زمینه و هدف: در ایران تولید بستنی غیرپاستوریزه تحت عنوان سنتی بسیار رایج است. از آنجایی که در تهیه و توزیع این فرآورده شرایط پاستوریزاسیون و بهداشت فردی بطور کامل رعایت نمی گردد، احتمال بروز مسمومیت و عفونت های غذایی افزایش می یابد. این مطالعه به منظور ارزیابی آلودگی بستنی های سنتی به اشریشاکلی و انتروباکتریاسه به عنوان شاخص آلودگی انجام گردید.روش کار: در این مطالعه که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گردید، تعداد 100 نمونه بستنی سنتی بطور تصادفی از کلیه مراکز تولید و فروش بستنی شهر گرگان در شش ماهه اول 1388 برداشت و با رعایت استاندارد در شرایط استریل به آزمایشگاه مواد غذایی منتقل و آزمون های میکروبی روی نمونه ها انجام و سپس نتایج حاصله با استاندارد ایران مقایسه شدند.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که میزان آلودگی نمونه های بستنی به اشریشاکلی و انتروباکتریاسه به ترتیب حدود 36 و 11 درصد و در مجموع حدود 40 درصد از کل نمونه های اخذ شده قابلیت مصرف نداشتند. میزان آلودگی نمونه های بستنی به اشریشیاکلی بیش از 3 برابر انتروباکتریاسه بود. رابطه بین میزان آلودگی با سطح سواد، رعایت بهداشت فردی متصدیان و همچنین وضعیت بهداشت محیط اماکن از نظر آماری معنی دار بود.نتیجه گیری: منبع اصلی آلودگی میکروبی در مراکز تهیه و توزیع بستنی سنتی، استفاده از شیرهای غیرپاستوریزه، عدم رعایت مقررات بهداشتی شامل بهداشت فردی، عدم شستشو و گندزدایی صحیح ظروف مورد استفاده بود. جهت جلوگیری از وقوع مسمومیت های ناشی از مصرف این بستنی ها، پاستوریزاسیون شیر و رعایت بهداشت فردی و کنترل نظارت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع الزامی می باشد. با توجه به نتایج این مطالعه لازم است مسئولین بهداشتی زمینه را برای تبدیل وضعیت تهیه و توزیع بستنی از سنتی به صنعتی فراهم آورند.