علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
سال:1400 | دوره:17 | شماره:ویژه نامه |تعداد مقالات:16

شناخت و مدیریت سازوارشونده تحول نظام های دانشگاهی و گذار نسلی آن ها؛ به دلیل تعدد کنشگران و دست اندرکاران و نیز ابعاد چندگانه و هم وابسته؛ نیازمند رویکرد و روش شناسی سیستمی است. این تحقیق دانشگاه پژوهانه به لحاظ هدف کاربردی بوده و در پی تحلیل زیست بوم دانشگاه کارآفرین در آموزش عالی کشاورزی مبتنی بر موردکاوی تجربی است. مورد مطالعه در این تحقیق، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بود که تلاش نهادمندی را برای گذار به دانشگاه کارآفرین آغاز نموده است. این تحقیق با بهره گیری از روش شناسی سامانه های نرم به انجام خواهد رسید. اطلاعات مورد نیاز از طریق تحلیل اسنادی و مصاحبه نیمه ساختارمند با نمونه ای برگزیده از مدیران، اعضای هیات علمی، کارشناسان، دانشجویان و دانش آموختگان منتخب به دست آمد. با تحلیل موقعیت مسیله مند، ارایه تصور غنی، تحلیل کاتوو و تعاریف ریشه ای از زیست بوم دانشگاه کارآفرین به عنوان گام های کلیدی مرسوم در فرآیند روش شناسی سامانه های نرم، مجموعه ای از اقدامات نهادی بهبودگرا برای توسعه زیست بوم کارآفرینی در دانشگاه پیشنهاد شد. با تحلیل روایت کیفی صورت گرفته، ابعاد کلیدی زیر برای موقعیت مسیله مند شناسایی شد: (1) ناکامی دانشگاه در پرورش دانش آموختگان کارآفرین برای غنابخشی به بازار کار؛ (2) فقدان برنامه مندی راهبردی دانشگاه برای تحول متوازن و توسعه یکپارچه زیرساخت ها و رشد همه جانبه شاخص های عملکردی؛ (3) ضعف حکمرانی شایسته و یکپارچه آموزش عالی و ناهمگرایی و ناهم زمانی سطوح این نظام؛ (4) عدم توسعه منسجم ساختاری برای پیشبرد کارآفرینی؛ (5) انگاره نادرست گذار دانشگاهی مبتنی بر اولویت بخشی به کارکرد کارآفرینی به قیمت کم رنگ شدن کارکرد و زوال بنیه آموزش و پژوهش دانشگاه؛ (6) چالش شکل دهی شبکه اجتماعی نهادی فراگیر با محوریت یک دانشگاه درون گرا. درس های آموخته از تجربه موردی حرکت یک دانشگاه در مسیر کارآفرینانگی با چشم انداز تحقق زیست بوم دانشگاه کارآفرین، مبین لزوم گذر از چالش های متعدد به هم مرتبط است.

این پژوهش، بر مبنای تحلیل موانع دوره های ترویجی برگزارشده در استان کرمانشاه به اجرا درآمد. پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری این مطالعه مشتمل بر کشاورزان استان کرمانشاه بودند که در دوره های ترویجی سازمان جهاد کشاورزی شرکت داشتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی محتوایی آن توسط تعدادی ازمتخصصین درحوزه ترویج و آموزش کشاورزی و توسعه روستایی و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به مقدار بالاتر از 0/85 مورد تایید قرار گرفت. برای شناسایی و تلخیص موانع اثربخشی دوره های ترویجی از تحلیل عاملی اکتشافی در محیط نرم افزار IBMSPSS نسخه 21 استفاده شد و برای تایید موانع استخراج شده، از تحلیل عاملی تاییدی در محیط LISREL. نسخه 8/5 بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که موانع اثربخشی دوره های ترویجی در استان کرمانشاه را می توان در پنج عامل کلی خلاصه نمود که در مجموع حدود 70 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند. "عدم تناسب محتوی دوره ها با زمان و نیاز کشاورزان" به عنوان مهم ترین مانع اثربخشی در نظر گرفته شدند. افزون بر این، "فقدان نگرش مثبت مروجان و کشاورزان"، "عدم مشارکت کشاورزان در برنامه ریزی دوره های ترویجی"، "به روز نبودن و حرفه ای نبودن آموزشگران" و " ضعف مدیریت و کنترل کیفیت دوره های ترویجی"به ترتیب به عنوان سایر موانع مهم اثربخشی دوره های ترویجی شناخته شدند. با توجه به نتایج پیشنهاد می شود در کیفیت محتوای دوره های ترویجی مورد ارزیابی سالیانه قرار گرفته و در راستای تناسب بیشتر با نیاز کشاورزان، از مشارکت آن ها در تدوین برنامه های استفاده شود.

امروزه نیروی انسانی مهم ترین سرمایه شرکت های بخش خصوصی و سازمان های دولتی است. نیروی انسانی خلاق، نوآور و با بهره وری بالا سهم عمده ای از موفقیت سازمانی را به خود اختصاص داده است. در همین راستا هدف این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر خلاقیت کارکنان وزارت جهاد کشاورزی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر کارکنان وزارت جهاد کشاورزی بود که با استفاده از فرمول کوکران 305 نفر از آن ها و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظرسنجی از متخصصان در حوزه موضوع مورد پژوهش و پس از انجام اصلاحات ضروری تایید شد. برای بررسی روایی سازه نیز در قالب معادلات ساختاری از شاخص میانگین واریانس استخراج شده (AVE) استفاده شد. همچنین در این مطالعه به منظور سنجش پایایی ابزار اندازه گیری پژوهش از آزمون ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) استفاده شد که همگی از میزان قابل قبولی برخوردار بودند. نتایج معادلات مدل سازی ساختاری نشان داد که به ترتیب سه عامل ساختار سازمانی، عوامل فردی و عوامل گروهی بیشترین تاثیر معنی داری را بر خلاقیت کارکنان داشتند.

شرایط مناسب آب و هوایی ایران، فرصت مناسبی را جهت شناسایی، اهلی سازی و کشت گونه های مهم گیاهان دارویی جهت تولید ماده خام مورد نیاز صنایع فراوری، حفاظت از منابع ژنتیکی زیست بوم ها و افزایش درآمدزایی کشاورزان فراهم نموده است. در زنجیره عرضه محصولات کشاورزی، پذیرش کشت گیاهان دارویی شاخصی از موفقیت پروژه نشر الگوی کشت این گیاهان است. به همین دلیل، پژوهش حاضر به بررسی عوامل متمایزکننده کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده کشت گیاهان دارویی پرداخته است. جامعه مورد مطالعه کشاورزان شهرستان ساری بودند که مطابق با جدول حجم نمونه کرجسی-مورگان، 150 کشاورز با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب و با ابزار پرسشنامه پیمایش شدند (150 = NT، 61 =n2، 89 =n1). روایی صوری پرسشنامه توسط جمعی از اعضای هییت علمی رشته ترویج و آموزش کشاورزی تایید و بر اساس پیشنهادهای آن ها اصلاحات لازم انجام شد. برای تایید سازگاری و انسجام گویه های شاخص های تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS (نسخه 20) نشان داد که نرخ پذیرش کشت گیاهان دارویی 59/33 درصد است. همچنین، شواهد نشان از برازش مناسب الگوی رگرسیون لاجستیک با داده های کمی دارد (187/190 =-2log likelihood، 0/10= Cox and Snell R2). نتایج الگوی رگرسیون لاجستیک نشان می دهد که دانش کشت گیاهان دارویی با Exp (B) معادل 1/88، بیشترین تاثیر مثبت و معنادار روی پذیرش کشت گیاهان دارویی دارد. در بخش نتیجه گیری، پیشنهادهایی برای بهبود پذیرش کشت گیاهان دارویی ارایه شده که می تواند اطلاعات مفیدی را برای ترویج کشت گیاهان دارویی به همراه داشته باشد.

هدف کلی از انجام این مطالعه بررسی نقش و جایگاه ترویج کشاورزی در نظام برنامه ریزی و سیاست گذاری وزارت جهاد کشاورزی به منظور دستیابی به یک نظام ترویج نوآوری محور و پاسخگو بود. وجود چنین نظامی برای ارتقای بهره وری تولید در سطوح عملیاتی، پیرامونی و سیاست گذاری و طراحی نقشه راه برای ترویج کشاورزی کشور ضروری است. در این راستا نقشی که نظام ترویج کشاورزی در تحقق اهداف کلان وزارت جهاد کشاورزی و طراحی سیاست ها و راهبردهای آن ایفا می کند مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع کیفی بوده و با بهره گیری از روش های نمونه گیری، اعتبارسنجی و جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل کیفی انجام شده است. جامعه آماری مدیران و دست اندرکاران نظام برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی در معاونت های اجرایی و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بودند. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند و برای جمع آوری اطلاعات دست اول از تکنیک هایی مانند مصاحبه، جلسات بحث گروهی متمرکز و اسنادپژوشی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از ضریب تغییرات، کارگاه تجزیه و تحلیل مشارکتی، تکنیک های طوفان اندیشه و روش تجزیه و تحلیل سوات (SWOT) استفاده گردید. بر اساس نتایج تحقیق، راهبرد تدافعی در اولویت اول، راهبرد بازنگری دراولویت دوم، راهبرد تنوع بخشی در اولویت سوم، راهبرد تهاجمی در اولویت چهارم برای انجام برنامه ریزی و سیاست گذاری ترویج کشاورزی قرار گرفتند. در نهایت چهار محور اساسی برای نقش آفرینی در نظام علمی و فناوری، توسعه و تقویت پژوهش های کاربردی، توسعه و تقویت فعالیت های ترویجی، بازنگری و سازماندهی آموزش، چابک سازی اصلاح ساختار و تقویت ابعاد پیشنهاد شد تا در دستور کار برنامه ریزان و سیاست گذارن قرار گیرد.

جامعه شناسان معتقدند که نیرو محرکه ی کارآفرینان، انگیزه های درونی و شخصی آن ها ست که با تاثیرپذیری از محیط پیرامون تقویت می شود. بنابراین، برای کسب شناخت نسبت به چگونگی شکل گیری رفتار کارآفرینانه، شناخت انگیزه ی افراد مهم است. پژوهش حاضر که از نوع مطالعات کاربردی و غیرآزمایشی است، انگیزه زنان روستایی از راه اندازی کسب و کارهای خرد کشاورزی محور را در استان های گیلان و مازندران مورد بررسی قرار داد. در این تلاش پژوهشی، 131 نفر از زنان روستایی شاغل در 17 شهرستان مطالعه و 23 متغیرهای انگیزشی در توسعه کسب و کارها، اولویت بندی شد. یافته ها نشان داد که «دستیابی به استقلال مالی» با میانگین 4/50 از پنج، قوی ترین متغیر در توسعه ی کسب و کار بود. همچنین، «افزایش قدرت کنترل بر سرنوشت خود»، «کاهش هزینه های خانواده»؛ و «بهبود وضعیت مالی و شرایط اقتصادی»، در رتبه های بعدی قرار گرفتند. به این ترتیب، اصلی ترین عامل برانگیزاننده، دستیابی به قدرت کنترل بیشتر بر امور زندگی با جهت گیری اقتصادی بود. می توان دریافت که کسب و کارهای خرد می توانند در پیشبرد اقتصاد خانوار روستایی و بهبود رفاه آن سهم قابل توجهی داشته باشند. بنابراین، تلاش برای توسعه ی این بنگاه ها در مسیر بیرون کشیدن اقشار آسیب پذیر جامعه از چنگال تله ی فقر، در نوع خود یک راهبرد توسع ه ای ارزشمند تلقی گردد.

بخش کشاورزی به عنوان مهم ترین و ضروری ترین تامین کننده مایحتاج زندگی انسان است و توسعه آن بدون دسترسی کشاورزان به دانش، اطلاعات و توجه به نظام دانش و اطلاعات کشاورزی تحقق پذیر نمی باشد. هدف کلی تحقیق بررسی عوامل موثر بر نظام دانش و اطلاعات زنان روستایی در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی است. جامعه آماری تحقیق، زنان روستایی فعال در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی، بخش گندمان شهرستان بروجن بودند که بر اساس جدول مورگان تعداد 335 نفر از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط اساتید ترویج کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسشنامه برآورد شد. داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS و smartPLS و آزمون های آماری مختلفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که میزان دانش و اطلاعات کشاورزی زنان روستایی بخش گندمان شهرستان بروجن بالاتر از حد میانگین متوسط می باشد. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد که روابط متغیرها در مدل نظام دانش و اطلاعات زنان روستایی در سطح یک درصد خطا معنی دار است. این نتیجه نشان می دهد سوالات از قدرت تبیین خوبی برخوردار بوده و برازش مدل ساختاری خوب می باشد. عوامل آموزشی با ضریب بتای (0/226) عوامل ترویجی با ضریب (0/206) عامل بازار با ضریب (0/188) و عامل حمایت ها با ضریب (0/138) قوی ترین تبیین کننده های نظام دانش و اطلاعات کشاورزی زنان روستایی شهرستان بروجن بوده اند.

تغییرات اقلیمی اخیرا اثرات متعددی را در بسیاری از نقاط جهان از خود برجای گذاشته است و ایران نیز از این تغییرات وسیع در امان نبوده است. یکی از راه های کاهش تاثیر این پدیده، سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان استان خراسان جنوبی با تغییرات اقلیمی بود. در این مطالعه از روش آمیخته اکتشافی استفاده شد. نمونه گیری در فاز کیفی به صورت هدفمند شروع شد و به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده های کیفی با استفاده از روش گراندد تیوری و دیگر روش های کیفی جمع آوری شدند و مولفه ها استخراج شدند. در بخش کمی، کشاورزان با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای با انتساب متناسب انتخاب شدند و در قالب پرسشنامه محقق ساخته مورد پرسش قرار گرفتند. داده های گردآوری شده با استفاده از بسته های نرم افزاری SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج، راهکارهای سازگاری در پنج عامل آموزشی و ترویجی، مدیریتی، نهادی و زیرساختی، فنی و زراعی و اقتصادی و مالی گروه بندی شدند و اولویت اول به راهکارهای نهادی و زیرساختی اختصاص یافت. در نهایت، مدل ساختاری تحلیل عاملی تاییدی و مدل مفهومی مربوط به راهکارهای سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم نیز ترسیم گردید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر شناسایی فرصت های کارآفرینانه در بین تولیدکنندگان گیاهان دارویی استان خراسان شمالی انجام شد. جامعه آماری کلیه تولیدکنندگان گیاهان دارویی استان خراسان شمالی در سال 1398 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس 209 تن به عنوان نمونه آماری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات پنل متخصصان و پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون پایایی نشان داد که مقادیر آلفا برای تمامی سازه ها بالاتر از0/7 است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss نسخه 25، انجام شد. نتایج حاصل از آزمون فریدمن در ارتباط با عوامل موثر بر شناسایی فرصت های کارآفرینانه حاکی از آن است که سه عامل خودکارآمدی کارآفرینانه، شبکه اجتماعی و سرمایه اجتماعی به ترتیب بیشترین اهمیت را در زمینه شناسایی فرصت های کارآفرینانه داشتند. با توجه به نتایج آزمون من وایت نی، افراد دارای سابقه کشت قبلی گیاهان دارویی، دارای میانگین خود نظارتی بالاتر بودند. افرادی که در دوره های کارآفرینی شرکت کرده بودند، میانگین تصور از خود آن ها بالاتر بود. لازم به ذکر است که افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، میانگین خود نظارتی، سرمایه اجتماعی، شبکه اجتماعی، خودکارآمدی کارآفرینانه و تصور از خود بالاتری نسبت به افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی داشتند. همچنین نتایج آزمون علامت حاکی از آن بود که در جامعه مورد بررسی افراد فقط در دو سازه خود نظارتی و سرمایه اجتماعی غالبا دارای میانگین کمتری از میانگین جامعه می باشند. به علاوه، نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون رابطه مثبت و معنی دار بین سازه سن با سازه های دانش پیشین، شناسایی فرصت های کارآفرینانه و هوشیاری کارآفرینانه را نیز نشان داد.

خشکسالی یکی از مهم ترین تهدیدها و بلایای طبیعی است که تاثیر قابل توجهی بر اکوسیستم ها، معیشت مردم و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها دارد. آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی با توجه به محل زندگی و نوع محصول می تواند متفاوت باشد. لذا برای مدیریت بهتر پدیده خشکسالی و کاهش آسیب پذیری کشاورزان، باید مناطق آسیب پذیرتر مشخص گردند. این در حالی است که در اکثر مطالعات انجام شده در زمینه ی آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی، به بعد اجتماعی آن کمتر پرداخته شده است. بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی آسیب پذیری اجتماعی کشاورزان گندم کار نسبت به خشکسالی در سه منطقه از استان کرمانشاه بود که دارای شدت های متفاوت خشکسالی (شدید، متوسط و خفیف) بودند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 375 نفر تعیین شد و نمونه گیری به صورت طبقه ای چند مرحله ای انجام شد. برای ارزیابی آسیب پذیری اجتماعی کشاورزان از فرمول می بار و والدز بهره گرفته شد. بر اساس نتایج می توان استنباط کرد که شاخص های تنوع محصول، مشارکت، استرس، وضعیت تغذیه، نوع سیستم آبیاری، سیستم هشدار و دانش اقدامات مقابله با خشکسالی بیشترین تاثیر را بر میزان آسیب پذیری اجتماعی کشاورزان داشتند. به علاوه، کشاورزان شهرستان گیلانغرب بیشترین آسیب پذیری اجتماعی را تجربه کردند.

اهداف این مطالعه بررسی تاثیر دوره های آموزشی بر افزایش عملکرد و درآمد حاصل از کشت گندم دوروم بود که در استان خوزستان در سال 1397 انجام شد. در این مطالعه، بهره برداران به دو گروه برخوردار و نابرخوردار از آموزش های ترویجی طبقه بندی شدند. اندازه نمونه 132 بهره بردار تعیین شد. به منظور تحلیل توصیفی داده ها از شاخص های میانگین، انحراف معیار و ضریب همبستگی و به منظور تحلیل استنباطی از آزمون مقایسه میانگین ها، رگرسیون لاجیت و تحلیل سودآوری استفاده شد. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه بود. نتایج نشان داد که در گروه برخوردار میزان مصرف کود پتاس، علف کش ها و بذر به ترتیب 9/2، 15 و 9/7 درصد کمتر از گروه عدم برخوردار است. همچنین، میانگین عملکرد و درآمد ناخالص در هکتار در میان کشاورزان برخودار به ترتیب 9/9 و 9/4 درصد بیشتر از نابرخوردار بود. در نهایت نتایج نشان داد که متغیرهای سن، سطح تحصیلات، سابقه کشت، عملکرد گندم، میزان مالکیت، نوع منبع آب، رقم مورد استفاده و میزان مصرف کود اوره تاثیر مثبتی بر شرکت گندم کاران در کلاس های ترویجی داشته است.

هدف این تحقیق این است که مدل مداخله ای بانک کشاورزی در ترویج کارآفرینی در توسعه کشاورزی با استفاده از الگوهای مشارکتی را طراحی کند. در این راستا، مبتنی بر ادبیات مشارکت عمومی-خصوصی در آموزش و ترویج نوآوری و کارآفرینی در بخش کشاورزی، از مدل های تصمیم گیری چند متغیره تحلیل سلسله مراتبی برای طراحی مدل بهره گرفته شد. مطابق با مبانی تحلیل سلسله مراتبی، از پرسشنامه ای که میان 30 نفر خبره و با نرخ سازگاری 0/2 تکمیل شده بود، استفاده شد. برای این منظور، پرسشنامه ای مبتنی بر مقایسه های زوجی طراحی شد. به منظور تایید روایی شکلی و محتوایی پرسشنامه از مرور ادبیات و اخذ نظرات خبرگان استفاده شد و پایایی آن از طریق نرخ سازگاری کمتر از 0/1 مورد تایید قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که سازوکار تامین مالی با ضریب اهمیت 0/389 (به عنوان طرف دولتی مشارکت)، ترویج فناوری بخش غیردولتی با ضریب اهمیت 0/393، استفاده از نهادهای بین المللی با ضریب اهمیت 0/289، صندوق های خطرپذیر با اولویت دریافت تسهیلات با ضریب 0/321 و استفاده از ابزار ترویجی شرکت های نوپا با ضریب اهمیت 0/344 بالاترین اولویت را دارند و می توانند بر توانایی بانک کشاورزی ترویج و آموزش نوآوری و کارآفرینی بخش کشاورزی تاثیرگذار باشند.

پارک های علم و فناوری از جمله ابزارهای مهم و اساسی دستیابی به اقتصاد دانش بنیان است و هدف اصلی آن، کمک به ایجاد شرکت ها و موسسات توسط افراد نوآور کارآفرین است، به نحوی که بتوانند با ریسک کمتر به موفقیت دست یافته و در بازار آزاد ملی و بین المللی رقابت نمایند. کشاورزی یکی از بخش های مهم اقتصادی کشور است که نیازمند توسعه فناوری برای غلبه بر چالش های موجود است. با توجه به تعداد کم شرکت ها و واحدهای دانش بنیان کشاورزی ضروری است تا با ایجاد یک ساختار حمایتی به رشد و توسعه این واحدها کمک شود. پارک علم و فناوری تخصصی کشاورزی می تواند با بهره گیری از ظرفیت های موجود زمینه این کار را فراهم آورد. هدف این تحقیق تحلیل راهبردی ایجاد پارک علم و فناوری تخصصی کشاورزی است. برای این منظور با بهره گیری از نقطه نظرات کارشناسان، نقاط قوت و ضعف درونی و فرصت ها و تهدیدهای بیرونی ایجاد این پارک شناسایی و راهبردهای توسعه آن معرفی شد. مقایسه فضای درونی و بیرونی پارک علم و فناوری کشاورزی نشان داد که فضای محیط درونی و بیرونی، به ترتیب با ضریب نهایی (0/14) و (0/31-) به ترتیب مثبت و منفی می باشد. به عبارتی در محیط درونی، نقاط قوت و در محیط بیرونی تهدیدها غالب هستند. نتایج اولویت بندی راهبردها بر اساس وزن عوامل تشکیل دهنده هر راهبرد نیز نشان داد که راهبردهای رقابتی یا تنوع (ST) با وزن 0/0754 در اولویت اول قرار دارد به عبارتی ضرورت دارد که فضا برای اجرای سیاست های رقابتی و تنوع در جهت احداث پارک علم و فناوری فراهم گردد.

هدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت امنیت غذایی روستاییان شهرستان زنجان و تعیین رابطه آن با مشخصه های جمعیت شناختی آنان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، تمامی سرپرستان خانوار در مناطق روستایی شهرستان زنجان بود که بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1395)، تعداد آن ها 25864 خانوار گزارش شده است. با توجه به فرمول بارتلت و همکاران (2001)، حجم نمونه 379 نفر برآورد گردید که برای دستیابی به نمونه ها از روش نمونه گیری چندمرحله ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظر پانلی از کارشناسان و متخصصان در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق، در مرحله پیش آزمون از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای بخش ه ای مختلف پرسشنامه در حد مناسب (بالای 0/7) بود. بر اساس نتایج تحقیق در خصوص وضعیت امنیت غذایی خانوارهای روستایی بر مبنای شاخص های نه گانه مقیاس دسترسی ناامنی غذایی خانوار مشخص شد که بیشترین فراوانی (4/67 درصد) مربوط به پاسخگویانی بود که در وضعیت ناامنی شدید به سر می بردند. نتایج تحلیل همبستگی حاکی از آن بود که متغیر وضعیت امنیت غذایی با متغیرهای سابقه کار کشاورزی، فاصله روستا با نزدیک ترین شهر و فاصله روستا با نزدیک ترین بازار و مرکز خرید رابطه منفی و معنی دار و با سه متغیر مساحت اراضی آبی، میزان درآمد ماهانه از فعالیت غیر کشاورزی و سطح مشارکت و ارتباطات اجتماعی رابطه مثبت و معنی دار داشت. با توجه نتایج آزمون مقایسه ای مشخص شد که بین وضعیت امنیت غذایی پاسخگویان مطالعه شده برحسب متغیر شغل اصلی تفاوت معنی دار وجود داشت.

اکوسیستم کارآفرینی قابل تقلید و تکثیر نیست و در توسعه کارآفرینی باید مزیت های منطقه ای و کشوری را مورد توجه قرار داد و از کپی کردن نمونه های اکوسیستم های کارآفرینی موفق از جمله سیلیکون ولی اجتناب شود. با توجه به اهمیت کارآفرینی روستایی، باید در حیطه گردشگری و نقش کلیدی گردشگری در توسعه روستایی و کاهش چالش های روستاهای قرار گرفته در مناطق کمتر توسعه یافته، نگاهی نظام مند داشت. پژوهش حاضر به دنبال تحلیل عوامل موثر بر اکوسیستم کارآفرینی گردشگری بر اساس مدل تغییریافته آیزنبرگ در بستر روستایی ایران است. این مطالعه از نوع پژوهش های کاربردی و پیمایشی توصیفی است. جامعه آماری 285 نفر از سیاست گذاران کارآفرینی گردشگری، کارآفرینان حیطه گردشگری و صاحبان کسب و کارهای گردشگری روستایی بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. روایی و پایایی با استفاده از نظرات متخصصان و آزمون پایلوت تایید شد. تحلیل نتایج نشان داد که مجموعه ای از عوامل وجود دارد که اکوسیستم کارآفرینی گردشگری در بستر روستایی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند. این عوامل به ترتیب شامل عوامل حمایتی و پشتیبانی، فرهنگی اجتماعی، نظام های سیاستی-حاکمیتی، بازار، مالی اقتصادی، شبکه سازی و ارتباطات، سرمایه انسانی، ظرفیت های طبیعی و توان زیرساختی هستند.

صنعت گردشگری باعث توسعه روستایی پایدار در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و محیطی و همچنین باعث افزایش اشتغال، بالا رفتن سطح زندگی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و کاهش رشد حاشیه نشینی در شهرها می شود. با توجه به موارد مطرح شده، تحقیق حاضر با هدف شناخت پتانسیل ها، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود در منطقه، به دنبال ارایه راهبردها و استراتژی هایی برای توسعه پایدار گردشگری در منطقه مطالعاتی و برخورداری از منافع حاصل از آن می باشد. این پژوهش کیفی-کمی، از شاخه پژوهش های کاربردی و از نوع پژوهش های توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری شامل خبرگان، کارشناسان گردشگری و مدیران منطقه هستند که با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی هدفمند اعضای نمونه آن انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه و پرسشنامه است. پژوهش حاضر در سه فاز کلی صورت پذیرفت در فاز اول، پس از مصاحبه با خبرگان، تعداد هشت نقطه قوت، ده نقطه ضعف، ده فرصت و هشت تهدید شناسایی شد. در فاز دوم، بعد از تشکیل جداول ارزیابی عوامل داخلی و خارجی و پس از انجام محاسبات آماری و غلبه نقاط قوت بر نقاط ضعف و همچنین غلبه فرصت ها بر تهدیدها، راهبرد تهاجمیبه عنوان بهترین راهبرد مطرح گردید و در فاز سوم، جهت عملیاتی سازی این راهبرد، استراتژی های زیر تدوین گردید: اقدام در جهت ثبت روستاهای شهرستان خرم آباد در لیست روستاهای هدف گردشگری با استفاده از ظرفیت های موجود مانند وجود بناهای تاریخی، غذاهای محلی، مناطق شکاری، مناطق معدنی و گیاهان دارویی؛ ایجاد برنامه تور گردشگری برای گردشگران؛ تلاش در جهت جذب افراد تحصیل کرده روستایی در جهت توسعه توریسم روستایی؛ ایجاد کسب و کارهای نوپا با محوریت بازارچه های فروش صنایع دستی، محصولات دامی و باغی و گیاهی روستاها و برنامه ریزی راهبردی جهت پیاده سازی گردشگری طبیعی و فرهنگی.