مدیریت ارتقای سلامت
سال:1391 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: همودیالیز در نارسایی مزمن کلیوی، منجر به تحت تاثیر قرار گرفتن همه ابعاد وجودی بیماران و بروز اختلالاتی چون افسردگی می شود. یکی از روش های مطلوب نمودن کیفیت مراقبت در واحد همودیالیز، بکارگیری الگوی مراقبتی پرستاری می باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر «الگوی مراقبتی توانبخشی روانی چند بعدی» بر افسردگی بیماران همودیالیزی انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی دو گروهی قبل و بعد است که با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف بر روی 35 بیمار همودیالیزی از بیمارستان رازی رشت (آزمون) و 35 بیمار همودیالیزی از بیمارستان شهید بهشتی انزلی (شاهد) در سال 1390 انجام شد. مداخله بر اساس «الگوی مراقبتی توانبخشی روانی چند بعدی» با حضور پزشک، پرستار، روانشناس، تغذیه، مددجو و خانواده بصورت تیمی و فراگیر و با در نظر گرفتن ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی هر کدام از مددجویان بطور جداگانه و بمدت سه ماه انجام شد. ابزار گردآوری شامل پرسشنامه های جمعیت شناسی و سیاهه افسردگی بک «Beck Depression Inventory» بود که قبل و سه ماه بعد از مداخله انداره گیری شد. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و آزمون های آماری توصیفی، تی زوجی، تی مستقل و آنالیز کوواریانس، کای دو و فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها بین میانگین افسردگی نمونه های پژوهش قبل (8.285±30.11) و بعد از مداخله (10.309±24.20) در گروه آزمون تفاوت معنی داری را نشان داد (P<0.001).نتیجه گیری: با اجرای «الگوی مراقبتی توانبخشی روانی چند بعدی»، تفاوت معنی داری در امتیاز افسردگی بیماران همودیالیزی ایجاد شد، بطوریکه اجرای این الگوی مراقبتی با بهبود وضعیت زندگی بیماران همودیالیزی همراه است.

مقدمه: پرستاران بزرگترین گروه ارائه کننده خدمات مراقبتی در نظام بهداشت و درمان می باشند. کمبود پرستاران و ترک حرفه در پرستاران، مشکلات بزرگی در خدمت رسانی به بیمار، کیفیت مراقبت و هزینه های درمانی ایجاد کرده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین برخی عوامل مرتبط با تمایل به ترک خدمت در پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی تابع دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1390 انجام پذیرفت.مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی - همبستگی، 350 پرستار بصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه مشخصات فردی (11 عبارت) و مقیاس پیش بینی ترک خدمت Anticipated Turnover Scale (ATS) (12 عبارت) در جمع آوری داده ها استفاده شد. شاخص اعتبار محتوا و پایایی ابزار با روش همسانی درونی (a=0.80) و آزمون مجدد (r=0.81) اندازه گیری گردید. نمونه ها از 12 بیمارستان آموزشی، در بخش و شیفت های مختلف انتخاب شدند و پرسشنامه ها در زمان فراغت از کار پرستاران توزیع و جمع آوری شد. برای بررسی و تحلیل داده ها از نرم افزار 16 SPSS استفاده شد.یافته ها: طبق یافته ها، 88 درصد پرستاران زن بودند، 92 درصد مدرک کارشناسی داشتند، دامنه سنی بین 57-23 بود و 48.3 درصد نمونه ها در بخش داخلی - جراحی مشغول بکار بودند. همچنین نتایج نشان داد که پرستاران تمایل به ترک خدمت در حد متوسط داشتند (3.35 از 5). بعلاوه، بین سن و تمایل به ترک خدمت و نیز بین سابقه کاری و ترک خدمت همبستگی منفی و معنادار بترتیب (r=-0.114) با (P=0.034) و (r=-0.158) با (P=0.003) وجود داشت. بعلاوه، بین پست سازمانی و تمایل به ترک خدمت (P=0.007) و نوع شیفت و تمایل به ترک خدمت (P=0.001) همبستگی معنادار وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به بالا بودن میل به ترک خدمت در پرستاران مورد بررسی نسبت به مطالعات مشابه در خارج از ایران و اینکه طبق پژوهش های قبلی بین میل به ترک خدمت و ترک خدمت واقعی پرستاران رابطه مستقیم برقرار می باشد، این مساله نیاز به توجه بیشتری دارد.

مقدمه: یکی از موانع موجود بر سر راه اجرای آموزش به بیمار، عدم سازماندهی و نظارت از سوی مدیران بر انجام این فعالیت است. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر اجرای الگوی نظارت بالینی (Clinical Supervision Model) بر نگرش بیماران نسبت به آموزش دیدن توسط پرستاران، رضایت بیماران از آموزش پرستاران و کیفیت ثبت آموزش به بیمار به عنوان پیامدهای اجرای آموزش به بیمار است.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه شبه تجربی از نوع مقایسه گروه های ایستا است که در آن گروه مقایسه و آزمون با یک پس آزمون با هم مقایسه شدند. نمونه های این مطالعه را 72 بیمار در دو گروه مجزای یکسان سازی شده تشکیل دادند. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف انجام شد. الگوی نظارت بالینی در 3 بخش از بیمارستان ثامن الائمه (ع) شهر مشهد و به مدت 6 ماه انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات عبارت بود از: پرسشنامه اطلاعات زمینه ای بیماران، پرسشنامه «نگرش بیماران به آموزش پرستاران Patients’ Attitude Toward Education by Nurses» و پرسشنامه رضایت بیماران از آموزش پرستاران «Patient Satisfaction From Nurses' Education» که از طریق مصاحبه تکمیل شدند و چک لیست مشاهده ای «کیفیت ثبت آموزش به بیمارEducation Documentation Quality of Patient » بود.اعتبار ابزارهای پژوهش با استفاده از روش اعتبار محتوا، و پایایی آنها با استفاده از روش دونیمه کردن و تعیین همبستگی بین ارزیاب ها به تایید رسید. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 11.5 و با استفاده از آزمون های کای دو و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: رضایت بیماران بعد از مداخله آموزش پرستاران افزایش یافت و نتایج، تفاوت معنی داری را نشان داد (P=0.02). بعلاوه، بین کیفیت ثبت آموزش به بیمار قبل و بعد از اجرای مداخله تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد (P=0.0001).از طرف دیگر، یافته ها تفاوت آماری معنی داری را بین نگرش بیماران قبل و بعد از مداخله نشان نداد.نتیجه گیری: الگوی نظارت بالینی، با سازماندهی، اجرا و بازخورد می تواند برای ارتقاء دانش و مهارت پرستاران در زمینه آموزش بیماران مفید باشد. پژوهش های بیشتری برای بررسی تاثیر این الگو بر سایر جنبه های عملکرد پرستاری مورد نیاز است.

مقدمه: زخم فشاری یک تشخیص و نیاز مراقبتی مهم پرستاری در بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه بوده که علاوه بر به تعویق انداختن بهبودی، هزینه های زیادی را به بیمار و خانواده وی تحمیل می کند. مهمترین روش مراقبتی برای این زخم ها پانسمان است. لذا این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر پانسمان عسل با پانسمان هیدروکلوئید بر ترمیم زخم فشاری بیماران بستری در بخش های ویژه بیمارستان های شهدا و فارابی کرمانشاه انجام شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش کارآزمایی بالینی 29 بیمار با 40 زخم فشاری درجه 2 و 3 که ویژگی های مورد نظر پژوهشگر را داشتند بعنوان مشارکت کننده در پژوهش انتخاب و پس از همسان سازی بطور تصادفی بر حسب بیمارستان بستری به دو گروه درمان و کنترل تقسیم شده اند (بیمارستان بطور تصادفی و نمونه ها بصورت هدفمند انتخاب شدند). گروه درمان (پانسمان عسل) تعداد 15 بیمار با 20 زخم فشاری در بیمارستان شهدا و گروه کنترل (پانسمان هیدروکلوئید) تعداد 14 بیمار با 20 زخم فشاری در بیمارستان فارابی شهر کرمانشاه تحت مراقبت قرار گرفتند. ابزار ارزیابی زخم، مقیاس زخم فشاری (پوش) Pressure Ulcer Scale (PUSH) بود، که در بدو بستری و سپس بصورت هفتگی تا 5 هفته زخم ها ارزیابی و نمره پوش تعیین شده و بعد از مداخله با مقایسه نمرات پوش در دو گروه قبل و بعد و بین گروه ها میزان بهبودی سنجیده شده است. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: یافته ها نشان داد که در دو گروه پانسمان عسل و پانسمان کامفیل میانگین نمره پوش نمای نزولی داشته و میانگین هر دو گروه قبل و بعد اختلاف معناداری نشان داده است (سیر بهبودی با P<0.001). هر چند که در گروه بیماران پانسمان عسل شیب کاهش نمره پوش تندتر و وضعیت ترمیم بهتری در هنگام مراقبت داشتند، اما از لحاظ آماری بین دو گروه بعد از مداخله تفاوت معنی داری مشاهده نشده و میزان بهبودی زخم تفاوت آماری نشان نداد (P=0.15).نتیجه گیری: در این پژوهش تاثیر پانسمان با عسل و پانسمان هیدروکلوئید در ترمیم زخم فشاری نتایج مشابهی نشان داده و هر دو در بهبودی زخم فشاری موثر بوده اند. لیکن راحتی تهیه، مقرون به صرفه بودن و طبیعی بودن پانسمان عسل در ترمیم زخم فشاری موجب گردید (با توجه به امکان تهیه آسان در داخل کشور) تا این پانسمان به عنوان گزینه مناسبتر و بهتر در ترمیم زخم فشاری توصیه گردد.

مقدمه: آسیب های ناشی از مواجهه با وسایل تیز و برنده و همچنین خون و ترشحات بدن بیمار یکی از خطرات شغلی مهم برای کارکنان بهداشتی و درمانی محسوب می شود که آنان را در معرض خطر تماس با ویروس های منتقله از راه خون بخصوص هپاتیتB ،C  و ایدز قرار می دهد. این مطالعه با هدف تعیین میزان مواجهه های شغلی با وسایل تیز و برنده در کارکنان درمانی شاغل در بخش های اورژانس بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران طی سال های 89-1386 انجام گرفته است.مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی از نوع طولی، 991 نفر از کارکنان درمانی شاغل در بخش های اورژانس بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران از طریق نمونه گیری سرشماری از اول مرداد 1386 تا پایان تیرماه 1389 شرکت داشتند. جمع آوری داده ها با استفاده از فرم مواجهه شغلی پژوهشگر ساخته با ضریب پایایی 0.71 مشتمل بر 32 سوال در دو بخش اطلاعات جمعیت شناسی و جزییات مواجهه شغلی صورت گرفت. برای تعیین اعتبار ابزار از روش اعتبار صوری و محتوا و برای تعیین پایایی از روش آزمون مجدد استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS با ویرایش 16 مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که در طی سال های پژوهش از تعداد کل 991 نفر واحدهای مورد پژوهش 16.85 درصد (167 نفر) دچار مواجهه شغلی با وسایل تیز و برنده شدند (167 نفر گروه مواجهه شغلی و 554 نفر گروه غیر مواجهه شغلی). از نظر نوع وسیله سرسوزن و آنژیوکت به ترتیب با فراوانی 55.08 درصد و 22.75 درصد بیشترین علت مواجهه های شغلی بودند. همچنین بیشترین موقعیتی که افراد دچار مواجهه شغلی شده بودند به هنگام رگ گیری و گذاشتن مجدد سرسوزن به ترتیب با فراوانی 24.7 درصد و 23.3 درصد بود. ارتباط معنی داری بین واحدهای مورد پژوهش در دو گروه از نظر متغیرهای جمعیت شناسی بجز سابقه کار با مواجهه شغلی با وسایل تیز و برنده وجود نداشته است.نتیجه گیری: مقایسه نتایج مطالعه حاضر با مطالعات مشابه در سایر کشورها، نشان دهنده این امر است که بروز مواجهه های شغلی با وسایل تیز و برنده از میزان پایینی بر خوردار است. این امر ممکن است به دلیل عدم گزارش دهی به موقع باشد، لذا پیشنهاد می گردد یک نظام گزارش دهی منسجم مراقبت از مواجهه های شغلی کارکنان بیمارستان طراحی گردد.

مقدمه: همودیالیز رایجترین روش درمان جایگزین نارسایی مزمن کلیه به شمار میرود و دیالیز ناکافی سبب افزایش مرگ بیماران می شود. لذا تعیین کفایت دیالیز در این بیماران از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعه با هدف مقایسه کفایت همودیالیز در بیماران مراجعه کننده به مراکز دیالیز استان گلستان انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - مقایسه ای، تعداد 389 نفر بیمار دیالیزی مراجعه کننده به 8 مرکز دیالیز استان گلستان به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. فرم اطلاعات جمعیت شناسی (7 سوال) و پرسشنامه مشخصات ثبت شده در پرونده هر بیمار بر اساس اهداف پژوهش (12 سوال) به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. سطح سرمی BUN در ابتدا و همچنین در پایان همودیالیز به روش جریان خون آهسته از مسیر شریانی اندازه گیری شد. کفایت دیالیز با استفاده از معیار KT/V و مدل کسر اوره (URR) مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: میانگین KT/V و URR در مراکز همودیالیز، به ترتیب برابر با 1.33 و 63.22 بود. بالاترین میانگینKT/V  مربوط به مرکز دیالیز شهرستان کلاله با KT/V= 1.59 و کمترین آن در مرکز دیالیز آق قلا با KT/V= 1.03 بدست آمد که از نظر آماری این اختلاف بین این مقادیر معنی دار بود (P=0.03). ارتباط معناداری بین KT/V و زمان همودیالیز در هر جلسه، فاصله سوزن شریانی از سوزن وریدی و جهت تزریق سوزن شریانی - وریدی و سرعت جریان خون وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: با وجود روش های نوین همودیالیز در مقایسه با گذشته، مراکز دیالیز مذکور دارای کفایت دیالیز نزدیک به حد استاندارد بوده است و می توان با رعایت برخی موارد مانند افزایش زمان دیالیز در هر جلسه، دور پمپ دستگاه، فاصله سوزن شریانی از سوزن وریدی و اصلاح نحوه دست یابی به عروق، کفایت دیالیز را بهبود بخشید.

مقدمه: با توجه به افزایش حوادث شغلی در بین زنان ایرانی، توجه به نگرش ایمنی به کار به عنوان یک عامل بازدارنده بروز حوادث شغلی اهمیت بالایی دارد. این پژوهش با هدف تعیین همبستگی ویژگی های جمعیت شناسی و نگرش ایمنی به کار کارگران زن کارخانه های مواد غذایی انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - همبستگی، 171 نفر از زنان کارگر شاغل در 4 کارخانه مواد غذایی شهر تهران به روش نمونه گیری مرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه دو قسمتی جمعیت شناسی و «پرسشنامه نگرش ایمنی به کار» Safety Attitude to Work Questionnaire جمع آوری گردید. اعتبار ابزار با سه روش شاخص اعتبار محتوا (92.10)، نسبت اعتبار محتوا (91.11) و اعتبار صوری و پایایی آن با دو روش همسانی درونی (a=0.91) و آزمون مجدد (r=0.94) تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار بسته آماری برای علوم اجتماعی نسخه شانزده انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد بیشتر زنان کارگر نگرش مثبت در زمینه ایمنی به کار داشتند (81.3 درصد). همچنین آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که بین تعداد ازدواج و تعداد فرزندان با نگرش ایمنی به کار همبستگی وجود داشت (P<0.01). بعلاوه، استفاده از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین میزان دستمزد و سابقه کار با نگرش ایمنی به کار به طور منفی همبستگی وجود داشت (P<0.05) بطوریکه همبستگی بین میزان دستمزد با نگرش ایمنی به کار -0.15 و سابقه کار با نگرش ایمنی به کار -0.018 بود. بین سایر ویژگی های جمعیت شناسی با نگرش ایمنی به کار همبستگی وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به همبستگی برخی ویژگی های جمعیت شناسی زنان کارگر با نگرش ایمنی به کار آنها، نیاز به مطالعات بیشتر در این جمعیت توصیه می شود.

مقدمه: رسالت پرستاری حرفه ای، ارایه مراقبتی است که سلامت افراد جامعه و بهبودی بیماران را تضمین کند. تغییرات متعدد در نظام بهداشت و درمان و استانداردهای حرفه ای مستلزم آن است تا پرستاران، به عنوان افراد حرفه ای وارد عرصه خدمات بالینی شده و عوامل موثر بر ایفای نقش های حرفه ای آنان شناخته شود. این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه پرستاران درباره عوامل تاثیرگذار بر ایفای نقش های حرفه ای انجام شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش کیفی، تعداد 7 نفر از پرستاران شاغل در بخش های مختلف بیمارستان های شهر تهران به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و نمونه گیری تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. کلیه مصاحبه ها ضبط و سپس دست نویس شده و با استفاده از روش مقایسه ای مداوم و به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور تایید پذیری داده ها، از روش مروردست نوشته ها با شرکت کنندگان و همکاران استفاده شد.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند که شش مولفه؛ ویژگی های فرهنگی - اعتقادی بیمار و خانواده او، امنیت شغلی پرستاران، مدیریت و رهبری، فاصله نظریه - عملکرد، عوامل انگیزشی محیط کار و اعتقادات فردی پرستاران به عنوان عوامل تاثیرگذار بر ایفای نقش های حرفه ای از دیدگاه پرستاران معرفی شدند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد از دیدگاه پرستاران عواملی در ایفای نقش های حرفه ای موثرند که ممکن است باعث تسهیل ایفای نقش های حرفه ای گردند یا از انجام آن ممانعت بعمل آورند. پرستاران، مدیران پرستاری و مسوولان نظام بهداشت و درمان باید با نقش های حرفه ای پرستار کاملا آشنا بوده و با شناخت دقیق عوامل تاثیرگذار بر ایفای نقش های حرفه ای پرستار و با استفاده از یک برنامه ریزی دقیق، مسیر را برای دستیابی به هدف اعتلای سلامت جامعه هموار نمایند.