مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
سال:1385 | دوره:19 | شماره:2 (مسلسل 47) |تعداد مقالات:12

برای تهیه عکس های داخل دهانی، علاوه بر دوربین و تجهیزات مربوط به آن وسایل کمکی دیگری شامل اشکال مختلف رترکتور و آینه ها نیز به کار می روند. استفاده از این وسایل همراه با دانش نحوه تهیه فتوگرافی داخل دهانی، شخص را قادر می سازد از مناطقی که در شرایط عادی تهیه تصویر از آن مشکل است، تصویری مناسب تهیه نماید. ثبت صحیح جزییات توسط دسترسی کافی به ناحیه با استفاده از رترکتورها و آینه های مناسب روش مهمی است که نیاز به مهارت استفاده کننده و همکاری بیمار برای دستیابی به نتایج موفقیت آمیز دارد. روشهای مختلفی جهت تهیه این تصاویر توصیه شده است. شکست در نحوه صحیح استفاده از این وسایل و یا استفاده از تکنیک های غلط می تواند منجر به تهیه تصاویر نامناسب گردد. در این قسمت تجهیزات کلینیکی شامل اشکال مختلف رترکتور و طرز به کار بردن آن، آینه ها و روشهای عکاسی داخل دهانی بیان می گردد.

زمینه و هدف: به دست آوردن چسبندگی مواد ترمیمی با عاج دندان به عنوان یک بستر مرطوب و دینامیک یکی از موضوعات مهم دندانپزشکی ترمیمی به خصوص دندانپزشکی محافظه کارانه است. چسبندگی اغلب سیستمهای باندینگ عاجی کنونی بر اساس تشکیل لایه هیبرید و ایجاد گیر میکرومکانیکال است. یافته های جدید در ارتباط با مکانیسم چسبندگی به عاج بیانگر افزایش پایداری باند در صورت برداشت کلاژن از سطح عاج دمینرالیزه می باشند. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برداشت کلاژن بر روی استحکام باند چهار سیستم باند عاجی یک جزیی با توجه به تفاوتهای ساختاری آنها انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش تجربی و با تکنیک مشاهده ای بر روی 56 دندان پره مولر سالم انسان انجام گرفت. در سطوح باکال و لینگوال دندانها، سطح صافی از عاج ایجاد شد. نمونه ها به هشت گروه 14 تایی تقسیم شدند به نحوی که در هر گروه، 7 سطح باکالی از 7 دندان و 7 سطح لینگوالی از 7 دندان پره مولر دیگر قرار گرفت. سطح عاج توسط اسید فسفریک %37 به مدت 15 ثانیه اچ و سپس شستشو داده شد. در چهار گروه به عنوان کنترل، سیستمهای باند یک جزیی Single Bond (3M)، Prime & Bond NT (Dentsply)، Excite (Vivadent) و One Step (Bisco) با تکنیک باند مرطوب به کار برده شد. سپس یک استوانه از کامپوزیت Z100 (3M) به قطر 3 میلیمتر و ارتفاع 2 میلیمتر به دندان باند گردید. در چهار گروه دیگر پس از دمینرالیزاسیون عاج با اسید، از هیپوکلریت سدیم %5.25 جهت برداشت مواد آلی سطح عاج به مدت یک دقیقه استفاده شد. پس از آن سیستمهای ذکر شده با روش باند مرطوب جهت باند استوانه کامپوزیتی به کار رفت. پس از یک هفته نگهداری در آب مقطر با دمای اتاق 24) درجه سانتیگراد( نمونه ها تحت 3000 سیکل حرارتی در حمام آب بین 55-5 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. استحکام باند برشی نمونه ها به وسیله دستگاه تست مکانیکی اینسترون و توسط یک تیغه به فرم چیزل و با سرعت 0.5 میلیمتر در دقیقه اندازه گیری شد. داده ها به وسیله آزمونهای Two Way ANOVA و Tukey HSD مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین و انحراف معیار استحکام باند برشی به عاج )برحسب (Mpa تمامی گروه ها به ترتیب زیر بود:One Step+H=19.72± 2.01                       One Step=19.60 ±1.83Single Bond+H=18.26 ±2.85                    Single Bond=21.44 ±3.93Prime & bond NT+H=26.98 ±5.70            Prime & bond NT=26.51 ±5.02Excite+H=19.07 ±8.94                            Excite=29.78 ±3.85تجزیه و تحلیل داده نشان داد که استفاده از هیپوکلریت سدیم %5.25 به مدت 1 دقیقه در سطح عاج دمینرالیزه استحکام باند برشی سیستمهای Excite و Single Bond را به طور قابل ملاحظه ای کم نمود (P<0.05). استحکام باند برشی سیستمهای One Step و Prime & Bond NT با این روش افزایش یافت؛ ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود (P>0.05).نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر، برداشت کلاژن سطح عاج دمینرالیزه با هیپوکلریت سدیم موجب کاهش معنی دار استحکام باند برشی سیستمهای با پایه آب/ الکل می گردد؛ در حالی که استحکام باند سیستمهای استونی تغییر نمی نماید، بنابراین بسته به نوع سیستم باندینگ و حلال آن، این روش، استحکام باند متفاوتی را ایجاد می نماید.

زمینه و هدف: فناوری نوین در دندانپزشکی سبب ورود انواع مختلف سیستمهای چرخشی با فایل های NiTi در درمانهای اندو شده است. طبق ادعای کارخانه های سازنده، این فایل ها در مقایسه با فایل های دستی، آناتومی کانالهای ریشه را بهتر حفظ کرده و باعث کاهش زمان کار و خستگی دندانپزشک می شوند. تنوع زیاد و عرضه روز افزون سیستمهای جدید به بازار مصرف، انتخاب سیستم مناسب برای درمان ریشه را مشکل ساخته است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه یک سیستم جدید (Race) با یک سیستم قدیمی تر (Profile) از نظر حفظ آناتومی کانالهای خمیده، حفظ طول کارکرد و میزان بروز خطاهای حین درمان انجام شد.روش بررسی: در این بررسی تجربی آزمایشگاهی، 40 عدد بلوک پلی استر که دارای کانالهایی با خمیدگی 45 درجه بودند، به طور تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. پس از تعیین طول اولیه کانالها و رنگ آمیزی با متیلن بلو، عکسبرداری از بلوک ها انجام شد. آماده سازی کانالها با سیستمهای چرخشی Profile و Race طبق دستور کارخانه های سازنده انجام شد. طول کانالها مجددا تعیین و تغییرات آن ثبت گردید. کانالهای آماده شده با ائوزین رنگ آمیزی شده و عکسبرداری مجدد از بلوک ها انجام شد. تصاویر قبل و بعد از کار روی هم قرار داده شد و تغییرات آناتومی کانالها در پنج مقطع مختلف بررسی گردید. داده های این مطالعه با استفاده از آزمون t مورد بررسی قرار گرفتند و p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: تفاوت قابل توجهی در میزان جابه جایی دیواره داخلی و خارجی کانال در مقاطع مختلف بین دو گروه وجود نداشت (P>0.05)؛ همچنین میزان تغییر طول کارکرد و خطاهای حین درمان در دو گروه مشابه بود (P>0.05).نتیجه گیری: طبق نتایج مطالعه حاضر، میزان بروز خطاهای حین درمان و تغییرات آناتومی و طول کارکرد در کانالهای مشابه سازی شده با خمیدگی شدید، بعد از آماده سازی با دو سیستم فوق، مشابه یکدیگر بوده و هر دو سیستم چرخشی فوق برای آماده سازی کانالها مناسب بودند.

در مقاله حاضر یک مورد غیر معمول از کیست دانتی ژور در بیماری 37 ساله دارای کیست های متعدد دانتی ژور در فک بالا و پایین گزارش شده است که در آن علاوه بر خصوصیات هیستوپاتولوژیک کیست دانتی ژور، مقادیر زیادی پیگمان ملانین در سر تا سر اپی تلیوم جدار یکی از این کیست ها قابل رویت بود. رنگ آمیزی هیستوشیمی فونتانا منشا ملانین پیگمان ها را تایید نمود و همچنین توسط رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی بسیاری از سلولهای حاوی پیگمان جهت پروتیین S-100 واکنش مثبت نشان دادند؛ اگر چه از این مورد نمی توان در مورد منشا ملانین در کیست دانتی ژور به نتیجه قطعی دست یافت، در این مقاله هیستوژنز احتمالی ملانوسیت ها در ضایعات ادنتوژنیک مورد بحث قرار گرفته است.

زمینه و هدف: هدف از درمان اندودانتیک ایجاد مهر و موم مناسب در طول پرکردگی کانال ریشه می باشد. در برخی موارد نتیجه قابل قبول از طریق درمان غیر جراحی حاصل نمی شود که در این صورت به جراحی نیاز است. هدف از انجام درمان جراحی رتروگرید که یکی از معمولترین جراحی های اندودانتیک می باشد، جلوگیری از ریزنشت آپیکال با استفاده از موادی است که قابلیت مهر و موم کنندگی خوبی دارند. علاوه بر خصوصیات مواد پر کننده انتهای ریشه، مطالعات مختلف نشان داده اند که میزان زاویه قطع ریشه نیز در میزان ریزنشت موثر است، به طوری که با افزایش زاویه، میزان ریزنشت نیز افزایش می یابد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی توانایی مهر و موم کنندگی آمالگام به عنوان یک ماده رایج پر کننده انتهای ریشه و MTA انجام گرفت و همچنین اثر زاویه قطع ریشه بر میزان ریزنشت نیز با استفاده از روش نفوذ رنگ، مورد ارزیابی قرار گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، آزمایشگاهی 148 دندان تک کاناله خارج شده انسان انتخاب شد. پس از آماده سازی کانالها و پر کردن آنها به روش تراکم جانبی با گوتاپرکا و سیلر، دندانها به دو گروه تقسیم و 3 میلیمتر انتهای ریشه ها با دو زاویه صفر و 45 درجه قطع شد. با استفاده از دستگاه اولتراسونیک حفرات انتهای ریشه تهیه گردید؛ سپس هر گروه به دو زیر گروه تقسیم و با آمالگام یا pro root MTA پر شد. پس از 72 ساعت انکوباسیون، کلیه سطوح دندانها به جز 3 میلیمتر آپیکال با دو لایه لاک ناخن پوشانیده شد، همچنین بخش تاجی دندانها توسط گلاس آینومر ترمیم گردید؛ سپس نمونه ها به مدت 48 ساعت در متیلن بلوی %2 با PH=7 قرار گرفت. پس از شستشوی دندانها با آب، به وسیله دیسک الماس و هندپیس، از جهت مزیودیستال اقدام به مقطع گیری دندانها گردید. مقاطع زیر استریو میکروسکوپ با بزرگنمایی 50 برابر خوانده شد. داده های مطالعه با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس دو طرفه و Tukey مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که نوع ماده پر کننده انتهای ریشه به طور معنی دار در ریزنشت تاثیر داشت؛ به طوری که ریزنشت MTA نسبت به آمالگام کمتر بود، ولی میزان زاویه قطع ریشه اثر معنی داری بر ریزنشت نداشت.نتیجه گیری: طبق نتایج مطالعه حاضر به نظر می رسد، استفاده از MTA به جای آمالگام، درصد موفقیت درمان جراحی را به علت توانایی برتر در مهر و موم ناحیه اپیکال، بالا می برد؛ در حالی که زاویه قطع ریشه بسته به نظر جراح و محل مورد نظر می تواند افزایش یا کاهش یابد.

زمینه و هدف: یکی از مهمترین عوامل ساختاری که پذیرش دندان مصنوعی کامل را برای بیماران آسان می کند، گیر کافی و مناسب می باشد. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی قدرت چسبندگی چهار نوع چسب دندان پودری شکل شامل: Safe-Saze، Gum-Sealing، Denstet و Corega در محیط آزمایشگاه بود.روش بررسی: مطالعه حاضر به روش تجربی در محیط آزمایشگاه و بر اساس اندازه گیری نیروی adhesion و cohesion بین سطح دیسک آکریلی و شیشه، هنگامی که چسب دندان بین آن دو قرار می گیرد، انجام شد. ابتدا نیروی چسبندگی الکل، آب و بزاق مصنوعی اندازه گیری و به عنوان گروه کنترل ثبت شد؛ سپس قدرت نگهدارندگی چسبهای مختلف یکبار مخلوط با آب و بار دیگر مخلوط با بزاق مصنوعی اندازه گیری و گروه ها با هم مقایسه گردید. این آزمایشات برای هر ماده هفت بار با هفت دیسک آکریلی کاملا مشابه انجام شد و اعداد به دست آمده با استفاده از آزمون آماری Paired t و آنالیز واریانس مقایسه گردید. P<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: در مقایسه بین چهار نوع چسب دندان مصنوعی به شکل پودر بیشترین قدرت نگهدارندگی مربوط به Denstet و کمترین مربوط به Safe-Saze بود و قدرت نگهدارندگی Gum-Sealing از Corega بیشتر بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه حاکی از آن بود که تفاوت قابل ملاحظه ای بین قدرت نگهدارندگی انواع مختلف چسب دندان مصنوعی وجود دارد.

زمینه و هدف: نیاز به کریمپینگ مجدد روکشهای استنلس استیل از پیش فرم گرفته (precrimped) توسط دندانپزشک مورد تردید می باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی میزان تغییر محیط و ضخامت لبه روکشهای استنلس استیل از پیش فرم گرفته بعد از کریمپینگ، انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، از لبه های 30 روکش استنلس استیل Ni-Cr)، (3M مربوط به دومین دندان مولر شیری پایین سمت چپ به کمک دوربین دیجیتالی که در فاصله ثابتی تنظیم شده بود، 30 تصویر اولیه تهیه شد. سپس لبه های روکش توسط پلایرهای 114 و 137 به کمک نیروسنج )با نیروی 0.2 نیوتن( کریمپ شد؛ پس از آن 30 تصویر ثانویه از لبه های روکش با همان شرایط قبلی تهیه گردید. کلیه تصاویر در شرایط یکسان آگراندیسمان و چاپ شد. محیط لبه روکش ها در تصاویر اولیه )گروه (A و ثانویه )گروه (B توسط دستگاه digitizer محاسبه گردید. با مقایسه میانگین محیط لبه روکش ها در تصاویر اولیه و ثانویه کاهش محیط معنی داری به دست آمد. ضخامت 30 نقطه به طور تصادفی بر لبه روکشی مشابه نمونه های قبلی به کمک SEM (×150) بر حسب میکرون اندازه گیری شد. عمل کریمپینگ و تهیه تصاویر ثانویه به کمک دوربین دیجیتالی بر روی روکش نمونه انجام شد. پس از اطمینان از کاهش معنی دار محیط، ضخامت 30 نقطه تصادفی دیگر بر روی لبه های این روکش توسط SEM اندازه گیری شد. ارقام به دست آمده مربوط به قبل و بعد از کریمپینگ در جداولی تنظیم گردید و به کمک آزمون Paired Sample t-test ارزیابی و P<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین محیط لبه روکشهای استنلس استیل precrimped پس از کریمپینگ %7.3 کاهش یافت که معنی دار بود (P<0.001). از طرفی میانگین ضخامت لبه روکش استنلس استیل نمونه پس از کریمپینگ به طور متوسط 18 میکرون افزایش نشان داد.نتیجه گیری: طبق یافته های مطالعه حاضر محیط لبه روکشهای استنلس استیل از پیش کریمپ شده Ni-Cr)، (3M پس از کریمپینگ، کاهش قابل ملاحظه ای نشان داد؛ بنابراین به نظر می رسد که انجام کریمپینگ حتی در روکشهای precrimped ضروری می باشد.

زمینه و هدف: با توجه به گران قیمت بودن لیگاچر کاترهای ارتودنسی، در روش استریلیزاسیون آنها علاوه بر سلامتی بیمار، طول عمر بیشتر پلایرها نیز بهید در نظر گرفته شود. تحقیق حاضر با هدف مقایسه میزان سایش لیگاچرکاترهای ارتودنسی، طی استریلیزاسیون به روش خشک و مرطوب انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، دو کیت یکسان شامل 15 عدد پلایر از سه کارخانه سازنده Dentarum (آلمان)، RMO و ETM (آمریکا) به تعداد یکسان انتخاب شدند و هر کیت به طور جداگانه در فور واتوکلاو، 10، 20 و 30 بار استریل شد. برای بررسی میزان سایش، فاصله 1.5 میلیمتر از نوک برنده پلایر به عنوان خط مبدا انتخاب گردید. قبل از استریلیزاسیون، بعد از 10، 20 و 30 سیکل استریل توسط دستگاه استریومیکروسکوپ از نوک برنده پلایر با بزرگنمایی 32× عکس گرفته شد. اختلاف طول اولیه پلایر با طول بعد از استریل با برنامه photoshop 8.0 محاسبه گردید. اطلاعات با استفاده از آنالیز واریانس سه عاملی با p<0.05 به عنوان سطح معنی داری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین میزان سایش نوک برنده پلایر در 10، 20 و 30 سیکل استریل در فور به ترتیب 1.05±0.16، 0.98±0.22 و 0.94±0.31 میلیمتر و در اتوکلاو به ترتیب 1.16±0.15، 1.16±0.13 و 1.15±0.14 میلیمتر بود. بیشترین میزان میانگین سایش نوک برنده در اتوکلاو بعد از 20 سیکل استریل و کمترین میزان میانگین سایش نوک برنده در فور بعد از 30 سیکل استریل مشاهده شد. نتایج نشان داد که سایش پلایر در اتوکلاو، در مقایسه با فور از لحاظ آماری اختلاف معنی داری داشت (P<0.0001)؛ همچنین مشخص شد با افزایش دفعات استریل در اتوکلاو و فور میزان سایش کاهش می یابد.نتیجه گیری: سایش (کاهش طول نوک برنده) پلایر در اتوکلاو بیشتر از فور می باشد که نشان می دهد، برای افزایش طول عمر مفید پلایرهای برنده باید به روش استریلیزاسیون توجه بیشتری شود.

زمینه و هدف: امروزه بیومتریال های مختلفی برای بازسازی ضایعات داخل استخوانی ارایه شده اند و در این میان Bio-Oss یکی از قابل قبولترین مواد می باشد؛ ممکن است Neo-Oss اولین و تنها ماده رژنراتیو ساخت ایران باشد که البته مطالعات اندکی در مورد آن انجام شده است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی بافت شناختی Neo-Oss در مقایسه با Bio-Oss در ضایعات جمجمه خرگوش انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع مداخله ای in vivo بود. پس از کنار زدن فلپ موکوپریوستئال 18 ضایعه استاندارد 6×3) میلیمتر( در ناحیه استخوان فرونتال و پاریتال توسط فرز روند در جمجمه 6 خرگوش نیوزیلندی ایجاد شد. ضایعات در هر خرگوش به صورت تصادفی توسط یکی از روشهای زیر درمان شد:-1 بدون پیوند (کنترل) -2 پیوند Bio-Oss -3 پیوند Neo-Oss. پس از 4 هفته، حیوانات کشته شده و مقاطع آماده شده تحت بررسی بافت شناختی قرار گرفتند. شاخصها شامل آماس، نوع استخوان، ضخامت ترابکولاسیون و واکنش جسم خارجی بودند. داده ها با استفاده از آزمون Friedman مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که Bio-Oss در بازسازی استخوان موثر بود ولی آماس و واکنش جسم خارجی در گروه Neo-Oss به صورت معنی داری بیشتر از گروه Bio-Oss بود )به ترتیب P=0.026 و (P=0.002؛ همچنین ضخامت ترابکول ها در Neo-Oss )نازک (%66.7 اختلاف معنی داری با Bio-Oss )ضخیم (%100 و گروه کنترل )ضخیم %50 نازک (%50 داشت (P=0.006). در گروه Neo-Oss بافت گرانولوماتوز حاوی سلولهای ژانت مشاهده شد و سرعت تحلیل نیز در 4 هفته بالا بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، ظرفیت ترمیم Neo-Oss در مقایسه با Bio-Oss جهت باز سازی استخوان قابل قبول نیست.

زمینه و هدف: در زمینه رابطه هوش و فلوراید آب مطالعاتی انجام گرفته است. مطالعات انسانی به صورت محدود و مطالعات حیوانی تاثیر فلوراید بالا را بر اختلالات تکامل و فانکشنال سیستم عصبی مرکزی نشان داده اند. با وجود مشاهده اثرات زیان آور فلوراید بر روی هوش، فرضیات درباره ماهیت این رابطه هنوز در مرحله آزمون می باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارتباط بهره هوشی در کودکان 11-7 ساله با میزان فلوراید آب آشامیدنی مورد مصرف آنها، انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، بهره هوشی در 41 کودک از روستای نجم آباد دارای فلوراید 2.5 mg/l (ppm) و 85 کودک از روستای زویار دارای فلوراید 0.4 mg/l (ppm) در آب آشامیدنی، با استفاده از آزمون ریون اندازه گیری شد. تاریخچه بیماری سیستم عصبی مرکزی، ضربه سر، وزن تولد >2.5kg) یا (≤2.5 kg ، تاریخچه سکونت، سن و جنس کودکان و اطلاعات مربوط به وضعیت خانوادگی با استفاده از پرسشنامه ای که توسط والدین کودکان کامل گردید، مورد ارزیابی قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از آزمون Chi-Square با p<0.05 به عنوان سطح معنی داری تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در روستای نجم آباد با میزان فلوراید بالا، میانگین بهره هوشی به صورت معنی داری کمتر از روستای زویار با فلوراید آب آشامیدنی پایین بود (P=0.025).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، اگر کودکان در معرض سطوح بالای فلوراید قرار گیرند، خطر نقص در تکامل هوشی آنها وجود دارد.

زمینه و هدف: ژآنت سل گرانولوما از ضایعات نسبتا شایع می باشد که به دلیل شیوع بیشتر آن در جنس مونث و رشد آن طی دوران حاملگی، فرضیه تاثیر هورمونهای جنسی زنانه (استروژن و پروژسترون) بر این ضایعه مطرح شده است. در این مطالعه وجود رسپتورهای خاص این هورمونها با روش ایمونوهیستوشیمی بررسی و با بافت مخاط دهان مقایسه شد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی Expression رسپتورهای استروژن و پروژسترون در ضایعات ژآنت سل گرانولومای فک انجام شد.روش بررسی: در این بررسی مقطعی، تعداد 25 نمونه از ضایعات ژآنت سل گرانولومای مرکزی و محیطی، به ترتیب شامل 12 مورد ضایعه مرکزی و 13 مورد ضایعه محیطی، از آرشیو آزمایشگاه پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انتخاب و بلوک پارافینه آن استخراج شد. همچنین جهت تعیین گروه شاهد، به همین تعداد از بافت سالم مخاطی دهان نمونه هایی برداشته و به طور مشابهی بلوک پارافینی آنها تهیه شد. به منظور تایید صحیح بودن تکنیک مورد استفاده و کنترل اختصاصی بودن روش رنگ آمیزی، در تمام مراحل از شاهد مثبت و شاهد منفی استفاده گردید. کلیه موارد پس از طی مراحل خاص، برای رسپتورهای استروژن و پروژسترون رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمیایی شد. در این تکنیک روش بیوتین - استرپتاویدین مورد استفاده قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل آماری شد.یافته ها: پس از بررسی لام ها، در کلیه موارد شامل ضایعات ژآنت و بافت سالم مخاطی هیچ گونه رنگ پذیری هسته ای برای این رسپتورها مشاهده نگردید؛ همچنین کلیه دسته های سلولی اعم از ژآنت سل، سلولهای استروما، اندوتلیال عروق و سلولهای اپیتلیوم به طور تقریبا مشابهی ER/PR منفی گزارش شدند.نتیجه گیری: با وجود فرضیه تاثیر هورمونهای جنسی بر ضایعات ژآنت سل گرانولوما به دلیل شیوع بیشتر آن در زنان و رشد یا عود آن در دوران حاملگی، طی این مطالعه و با به کارگیری یک روش استاندارد IHC، Expression این رسپتورها منفی و امکان تاثیر هورمون به طور مستقیم رد شد؛ بنابراین انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه با روشهای حساستر ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: کودکان در حالت طبیعی آدنوئید بزرگی دارند و با افزایش سن، آدنویید به تدریج تحلیل می رود. بزرگی آدنوئید باعث اختلال تنفسی ناشی از انسداد بخشی از راه هوایی نازوفارنکس می گردد و به دنبال افزایش مقاومت در مسیر جریان هوای بینی، کودک به سمت تنفس دهانی پیش می رود. از آنجایی که نیازهای تنفسی، موقعیت فکین و زبان و به میزان کمتر موقعیت سر را تعیین می کند؛ بنابراین منطقی است که تنفس دهانی بتواند تعادل فشارهای وارده بر فکین و دندانها را تغییر داده و رشد فکین و موقعیت دندانها را تحت تاثیر قرار دهد. اگر این تغییرات باقی بماند منجر به ناهنجاریهای فکی با عنوان Adenoid face می گردد. ارزیابی رادیوگرافیک فضای نازوفارنکس در رادیوگرافی لترال سفالومتری، روشی ساده و قابل تکرار برای به دست آوردن اندازه، شکل و موقعیت آدنویید است. فضای نازوفارنکس توسط استخوان اسفنویید پوشیده شده است؛ بنابراین به نظر می رسد که تغییر مقاومت مسیر تنفسی به وسیله هیپرتروفی آدنویید بر روی تغییرات زاویه قاعده جمجمه بی تاثیر نباشد. در تحقیق حاضر ضمن تعیین میزان فراوانی هیپرتروفی آدنوئید، به ارزیابی ارتباط بین هیپرتروفی آدنویید و تغییرات زوایای سفالومتریک قاعده جمجمه پرداخته شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی به صورت گزینش سریال (Case series)، رادیوگرافی های لترال سفالومتری از پرونده بیماران 14-7 سال که بعد از سال 1377 به مراکز تخصصی ارتودنسی شهرستان رشت مراجعه نموده بودند، انتخاب شدند. نسبت بافت آدنویید به فضای نازوفارنکس (A/N) به روش Fujioka مشخص گردید. سپس زاویه قاعده جمجمه (N.S.Ar) در همان رادیوگرافی لترال سفالومتری اندازه گیری شد. بر اساس اطلاعات حاصل از نسبت A/N، بیماران به سه گروه (A/N≥0.8) A، (0.5<A/N<0.8) B و (A/N≤0.5) C تقسیم شدند. زاویه قاعده جمجمه به سه گروه بزرگتر از حد نرمال، نرمال و کوچکتر از حد نرمال تقسیم شد. همچنین زاویه گونیال، نسبت ارتفاع خلفی به ارتفاع قدامی صورت، مجموع سه زاویه گونیال، آرتیکولار و saddle و کلاس بندی اسکلتی تعیین شد. داده ها با استفاده از آزمونهای Chi-Square و ضریب همبستگی پیرسون با p<0.05 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: از مجموع 206 لترال سفالومتری مورد بررسی %66 هیپرتروفی آدنویید )گروه های A و (B را نشان داد و %34 فاقد هیپرتروفی آدنویید )گروه (C بودند. %28 بیماران با زاویه قاعده جمجمه کوچکتر از حد نرمال، %30 نرمال و %42 بزرگتر از حد نرمال بودند. بر اساس آزمون آماری مجذور کای (Chi-Square) ارتباط آماری معنی داری بین وجود یا عدم وجود هیپرتروفی با زوایای مختلف قاعده جمجمه مشاهده شد؛ در ضمن بر اساس ضریب همبستگی پیرسون بین نسبت A/N و زوایای مختلف قاعده جمجمه همبستگی مشاهده گردید (R=0.2).نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بین نسبت A/N و زوایای مختلف قاعده جمجمه همبستگی وجود دارد. ضمن این که مطالعات بیشتری برای یافتن ارتباط بین ژنتیک و عوامل محیطی با زوایای قاعده جمجمه لازم است.