مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
سال:1379 | دوره:13 | شماره:1 (مسلسل 23) |تعداد مقالات:9

تاکنون مطالعه جامعی درباره گرانولوم پری اپیکال و کیست رادیکولر در ایران از نظر علایم کلینیکی (درد، تورم و فیستول)، متغیرهای زمینه ای و محل ضایعه انجام نشده است؛ در این مطالعه موارد فوق از پرونده های موجود در بایگانی بخش آسیب شناسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران استخراج گردید تا بدین ترتیب اطلاعات نسبتا کاملی از روشهای درمانی به کار برده شده و انتخاب مناسب ترین روش در اختیار قرار دهد.در بررسی 324 مورد از این ضایعات %59.3 کیست رادیکولر و %45.7 گرانولوم بود؛ بیشترین درصد وقوع این ضایعات در گروه سنی میانسال 25-24) سالگی( دیده شد و بیشترین محل وقوع در قسمت قدام فک بالا گزارش شد.در کل 74 نمونه دارای فیستول بودند که در %47.3 از این موارد قبلا درمان کانال ریشه انجام شده بود و در بقیه نمونه ها، این درمان انجام نشده بود؛ نکته قابل توجه این که تنها در %24 از بیماران، قبل از جراحی، درمان ریشه انجام شده بود.در ضایعات با اندازه های کوچکتر درصد گرانولوم و در ضایعات با اندازه های بزرگتر میزان کیست بیشتر بود. از 324 مورد 232 نمونه یکی از علایم درد، فیستول و یا تورم )درد %16، تورم %35.8، فیستول (%22.8 را داشتند و تنها 92 نمونه هیچ گونه علامتی نشان ندادند.

شب ادراری یکی از معضلات کودکان مبتلا به این بیماری می باشد که علت واقعی و قطعی آن هنوز معلوم نیست. همه دست اندرکاران به دنبال یافتن مجموعه کاملی از تمام راه حلهای ممکن هستند تا بلکه بتوانند باتوجه به گوناگونی علل در افراد مبتلا، برای هر فردی نسبت به اتخاذ راه حل قطعی اقدام نمایند؛ زیرا شب ادراری در کودکان مشکلات فیزیکی و روحی عدیده ای را چه در سنین پایین و یا اگر باقی بماند در سنین بالاتر به صورت بسیار مخرب تر ایجاد می نماید. در بررسی مقالات عوامل متعددی ذکر شده اند که در هر کودکی بعضی از آنها موثرترند.در این تحقیق تعداد 10 کودک 9-6 ساله 6) پسر و 4 دختر( تحت بررسی و درمان قرار گرفتند و رابطه درمان با درصد و درجه رفع شب ادراری به دقت مورد بررسی قرار گرفت؛ درمان به صورت پالاتال اکسپانشن به مقدار 7-4 میلی متر بود؛ لذا تغییر مسیر تنفسی از دهان به بینی در بیشتر بیماران انجام شد که منجر به بهبودی چشمگیری در آنان شد.

بیماری لیکن پلان دهانی (OLP) یک بیماری مزمن شایع مخاط دهان می باشد که اتیولوژی، پاتوژنز و درمان قطعی آن تاکنون کاملا تثبیت نشده است. بیشترین توجه در پاتوژنز این بیماری به ایمنی با واسطه سلول T معطوف است. از آنجا که تومور نکروزیس فاکتور آلفا سیتوکائینی است که به طور اولیه در واکنشهای ایمونوپاتوژیک با واسطه سلول T دخالت می نماید، می تواند در پاتوژنز OLP دخالت داشته باشد.به منظور اندازه گیری سرمی TNF-α در بیماران OLP کراتوتیک و مقایسه آن با همین میزان در افراد سالم، مطالعه ای از نوع مشاهده ای غیرمداخله ای و تحلیلی به روش مورد - شاهدی روی 30 بیمار OLP و 30 شخص سالم با استفاده از تکنیک ELISA طراحی گردید.پس از تجزیه و تحلیل داده ها، میانگین غلظت TNF-α در دو گروه مورد و شاهد به ترتیب 26.2 و 7.9 پیکوگرم در میلی لیتر محاسبه گردید که با P<0.005، اختلاف معنی دار تلقی گردید؛ به علاوه، بررسی ارتباط TNF-α با سن و جنس نشان داد که در سنین بالاتر میزان کمتری از TNF-α وجود دارد و همچنین در زنان میانگین TNF-α بالاتری مشاهده شد ولی در هر دو مورد اختلاف معنی داری از جهت آماری وجود نداشت.به طور خلاصه بیشتر بودن میانگین TNF-α در بیماران OLP کراتوتیک نسبت به گروه شاهد به عنوان مدرکی از دخالت این فاکتور در OLP مورد توجه قرار گرفت و چند درمان جدید نیز پیشنهاد گردیده است.

جاینت سل گرانولومای محیطی، ضایعه ای اگزوفیتیک است به اندازه تقریبی 1.5-0.5 سانتی متر که در لثه و زایده آلوئولار و بیشتر در قدام مولر اول دیده می شود. از آنجایی که در مورد ارتباط این ضایعه با تغییرات سرمی کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز اتفاق نظر وجود ندارد لذا در این تحقیق از 50 بیمار مورد مطالعه، 33 بیمار مبتلا به جاینت سل گرانولومای محیطی انتخاب شدند 17) نفر مبتلا به گرانولوم پیوژنیک بودند( و میزان کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز سرم این بیماران اندازه گیری شد و با میزان طبیعی مقایسه گردید.در تمام بیماران میزان کلسیم در حد طبیعی بود؛ میزان فسفر در تمام بیماران بالای 17 سال و %84 از بیماران زیر 17 سال در حد طبیعی بود؛ میزان آلکالن فسفاتاز در %75.8 بیماران بالای 17 سال و %90 از بیماران زیر 17 سال در حد طبیعی بود. بر این اساس روشن گردید که ضایعات جاینت سل گرانولومای محیطی می توانند کاملا مستقل از تغییرات سرمی عناصر فوق باشند.

حفظ سلامتی ناحیه حد فاصل استخوان فیکسچر (Fixture) برای بقای ایمپلنت حیاتی است؛ مواردی وجود دارد که ابعاد استخوان باقیمانده به حدی است که طول تاج کلینیکی نسبت به طول فیکسچر افزایش پیدا می کند؛ در چنین شرایطی آگاهی از وضعیت تنش هایی که بر استخوان اطراف ایمپلنت وارد می آید، می تواند در پیش آگهی درمان، با اهمیت تلقی گردد.هدف از این مطالعه مقایسه توزیع تنش در ایمپلنت و بافتهای اطراف با سه نسبت متفاوت تاج به فیکسچر تحت نیروهای طرفی می باشد؛ بدین منظور سه طرح متفاوت از نظر نسبت طول تاج به طول فیکسچر در یک ایمپلنت و در قسمت قدامی ماگزیلا، در نظر گرفته شدند. مدل اول با نسبت 1 به 1؛ مدل دوم با نسبت 1.5 به 1 و مدل سوم با نسبت 2 به 1 طراحی شد و با روش اجزای محدود سه بعدی تفاوت تنش های ایجاد شده تحت دو نیروی افقی 70 و 100 نیوتنی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. تنش های مورد بررسی در این مطالعه تنش های نرمال اصلی و تنش های Vonmises بودند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تمرکز تنش در همه موارد در کرست (Crest) استخوان بود و مقدار تنش در مدل سوم بیشتر از همه و تقریبا دو برابر مدل اول بود.

هدف از انجام این بررسی ارزیابی کلینیکی کارایی یک نوع غشا با ترکیب پلی اورتان در روش درمانی Guided Tissue Regeneration (GTR) به منظور درمان ضایعات داخل استخوانی پریودنتال و مقایسه آن به روش درمانی فلپ کورتاژ بوده است.10 بیمار هر یک با دو ضایعه داخل استخوانی و با تشخیص پریودنتیت بالغین مورد درمان قرار گرفتند. پس از گذشت 4 هفته از مرحله اول درمان، یکی از ضایعات بطور اتفاقی به عنوان گروه آزمایش و دیگری به عنوان گروه کنترل انتخاب گردید. در گروه آزمایش به دنبال کنارزدن فلپ و کورتاژ ضایعه از غشای پلی اورتان مطابق با روش GTR استفاده شد. در گروه کنترل تنها به کنارزدن فلپ و کورتاژ اکتفا گردید. متوسط عمق پاکت ها (PD)، (CAL) Clinical Attachment level و عمق ضایعه استخوانی (DD) قبل از انجام جراحی در گروه آزمایش بترتیب 7.3، 13.87، 3.23 و در گروه کنترل بترتیب 7.4، 12.89 و 3 میلی متر بوده است. مامبران ها در گروه آزمایش بعد از 6-3 هفته از محل خارج شدند؛ در 8 نفر از بیماران، مامبران در هفته اول به دنبال قراردادن در محل عریان گردید. ارزیابی مجدد که به دنبال 6 ماه انجام شد، نشان داد که متوسط تغییرات PD و CAL و DD در گروه آزمایش بترتیب 3.50، 1.68 و 1.69 و در گروه کنترل بترتیب 2.90، 1.09 و 1.24 میلی متر بوده است. هر دو روش درمانی در ضایعات داخل استخوانی موفق بودند و با آن که روش GTR با استفاده از غشای پلی اورتان نتایج بهتری را داشته است ولی اختلاف دو روش درمانی از نظر آماری در مورد هیچ یک از شاخصهای مورد ارزیابی معنی دار نبوده است.

تجربه درد پس از جراحی دندان عقل نهفته به عنوان مدلی جهت ارزیابی اثرات ضددردی داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند پیروکسیکام مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطالعه که از نوع Clinical Trial بود و به شیوه Double Blind (بی خبری دوگانه) انجام پذیرفت، 32 بیمار بطور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه قرار گرفتند. گروه الف شامل 18 نفر که یک ساعت قبل از جراحی، پیروکسیکام 20 میلی گرمی خوراکی به صورت دوز واحد (Single Dose) دریافت کردند. گروه ب شامل 14 نفر که بلافاصله پس از پایان عمل با استامینوفن 325 میلی گرمی هر 6 ساعت یک عدد تحت درمان قرار گرفتند. میزان باز شدن دهان قبل از جراحی در تمامی بیماران اندازه گیری شد؛ سپس میزان تسکین درد در یک ساعت و 8 ساعت پس از پایان عمل در هر دو گروه به کمک یک مقیاس سه گزینه ای ارزیابی شد. میزان بازشدن دهان در مدت یک و 7 روز پس از عمل طبق روش فوق محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اثر تسکین پیروکسیکام در مدت یک ساعت و 8 ساعت پس از پایان عمل، بیشتر از استامینوفن می باشد. اما با مقایسه میانگین تریسموس های هر دو گروه در مدت یک و 7 روز بعد از عمل تفاوت معنی داری از لحاظ آماری مشاهده نگردید. در عین حال این نتایج نشان داد که تریسموس نمی تواند به عنوان یک شاخص کمی در ارزیابی میزان تسکین درد مورد استفاده قرار گیرد.

هر ساله در سراسر جهان هزاران نفر مبتلا به انواع سرطانهای ناحیه دهان، نازوفارنکس و اوروفارنکس می شوند. رادیوتراپی یکی از روشهای عمده درمانی محسوب می شود. رادیوتراپی علاوه بر درمان، سبب بروز عوارضی می شود که التهاب مخاط یا موکوزیت از مهمترین آنها می باشد. این عارضه به علت درد و سوزش و ناراحتی بسیار زیادی که برای بیماران ایجاد می کند، ادامه درمان و گاه ادامه زندگی برای این افراد را با مشکلات زیادی مواجه می سازد و از آنجا که بیماران مبتلا به این نوع سرطانها، تقریبا در تمام موارد بهبود پیدا می کنند؛ لذا فراهم نمودن شرایط مطلوب در طول درمان رادیوتراپی، برای آنها ضروری می باشد.در این بررسی با استفاده از دهان شویه گیاهی کامومیل (بابونه)، موکوزیت در طول درمان کاهش داده شد یا از بروز آن جلوگیری به عمل آمد. این تحقیق بر روی 57 بیمار تحت درمان با اشعه انجام گرفت که خود به دو گروه شاهد و تجربی تقسیم شدند.نتایج نشان داد که دهان شویه کامومیل، شروع موکوزیت را به تعویق می اندازد و از شدت آن می کاهد. این دارو بر روی زنان و مردان تاثیر یکسانی داشت و همچنین تمامی کسانی که دندان داشتند و یا فاقد دندان بودند، به یک میزان از مزایای این دهان شویه بهره بردند.

استفاده از پوششهای بیوسرامیکی بر روی ایمپلنت های دندانی و ارتوپدی در سالهای اخیر گسترش یافته است. پوششهای بیوسرامیکی چون کلسیم فسفات، هیدرواکسی آپاتیت، فلوروآپاتیت و بایوگلاس برحسب نوع عملکرد مورد نظر و خواص دلخواه انتخاب و به روشهای مختلف بر روی ایمپلنت ها نشانده شدند و نتایج حاصل در آزمونهای آزمایشگاهی و کلینیکی بررسی گردید.در این مقاله ضمن اشاره به انواع فصل مشترک بیوسرامیک، بافت و نوع تماس بیوسرامیک، بافت و بررسی پاسخ آن به ایمپلنت، خواص و ویژگیهای انواع پوششهای بیوسرامیکی مصرفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و نتایج پژوهشهای کلینیکی در بدن حیوانات و آزمونهای آزمایشگاهی ارایه شده است.پوششهایی چون تری کلسیم فسفات که قابل جذب است، می تواند توسط بافت جایگزین شود. پوشش متخلخل هیدرواکسی آپاتیت بر روی فلز ایمپلنت می تواند امکان رشد بافت را فراهم سازد و با تثبیت بیولوژیکی سبب ایجاد پایداری و تثبیت سریعتر ایمپلنت در استخوان اطراف آن گردد و سرعت التیام را تسریع نماید. پوششهای بایوگلاس نیز می تواند در فصل مشترک ایمپلنت با بافت پیوند برقرار نماید. بررسیها نشان می دهد که روش پوشش دادن، ترکیب پوشش و میزان بلورینگی پوشش، عوامل مهمی در کسب نتایج مورد نظر و موفقیت ایمپلنت است.