مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1400 | دوره:8 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف رانندگان اتوبوس همچون دیگر رانندگان، مستعد خطاهای شناختی و رفتارهای ناایمن هستند. تصادفات رانندگی با رفتار نابه جا راننده ارتباط دارد. از آنجا که تصادفات رانندگی در دو مسیر درون شهری و بین شهری با هم تفاوت دارد، ممکن است دست کم بخشی از این تفاوت مربوط به رفتار راننده باشد. لذا این مطالعه با هدف مقایسه رفتار رانندگی خطرناک در رانندگان اتوبوس درون و بین شهری انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه توصیفی-تحلیلی، با استفاده از پرسشنامه ی ویژگی های دموگرافیکی و شاخص رانندگی خطرناک دولا، روی 107 راننده اتوبوس درون شهری و 99 و راننده اتوبوس بین شهری در شهر زنجان انجام شد. در نهایت پس از گردآوری داده ها از آزمون های t-test، کای دو و رگرسیون خطی در محیط SPSS19 و در سطح معنی داری 05/0 برای تحلیل آماری استفاده شد. یافته ها: میانگین ساعت کار در هفته برای رانندگان درون شهری به طور معناداری بیش از رانندگان بین شهری بود. همچنین میانگین شاخص رانندگی خطرناک و زیرشاخص های آن به جز زیرشاخص رانندگی تهاجمی در رانندگان درون شهری بیش از رانندگان بین شهری بود (05/0 > p). افزون بر آن، متغیر ساعت کار در هفته، در مسیر درون شهری بر نمره زیرشاخص RD اثر منفی و در مسیر بین شهری بر نمره دو زیرشاخص NCED و DD اثر مثبت داشت (05/0 > p). نتیجه گیری: با وجود تعداد جرایم و فوتی های کمتر در مسیرهای درون شهری لازم است اقدامات جدی تری برای کنترل رفتارهای بی پروا در نظر گرفته شود. این اقدامات می تواند شامل تدوین برنامه های مداخله ای برای مدیریت ساعت کاری رانندگان اتوبوس برای کاهش خستگی آنها و نیز افزایش آگاهی راننده ها برای کاهش رانندگی بی پروا باشد.

مقدمه در زمینه روانشناختی محیط، رنگ به عنوان یکی از عوامل محیطی می باشد که تاثیر زیادی در ادراک و رفتار انسان دارد. در بررسی عملکرد روانی-ذهنی افراد، از شاخص هایی استفاده می شود که نشان دهنده وضعیت شناختی فرد می باشد. لذا هدف مطالعه مروری سیستماتیک حاضر بررسی تاثیر رنگ روی عملکردهای روانشناختی افراد می باشد. روش کار این مقاله یک مطالعه مروری سیستماتیک می باشد. مقالات منتشر شده تمام متن و انگلیسی در پایگاه های علمی, PubMed, Scopus, Science Direct ISI Web of Knowledge با کلید واژه های رنگ، عملکرد، شناختی، روانشناختی بدون محدودیت زمانی جستجو شد و تعداد 60 مقاله واجد شرایط مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها در ابتدا 312 مقاله از پایگاه های اطلاعاتی مختلف شناسایی شدند که 123 مقاله معیارهای ورود به مطالعه را داشتند. 63 مقاله به دلیل عدم انجام مطالعات تجربی حذف شدند و 60 مقاله برای بررسی نهایی انتخاب شدند. در کل 6 مطالعه روی توجه انتخابی، 3 مطالعه روی هوشیاری، 4 مطالعه روی عملکرد ورزشی، 7 مطالعه روی عملکرد فکری، 7 مطالعه روی پرخاشگری/تسلط، 7 مطالعه روی احتیاط/اجتناب، 6 مطالعه روی جذابیت، 5 مطالعه روی ارزیابی فروشگاه/شرکت، 7 مطالعه روی خوردن/آشامیدن، 4 مطالعه روی حافظه، 2 مطالعه روی برانگیختگی و 2 مطالعه روی درک زمان تمرکز کرده بودند. نتایج نشان داد که رنگ تاثیر قابل توجهی روی عملکردهای شناختی از جمله توجه انتخابی، هوشیاری، عملکرد ورزشی، عملکرد فکری، ارزیابی پرخاشگری/تسلط، احتیاط/اجتناب، جذابیت، ارزیابی فروشگاه/شرکت، خوردن/آشامیدن، حافظه، برانگیختگی و درک زمان دارد. نتیجه گیری رنگ باید بعنوان یکی از راه های اصلی ارتقاء سلامت روانی، ادراک و رفتار افراد موردتوجه قرار گیرد.

مقدمه انواع خطرات طبیعی، انسان ساز و تکنولوژیک می تواند تاب آوری یک سیستم را تهدید نموده و باعث آسیب پذیری آن شود. این مطالعه با هدف ارزیابی آسیب پذیری در شبکه گازرسانی شهر تهران انجام شده است. روش این مطالعه مقطعی در ایستگاه های تقلیل فشار درون شهری در یکی از مناطق گازرسانی شهر تهران در سال 1398 انجام شده است. این مطالعه مبتنی بر رویکرد شناسایی کانون های خطر و تهدید و ارزیابی آسیب پذیری انجام شده است. ارزیابی آسیب پذیری با استفاده از ماتریس سه بعدی و متشکل از سه فاکتور احتمال وقوع، شدت آسیب و میزان آمادگی در برابر تهدید انجام شده است. یافته ها: در ایستگاه های تقلیل فشار مورد مطالعه شش منبع خطر یا تهدید شامل اتصال عایقی، شیرهای قطع کننده، لوله های خطوط ایستگاه، سنسینگ ها، رگولاتور و فیلتر شناسایی گردید. آسیب پذیری ناشی از این شش منبع خطر به ترتیب 36، 30، 120، 112، 40 و 140 برآورد گردید. این نتایج نشان داد تهدید سه منبع خطر اتصال عایقی، شیرهای قطع کننده و رگولاتور در تهدید سطح دو و متوسط و آسیب پذیری ناشی از سه منبع تهدید لوله های خطوط ایستگاه، سنسینگ ها و فیلتر در تهدید سطح سه و شدید شاخص آسیب پذیری در محدوده 215-101 می باشد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه بیانگر این بود که که شش منبع خطر بزرگ تاب آوری ایستگاه های تقلیل فشار درون شهری در این منطقه گازرسانی را تهدید نموده، بعلاوه نتایج ارزیابی آسیب پذیری این ایستگاه های تقلیل فشار نشان داد میزان تاب آوری در مقابل این تهدیدات به طور نسبی پایین بوده و نیازمند توجه ویژه در جهت کاهش آسیب پذیری در این بخش از شبکه گازرسانی می باشد.

سابقه و هدف خواب یکی از نیازهای اساسی انسان است که در صورت عدم رفع این نیاز سبب بروز مشکلات جسمی و روانی در افراد می گردد. اختلالات اسکلتی-عضلانی و استرس شغلی یکی از مهمترین دغدغه های کارکنان در سازمان ها و به خصوص بیمارستان ها می باشند. هدف از این مطالعه تعیین کیفیت خواب پرستاران و ارتباط آن با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و استرس شغلی بود. مواد و روش ها در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، 218 نفر از پرستاران شاغل در دو بیمارستان شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه های کیفیت خواب پیتزبورگ، نوردیک و پرسشنامه استرس شغلی HSE بود. وضعیت بدن پرستاران با روش ارزیابی سریع مواجهه (QEC) بررسی شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 21، آنالیز شد. یافته ها: کیفیت خواب 31/67% پرستاران نامطلوب بود. از نظر آماری کیفیت خواب با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی (514/0 = R و 002/0 =PValue)، نمره نهایی QEC (589/0=R و 001/0 >PValue) و استرس شغلی (793/0-= R و 001/0 > PValue) ارتباط معناداری داشت. نتیجه گیری: در این مطالعه کیفیت خواب در بروز ناراحتی های اسکلتی-عضلانی و استرس شغلی پرستاران پارامتری تاثیرگذار بود به طوری که عدم توجه به کیفیت خواب پرستاران علاوه بر کاهش سلامتی آنان در ارایه خدمات به بیماران نیز اثرات منفی دارد.

مقدمه سیستم مجوز کار یک سیستم رسمی، مستند و مکتوب می باشد که هدف اصلی کنترل خطر مشاغلی است که بالقوه خطرناک تلقی می گردند. هدف مطالعه حاضر شناسایی و اولویت بندی معیار موثر بر عملکرد سیستم مجوز کار در یک پالایشگاه نفت بود. روش کار پژوهش حاضر در سه گام طراحی و اجرا شد. درگام اول با بررسی مطالعات گذشته و انجام مصاحبه با خبرگان معیارهای اولیه پژوهش مشخص شدند. در گام دوم به منظور انتخاب معیارهای نهایی، نظر 25 خبره در خصوص معیارهای اولیه با استفاده از روش دلفی فاز جمع آوری و تجمیع گردید. در نهایت به منظور وزن دهی و الویت بندی معیارهای شناسایی شده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شد. نتایج دلفی فازی نشان داد که شش معیار، شناسایی خطر و ارزیابی ریسک، آموزش و صلاحیت افراد، اقدامات پیشگیرانه، ارتباطات، مسیولیت پذیری و هماهنگی بعنوان معیارهای موثر بر عملکرد سیستم مجوز کار می باشند. اولویت بندی معیارها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی نشان داد که معیار مسیولیت پذیری (وزن نهایی 191/0) و معیار هماهنگی و ارتباطات (وزن نهایی 134/0) دارای بیشترین و کمترین اهمیت در بین معیارهای شناسایی می باشند. نتیجه گیری در این مطالعه الگویی از تصمیم گیری بر مبنای روش های دلفی و تحلیل سلسله مراتبی فازی جهت شناسایی عوامل موثر بر عمکرد سیستم مجوز کار در یک پالایشگاه نفت معرفی گردید.

زمینه و هدف در سراسر دنیا، رفتارهای انحرافی از جمله خشونت در محیط کار به طور فزاینده ای به عنوان یک بحران جدی شناخته می شود که منجر به تنش های روحی-روانی شده و می تواند منجر به کاهش رضایتمندی در شغل و روابط اجتماعی گردد. هدف از این مطالعه بررسی عوامل فردی و شغلی موثر در بروز خشونت شغلی کارکنان در صنایع مختلف استان آذربایجان شرقی می باشد. روش کار این مطالعه توصیفی-تحلیلی در سال 1397 انجام پذیرفت. جامعه مورد پژوهش پرسنل پنج صنعت در استان اذربایجان شرقی بودند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که بر پایه اطلاعات پرسشنامه های استاندارد سازمان جهانی کار، سازمان جهانی بهداشت تهیه، روایی و پایایی آن تایید گردیده بود. داده ها پس از وارد شدن در نرم افزار SPSS v. 22 با استفاده از آزمون های کای دو و آنالیز واریانس مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها در همه صنایع خشونت کلامی با درصد فراوانی 6/46% رایج ترین نوع خشونت بوده است. بعلاوه عوامل داخل سازمانی نقش مهمی در بروز خشونت داشته اند. تحلیل آماری وجود رابطه معنی دار بین خشونت با مراجعه به روانپزشک (005/0=P)، جنسیت (01/0= P)، شیفت کاری (01/0 =P) را نشان داد. بحث و نتیجه گیری با توجه به شیوع خشونت کلامی بالا به نظر می رسد که تمهیداتی جهت کاهش آن بایستی به کار گرفته شود، لذا پیشنهاد می گردد برنامه ریزی و اجرای مداخلات ارگونومیکی و روانشناسی به منظور کاهش شرایط محیطی استرس زا و پیشگیری از خشونت در میان کارکنان انجام گیرد.

زمینه و هدف آمار تصادفات جاده ای و تلفات ناشی از آن در ایران به طور قابل ملاحظه ای بالا می باشد. از طرفی چراغ خودروها به ویژه در جاده های دوطرفه باعث ایجاد خیرگی در رانندگان طرف مقابل می گردد. این مطالعه با هدف تعیین سطح خیرگی آزاردهنده چراغ خودروها و تاثیرات برخی متغیرها در ایجاد خیرگی آزاردهنده انجام شد. مواد و روش ها: شدت روشنایی در سطح چشم رانندگان اندازه گیری شد و با استفاده از مدل Schmidt-Clausen and Bindels model میزان خیرگی آزاردهنده ناشی از چراغ خودروهای با استفاده از مقیاس عددی دی بور و با در نظر گرفتن فاصله جانبی بین دو وسیله نقلیه، فاصله طولی بین دو وسیله نقلیه و درخشندگی زمینه سطح جاده تعیین شد. نتایج در این خودروها در حالت نورپایین، از فواصل 100 متری تا 50 متری، دستگاه لوکس متر هیچ گونه روشنایی را ثبت نکرد. در حالت نوربالا نیز، از فاصله 100 متری با کاهش فاصله طولی بین دو خودرو سطح خیرگی آزاردهنده به طور تدریجی افزایش می یافت. افزایش سطح خیرگی برای خودرو سمند تا 30 متری، پراید صبا GTX تا 20 متری و خودرو Pride 131SL، مگان و پژو پارس تا 10 متری و همچنین خودرو پژو 405 بسته به درخشندگی زمینه تا 10 و 20 متری ادامه داشت و از این فواصل به بعد سطح خیرگی آزاردهنده کاهش می یافت. نتیجه گیری: فاصله جانبی بین خودروها، تنظیم بودن جهت و ارتفاع چراغ خودروها، ولتاژ لامپ و نوع لامپ خودرو در ایجاد خیرگی تاثیر گذار است که با تغییراتی در طراحی جاده ها و سیستم روشنایی وسایل نقلیه قابل کاهش می باشد.

مقدمه با توجه به محدودیت های زمانی، اجرایی و تامین منابع مالی در هر صنعت، یکی از راه کار های اساسی برای مدیریت کنترل صدا و انتخاب بهترین روش، استفاده از اولویت بندی روش های کنترل صدا می باشد. هدف از مطالعه حاضر، اولویت بندی روش های کنترل صدا دریک صنعت باتری سازی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بود. روش کار مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی بود. پس از اندازه گیری های تراز فشار صوت و شناسایی منابع عمده مولد آلودگی صوتی، جهت غربالگری معیار ها و روش های کنترل صدا از شاخص روایی محتوایی (CVI)و نسبت روایی محتوایی (CVR) استفاده شد. اولویت بندی روش های کنترل صدا بر اساس معیارهای مطالعه با محاسبه وزن نسبی هر یک از آنها توسط دو فاکتور مقدار ویژه و بردار ویژه انجام شد. یافته ها نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که میزان ناسازگاری در مقایسات زوجی در تمام موارد کم تر از 10 درصد بوده و سازگاری پاسخ ها مورد تایید می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، از بین معیار های مطالعه، معیار کارایی آکوستیکی روش با وزن (0. 1810) و از بین روش های پیشنهادی کنترل صدا، روش کنترل مدت زمان مواجهه با صدا و آموزش کارگران با وزن (0. 1732) دارای بالاترین اولویت بودند. نتیجه گیری: به طور کلی یافته های مطالعه نشان داد که بهترین معیار جهت انتخاب وسیله کنترل صدا، معیار کارایی آکوستیکی روش می باشد. همچنین بر اساس نتایج، کنترل مدت زمان مواجهه با صدا و آموزش کارگران بهترین روش کنترل صدا برای کنترل صدای منابع عمده تولید صدا در صنعت باتری سازی بود.