزیولوژیک آفتابگردان کولتیوار Master در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار اجرا گردید. کم آبیاری در 3 سطح )آبیاری در 75 %، 50 % و 25 % ظرفیت مزرعه ای( و پلیمر در پنج سطح صفر، 0.75، 1.5، 2.25 و 3 گرم در هر کیلوگرم خاک بود. گلدان ها هر روز وزن شده و زمانی که رطوبت خاک به ترتیب به 75 %، 50 % و 25 % ظرفیت مزرعه ای می رسید، آبیاری انجام می گرفت. اثر مقادیر مختلف پلیمر و آب مصرفی بر تمام صفت های مورد ارزیابی بسیار معنی دار بود. کم آبیاری، مقدار صفت های مورد مطالعه از جمله تعداد برگ فعال در مرحله گلدهی و میزان کلروفیل آن، وزن صددانه و عملکرد دانه را کاهش داد. میزان کاهش با کم آبیاری برای صفت عملکرد در 50 درصد ظرفیت مزرعه ای 32 درصد و در 25 درصد ظرفیت مزرعه ای 71 درصد و برای صفت میزان کلروفیل در 50 درصد ظرفیت مزرعه ای 8 درصد و در 25 درصد ظرفیت مزرعه ای 42 درصد نسبت به آبیاری خوب )75 درصد ظرفیت مزرعه ای( بود. اما کاربرد سوپرجاذب اثرات منفی کم آبیاری را به ویژه در مقادیر بالای پلیمر (2.25 و 3 گرم در کیلوگرم خاک( تعدیل کرد. بهترین تیمار از لحاظ میزان عملکرد مربوط به آبیاری در 75 درصد ظرفیت مزرعه ای و مقدار 2.25 و 3 گرم پلیمر در کیلوگرم خاک بود. در حالیکه بهترین تیمار از لحاظ میزان کلروفیل مربوط به آبیاری در 50 درصد ظرفیت مزرعه ای و مقدار 3 گرم پلیمر در کیلوگرم خاک بود. نتایج نشان داد که افزایش مقدار سوپرجاذب منجر به افزونی میزان صفت های مذکور می گردد. میزان افزایش با کاربرد 3 گرم پلیمر در کیلوگرم خاک برای صفت کارایی اقتصادی مصرف آب (WUE) 60درصد و برای صفت عملکرد 31 درصد نسبت به عدم کاربرد پلیمر بود. به نظر می رسد که کاربرد پلیمر سوپرجاذب فواصل آبیاری در آفتابگردان را افزایش داد.

این پژوهش به منظور بررسی اثر کار برد همزمان ازت و فسفر بر عملکر دانه و همچنین وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم نان از نظر جذب این عناصر و سایر عناصر ریز مغذی و فیتیک اسید در دانه 18 ژنوتیپ پیشرفته گندم نان و دو رقم سرداری و آذر- 2 به عنوان شاهد طی سال های 86 - 1384 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط مصرف کود وعدم مصرف کود در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود در غرب ایران انجام شد. پس از انجام تجزیه واریانس، صفات مختلف از نظر وراثت پذیری، ضریب تغیرات ژنوتیپی و فنوتیپی و واریانس ژنتیکی و فنوتیپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در دو شرایط کودی فوق، شاخص کارایی عملکرد دانه GYEI برای هر ژنوتیپ محاسبه شد. تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ ها برای اکثر صفات مورد بررسی وجود داشت که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی در این ژنوتی پها است. کاربرد همزمان کود ازت و فسفر(NP) عملکرد کل دانه را بطور معنی داری افزایش داد به طوری که در طی دو سال بررسی به ترتیب باعث افزایش 21 و 14 درصدی عملکرد دانه شد. همچنین با کاربرد کود NP غلظت عناصر آهن، روی و بر افزایش و غلظت عناصر ازت، فسفر و پتاسیم در دانه کاهش یافت. در این آزمایش اثر کاربرد همزمان کود NP باعث کاهش نسبت مولی اسید فیتیک به روی شد که کم بودن این نسبت بیانگر بالا بودن دسترسی زیستی آهن و روی موجود در دانه گندم است. در مقایسه با ارقام آذر- 2، سرداری، به ترتیب 9 و 14 ژنوتیپ، از نظر نسبت اسید فیتیک به روی برتر بودند. از لحاظ شاخص کارایی عملکرد دانه بین ارقام تنوع ژنتیکی زیادی دیده شد. از نظر این شاخص به ترتیب 2 و 3 ژنوتیپ برتر از آذر- 2 و سرداری بودند. ضریب تنوع فنوتیپی برای کلیه صفات بیشتر از تنوع ژنتیکی بود. بیشترین ضریب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی مربوط به درصد فسفر بود. بالاترین وراثت پذیری مربوط به عملکرد دانه (h2=60.69%) و کمترین وراثت پذیری مربوط به اسید فیتیک (h2=7.63%) بود. بطور کلی می توان چنین استنباط کرد که کاربرد ازت و فسفر، غلظت عناصر غذایی و عملکرد گندم دیم را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین بین ارقام از نظر کارایی مصرف عناصر غذایی تنوع ژنتیکی وجود دارد.

این پژوهش به منظور بررسی اثر کار برد همزمان ازت و فسفر بر عملکر دانه و همچنین وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم نان از نظر جذب این عناصر و سایر عناصر ریز مغذی و فیتیک اسید در دانه 18 ژنوتیپ پیشرفته گندم نان و دو رقم سرداری و آذر- 2 به عنوان شاهد طی سال های 86 - 1384 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط مصرف کود وعدم مصرف کود در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود در غرب ایران انجام شد. پس از انجام تجزیه واریانس، صفات مختلف از نظر وراثت پذیری، ضریب تغیرات ژنوتیپی و فنوتیپی و واریانس ژنتیکی و فنوتیپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در دو شرایط کودی فوق، شاخص کارایی عملکرد دانه GYEI برای هر ژنوتیپ محاسبه شد. تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ ها برای اکثر صفات مورد بررسی وجود داشت که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی در این ژنوتی پها است. کاربرد همزمان کود ازت و فسفر(NP) عملکرد کل دانه را بطور معنی داری افزایش داد به طوری که در طی دو سال بررسی به ترتیب باعث افزایش 21 و 14 درصدی عملکرد دانه شد. همچنین با کاربرد کود NP غلظت عناصر آهن، روی و بر افزایش و غلظت عناصر ازت، فسفر و پتاسیم در دانه کاهش یافت. در این آزمایش اثر کاربرد همزمان کود NP باعث کاهش نسبت مولی اسید فیتیک به روی شد که کم بودن این نسبت بیانگر بالا بودن دسترسی زیستی آهن و روی موجود در دانه گندم است. در مقایسه با ارقام آذر- 2، سرداری، به ترتیب 9 و 14 ژنوتیپ، از نظر نسبت اسید فیتیک به روی برتر بودند. از لحاظ شاخص کارایی عملکرد دانه بین ارقام تنوع ژنتیکی زیادی دیده شد. از نظر این شاخص به ترتیب 2 و 3 ژنوتیپ برتر از آذر- 2 و سرداری بودند. ضریب تنوع فنوتیپی برای کلیه صفات بیشتر از تنوع ژنتیکی بود. بیشترین ضریب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی مربوط به درصد فسفر بود. بالاترین وراثت پذیری مربوط به عملکرد دانه (h2=60.69%) و کمترین وراثت پذیری مربوط به اسید فیتیک (h2=7.63%) بود. بطور کلی می توان چنین استنباط کرد که کاربرد ازت و فسفر، غلظت عناصر غذایی و عملکرد گندم دیم را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین بین ارقام از نظر کارایی مصرف عناصر غذایی تنوع ژنتیکی وجود دارد.

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ده ژنوتیپ عدس و ارزیابی برخی از شاخص های مقاومت و حساسیت به خشکی، از جمله شاخص حساسیت به تنش ) SSI (، شاخص تحمل تنش TOL میانگین حسابی MP میانگین هندسی بهره وری GMP و شاخص تحمل به تنش STI آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط دیم )تنش خشکی (و آبی) بدون تنش( در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب تفاوت معنی داری را در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر تمام صفات مورد مطالعه نشان داد. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نشان داد که ژنوتیپ های محلی قزوین، 225-12-C و 22،15 - 22 - 418 دارای بیشترین میزان عملکرد دانه در هر دو شرایط دیم و آبی بودند. نتایج بررسی همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با صفات شاخص برداشت، تعداد نیام پر در بوته، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع بوته داشت. همبستگی عملکرد دانه با صفات تعداد روز تا 50 درصد گلدهی منفی و بسیار معنی دار و با صفات تعداد روز تا زمان رسیدگی منفی و معنی دار بود که نشان می دهد که ژنوتیپ هایی دیرگل و دیررس از عملکرد کمتری برخور دار بوده اند. با توجه به مقادیر میانگین عملکرد دانه و ضرایب همبستگی ساده بین شاخص های میانگین هندسی بهره وری GMP و تحمل به خشکی STI با عملکرد دانه در هر دو محیط آبی و دیم می توان آنها به عنوان مناسبترین شاخص های ارزیابی مقاومت به خشکی و برای انتخاب ژنوتیپ های عدس با پتانسیل عملکرد بالا در هر دو محیط دیم (تنش خشکی) و آبی )بدون تنش خشکی( استفاده کرد. در این بررسی ژنوتیپ های محلی قزوین، 418-22-22, 15, C-12-225 نسبت به سایر ژنوتیپ ها از تحمل بیشتری به خشکی و با عملکرد دانه بالاتری در هر دو محیط دیم و آبی بودند.

در یک مطالعه مزرعه ای، اثر مقادیر مختلف کود حیوانی و نیتروژن بر خصوصیات کمی و کیفی اسفناج Spinacea Oleracea ، بررسی شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال 89 - 1388 ( انجام شد. کود دامی (فاکتور اصلی) در 4 سطح 0، 10، 20 و 30 تن در هکتار از منبع کود دامی پوسیده و نیتروژن (فاکتور فرعی) در 4 سطح 0، 150، 200 و 250 کیلوگرم نیتروژن N در هکتار از منبع اوره، مصرف شد. پس از برداشت، وزن تازه ساقه و برگ اسفناج و مقدار نیترات آن اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثر اصلی فاکتورکود حیوانی و اثر اصلی فاکتور نیتروژن بر عملکرد، عملکرد نسبی، کارایی مصرف کود و آب، بازده زراعی و نیترات از نظر آماری معنی دار بود. برهمکنش فاکتور کود حیوانی و نیتروژن، فقط بر عملکرد نسبی، کارایی مصرف آب و کود معنی دار بود. توصیه کودی برای حصول عملکرد بهینه، با در نظر گرفتن حد مجاز نیترات در گیاه اسفناج، 30 تن کود دامی در هکتار به همراه 150 کیلوگرم نیتروژن N در هکتار بود.

به منظور بررسی اجزای عملکرد و عملکرد دانه ژنوتیپ های کلزا در واکنش به کاشت تاخیر، آزمایشی طی دو سال زراعی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک-زابل اجراء گردید. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تاریخ کاشت در چهار سطح (10 آبان، 25 آبان، 10 آذر و 25 آذر) به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ در چهار سطح رقم آرج یاس، هیبرید هایولا 401، لاین های PP-401/15E, PP-308.8 به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب نشا نداد که اثر تاریخ کاشت، بجز درصد روغن و ژنوتیپ، بجز تعداد خورجین در بوته بر عملکرد دانه و سایر صفات مورد بررسی از لحاظ آماری معنی دار بودند. اما اثر سال تنها بر درصد روغن، عملکرد روغن و روز تا شروع گلدهی در سطح احتمال (p<0.01) معنی دار بود. با تاخیر در کاشت، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، عملکرد روغن و عملکرد دانه کاهش نشان دادند. بیشرین عملکرد دانه به میزان 2989 کیلوگرم در هکتار، در تاریخ کاشت اول ) 10 آبان( و کمترین عملکرد دانه با 39 درصد کاهش تولید در تاریخ کاشت چهارم) 25 آذر( تولید شد. در بین ژنوتی پهای مورد بررسی، هیبرید هایولا 401 با تولید 2701 کیلوگرم در هکتار و رقم آرج یاس با 2453 کیلوگرم در هکتار، نسبت به ژنوتی پهای دیگر بیشترین عملکرد دانه را داشتند. نتایج همبستگی ساده میان صفات مورد بررسی نشان داد که از بین اجزای عملکرد، تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین به ترتیب با ضرایب همبستگی (r=0.82**) و (r=0.62**) و در بین دیگر صفات، عملکرد روغن و تعداد روز تا شروع گ لدهی به ترتیب با ضرایب (r=0.98**) و (r=0.62**) بیشترین همبستگی مثبت را با عملکرد دانه داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده می توان نتیجه گیریک رد که تاریخ کاشت اوایل آبان و استفاده از هیبرید هایولا 401 و رقم اوپی آرج یاس در شرایط منطقه قابل توصیه باشد.

در نظامهای تناوبی غلات-لگوم های یکساله، سختی بذر جهت حفظ ذخیره بذر در خاک ضرورت دارد که تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی و مدیریتی قرار می گیرد. به منظور مطالعه اثر نظام های مختلف تغذیه ای، گذشت زمان و شرایط برداشت بر روند شکست سختی بذر در یونجه یکساله Medicago scutellata cv. Robinson آزمایشی در سال زراعی 88 - 1387 در قالب کر تهای خرد شده در زمان با سه تکرار در دو مکان متفاوت در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود) و ایستگاه تحقیقات حاصلخیزی خاک کرمانشاه (ماهیدشت) در شرایط دیم اجرا شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد بیشترین شکست سختی بذر به میزان حدود 13 درصد در ایستگاه سرارود بوده است. با گذشت هشت ماه از زمان رسیدگی فیزیولوژیکی بذور، در هر دو ایستگاه حدود 14 درصد از سختی بذر شکسته شد. همچنین با تیمار برداشت و عدم برداشت علوفه در پایان دوره آزمایش به ترتیب حدود 12 و 13 درصد در شرایط اجرای این آزمایش سختی بذر آنها شکسته شد.

به منظور بررسی صفات زراعی موثر و شناخت متغیرهای تاثیرگذار بر عملکرد تیپ های مختلف رشدی سویا و انتخاب بهترین ارقام از نظر عملکرد، 364 ژنوتیپ سویا، شامل 35 ژنوتیپ رشد محدود، 183 ژنوتیپ رشد نیمه محدود و 149 ژنوتیپ رشد نامحدود، اکثرا از گروه های رسیدگی 1 تا 4 در یک طرح آگمنت با سه شاهد در موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مطالعه شدند. در این مطالعه 24 صفت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه به مولفه ها نشان داد که در ژنوتیپ های با تیپ رشدی محدود، نیمه محدود و نامحدود به ترتیب 6، 5 و 4 مولفه مجموعا به ترتیب 89.75، 82.75 و 82.95 درصد از تغییرات داده ها را توجیه کردند. از لحاظ عملکرد در بین ژنوتیپ های رشد محدود، نیمه محدود و نامحدود به ترتیب ژنوتیپ های Dorekswie A2،Alianka و B-121 دارای بالاترین عملکرد دانه در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در بای پلات حاصل از مولفه اول و دوم بودند. با توجه به نتایج می توان نتیجه گیری کرد که در اصلاح برای هر مولفه باید به صفات مرتبط با آن مولفه توجه شود به این دلیل که ژن یا ژن هایی که صفت تعداد دانه در بوته را کنترل می کنند، وزن بوته، وزن دانه در بوته و صفات دیگر معنی دار در این مولفه را نیز به احتمال خیلی زیاد کنترل می کنند و مولفه یا ژنی که این صفات را کنترل می کند، مولفه یا ژن مشترک می باشد و بدین ترتیب از نتایج این قسمت می توان در اصلاح نباتات به ویژه در انتخاب غیر مستقیم استفاده نمود.

به منظور مطالعه تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن و تعداد نشاء بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج فجر و شیرودی، آزمایشی مزرعه ای در شهرستان بابل در سال زراعی 1389 اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با سه عامل شامل مقادیر کود نیتروژن ) 0، 57.5 و 115 کیلوگرم در هکتار( به عنوان عامل اصلی، تعداد نشاء در کپه ) 3، 4و 5 بوته (عامل فرعی و رقم) فجر و شیرودی (به عنوان عامل فرعی فرعی انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقادیر مختلف کود نیتروژن بر صفاتی مانند عملکرد شلتوک، شاخص برداشت، تعداد پنجه بارور، تعداد خوشه و عملکرد بیولوژیک اثر معنی داری داشته و بین سطوح مختلف نشاء در همه صفات مورد مطالعه بجز تعداد خوشه، عملکرد شلتوک و عملکرد بیولوژیک تفاوت معنی داری وجود نداشت. مصرف کود نیتروژن به طور معنی داری موجب افزایش عملکرد شلتوک در مقایسه با تیمار شاهد )عدم مصرف کود نیتروژن( شد. اثرات متقابل رقم در مقدار کود نیتروژن نیز برای صفات عملکرد شلتوک و تعداد خوشه معنی دار گردید، بدین صورت که بیشترین مقدار عملکرد در تیمار با مقدار نیتروژن 115 کیلوگرم در هکتار و رقم شیرودی مشاهده شد. در بین صفات مورد مطالعه تعداد پنجه بارور، تعداد خوشه و عملکرد بیولوژیک بیشترین همبستگی را با عملکرد شلتوک داشتند.

این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف فواصل کاشت سیب زمین ) 20، 25 و 30 سانتی متری( و رقابت علف های هرز در دو سطح رقابت تمام فصل و عدم رقابت تمام فصل علف های هرز با سیب زمینی بر عملکرد و صفات سیب زمینی اجرا گردید. سیب زمینی رقم آگریا در شرایط بدون استفاده از کودهای شیمیایی، علف و آفت کش ها، در مراحل کاشت و 5 سال قبل از آن در زمین کشت شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای تصادفی به مدت یک سال اجرا گردید. اثر فواصل کاشت به عنوان عامل اصلی و تاثیر علف های هرز به عنوان عامل فرعی بر روی تمامی صفات در سطح 1% معنی دار گردید، ولی اثر متقابل دو عامل فقط روی عملکرد و وزن غده معنی دار گردید. بیشترین عملکرد همانند تعداد غده در بوته در شرایط عدم وجود علف هرز و در فاصله کاشت 25 سانتی متری با متوسط 10.37 تن در هکتار حاصل گردید. بیشترین وزن غده نیز در شرایط عدم وجود علف هرز و در فواصل کاشت 30 سانتی متری با متوسط 121 گرم بدست آمد. تعداد ساقه در بوته و تعداد ساقه اصلی در متر مربع بالکس ارتفاع بوته با کاهش تراکم که در نتیجه افزایش فواصل کاشت حاصل شد افزایش پیدا کردند. عملکرد غده ضریب همبستگی معنی داری را با تعداد غده در بوته (0.952**) که در فواصل کاشت کم به شرط فراهم بودن مواد غذایی حاصل می گردد دارا بود.

توسعه ارقام پر محصول، هدف اصلی در بسیاری از برنامه های اصلاح گندم است. با این حال، اثر برنامه به روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن بستگی دارد. به منظور بررسی روابط بین عملکرد دانه با سایر عوامل موثر بر آن و اهمیت نسبی هر یک از آنها، چهار رقم گندم برای 9 صفت مورد بررسی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات، ارتباط مثبت و معنی دار عملکرد دانه با شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله و تعداد دانه در متر مربع را نشان داد. ارتباط بالای صفات تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در مترمربع، وزن هزار دانه و تعداد سنبلچه در سنبله با عملکرد دانه در نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره خطی به روش گام به گام نیز اثبات گردید. تجزیه علیت، ارتباط مثبت و مستقیم صفات تعداد دانه در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و تعداد سنبلچه در سنبله با عملکرد دانه را نشان داد. تعداد دانه در سنبله مهمترین جزء از اجزای عملکرد دانه بوده و نیز با توجه به نقش موثر تعداد سنبلچه در سنبله، گزینش این دو صفت در افزایش عملکرد دانه از اهمیت بسزایی برخوردار خواهد بود.

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد در کشت مخلوط سیب زمینی و گلرنگ بررسی حاضر در سال زراعی 1388 با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی را: کشت خالص سیب زمینی در تراکم ثابت 6 بوته در متر مربع، کشت خالص گلرنگ با تراکم های 6، 12 و 18 بوته در مترمربع و کشت مخلوط سیب زمینی) در تراکم 6 بوته در متر مربع (با گلرنگ در تراکم های 6، 12، 18 بوته در مترمربع تشکیل می دادند. گیاهان مذکور با استفاده از روش افزایشی کاشته شدند. نتایج تجزیه واریانس تیمارهای مربوط به عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی در کشت خالص و مخلوط با گلرنگ نشان داد که به جز تعداد ساقه در متر مربع، در سایر صفات مورد بررسی از جمله: تعداد غده در هر بوته و متوسط وزن غده های هر بوته در سطح احتمال 5% و عملکرد غده ها در سطح آماری 1% اختلاف معنی داری مشاهده شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ در کشت مخلوط با سیب زمینی نشان داد که صفت تعداد طبق در بوته در سطح احتمال 5% و صفات مربوط به : تعداد دانه در طبق، وزن دانه در طبق و عملکرد دانه در سطح آماری 1% تفاوت معنی داری دارند. بالاترین مقدار نسبت برابری زمین برابر 1.12 متعلق به مخلوط 12 بوته در مترمربع گلرنگ و تراکم 6 بوته در مترمربع سیب زمینی مشاهده شد، به عبارت دیگر این تیمار کشت مخلوط نسبت به کشت خالص 12 درصد عملکرد بیشتری در واحد سطح تولید کرد.

به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی مختلف بر ماندگاری و تجزیه علف کش متری بیوزین، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل کاربرد علف کش متری بیوزین در 2 سطح 525 و 1050 گرم ماده تجاری در هکتار و مواد آلی مختلف در 4 سطح کودهای گاوی، گوسفندی، مرغی و کمپوست زباله شهری، به مقدار 40 تن در هکتار به همراه شاهد بدون کاربرد کودهای آلی بودند. پس از کاربرد علف کش، نمونه گیری از خاک در عمق 0 تا 15 سانتی متری در فواصل زمانی 2 ساعت، 3، 7، 15، 30، 55، 90 و 120 روز پس از کاربرد متری بیوزین انجام شد و برای اندازه گیری باقیمانده متری بیوزین از دستگاه HPLC استفاده شد. تحلیل نتایج با استفاده از آنالیز رگرسیون و برازش داده ها به معادله سنتیکی درجه اول انجام شد. نتایج نشان دادند که افزایش مقدار کاربرد متری بیوزین تاثیر معنی داری در افزایش سرعت تجزیه آن نداشت، از طرفی مشاهده شد که تجزیه متری بیوزین با کاربرد کودهای آلی افزایش یافت، بطوریکه تجزیه متری بیوزین در تیمارهای کاربرد کمپوست زباله شهری و کود مرغی از سرعت بالاتری نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود. نیمه عمر متری بیوزین در تیمار کاربرد 525 گرم در هکتار از 66 روز در تیمار شاهد به 46 روز در تیمار کمپوست و 50 روز در تیمار کاربرد کود مرغی و نیز در تیمار کاربرد 1050 گرم در هکتار نیمه عمر این علف کش از 67.5 روز در تیمار شاهد به 50.5 روز در تیمار کمپوست و 53 روز در تیمار کاربرد کود مرغی کاهش یافت. بر اساس نتایج این آزمایش کاربرد کودهای آلی ضمن تاثیرگذاری بر جمعیت و فعالیت های میکروبی خاک نقش مهمی در افزایش تجزیه علف کش متری بیوزین در خاک دارد.

به منظور بررسی عملکرد شلتوک، مقدار و کارایی نیتروژن در برنج دورگ (رقم بهار- 1) در واکنش به محلو لپاشی کود مکمل نیتروژن و پتاسیم، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور رشت در سال زراعی 88 - 1387 انجام شد. تیمارهای آزمایشی، شامل محلو لپاشی کودهای نیتروژن و پتاسیم در مراحل مختلف رشد (به صورت محلو لپاشی نیتروژن در مرحله حداکثر پنج هزنی، آبستنی و مرحله حداکثر پنج هزنی و آبستنی ب هتنهایی و همراه با محلو لپاشی پتاسیم) بود. پاشش آب خالص ب ه عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش، افزایش عملکرد شلتوک و عملکرد پروتئین شلتوک را در تیمارهای محلو لپاشی پیش از گلدهی نیتروژن و پتاسیم در مقایسه با تیمار پاشش آب خالص با کمترین عدد عملکرد، نشان داد. بیشترین مقدار نیتروژن شلتوک و کاه و کلش در مرحله غلاف رفتن برنج ب هدست آمد. با ای نحال، اثر تیمارهای محلو لپاشی بر مقدار پتاسیم شلتوک معنی دار نبود. کارایی زراعی، فیزیولوژیک و بازیافت ظاهری نیتروژن تحت تاثیر هی چیک از تیمارهای محلو لپاشی قرار نگرفتند اما، کارایی جذب نیتروژن افزایش 14.8 درصدی را در مرحله حداکثر پنج هزنی نسبت به پاشش آب خالص نشان داد. بیشترین مقدار پروتئین دانه (11.6 درصد) مربوط به تیمار محلو لپاشی نیتروژن در مرحله حداکثر پنج هزنی و آبستنی در مقایسه با پاشش آب خالص است. در نهایت، می توان نتیجه گرفت که بهترین زمان پیش از گلدهی برای محلو لپاشی رقم بهار- 1 با کودهای نیتروژن و پتاسیم، مراحل حداکثر پنجه زنی و غلا فرفتن است.

به منظور بررسی درصد زنده مانی بذور علف های هرز در روند پوسیدگی کود دامی، آزمایشی به صورت عاملیل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه عامل در تابستان و پاییز سال 1388 در موسسه تحقیقات دامپزشکی دانشگاه تهران و بخش علف های هرز موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور انجام شد. عامل ها شامل رطوبت در 2 سطح، کلش در 4 سطح و زمان نمونه برداری بذور علف های هرز در 5 سطح بودند. آزمایش با 4 تکرار روی 13 گونه بذر علف های هرز انحام شد و درصد زنده مانی آن ها مورد ارزیابی قرار گرفت. از 13 گونه بذر علف هرز مورد بررسی، 10 گونه به طور کامل از بین رفتند. اثر افزودن کلش و اثر زمان نمونه برداری روی درصد زنده مانی بذور علف های هرز پیچک صحرایی، سس و یونجه زرد معنی داری بود درحالی که اثر افزودن رطوبت فقط روی درصد زنده مانی بذر علف هرز پیچک صحرایی معنی داری گردید. بررسی اثرات متقابل عامل های مورد بررسی نیز نشان داد که تنها اثر متقابل کلش × زمان در هر سه گونه علف هرز باقی مانده معنی دار بود به طوری که با اضافه کردن یک درصد کلش در روز پانزدهم نمونه برداری درصد زنده مانی بذور علف های تا حد زیادی کاهش یافت. از میان سه عامل مورد بررسی رطوبت اثر کم تری بر درصد زنده مانی بذور علف های داشت.

به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف نیتروژن و درجه سختی آب بر کارایی علف کش گلیفوسیت آزمایشی در بهار سال 1390 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل و در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل محتوی نیتروژن خاک در پنج سطح ( 18، 50، 90، 200 و 300 میلی گرم در کیلوگرم خاک)، مقادیر کاربرد علف کش گلیفوسیت در هفت سطح (0، 75، 100، 125، 150، 175 و 200 درصد مقدار کاربرد توصیه شده برابر با 3 لیتر در هکتار علف کش گلیفوسیت برای تاج خروس ریشه قرمز و درجه سختی آب در پنج سطح 0، 100، 300، 600 و 1200 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم بودند. پس از سبز شدن گیاهان سم پاشی در مرحله 8 تا 10 برگی تاج خروس انجام شد و 30 روز بعد از پاشش، درصد بقا و وزن خشک اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند مقدار کاربرد علف کش، محتوای نیتروژن خاک و سختی آب تاثیر معنی داری P≤0.01 در رشد و بقای تاج خروس داشتند. با افزایش مقدار کاربرد گلیفوسیت در آب خالص رشد و بقای تاج خروس بطور معنی داری کاهش یافت P≤0.01. افزایش سختی آب مقدار ED50 گلیفوسیت را افزایش داده ولی کنترل تاج خروس را کاهش داد. کمترین 906 گرم ماده موثره در هکتار( و بیشترین ) 1606 گرم ماده موثره در هکتار( مقدار ED50 گلیفوسیت به بترتیب درصفر و 1200 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم آب حاصل شد. افزایش نیتروژن خاک کارایی گلیفوسیت EDدر کنترل تاج خروس را بهبود بخشید به طوریکه با افزایش محتوای نیتروژن خاک از 18 به 300 میلی گرم در کیلو گرم خاک مقدار 50 گلیفوسیت از 1745.2به 896.49 (گرم ماده موثره در هکتار) کاهش یافت.

کادمیم یکی از عناصر سمی مهم خاک است که م یتواند به راحتی وارد زنجیره غذایی موجودات زنده شود. وجود غلظت های بالای کادمیم در طولانی مدت یک خطر جدی برای کیفیت محی طزیست و سلامتی جانداران ب هویژه انسان محسوب م یشود. ریزجانداران و جانوران خاک از جمله عواملی هستند که بر تحرک و زیس تفراهمی کادمیم در سیستم خاک-گیاه تاثیر دارند. کرم های خاکی و قارچ های میکوریزا از آن دست هاند و اثرشان بر شیمی کادمیم و تحرک یا تثبیت آن در خاک مشخص شده است. برای بررسی اثر این جانداران بر جزءبندی کادمیم در خاک، شکل های شیمیایی Cd در یک خاک آهکی آلوده شده به آن (0، 10 و 20 میلی گرم کادمیم بر یکلوگرم خاک)، با تیمارهای کرم خاکی Lumbricus rubellus) و بدون کرم خاکی( و قارچ میکوریزا آربسکولار (Glomus mosseae ،Glomus intraradices و بدون مکیوریزا) تحت کشت آفتابگردان Helianthus annuus L در مدت 90 روز اندازه گیری گردید. یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه سطح کادمیم، دو سطح کر مخاکی و سه سطح قارچ میکوریزا به صورت 3×2×3 در سه تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد درصد کادمیم اجزاءتبادلی+محلول (0-5.7%) و پیوند شده با ماده آلی (0.1.3%) بسیار کم است. ولی درصد کادمیم کربناتی از کل کادمیم خاک بین 54-87 درصد است. همچنین حضور کر مخاکی کادمیم اجزاءتبادلی+محلول و پیوند شده با ماده آلی را در خاک افزایش م یدهد ولی قارچ میکوریزا اثری بر این اجزاء ندارد. هر دو کر مخاکی و قارچ میکوریزا کادمیم کربناتی را در خاک کاهش دادند ولی تاثیری بر جزء سولفیدی نداشتند.