پویش در آموزش علوم انسانی
سال:1400 | دوره:7 | شماره:22 |تعداد مقالات:6

شناخت پدیده فلات شغلی در بین معلمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا این پدیده در بین معلمان به لحاظ ویژگی های شغلی و ساختار سازمانی وجود دارد. در پژوهش حاضر تأثیر فلات شغلی ساختاری و محتوایی بر انگیزش شغلی معلمان بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان مقطع متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1396-1397 می باشند که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای تعداد 423 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق از پرسشنامه-های فلات شغلی میلمن (1992) و انگیزش شغلی بکر (2008) بدست آمد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرانباخ تأیید شد. اطلاعات بدست آمده در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (محاسبه فراوانی، درصد، ترسیم نمودار، تدوین جدول و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و. . . ) با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 22 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد رابطه بین فلات شغلی ساختاری و محتوایی با انگیزش شغلی، در سطح اطمینان 99/0 درصد در جهت منفی معنی دار می باشد. نتایج آزمون رگرسیون چندگانه از نوع گام به گام نشان داد فلات شغلی ساختاری و محتوایی تأثیر منفی روی انگیزش شغلی معلمان دارند. این نتایج نشان می دهد که هر چه فلات زدگی شغلی بیشتر باشد انگیزش شغلی معلمان کمتر می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب های ناشی از فضای مجازی در الگوی تربیتی دانش آموزان در فرآیند آموزش مجازی می باشد. گسترش ارتباطات و تنوع آن در دنیای مدرن در کنار مزایای آن، معایب زیادی را نیز برای بشر به ارمغان آورده است. نظام استکبار که در صدد تسخیر و استحاله ارزش های فرهنگی کشورهای مخالف خود است، در تلاش است تا از فضای موجود نهایت بهره برداری را به عمل آورد. صرف هزینه های سنگین در ساخت فیلترشکن، ساخت بازی های متنوع با هدف ترویج ارزش های غربی و تحقیر فرهنگ سایر کشورها، جذاب نمودن فضای مجازی با روش های مختلف نشان از قابلیت زیاد آن برای تغییر ارزش ها دارد. جوزف نای در کتاب جنگ نرم خود بر روش های تغییر ارزش ها و باورهای کشورها به منظور سلطه بر آنان تأکید می کند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که آموزش مجازی در کنار قابلیت های مثبت آن به دلیل دسترسی بیشتر دانش آموزان و دانشجویانی که قبلا به هر دلیلی به این فضا دسترسی نداشتند، باعث آشنا شدن آنان به فضای شبکه های اجتماعی و دستیابی به گوشی های مجهز به سیستم اندروید شده است که می تواند آنان را با جذابیت های این فضا آشنا کرده و به دلایل مختلفی چون تهاجم فرهنگی، نداشتن سواد رسانه ای، آزادی نسبی موجود در این فضا، ناشناخته بودن هویت افراد، عدم مدیریت و نظارت درست توسط خانواده ها و. . . موجبات تغییر در الگو پذیری آنان برخلاف اهداف تربیتی و اخلاقی نظام آموزشی و پرورشی کشور شود.

شعر حافظ به سبب ویژگی های خاص ساختاری و تنیدگی منحصر به فرد واژگانی اش برای هر خواننده ای همیشه تازه و شاداب جلوه می کند؛ منشوری است که از هر طرف که خواننده به آن بنگرد به خواننده نگریسته و در یک کلام بازتاب همیشه بیدار تحولات روح آدمی است. آن چه برای حافظ بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد شاعری است، با تمام لوازم و امکانات و در نهایت دغدغه هایش. این نگرش به شعر در کنار تسلط مثال زدنی او به زیر و بم و فنون بلاغی، شعر او را گاهی تا حد اعجاز پیش می برد؛ گواه این مدعا نکته های نغزی است که بعد از قریب به هفتصد سال همچنان از شعر او حاصل می شود. در این میان آن گونه که شایسته ی نام حافظ است به مباحث زیبایی شناختی شعر او پرداخته نشده است. با توجه به نگرش ویژه ی فرمالیست های روسی به مقوله ی «شکل» در آثار ادبی و بررسی وجوه هنری یک اثر ادبی از این رهگذار و البته توجه خاص حافظ به شکل و ساختار خلق غزلیاتش، نویسنده ی این مقاله با روش تحلیل محتوایی بیت: «مرغ کم حوصله را گو غم خود خور که بر او رحم آن کس که نهد دام چه خواهد بودن» را با تکیه بر آرای صورت گرایان روسی بررسی کرده و این نتیجه به دست آمده که اگرچه از دیدگاه فرمالیسم ها «صورت» یک قطعه ی ادبی در کانون توجه قرار داد، اما توجه به ظرایف این شیوه در درک و انتقال مفهوم یک شعر می تواند کمک شایانی به خواننده داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه خلق و دلبستگی مادر و مشکلات آموزشی و رفتاری فرزندان با میانجی گری رابطه ی مادر-کودک در کودکان 6 تا 12 سال بود. مطالعه به روش همبستگی و با نمونه گیری در دسترس انجام شد. از بین جامعه مورد مطالعه که شامل مادران کودکانی بودند که فرزندان آنها در فعالیت های فوق برنامه شهر کرج( رجائی شهر) مشارکت داشتند تعداد 214 مادر به پرسشنامه ارزیابی رابطه مادر-کودک راس (1961)؛ دلبستگی کولینز و رید (1990)؛ استرس، اضطراب و افسردگی لویباند و لویباند (1998)؛ و مشکلات رفتاری راتر (1964) پاسخ دادند. یافته های پژوهش به روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شد. نتایج نشان داد دو متغیر خلق و دلبستگی مادر به طور مستقیم با مشکلات آموزشی و رفتاری فرزندان رابطه معناداری دارند. این در حالی است که متغیر میانجی یعنی رابطه مادر– فرزند ارتباط معنا داری با مشکلات آموزشی و رفتاری کودکان ندارد. در ضمن دو متغیر مطرح شده توانسته اند 55 درصد از مشکلات آموزشی و رفتاری کودکان را تبیین نمایند. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که از جمله عوامل موثر در مداخلات در کاهش مشکلات آموزشی و رفتاری فرزندان، علاوه بر مهارت های فرزند پروری، مداخله جهت بهبود خلق و مشکلات دلبستگی مادران می باشد.

آموزش و تدریس تاریخ با توجه به ضرورت ها و تحولات اجتماعی نیازمند بهره گیری از منابع و شیوه های متنوعی می باشد و ادب پهلوانی یکی از این عرصه ها است. ادب پهلوانی بخشی از ادبیات عامه است. ادب عامه شامل طیف وسیعی از دانش ها و معارف عامه از جمله قصه ها، افسانه ها، مثل ها و معماها است. ادبیات عامه ماهیّتی میان رشته ای دارد و در پیوند مستقیم با دانش و علوم مختلف از جمله تاریخ می باشد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش ها است: متون ادب پهلوانی چه کاربردی در آموزش تاریخ دارد؟ چگونه می توان با استفاده از ادب پهلوانی تدریس موثری در درس تاریخ داشت؟ روش پژوهش، روش تاریخی و به شیوه توصیفی-تحلیلی می باشد. سه متن ادب عیاری شامل سمک عیّار، حسین کرد شبستری و امیر ارسلان نامدار، که از نظر اطلاعات تاریخی و اجتماعی، ظرفیت بالائی در تدریس تاریخ دارند، بررسی شده و یافته های مقاله نشان می دهد که متون ادب پهلوانی به دلیل ماهیّت ساده و صریح و جذابیّت شنیداری، می تواند در تعمیق آموخته های تاریخی و علاقمندی فراگیران به درس تاریخ مؤثر باشد. روش های ایفای نقش، پروژه محور، منبع محور، نقّالی و روایتگری سنتی از جمله شیوه های است که با استفاده از متون ادب پهلوانی می توان در تدریس تاریخ از آن سود برد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت حل مسأله تریز بر تفکرخلاق و تفکر انتقادی دانش آموزان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر پایه ششم دوره ابتدایی منطقه 5 شهر تهران به تعداد 3958 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول کوهن تعداد 60 نفر تعیین گردید و به روش نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. روش پژوهشی نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل استفاده نمودند. ابزار اندازه گیری شامل آزمون تفکر خلاق تورنس(1974) و پرسشنامه استاندارد تفکر انتقادی رابرت انیس(1961) بود. گروه آزمایش به تعداد شش جلسه یک ساعته تحت مداخله آموزش مهارت حل مسأله ابداعی (تریز) قرار گرفت. پس از اتمام مداخله هر دو گروه مجدداً با استفاده از آزمون تفکر انتقادی رابرت انیس و آزمون تفکر خلاق تورنس پس آزمون شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل تحلیل کواریانس چند متغیره با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته های شان داد بین گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنادار وجود دارد و بین تمامی ابعاد تفکر انتقادی (درک معنای یک عبارت، تشخیص ابهام در نحوه استدلال، نتیجه گیری منطقی و درک هماهنگی، نتیجه گیری موجه، پیروی از یک اصل و قاعده یا قانون، صحت و مقبول بودن منابع و مآخذ یک ادعا) و ابعاد تفکر خلاق (ابتکار، بسط، سیالی و انعطاف پذیری) تفاوت وجود دارد. میانگین نمرات تفکر انتقادی و تفکر خلاق درگروه آزمایش به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش پیدا کرده بود.