سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1393 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: فنل از جمله آلاینده های سمی در فاضلاب های صنعتی می باشد که می تواند بر روی تصفیه بیولوژیکی فاضلاب تاثیر نامطلوب بگذارد. روش های معمول برای حذف این فلز از فاضلاب اغلب گران قیمت هستند، بنابراین نیاز به یک روش ارزان قیمت و در دسترس برای تصفیه پساب وجود دارد. هدف از تحقیق حاضر توسعه یک متد اقتصادی، سریع و در دسترس برای حذف آلاینده های آلی سمی از فاضلاب با استفاده از غشاء پوست تخم مرغ است.روش کار: در این مطالعه تاثیر پارامترهای گوناگون همچون pH، زمان تماس، دما، مقدار غشاء و غلظت اولیه فنل بررسی شد. سپس مدل مرکب مرکزی (CCD) جهت ارزیابی تاثیر این متغیرها به کار گرفته شد. همچنین مشخصات شیمیایی و فیزیکی غشاء با استفاده از آنالیز SEM و XRF بررسی گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که مقادیر بهینه برای pH، مقدار غشاء، زمان تماس، دما و غلظت اولیه فنل به ترتیب 3.63، 3.78 گرم، 115.5 دقیقه، 20 درجه سانتیگراد و 5 میلی گرم در لیتر به دست آمد. همچنین نتایج آنالیز CCD نشان داد که pH و غلظت فنل پارامترهای اساسی موثر در راندمان هستند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که پوست تخم مرغ بعنوان یک ماده زائد به دست آمده از صنایع غذایی، می تواند به عنوان یک جاذب موثر برای حذف فنل و دیگر آلاینده های آلی استفاده شود.

زمینه و هدف: مطالعات مختلف انجام شده در دنیا و ایران نشان دادند که عدم دریافت مراقبت های دوران بارداری، عدم دسترسی به خدمات مامایی، سطح سواد مادر، سابقه حاملگی بیش از چهار بار و سکونت در روستا از مهمترین عوامل مرتبط با مرگ مادران باردار هستند. مطالعات نادری به تعیین سهم علل غیرمستقیم مرگ مادران باردار پرداخته اند. این مطالعه با هدف تعیین سهم علل غیر مستقیم مرگ مادر باردار در استان مرکزی انجام گرفت.روش کار: مطالعه به روش گذشته نگر و توصیفی تحلیلی است. روش توصیف بکار رفته از نوع گزارش مورد و روش تحلیل از نوع تحلیل علل ریشه ای (RCA) بود. این رویکرد به شناسایی علل ریشه ای و حل مشکلات جدی سلامت (SE) می پردازد. روش جمع آوری داده ها از طرق مصاحبه و بررسی مستندات بود. از تحلیل بیزین و محاسبه احتمالات شرطی در نرم افزار Netica 5.08 استفاده گردید.یافته ها: عدم دریافت مراقبت های دوران بارداری، بی توجهی به دستورالعمل ها و بخشنامه های وزارتی و استانی، نبودن کار تیمی و عدم هماهنگی بین پزشکان با تخصص های مختلف در درمان مادر باردار در بیمارستان، به عنوان علل غیرمستقیم مرگ مادر مذکور تعیین شدند. سهم علل غیرمستقیم در وقوع مرگ مادر باردار 43 درصد بوده است.نتیجه گیری: تعیین کاردیومیوپاتی به عنوان علت مرگ در گواهی فوت مادر مذکور صحیح نبود. تعیین علت اصلی مرگ، تحلیل علل ریشه ای و حذف علل غیرمستقیم مرگ، در کاهش نیمی از مرگ مادران باردار حائز اهمیت است.

زمینه و هدف: فیوم ناشی از فلزات سنگین از مهمترین عوامل خطر در محیط های کاری محسوب می شوند. این مطالعه به منظور بررسی فیوم های ناشناخته با غلظت بالا در سایت برش فلزات قراضه در یکی از صنایع بزرگ فولاد کشور و کاهش استرس ناشی از مواجهه با آن در کارگران مواجهه یافته انجام شد.روش کار: در این مطالعه به منظور تعیین نوع ترکیب فیوم های غلیظ متصاعد شده ناشی از برش قراضه که تاکنون ناشناخته بود، نمونه برداری فردی از منطقه تنفسی تمامی کارگران مواجهه یافته انجام شد. سپس آماده سازی و تجزیه نمونه ها به دو روش جذب اتمی شعله ای (روش 7300) و ICP-AES (7084) سازمان NIOSH انجام گرفت.یافته ها: از ده عنصر شناسایی شده تنها میانگین غلظت اکسیدهای آهن بیش از حد مجاز بود و غلظت در نه ترکیب دیگر از حد مجاز پایین تر بود.نتیجه گیری: فیوم های متصاعد شده با غلظت بالا در سایت برش قراضه عمدتا ناشی از اکسیدهای آهن بوده و نگرانی مضاعفی که در کارگران و مدیران نسبت به وجود ترکیباتی مانند کادمیوم، نیکل و... و عوارض آنها بود، بیشتر از واقعیت بوده و نتایج معاینات دوره ای نیز موید این مطلب بود.

زمینه و هدف: حضور آرسنیک در منابع آب منجر به ظهور مشکلات مختلفی از جمله مشکلات پوستی، سرطان، فشار خون و... می شود. هدف از این مطالعه، بررسی مقدار حذف آرسنیک از محیط های آبی با استفاده از نانولوله های کربنی در یک ستون جذب پیوسته بود.روش کار: این مطالعه از نوع کاربردی و با مقایسه قبل و بعد بود. متغیرهای مستقل این پژوهش شامل دوز نانولوله های کربنی، مدت زمان تماس و نقطه شکست بود که تاثیر این پارامترها بر روی ظرفیت جذب آرسنیک مطالعه شد.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که ظرفیت جذب نانولوله های کربنی تک دیواره و چند دیواره به ترتیب حدود 148 و 95 میلی گرم بر گرم است. همچنین داده های آزمایشگاهی با استفاده از مدل ایزوترم فروندلیچ و لانگمویر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده های تعادلی نشان داد که مدل ایزوترم لانگمویر برای توصیف رفتار جذب آرسنیک روی نانو لوله های کربنی بهترین تطابق را دارد.نتیجه گیری: با استفاده از نتایج این مطالعه می توان به این نتیجه رسید که نانولوله های کربنی را می توان به عنوان یک جاذب موثر برای حذف آرسنیک از محلول های آبی با حجم بالا مورد استفاده قرار داد.

زمینه و هدف: کاربرد نظام مند روش های غربالگری به تشخیص به موقع و درمان سرطان پستان کمک می کند، این مطالعه تاثیر آموزش بر باورهای بهداشتی و عملکرد زنان را برای غربالگری سرطان پستان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی ارزیابی می کند.روش کار: این مطالعه پژوهش کمی از نوع تجربی می باشد. این مطالعه بر روی 144 زن (72 نفرآزمایش، 72 نفر شاهد) در محدوده سنی 20 تا 62 سال در درمانگاه شهید بهتاش منطقه لویزان تهران صورت گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه خود ایفائی بود که بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی طراحی شد. مداخله آموزشی بر اساس اجزای مدل اعتقاد بهداشتی و اهداف رفتاری مشخص در سه جلسه یک ساعته در گروه آزمایش انجام شد. باورهای بهداشتی و عملکرد دو گروه آزمایش و شاهد قبل از مداخله آموزشی و چهار ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه آزمایش، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مداخله آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی اثر قابل ملاحظه ای بر افزایش آگاهی افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد داشت، به نحوی که میانگین امتیاز آگاهی افراد آزمایش از 11.17 قبل از مداخله آموزشی، به 21.81 بعد از مداخله آموزشی افزایش یافت. مداخله آموزشی باعث افزایش میانگین امتیاز کسب شده افراد از سازه های مدل شد، به نحوی که میانگین امتیاز حساسیت درک شده در گروه آزمایش از 2.26 به 3.58، شدت درک شده در گروه آزمایش از 1.93 به 6.24، منافع درک شده در گروه آزمایش از 5.81 به 7.5، موانع درک شده در گروه آزمایش از 4.57 به 13.79 و خود کارآمدی در گروه آزمایش از 2- به 2.53 افزایش یافت.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که انجام مداخلات آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی می تواند باورهای بهداشتی جامعه را دگرگون ساخته و اثر قابل ملاحظه ای بر رفتارهای غربالگری نظیر غربالگری سرطان پستان داشته باشد.

زمینه و هدف: کمردرد یکی از مشکلات اساسی در کارگران صنایع است. قسمت عمده ای از ضایعات ناشی از کار، ابتلای سیستم اسکلتی- عضلانی است که حدود 60% از آن مربوط به کمردرد می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان شیوع کمردرد و ارتباط آن با عوامل شغلی و شخصی در کارگران صنایع استان همدان می باشد.روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 400 نفر از کارگران صنایع به روش تصادفی و سیستماتیک انتخاب شدند و اطلاعات به وسیله پرسشنامه NORDIC و پرسشنامه بررسی سطح فعالیت فیزیکی (IPAQ) جمع آوری گردید. از نرم افزار SPSS و روش های آمار توصیفی و آزمون مجذور کای برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد میانگین سن کارگران 34.85±7.42 سال، میانگین مدت اشتغال 5.76±6.12 سال و میانگین ساعات کار در هفته 52.96±11.30 ساعت می باشد. 69.2 درصد از افراد مورد بررسی دارای سطح فعالیت فیزیکی بالا، 19.2 درصد متوسط و 11.6 درصد پائین بوده اند. بررسی انجام شده میزان شیوع کمردرد 57.1 درصد را نشان می دهد. بین کمردرد کارگران با سابقه کار (P=0.000)، ساعت کاری در هفته (P=0.007) و سطح فعالیت فیزیکی (p=0.000) ارتباط معنی داری به دست آمد.نتیجه گیری: علیرغم کم بودن سابقه کار و جوان بودن نیروی کار میزان شیوع کمردرد در آنها بالا می باشد. لذا کاهش ساعت کاری در هفته، افزایش وقفه های استراحتی در بین کار، اجتناب از ارجاع کارهای سنگین به کارگران و محدود کردن حمل دستی بار می تواند سبب بهبود شرایط کار و کاهش میزان شیوع کمردرد و پیشگیری از ابتلاء به کمردرد در محیط های کاری شود.

زمینه و هدف: کدورت و عوامل کلوئیدی، پناهگاه خوبی برای رشد و انتقال پارامترهای بیولوژیکی بوده، همچنین از نقطه نظر زیبایی شناختی در مصرف آب تاثیرگذار هستند. از طریق فرآیند الکترولیز، عوامل منعقدکننده مانند هیدروکسیدهای فلزی تولید می شوند. عامل منعقدکننده با آلاینده ها ترکیب شده و فلاک های بزرگی را تشکیل می دهند. هدف از این مطالعه بررسی کارایی انعقاد الکتریکی- شناورسازی الکتریکی در حذف کدورت از محیط های آبی است.روش کار: این مطالعه از نوع بنیادی- کاربردی بود که در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. مخزن انعقاد الکتریکی از جنس پلکسی گلاس با ابعاد 18´17´24 سانتی متر ساخته شد. در داخل مخزن 4 عدد صفحه فلزی (الکترود) از جنس آلومینیوم و یا آهن به ابعاد 16´15 سانتی متر و ضخامت 1 میلی متر به صورت موازی به فاصله 1.5 سانتی متری از هم قرار داده شد. از یک دستگاه ترانسفورماتور جهت تامین برق مستقیم با ولتاژ و آمپراژ قابل تنظیم (60- 0 ولت و 6-0 آمپر) استفاده گردید.یافته ها: نتایج آزمایش ها نشان داد که بالاترین میزان حذف کدورت از محلول با استفاده از الکترود آلومینیوم (97.60%) در pH برابر 7، میزان ولتاژ 50 ولت و زمان ماند 30 دقیقه حاصل شد. همچنین بالاترین میزان حذف کدورت از محلول با استفاده از الکترود آهن (89.92%) در pH برابر 7، میزان ولتاژ 50 ولت و زمان ماند 30 دقیقه حاصل شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج آزمایش ها، استفاده از انعقاد الکتریکی- شناورسازی الکتریکی در حذف کدورت کارایی مناسبی دارد. همچنین می توان گفت کارایی الکترود آلومینیم در حذف کدورت از محلول بیشتر از کارایی الکترود آهن می باشد.

زمینه و هدف: پیشگیری از پیامدهای نامطلوب بارداری یکی از اهداف مهم بهداشت عمومی است. در این راستا، در مطالعه حاضر آگاهی زنان شرکت کننده در کلاس های مشاوره قبل از ازدواج درباره فاکتورهای خطر مرتبط با پیامد نامطلوب بارداری بررسی شد.روش کار: در یک مطالعه توصیفی مقطعی، آگاهی 400 نفر از زنان شرکت کننده در کلاس های مشاوره قبل از ازدواج با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بررسی شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه خودساخته شامل مشخصات دموگرافیک و سوالات آگاهی بود که روایی محتوا با استفاده از نظر متخصصان مربوطه و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ 0.94 تایید و از جدول فراوانی و آزمون کای دو برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: میانگین آگاهی زنان از فاکتورهای خطر 5.85±3.39 بود، و فقط 13.8 درصد افراد آگاهی خوب داشتند. بیشترین درصد آگاهی مربوط به کم خونی و کمترین درصد مربوط به مصرف سیگار بود. میزان آگاهی با شنیدن مطلبی درباره اسیدفولیک، مراقبت قبل از بارداری و تحصیلات ارتباط معنی داری نشان داد (p<0.01).نتیجه گیری: در مطالعه حاضر آگاهی اکثر زنان کم بود. لذا برنامه ریزی برای افزایش آگاهی از جزئیات خطر، درکلاس های آموزشی قبل از ازدواج مخصوصا در افراد بی سواد ضروری به نظر می رسد.