مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1400 | دوره:8 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف اندازه گیری ظرفیت انجام کارفیزیکی یکی از مباحث مهم فیزیولوژی کار است که به منظور تناسب بین کاروکارگر استفاده می شود. اجزای ترکیب بدنی از جمله عوامل تاثیر گذار برحداکثر ظرفیت هوازی است که نیاز است با استفاده از روش های مستقیم و دستگاهی تعیین گردد و بر اساس نتایج حاصل از این روش ها مدلی جهت پیش بینی تخمین ظرفیت انجام کار فیزیکی ارایه گردد. مواد و روش ها در این مطالعه مقطعی 50 نفر از دانشجویان مرد به صورت تصادفی انتخاب شدند. به منظور برآورد حداکثر ظرفیت هوازی از پروتکل بروس و تردمیل استفاده شد. اجزای ترکیب بدنی افراد هنگام تست با استفاده از دستگاه اندازه گیری شد. ارتباط بین متغیرها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت مدلی جهت پیش بینی حداکثر اکسیژن مصرفی بر اساس آنالیز رگرسیون خطی ارایه گردید. یافته ها میانگین سن در دانشجویان 2. 08± 21. 36 سال می باشد. میانگین حداکثر ظرفیت هوازی دانشجویان (ml/kg/min) 4. 75± 44. 01 برآورد شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حداکثرظرفیت هوازی و اجزای ترکیب بدنی ارتباط معنا دار و منفی وجود دارد. نتیجه گیری از آنجایی که تخمین ظرفیت انجام کار فیزیکی نیاز به روابط و معادلاتی دارد که از دقت و اعتبار قابل قبولی برخوردار باشد. لذا بر اساس نتایج مطالعه حاضرو مدل ارایه شده متغیرهای شاخص توده بدنی، درصد چربی بدن و نسبت دور کمر به لگن نقش موثری در تخمین ظرفیت انجام کار فیزیکی داشته و می توان بر اساس مدل ارایه شده حداکثر اکسیژن مصرفی را با دقت بالایی تخمین زد.

سابقه و هدف بررسی سیستماتیک حوادث در سیستم های فنی اجتماعی مانند صنعت معدن می تواند در کاهش حوادث حایز اهمیت باشد. در این مطالعه قصد داریم تا ارتباط میان فاکتورهای انسانی مشارکت کننده در حوادث معدن را با یک رویکرد سیستماتیک بررسی نماییم. مواد و روش ها حوادث رخ داده در یک مجتمع بزرگ معدن سنگ آهن واقع در جنوب کشور در یک دوره 7 ساله جمع آوری و سپس مهمترین حوادث غربال شد. با استفاده از یک تیم آنالیز حادثه و براساس چارچوب تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی و طبقه بندی آن، فاکتورهای شرکت کننده در هر حادثه شناسایی و طبقه بندی شد. در مجموع داده های بررسی مربوط به 154 حادثه جمع آوری شد. در ادامه، داده ها با استفاده از رگرسیون لجستیک توسط نرم افزار SPSS 16 آنالیز گردید. یافته ها خطاهای مبتنی بر مهارت دارای بیشترین فراوانی در بین اعمال ناایمن بود. نواقص محیط فیزیکی، طراحی نامناسب عملیات و فرایند های سازمانی بیشترین فراوانی شناسایی در عوامل سازمانی حوادث منتخب بودند. در کل سیستم، وجود برخی نواقص در سطوح بالایی نقص در سطح پایین تر را پیش بینی کردند که شامل جو سازمانی و نظارت ناکافی، فرایند های سازمانی و طراحی نامناسب عملیات، نظارت ناکافی و محیط فیزیکی، طراحی نامناسب عملیات و محیط فیزیکی می باشند. نتیجه گیری خطاهای مبتنی بر مهارت، مشکلات نظارتی و فرایند های سازمانی جز نواقص با فراوانی بالا در ایجاد حوادث در صنعت معدن می باشند. تحلیل ارتباط میان فاکتورهای علیتی در سطوح مختلف در اتخاذ استراتژی های مناسب برای کاهش حوادث حایز اهمیت می باشد.

زمینه و هدف در جهان امروز به دلایل مختلف، در بسیاری از سازمان ها حوادث ناشی از تخلفات عمدی رخ می دهد. یکی از اهداف این حوادث ایجاد ضربه به پایه های صنعتی کشورها است. جهت به حداقل رساندن ریسک این گونه تهدیدات، طراحی و پیاده سازی برنامه های شناسایی و ارزیابی ریسک مربوط به این گونه تهدیدات امری ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی ریسک مربوط به تهدیدات آگاهانه به دور روش FMEA معمولی و فازی و مقایسه نتایج حاصل از دو روش مذکور است. مواد و روش ها: در این مطالعه برای شناسایی و ارزیابی خطرات از روش FMEA و FMEA فازی استفاده شد. برای اولویت بندی و انتخاب تکنیک بهینه از روش TOPSIS استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار متلب صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد در روش FMEA فازی باوجود بالا بودن زمان و هزینه اجرا و همچنین نیازهای آموزشی بالاتر، به دلیل سطح دقت بالای نتایج، امکان برآورد دقیق تر سطوح ریسک و درنتیجه اولویت بندی کاراتر واحدها فراهم می شود؛ بنابراین خروجی این مطالعه رویکرد FMEA فازی را به عنوان روش برتر معرفی کرد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد استفاده از رویکرد فازی می تواند به کاهش عدم قطعیت منجر گردد. این امر به افزایش کارایی و درنتیجه بهره وری سازمان ها می انجامد.

سابقه و هدف: شتاب توسعه صنعتی بهخصوص در کشورهای درحالتوسعه، افزایش میزان حملونقل مواد خطرناک و به تبع آن افزایش خطرات و حوادث را به همراه داشته است و هر گونه تحقیق و توسعه در زمینه کاهش ریسک فرایندهای مرتبط به کاهش حوادث و تبعات آن کمک میکند. هدف از این مقاله ارائه مدل مدیریت ریسک حملونقل مواد خطرناک است که ضمن حفظ جامعیت و استفاده از ابزارهای بدیع، بهمنظور استفاده صنعتگران و متولیان حملونقل، سادگی لازم را دارد. مواد و روشها: این مدل از چهار گام شناسایی، تجزیهوتحلیل، ارزیابی و کنترل تشکیل شده است و برای اطمینان از درنظرگرفتن تمامی عناصر مرتبط و بررسی دقیق تمام اجزا، از لایهبندی مناسب تشکیل شده و از فازی استفاده شده است. مدل ارائهشده در یک نمونه واقعی حملونقل AHP ابزارهایی مانند پویاییشناسی و هیدرازین پیادهسازی شد. یافتهها: در مرحله تجزیهوتحلیل ریسک مشخص شد چگالی جمعیتی بیشترین اهمیت را در ریسک حملونقل مواد خطرناک دارد و پس از آن زیرمعیارهای مرتبط با راننده و مدیریت اهمیت بسزایی دارند. درنهایت، ضمن ارائه طرحریزی کنترل ریسک، راههای کاهش ریسک به حد قابل قبول بررسی شد. فازی در مرحله تجزیه AHP نتیجهگیری: استفاده از پویایی شناسی سیستم در مرحله شناسایی ریسک و و تحلیل ریسک به همراه قضاوت خبرگان می تواند در بهبود فرایند مدیریت ریسک موثر باشد.

مقدمه و هدف یکی از راهکارهای افزایش ضریب ایمنی می تواند تکیه بر ارزیابی و تحلیل تاب آوری سیستم باشد. مطالعه حاضر با هدف توسعه مدل ارزیابی تاب آوری ایمنی در صنایع فرآیندی با رویکرد پدافند غیرعامل بر اساس روش دلفی طراحی و انجام شده است. روش کار مطالعه حاضر یک بررسی مقطعی بود که در فاز 19 پارس جنوبی در سال 99-1397 انجام شده است. این مطالعه دلفی طی سه دور و با مشارکت 18 نفر از متخصصین در زمینه های مهندسی شیمی و فرآیند، ایمنی، بهداشت حرفه ای و محیط زیست (HSE) انجام شده است. یافته ها پس از سه دور مطاله دلفی، مدل ارزیابی تاب آوری ایمنی بر اساس سه مولفه آمادگی، احتمال وقوع و پیامد رویداد توسعه یافت. بر اساس این نتایج، مولفه آمادگی شامل پارامترهای آمادگی سخت افزاری، آمادگی نرم افزاری، آمادگی پدافندی و دسترسی به منابع بیرونی بودند. مولفه احتمال وقوع شامل چهار پارامترهای تواتر وقوع رویداد، داده های تجربی، داده های بازرسی فنی و صلاحیت حرفه ای افراد و مولفه پیامد رویداد شامل پنج پارامتر آسیب انسانی، آسیب دارایی، آسیب فرآیند، آسیب زیست محیطی و آسیب استراتژیک بود. در این مطالعه دلفی، همه افراد تیم خبرگان مدل ارزیابی تاب آوری شامل مولفه های تاب آوری و پارامترهای هر یک از مولفه ها را با حداقل 75% سطح پذیرش تایید نمودند. نتیجه گیری مبتنی بر نظرات پنل خبرگان، نتایج این مطالعه دلفی بیانگر این بود که این مدل نیمه کمی توسعه یافته دارای قابلیت اطمینان مناسبی برای ارزیابی تاب آوری ایمنی در صنایع فرآیندی می باشد. بنابراین، استفاده از این مدل می تواند به برآورد قابل قبولی از میزان تاب آوری ایمنی در صنایع فرآیندی کمک نماید.

مقدمه اهمیت بررسی نوبت کاری به ویژه در بخش بهداشت و درمان از پیامدهای زیان بار و جبران ناپذیری است که به آن نسبت داده می شود. نوبتکاری به ویژه شب کاری منجر به خستگی و متعاقبا اثرات سوء بر سلامتی، هوشیاری و عملکرد می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی نوبت کاری و بار کاری ذهنی بر خستگی پرستاران بخش های مراقبت ویژه انجام پذیرفت. روش کار در این مطالعه تحلیلی و مقطعی 144 پرستار بخش های مراقبت ویژه در سه بیمارستان شهر شیراز به صورت نمونه گیری سرشماری شرکت نمودند. مقیاس های خستگی ذهنی SP (Samn-Perelli) و بارکاری ذهنی ناسا به مدت2 هفته در ابتدا و انتهای هر شیفت کاری تکمیل شد. یافته ها نتایج نشان داد که میزان خستگی ذهنی و بارکاری ذهنی با نوع شیفت های کاری ارتباط معنادار دارند(P<0. 05). همچنین بین میانگین ساعت خواب طی دو هفته گذشته (r=-0. 24, P <0. 01)، میانگین خستگی ذهنی و بارکاری ذهنی (P<0. 01, r=0. 25)، عدم بهره مندی از اوقات فراغت(P<0. 01, r=-0. 22)، و داشتن برنامه ورزشی منظم(P<0. 01, r=-0. 3)، با خستگی ذهنی ارتباط معنادار وجود داشت. نتیجه گیری بارکاری ذهنی و برنامه نوبتکاری بر خستگی پرستاران بخش های مراقبت ویژه تاثیرگذار می باشد. اما به نظر می رسد که عواملی دیگری نیز بر خستگی پرستاران تاثیر گذار است. لازم است مطالعات بیشتری در بررسی اثر عوامل مرتبط با سبک زندگی و فردی و اثر آن بر خستگی صورت پذیرد.

از گذشته تاکنون، سرمایه گذاری در حوزه ایمنی و بهداشت یک امر هزینه بر و اجتناب ناپذیر تلقی می شده و فاکتور هزینه همواره بعنوان مانعی برای دستیابی به ایمنی و بهداشت بوده است. تصمیم گیرندگان این حیطه باید نشان دهند که اینگونه مداخلات نه تنها در دستیابی به اهداف خود اثربخشی دارند، بلکه از نظر اقتصادی نیز دارای کارایی بالایی هستند. ما در این پژوهش بدنبال تعیین مدلی بهینه برای تحلیل اقتصادی طرح های ایمنی و بهداشت شغلی هستیم. به منظور تعیین مدل بهینه از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert Choice® استفاده شد. بدین منظور ابتدا بر اساس مرور مطالعات پیشین، مدل و ابزار های ارزیابی اقتصادی پروژه های OSH شناسایی شدند. در ادامه با در نظر گرفتن 7 معیار اساسی، بهینه ترین مدل انتخاب گردید. با مرور منابع علمی و پس از غربالگری یافته ها، تعداد 20 مدل/ ابزار شناسایی شد. ابتدا مشخصات این مدل ها با استفاده از یک ماتریس تصمیم گیری استخراج و ارزیابی گردید. از این بین، 4 مدل برای اولویت بندی با AHP شناسایی شد. معیار دقت و صحت مدل با وزن نهایی 0. 490 و معیار جامعیت مدل با وزن نهایی 0. 076، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان اهمیت را در مدل سازیAHP داشتند. پس از اولویت بندی گزینه ها، مدل ROHSEI، روش جعبه ابزار (ToolKit)، ابزار Productivity Assessment، روش بالقوه (Potential Method) به ترتیب وزن های 0. 320، 0. 281، 0. 240، 0. 159 را به خود اختصاص دادند.

سابقه و هدف با شیوع کووید-19، استرس و اضطراب فراوانی در میان افراد جوامع مختلف ایجاد شد. در ایران نیز همچون دیگر کشور ها، شیوع این ویروس منجر به پیامد های روانی زیادی بر اقشار مختلف جامعه از جمله پرستاران شده است. هدف این مطالعه بررسی میزان استرس شغلی در پرستاران مواجعه یافته با کووید-19 بیمارستان های آموزشی شهرستان اهواز می باشد. مواد و روش این مطالعه به صورت موردی-شاهدی در بین 335 نفر از پرستاران، در دو بخش هدف (مواجهه یافته با بیماران covid-19) و گروه کنترل (مواجهه نیافته با بیماران covid-19) انجام شد. جهت ارزیابی استرس شغلی از پرسشنامه اوسیپو استفاده شد. آنالیزهای آماری مناسب در سطح معناداری 05/0 انجام شد. یافته ها استرس شغلی به ترتیب با میانگین 56/22 ± 59/190و 52/21± 07/183در بین دو گروه (هدف و کنترل) تفاوت میانگین معنی داری داشته(p<0. 05) به طوریکه استرس شغلی در گروه هدف بیشتر از گروه کنترل بوده است(p<0. 05). میانگین تمامی مولفه های استرس شغلی بین دو گروه تفاوت معنی داری دارند(p<0. 05). همچنین استرس شغلی با متغیر های جنسیت، فعالیت بدنی و وضعیت استخدامی رابطه معنی داری دارد(p<0. 05). نتیجه گیری باتوجه به افزایش میانگین نمره استرس شغلی در اثر مواجهه با کووید-19، در دسترس بودن راه کار های پیشگیری یا درمانی موثر، تقویت سیستم خدمات روانی و همچنین برنامه ریزی مناسب جهت کنترل فاکتور های دموگرافیکی اثر گذار بر استرس شغلی از جمله فعالیت بدنی و بهبود وضعیت استخدامی پرستاران توصیه می گردد.