جغرافیایی سرزمین
سال:1400 | دوره:18 | شماره:71 |تعداد مقالات:7

برنامه ریزی سازمان فضایی عبارت است از: برنامه ریزی به منظور توزیع مکانی فضایی بهینه امکانات و تسهیلات و خدمات زیر بنایی در میان سکونت گاه های شهری و روستایی در سطح منطقه و ناحیه. برنامه ریزی سازمان فضایی در قالب ساختار فضایی منطقه و ناحیه عینیت میابد. در این مطالعه که با روش توصیفی و تحلیلی و با هدف کاربردی، با تکیه بر منابع کتابخانه ای و داده های به دست آمده از مرکز آمار ایران و سایر ارگان های ذیربط انجام شده است، هدف بررسی و تحلیل ساختار فضایی بخش سلفچگان شهرستان قم بوده است نتایج پژوهش که با تکیه بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) در بخش درون یابی امکانات و تسهیلات و مدل تاپسیس در بخش سطح بندی سکونتگاه ها صورت گرفته است نشان می دهد که از حیث برخورداری از خدمات و تسهیلات سکونتگاه های جنداب، طایقان، راهجرد، به عنوان توسعه یافته ترین سکونتگاه های بخش سلفچگان و سکونتگاه های طرلاب، فتح آباد، نیچه و به عنوان سکونتگاه های محروم شناخته شده انددر پایان این مطالعه پیشنهاداتی به منظور تکمیل فرآیند پژوهش و ارائه ایده هایی به منظور برنامه ریزی فضایی بهتر در آینده این منطقه ارائه گردیده است

شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. بنابراین پرداختن به سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر را روشن می کند. هدف کلی از مقاله، تعیین میزان اهمیت نقش هر یک از معیارها و شاخص های تاب آوری در منطقه 22 شهر تهران به عنوان منطقه محیط زیستی می باشد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی است، و ماهیت آن کاربردی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی صورت پذیرفت، سپس میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، بر اساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی معیارها و زیر معیارهای تاب آوری تعیین گردید. پس از آن مقایسات زوجی شاخص ها به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص که در حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری تخصص داشته اند، صورت پذیرفت. به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP و سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. در نهایت، ارزیابی ها و بررسی ها نشان داد که میانگین تاب آوری معیار ساختاری-طبیعی، منطقه 22 شهرداری تهران متوسط می باشد

هزاران سال پیش آب و هوا با شرایط محیطی کاملا متعادل بوده و شرایط زندگی برای بشر مناسب تر بوده است، اما امروزه ساختمانها بیش از نیمی از مصرف انرژی در سراسر جهان را بر عهده دارند، که به طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه ای که ایجاد می کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می زنند. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر اقلیم در برنامه ریزی و طراحی مسکن معاصر شهر تبریز می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده، جامعه ی آماری شامل کل جمعیت سه محله (رشدیه، زعفرانیه و ولیعصر) 136351 نفر بوده، حجم نمونه 382 نفر تعیین شد که از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که براساس آن ضریب پایایی سوالات معادل 898/0 دست آمد. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک Vikor استفاده شده است. براساس یافته های تحقیق ارزیابی و رتبه بندی محله های زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه شهر تبریز با توجه به فاکتورهای طراحی معماری و برنامه یزی اقلیمی در ساخت مساکن معاصر با استفاده از مدل ویکور، نتایج نشان می دهد که از بین 3 محله (زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه) شهر تبریز، محله ولیعصر با امتیاز (990/0) در رتبه اول، محله زعفرانیه با امتیاز (819/0) در رتبه دوم، محله رشدیه با امتیاز (701/0) در رتبه سوم، قرار می گیرد.

شهر امروز محیطی است که می بایست امکانات وراثتی و استعداد های کودکان را شکوفا سازد. دنیا را بزرگسالان اداره می کنند و برنامه ریزان هستند که تصمیم می گیرند چه فعالیتی در کجا و به چه صورت انجام شود. اما مدیران و برنامه ریزان شهری، به حد کافی به اهمیت و ضرورت توجه به کودکان، مسائل و نیازهای آنان پی نبرده اند. شهری که به کودکان خود توجه نکند، نیازهای آنان را درنظر نگیرد، مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری آنان را نشناسد، نسل آینده خود را و در نتیجه آینده حیات خود را به مخاطره انداخته است. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف روند تحقق پذیری شهر همیار کود ک به بررسی محرومیت کودکان شهر شیرازو تاثیر عناصر ساخت شهر همیار کودک در تعدیل اثرات محرومیت شهری کودکان می پردازد. روش تحقیق این نوشتار، توصیفی-تحلیلی به صورت موازی است. گردآوری اطلاعات و دادهها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری آن ر ا دو گروه مدیران شهری، متخصصین و خبرگان شهری و والدین ساکن شهر شیرازتشکیل میدهند. با تکیه بر رو ش همبستگی اسپیرمن، شیراز از نظر مولفه های شهر همیار کودک در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. مولفههای واحد حقوق کودکان یا مکانیسم های هماهنگ، شناخ ت حقوق کودکان و حمای ت مستقل ازکودکان دارای بیشترین ضریب همبستگی با توسعه شهر همیار کودک در شهر شیراز است. به طوری که همبستگی قوی بین آنها برقرار اس ت. میزان همبستگی بین توسعه شهر همیار کودک و رفع محرومیت در شهر شیراز از طریق ضری ب همبستگی اسپیرمن که برگرفته از نظرات پرسش شوندگان است نشان دهده رابطه منطقی میان توسعه شهر همیار کودک و بهره گیری از متغیرهای سازنده آن برای کاهش یا رفع محرومیت در شهر می باشد. لذا توجه به این امر می تواند کمک شایانی را به برنامه ریزان و مدیران شهری در توسعه شهر همیار کودک به عنوان ابزاری جهت رفع محرومیت کودکان در شهر شیراز خواهد داشت.

ضرورت انعطاف پذیری از دو بعد قابل اثبات می باشد، یکی از نظر تئوری و دیگری تجربه های متعددی که در طول تاریخ معماری وجود داشته است. انعطاف پذیری مستلزم سازماندهی است و بدون آن می تواند منجر به آشفتگی و هرج و مرج گردد. هرچند انعطاف پذیری کامل امکان پذیر نیست، زیرا مرزهایی در این میان حاکم است که باید کل نظام و ساختار اصلی را حفظ کند. یکی از پیش شرط های انعطاف پذیری عملکرد مجزای عناصر نگهدارنده و جدا کننده بناست، از این رو تاریخچهء انعطاف پذیری در ارتباط تگاتنگی با تحولات و شکوفایی بناهای اسکلتی در عصر جدید دارد. از نظر تئوری تغییرات مستمری هستند که روزانه، ماهانه و حتی سالانه در عوامل محیطی و عوامل انسانی رخ می دهند که این تغیرات به طور کلی در قالب سه دسته می باشند: تغییر در ساختار جمعیتی (افراد)، تغییر در ضوابط و استاندارد ها و تغییر در ارزش ها، معماری نیز به منظور تطبیق با این تغییرات و حفظ کیفیت فضا، ناگزیر به تغییر می باشد، تغییری که بر اساس تعاریف ارائه شده، انعطاف پذیر محسوب می گردد. در فضاهای مسکونی نیز قابلیت تطبیق فضا با نیازها و سلایق شخصی کاربران برای حفظ مطلوبیت فضا ضروری می باشد. عواملی همچون افزایش تعداد فرزندان، تغییرساکنین و استقلال فرزندان از خانواده، باعث ایجاد نیاز برای تفکیک یا تجمیع در واحد یا واحدهای مسکونی می گردد. همچنین رشد سنی افراد و تغییر سلایق آنها یکی از عوامل ایجاد تغییرات کالبدی در فضای مسکونی می باشد.

این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین الزامات نحوه اداره و مدیریت مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه و تاثیر آن بر امنیت ملّی تدوین گردیده است. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده که و به روش آمیخته (ترکیبی) انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل: مطالعات کتابخانه ای که به روش فیش برداری انجام و همچنین از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه جهت آزمون فرضیه پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل صاحب نظران و اساتید و دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا؛ که به روش نمونه گیری هدفمند به تعداد 46 نفر انتخاب گردیده اند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، در بخش کیفی تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوای و در بخش کمّی جهت آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون T تحت نرم افزار SPSS استفاده شده است. مهمترین یافته های پژوهش شناسایی و تعیین الزامات نحوه اداره مرز میان ایران و ترکیه شامل: عوامل سیاسی؛ اقتصادیی؛ اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی و همچنین امنیتی-نظامی می باشد. آزمون فرضیه پژوهش دال بر این واقعیت است که الزامات نحوه اداره مرزهای سیاسی میان ایران و ترکیه بر امنیت ملّی کشور به میزان تاثیر زیادی دارد.

با توجه به اهمیت ویژه سایت های پرورش ماهی در امر تولید، مناسب بودن مکان آنها از جنبه های مختلف بسیار حائز اهمیت می باشد. مکان یابی احداث سایت پرورش ماهیان بعلت پیچیدگی و لزوم توجه به شرایط مختلف مکانی و غیر مکانی نیازمند استفاده از یک روش کاربردی است که بتواند بخوبی رابطه ای مناسب بین این شرایط برقرار نماید تا بهترین تصمیم برای انتخاب محل مناسب سایت، اتخاذ گردد. در این مقاله از روشی مبتنی بر تلفیق استفاده از GISو تکنیک های سنجش از دور سیستم پشتیبان تصمیم گیری در سه مرحله استفاده شده است. در مرحله اول با استفاده از GISوRS و با در نظر گرفتن معیارهای حذفی، مناطق نامناسب برای احداث سایت حذف گردیدند. در مرحله دوم، پس از تلفیق نقشه ها، 9 محدوده برای احداث سایت پرورش ماهی خاویاری طبق معیارها مناسب تشخیص داده شدند. در مرحله سوم، با استفاده از معیارهای حاصل از نظرات کارشناسی، به مقایسه و ارزیابی سایت ها نسبت به معیارها، زیرمعیارها و معیارهای فرعی با استفاده از روشAHP و اولویت بندی سایت ها با استفاده از شاخص تناسب نهایی هر سایت، پرداخته شد که در نتیجه سه سایت 9، 4 و7 بعنوان اولویت های برتر جهت احداث پیشنهاد گردید.