انفورماتیک سلامت و زیست پزشکی
سال:1398 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: آرتروپلاستی جزء اعمال جراحی مهم و روبه افزایش در ارتوپدی است که موفقیت آن به طور قابل ملاحظه ای باعث کاهش درد و افزایش توانایی بیمار می شود. مطالعه حاضر با هدف طراحی و پیاده سازی و ارزیابی کابرد پذیری نرم افزاری مناسب برای راه اندازی نظام ثبت آرتروپلاستی مفاصل زانو و لگن انجام گردید. روش: مرور مقالات، دستورالعمل ها، فرم ها و گزارش های منتشرشده توسط جوامع ارتوپدی برای به دست آوردن حداقل داده های مورد نیاز، سپس بررسی سامانه های مشابه، مطالعه ی پرونده های بیماران و مصاحبه با متخصصین ارتوپدی برای دست یافتن به نیازمندی های اطلاعاتی و عملکردی سیستم مطلوب و بررسی روایی داده های استخراج شده انجام گرفت. مدل سازی و تکامل سیستم با پیروی از چرخه ی حیات طراحی و تولید سیستم های اطلاعاتی-رویکرد شی گراء صورت گرفت. یک نمونه ی اولیه با زبان پایتون و پایگاه داده ی PostgreSQL، ایجاد و از لحاظ قابلیت استفاده و میزان رضایت کاربران مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده های کیفی به روش تماتیک و کمّی با آمارهای توصیفی انجام گردید. نتایج: با بررسی 9 رجیستری آرتروپلاستی کشورهای پیشرو و استخراج مجموعه ی حداقل داده ای و فرآیندهای کاری آن ها، اقلام داده ای موردنیاز (در پنج دسته شامل 39 آیتم) و فرآیندهای کاری مناسب استخراج و در طراحی، مدل سازی و پیاده سازی سامانه مورد استفاده قرار گرفتند. کاربران وجود سیستم را مفید و کاربردی ارزیابی کردند. همینطور، میزان رضایت کاربران از سیستم رضایت بخش بود. نتیجه گیری: عملیاتی کردن این سیستم و ثبت اطلاعات آرتروپلاستی، به جامعه ی پزشکی و سیاستگذاران بهداشتی و درمانی کمک خواهد کرد تا با داشتن اطلاعات به روز، تصمیمات و سیاست گذاری های بهتری در راستای مراقبت از این بیماران انجام دهند.

مقدمه: آنالیز الگوی راه رفتن با استفاده از ابزارهای نوین فناوری برای شناسایی بیماری آلزایمر، مورد توجه محققین در دهه اخیر قرار گرفته است. بنابراین در این مطالعه از داده های اسکلتی دوربین کینکت برای آنالیز الگوی راه رفتن به منظور شناسایی بیماری آلزایمر در سالمندان استفاده شد. روش: در این مطالعه توسعه ای-کاربردی به صورت تجربی، ثبت نمونه های راه رفتن در یک مسیر بیضی شکل برای 12 نفر از زنان سالمند با بیماری آلزایمر و 12 نفر سالمند زن سالم، به وسیله دوربین کینکت صورت گرفت. پس از استخراج ویژگی های راه رفتن، آنالیز توصیفی برای مقایسه ویژگی ها در میان گروه سالم و بیمار انجام شد. سپس یک کلاسه بند ماشین بردار پشتیبان برای شناسایی سالمندان با بیماری آلزایمر طراحی شد. نتایج: مقایسه ویژگی های استخراجی از راه رفتن به وسیله داده های اسکلتی دوربین کینکت، حکایت از تطبیق نتایج با یافته های پیشین حاصل از سیستم های مبتنی بر انواع دیگر سنسورها برای تفکیک دو گروه سالمندان سالم و بیمار دارد. نتایج تفکیک افراد سالمند سالم و بیمار شرکت کننده در پژوهش حاضر به وسیله کلاسه بند ماشین بردار پشتیبان نیز دارای صحت، حساسیت، دقت و Specificity به ترتیب 91/25%، 93/44%، 90/94% و 93/57% برای شناسایی بیماری است. نتیجه گیری: در کنار آنالیز آمار توصیفی ویژگی های راه رفتن، با تکیه بر روش های مبتنی بر یادگیری ماشین مانند ماشین بردار پشتیبان می توان به شناسایی سالمندان با بیماری آلزایمر به وسیله ویژگی های استخراجی به دست آمده از داده های اسکلتی راه رفتن سالمندان با نتایج قابل قبولی دست یافت.

مقدمه: امروزه پیشرفت در فناوری، ارائه خدمات سلامت را تسهیل نموده و منجر به شکل گیری سلامت الکترونیکی شده است. استفاده از مداخلات سلامت روان الکترونیکی می تواند منجر به تشخیص و درمان به موقع اختلالات روان از جمله افسردگی شود؛ لذا هدف این مطالعه بررسی آگاهی و استفاده از مداخلات سلامت روان الکترونیکی در میان ارائه دهندگان خدمات سلامت و موانع به کارگیری آن ها بود. روش: این مطالعه توصیفی در سال 1397 در کرمان انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل پزشکان خانواده، متخصصین روانشناس و مراقبین سلامت شاغل در مراکز بهداشتی بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی منظم انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته دو بخشی بود. بخش اول این پرسشنامه شامل اطلاعات جمعیت شناختی و بخش دوم سؤالات مربوط به آگاهی، استفاده و موانع استفاده از مداخلات الکترونیکی بود. از آزمون های اسپیرمن، تای کندال مجذور کای جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج: در مجموع 143 نفر در این پژوهش شرکت کردند. %69 از شرکت کنندگان تاکنون از مداخلات سلامت روان الکترونیکی استفاده نکرده بودند و تنها %9 از شرکت کنندگان در خصوص این مداخلات آموزش دیده بودند. بیشترین استفاده شرکت کنندگان از این مداخلات، در زمینه های آموزش های روانشناسی (%24) و حمایت توسط همتایان با استفاده از فروم های (Forums) گفتگو آنلاین (%17) بود. بیشترین موانع پیاده سازی، ریسک های بالینی (%97)، عدم تمایل بیمار و پزشک نسبت به استفاده از مداخلات الکترونیکی (%88) بود. نتیجه گیری: در مجموع آگاهی و استفاده ارائه دهندگان خدمات سلامت از مداخلات الکترونیکی سلامت روان کم بود، لذا شناسایی و اولویت بندی این موانع می تواند در ارتقاء قابلیت های این فناوری کمک نماید.

مقدمه: ضدیت و بیش جنبشی از جمله رفتارهای کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای می باشند. با توجه به تغییرات زندگی، مسافت و مشغله زیاد والدین فرصت مراجعه حضوری به درمانگر وجود ندارد؛ لذا این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش پیمایش مدیریت رفتار از طریق سلامت همراه به مادران بر کاهش نشانه های ضدیت و بیش جنبشی کودکان با اختلال نافرمانی مقابله ای انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع طرح های تک آزمودنی AB است. این پژوهش در شهر تهران و در سال 1397 اجرا شد. در این پژوهش، 4 مادر که نمرات بالایی به رفتار ضدیت و بیش جنبشی فرزندشان داده بودند، برای آموزش انتخاب شدند. مادران، برنامه آموزشی مدیریت رفتار را در 8 جلسه به صورت 6 جلسه مجازی و از طریق تلفن همراه و 2 جلسه حضوری توجیهی دریافت کردند. داده های پژوهش با استفاده از جداول، درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا اندازه گیری شدند. نتایج: یافته ها نشان داد که درصد بهبودی کل برای هر سه کودک در متغیر اول ضدیت 61/43 و در متغیر دوم بیش جنبشی 69/74 به دست آمد. بعد از پیگیری یک ماهه، درصد بهبودی کل در هر دو متغیر افزایش پیدا کرد (75/77 و 79/47). بعد از پیگیری یک ماهه اثرات درمان همچنان ادامه داشت. در نتیجه هر دو فرضیه از نظر بالینی معنادار است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که این آموزش کم هزینه، در دسترس و می تواند مکملی برای ارائه خدمات بهداشت روان حضوری به مادران با فرزند مشکل دار باشد.

مقدمه: رتینوپاتی دیابتی، تأثیر مخرب دیابت بر رگ های خونی شبکیه است که تشخیص دیرهنگام آن می تواند باعث نابینایی شود. میکروآنوریسم ها از علائم اولیه این بیماری هستند که تشخیص زودهنگام آن ها باعث درمان به موقع و مانع از پیشرفت بیماری می گردد. از آن جا که این بیماری بدون علامت است و تنها توسط پزشک قابل تشخیص است، بدین جهت نیاز است بیماران دیابتی به طور منظم مورد آزمایش قرار گیرند، از طرفی با توجه به این که رشد تعداد چشم پزشکان کمتر از رشد جمعیت مبتلا به دیابت است، تشخیص دستی ضایعه ها زمان بر بوده و هزینه زیادی را به دنبال دارد؛ لذا طراحی سیستم های تشخیص خودکار ضروری است. روش: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی ابتدا تصاویر فوندوس شبکیه تحت پیش پردازش قرار گرفت، سپس نواحی کاندیدای میکروآنوریسم ها با استفاده از معیار metric و عملگرهای مورفولوژیک Bottom-hat و Hit-or-Miss تعیین و در مرحله بعد به استخراج ویژگی با استفاده از تجزیه و تحلیل مؤلفه اصلی برای تشخیص میکروآنوریسم های واقعی پرداخته شد. برای ارزیابی الگوریتم پیشنهادی از تصاویر پایگاه داده DiaRetDB1 استفاده شد. نتایج: هدف این پژوهش توسعه یک روش خودکار برای تشخیص میکروآنوریسم ها است که بتواند به متخصصین چشم در فرآیند غربالگری رتینوپاتی دیابت کمک کند، تا علائم این بیماری را سریع تر، آسان تر و با هزینه کمتر تشخیص دهند. در ارزیابی روش پیشنهادی، نرخ حساسیت %87/6، نرخ تشخیص %98/7 و دقت %85/7 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده براساس پارامترهای ارزیابی، روش پیشنهادی از دقیق ترین الگوریتم های این حوزه است.

مقدمه: این مطالعه با هدف تعیین وضعیت کدهایICD-10 اختصاص یافته به پرونده های بیماران مبتلا به سرطان از لحاظ سه ویژگی صحت، کامل بودن و به هنگام بودن انجام شد. روش: در این پژوهش توصیفی-مقطعی، 374 پرونده با کدهای تشخیصی C00-D48 مربوط به سال 1394 به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، فرم محقق ساخته شامل بخش های ثبت چکیده اطلاعات بالینی، کدهای استادیاران و کدگذاران، بررسی و مقایسه کدها با هم، ثبت یافته های حاصل از کنترل کدها در جداول ICD-10 و خطاهای استخراج شده از کدهای کدگذاران بود. عوامل مؤثر در بروز انواع خطای کدگذاری در سطوح مختلف و تأثیر آن ها بر صحت و کامل بودن کدها، دسته بندی شد. نتایج: در 79 پرونده (21/76 درصد) خطای کدگذاری مشاهده شد. تفاوت کدها، در سطح فصل در 30 مورد، به علت عدم رعایت قوانین انتخاب تشخیص اصلی و در 38 مورد از پرونده ها ناشی از مطالعه ناکافی اطلاعات پرونده بود. از لحاظ کامل بودن، در 27 پرونده، کدهای کدگذاران نسبت به کدهای استادیاران دارای نقص بود. از نظر به هنگام بودن، طبق استاندارد سازمان جهانی بهداشت، کدگذاری پرونده ها طی 48 ساعت پس از ترخیص بیماران، انجام می شد. نتیجه گیری: کیفیت کدگذاری تنها وابسته به کدگذار نیست و عوامل دیگری از قبیل نقص در مستندسازی می تواند در کیفیت کدگذاری تأثیرگذار باشد؛ بنابراین آموزش های مداوم در راستای رفع اشکالات، برای گروه های کدگذاران و مستندسازان به خصوص در زمینه ی سرطان الزامی است. به دنبال آن استفاده از نتایج این مطالعه جهت برنامه ریزی کارگاه های مرتبط توصیه می شود.

مقدمه: امروزه اثرات ناشی از استفاده های مکرر از موبایل باعث بروز مشکلاتی گردیده است. این امواج موجب ایجاد اختلالاتی در عملکرد سیستم های مختلف بدن انسان و حتی جنین در حال رشد شده است. در این تحقیق با استفاده از تکنیک های داده کاوی به این سؤال پاسخ داده شد که تأثیر استفاده مادران باردار از موبایل و اینترنت بر کم شدن میزان آب دور جنین چگونه است؟ روش: در فاز اول طراحی پرسشنامه و ارزیابی آن توسط متخصصین زنان، زایمان و مخابرات صورت گرفت. پرسشنامه شامل سؤالاتی مانند میزان مکالمه با تلفن همراه در طول روز، استفاده از اینترنت، وای فای و. . . است. پس از جمع آوری داده و پیش پردازش آن ها با الگوریتم Perdictive Apriori تأثیر ویژگی های ذکر شده بر کم شدن میزان آب دور جنین بررسی و قوانین انجمنی مناسب استخراج شد. سپس با استفاده از دسته بندی های مختلف به پیش بینی بروز این خطر پرداخته شد. نتایج: این امر موجب آگاهی زودهنگام پزشک و بیمار شده که می تواند با تغییر سبک زندگی در نحوه استفاده مادران از موبایل و بروز این مشکل جلوگیری به عمل آورد. الگوریتم SVM موفق به کسب بهترین نتیجه با دقتی برابر با %80 شد. نتیجه گیری: مهم ترین قانون نشان داد در صورتی که مادران باردار، بالای 6 ساعت در روز از تلفن همراه و 4 ساعت به بالا از اینترنت و 8 ساعت به بالا اینترنت با وای فای روشن استفاده نمایند، حتماً آب دور جنین آن ها کم خواهد بود. همچنین روش پیشنهادی قابلیت پیش بینی بروز این خطر در شرایط کنونی مادران باردار را دارا می باشد.

مقدمه: آلبومین سرم انسانی یکی از مهم ترین پروتئین های خون است که توانایی اتصال به گستره زیادی از مواد مختلف و داروهای مختلفی مانند وارفارین را دارد؛ بنابراین شناخت سرم آلبومین در مطالعات دارویی نقش بسیار مهمی دارد. در این پژوهش به مطالعه دینامیک باقی مانده های جایگاه اتصال وارفارین سرم آلبومین پرداخته شد. روش: ابتدا ساختار 3 بعدی آلبومین (PDB ID: 4G04) از پایگاه داده RCSB دریافت شد. سپس به کمک بسته نرم افزاری گرومکس شبیه سازی دینامیک مولکولی در مدت 30 نانوثانیه بر روی زنجیره آی این ساختار کریستالوگرافی انجام شد. نتایج: با استفاده از آنالیز RMSD که بر روی باقی مانده های جایگاه اتصال انجام شد، مشاهده شد که 2 باقی مانده آرژینین 186 و 218 دارای تغییرات RMSD زیادی هستند، 2 باقی مانده لیزین 185 و 190 تقریباً دارای تغییرات زیادی هستند؛ ولی از آرژینین ها کمتر است و باقی مانده های دیگر مانند گلیسین 189 دارای تغییرات بسیار کمی هستند. تغییرات RMSD باقی مانده ها با سطح در دسترس حلال رابطه مستقیم دارد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که جایگاه اتصال وارفارین در آلبومین می تواند وضعیت های کنفورماسیونی متنوعی با توجه به دینامیک باقی مانده های خود بگیرد. این مسئله می تواند در طراحی دارو بسیار مهم باشد. در کل بر اساس نتایج، باقی مانده ها به 3 دسته تقسیم شدند. از میان آن ها تریپتوفان 214 که بر اساس مقالات مختلف یکی از مهم ترین باقی مانده های جایگاه اتصال به حساب می آید جزء کم تحرک ترین باقی مانده های جایگاه اتصال دسته بندی شد.