سلامت و بهداشت اردبیل
سال:1396 | دوره:8 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: کاتکول یک ترکیب فنلی بوده و از طریق صنایع مختلف وارد محیط زیست می شود. هدف اصلی این طرح، تولید کامپوزیت MgO با پتانسیل کاتالیزوری بالا برای حذف ترکیب کاتکول از فاضلاب با استفاده از فرآیند ازن زنی می باشد.روش کار: برای تولید و پوشش دادن کریستالهای MgO بر روی نگه دارنده ها شامل کربن فعال گرانولی، پرلیت و پامیس، از روش سل- ژل حرارتی استفاده گردید. برای تعیین غلظت کاتکول از کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) استفاده گردید.یافته ها: هر سه کاتالیست تولید شده MgO/GAC، MgO/Perlite و Mgo/Pumice، در افزایش راندمان حذف کاتکول موثر بودند. با این حال، کارایی کاتالیزوری GAC/MgO در حذف کاتکول نسبت به بقیه کاتالیزورها در pH های مختلف بیشتر بود و بعد از آن به ترتیب Perlite/MgO و Pumice/MgO قرار دارند. همچنین کاتالیست MgO/GAC به دلیل تولید رادیکال، نقش مهمی را در معدنی سازی (حذف COD) ترکیب کاتکول ایفا مینماید. پتانسیل کاتالیزوری MgO/GAC با ازن زنی در معدنی سازی کاتکول، در مقدار کاتالیست اضافه شده g/L 10 و زمان واکنش 60 دقیقه، 38.5 درصد بود. نتیجه گیری: فرایند ازن زنی با کاتالیست MgO/GAC می تواند بعنوان یک فرایند تصفیه و پیش تصفیه با کارایی بالا برای تجزیه و معدنی سازی ترکیبات شیمیایی سمی و مقاوم به تجزیه بیولوژیکی و در غلظتهای زیاد، مطرح باشد.

زمینه و هدف: آهن یکی از عناصر مهم برای رشد و تکامل بدن است. کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است و کودکان زیر 2 سال از مهمترین گروه های آسیب پذیر هستند هدف از این مطالعه بررسی وضعیت مصرف مکمل قطره آهن در کودکان 24-6 ماهه شهرستان اردبیل بوده است.روش کار: این یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی میباشد که بر روی 200 کودک 24-6 ماهه شهرستان اردبیل انجام شد.روش نمونه گیری خوشه ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. برای تحلیل از روشهای آنالیز واریانس و همبستگی در نرم افزار SPSS-19 استفاده شد. سطح معنیداری 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: 53.1 درصد مادران قطره آهن را به صورت منظم، 36.2 درصد به صورت نامنظم و 10.7 درصد عدم مصرف داشتند. تنها 13.5 درصد مادران دارای آگاهی خوب و 5 درصد مادران دارای عملکرد خوب در رابطه با مصرف قطره آهن بودند. ارتباط معنی داری بین وضعیت مصرف قطره آهن با عملکرد، آگاهی، محل تامین قطره آهن مشاهده شد. شایع ترین علت عدم مصرف قطره آهن، استفراغ کودک و فراموشی مادر بود.نتیجه گیری: با توجه به میزان مصرف نامنظم و عدم مصرف قطره آهن و پایین بودن آگاهی و عملکرد مادران نسبت به مصرف قطره آهن برای کودکان، تدوین برنامه های لازم با هدف شناسایی کودکان دچار کم خونی و همچنین برگزاری کلاسهای آموزشی و مشاوره ای برای مادران کم سواد ضروری است.

زمینه و هدف: با توجه به آنکه شیر و فرآورده های آن در بسیاری از نقاط جهان بخش مهمی از رژیم غذایی انسان را تشکیل میدهند، بنابراین باید اقدامات موثری در راستای بهبود و افزایش تولید شیر، کیفیت ترکیبات و کیفیت بهداشت شیر و به حداقل رساندن مقدار آلاینده ها در آن صورت گیرد. این مطالعه با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در شیر و برخی فراروده های لبنی عرضه شده در شهر همدان و مقایسه آن ها با مقادیر استانداردهای جهانی انجام شد.روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی، طی سال های 93-1392، تعداد 190 نمونه شامل شیر خام گاو، گوسفند و بز و محصولات ماست و پنیر سفید حاصل از شیر گاو تولید شده بوسیله مراکز تولید محصولات لبنی از شهرستانهای استان همدان جمعآوری و از نظر باقیمانده فلزات سرب و کادمیوم با استفاده روش طیف نگار جذب اتمی شعله مورد آزمایش قرار گرفتند.یافته ها: در این بررسی، میانگین باقیمانده سرب در هیچ یک از نمونه ها بالاتر از حد مجاز نبوده و تمامی نمونه ها از نظر باقیمانده کادمیوم نیز در محدوده مجاز قرار داشتند. در بین فراورده های لبنی مورد مطالعه، پنیر سفید (ppm 0.325) و ماست (0.136ppm) به ترتیب حداکثر و حداقل میانگین سرب را دارا بودند. همچنین بالاترین میانگین سرب و کادمیوم اندازه گیری شده در نمونه های شیر خام مربوط به شیر بز (به ترتیب 0.223 ppm و ppm 0.006) بود.نتیجه گیری: با مقایسه مقدار باقیمانده سرب و کادمیوم در نمونه های مورد مطالعه با استاندارد کدکس 2000، میانگین عناصر مورد مطالعه در نمونه ها، پایین تر از حد مجاز بدست آمد. بنابراین تمامی نمونه ها از نظر کادمیوم در محدوده مجاز قرار داشتند.

زمینه و هدف: مطالعه حاضر به منظور تعیین میزان شیوع علائم اختلالات اسکلتی عضلانی در نواحی گوناگون بدن، ارزیابی ارگونومیک محیط کار و فاکتورهای موثر در بروز آنها در بین اساتید و کارکنان انجام شده است.روش کار: مطالعه بصورت توصیفی- تحلیلی بر روی 59 نفر از اساتید و کارکنان شاغل در دانشکده بهداشت علوم پزشکی قزوین صورت گرفت و نمونه گیری بصورت سرشماری بود. به منظور تعیین میزان شیوع اختلالات در اندامهای گوناگون بدن از پرسشنامه نوردیک و به منظور ارزیابی ریسک فاکتورهای محیط کار از چک لیست جامع و استاندارد شرایط حاکم در محیط های اداری، بهره گیری شد.یافته ها: شیوع اختلالات در اساتید طی یک سال گذشته بصورتی که ران پا (85.7٪)، گردن و شانه (64.3٪) و درکارکنان کمر (60%)، مچ دست وگردن (44%) دارای بیشترین درصد مواجهه بودند. آزمون آماری ارتباط معنی داری را بین شیوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی در کارمندان در ناحیه گردن بر اساس سابقه کار و در اساتید در ناحیه پشت بر اساس ساعت کار در روز نشان داد (p<0.05). 83.6 درصد از کارکنان در اولویت اول اقدامات اصلاحی قرار گرفتند. وضعیت و طراحی نامناسب ایستگاه کار ازعوامل خطر شناخته شدند.نتیجه گیری: شیوع اختلالات در اساتید در ناحیه ران پا و در کارمندان در ناحیه کمر بالا است. با توجه به این موضوع، اجرای برنامه های مداخله ای ارگونومی در محیط کار ضروری به نظر میرسد. طراحی ایستگاه کار بر اساس اصول ارگونومیک، آموزش و آگاه کردن اساتید و کارکنان از اصول ارگونومی، ایجاد تنوع کاری در کارمندان، انجام حرکات نرمشی در فواصل زمانی معین را می توان از اجزای این برنامه دانست.

زمینه و هدف: کارگران شاغل در دامداری با طیف وسیعی از اختلالات اسکلتی عضلانی در اندامهای مختلف روبرو هستند. تحقیقات اندکی در مورد MSDs در حرفه دامداری و آموزش در مورد نحوه صحیح انجام کار فیزیکی در ایران انجام شده است. از سویی در صنایع با تعداد بیشتر کارگر اغلب اجرای برنامه های ایمنی ساده تر می باشد.روش کار: مطالعه حاضر به صورت مطالعه ای مداخله ای در میان تعداد 50 نفر از گاوداران شهرستان ابرکوه انجام شد. ابتدا وضعیت بدنی گاوداران با کمک روش Man-TRA و WISHA مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. سپس آموزش های لازم به صورت چهره به چهره جهت حمل و بلندکردن صحیح بار به گاوداران داده شد. در نهایت پس از گذشتن دو ماه از مداخله آموزشی بار دیگر وضعیت بدنی با روش Man-TRA و WISHA مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج ارزیابی نهایی با روش WISHA قبل از مداخله آموزشی نشان داد 84.3 درصد گاوداران کد وضعیت مطلوب را به خود اختصاص دادند. اما پس از مداخله آموزشی با وجود بهبود برخی وضعیت ها مانند قرارگیری مناسب وضعیت دست، داشتن کمر مستقیم در حین انجام وظیفه و تکرار وظیفه، به علت عدم مواردی چون رعایت وزن بار بلند شده، وضعیت مطلوب به 83.6 درصد از جمعیت گاوداران کاهش یافت، که نتایج آنالیز آماری نیز گویای این مطلب بود. نتایج حاصل از روش ManTRA نیز نشان داد آموزش در مدت زمان انجام کار بی تاثیر بوده اما افزایش و کاهش نمره تنش پس از مداخله آموزشی در اندام تحتانی و گردن/شانه قابل توجه بود. به طور کلی نمره نهایی در حد مجاز برآورد شد.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد با وجود بهینه بودن شرایط در گاوداری های شهرستان ابرکوه و شرایط مطلوب اکثریت جامعه مورد مطالعه، میزان تاثیر برنامه آموزشی جهت بهتر شدن وضعیت بدنی در نواحی کمر و گردن به عنوان مشکل دارترین بخش مطالعه موثر گزارش شد.

زمینه و هدف: استفاده از باکتریهای احیاء کننده سولفات بمنظور حذف فلزات سنگین سمی از محیط زیست بعنوان یک روش با ارزش و مقرون بصرفه تلقی میگردد. هدف این مطالعه احیای سولفات جهت حذف باکتریایی مس از پساب دست ساز تحت شرایط بی هوازی میباشد.روش کار: این تحقیق تجربی بوده و در یک رآکتور بیولوژیکی در شرایط بی هوازی انجام گردید. غلظت های مس از 5 تا mg/l 75 وارد رآکتور شد. میزان احیای سولفات و حذف مس در زمانهای ماند 24 ساعت و کمتر مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز تمامی پارامترها در نمونه های 50 میلی لیتر با بهره گیری از کتاب مرجع روشهای استاندارد آزمایشهای آب و فاضلاب انجام گرفتند.یافته ها: بعد از تطابق باکتریها به غلظتهای مس حداکثر راندمان حذف سولفات و مس بترتیب تا 97.19 و 98.5 درصد در زمان ماند بهینه 24 ساعت ثبت شد. حداکثر تولید سولفید هیدروژن در شرایط بهینه راهبری بوده که در حدود ml/l 117 بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد احیای سولفات و ترسیب مس با استفاده از این روش از حد قابل قبولی برخوردار است و تولید قلیائیت در طی فرایند می تواند سیستم را برای تسهیل تصفیه پسابهای اسیدی حاوی سولفات و مس، مناسب سازد.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت آب شرب در سلامتی مردم، تصفیه آن از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. یکی از مهمترین روشهای حذف کدورت و مواد آلی از منابع آب خام، منعقد سازی مواد زائد موجود در آب بوسیله منعقد کننده ها میباشد. این تحقیق با هدف بررسی کارایی منعقدکننده های کلررور فریک و پلی فریک سولفات در حذف کدورت و کاهش مواد آلی از منبع آب خام ورودی سد یامچی به تصفیه خانه اردبیل انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر که از نوع تجربی- تحلیلی میباشد، با استفاده از دستگاه جارتست انجام شد. نمونه های مورد مطالعه از لوله خط انتقال آب خام ورودی به تصفیه خانه در فصول 4 گانه در طی سال 1393-1392 برداشته شد. به منظور انجام مراحل کیفی و کمی تحقیق بیش از 48 نمونه در فصول بهار، تابستان، زمستان و پاییز با کدورت های 5.67 NTU، 12.7، 15.32، 31.35 برای دو ماده منعقدکننده فریک کلراید و پلی فریک سولفات مورد آزمایش قرار گرفت.یافته ها: نتایج این بررسی عملکرد بهتر پلی فریک سولفات را نسبت به فریک کلراید از نظر مصرف کمتر مواد منعقد کننده، تشکیل لخته های درشت تر و کاهش مدت زمان ته نشینی با تولید لجن با چسبندگی بالا نشان داد. بطوری که به لحاظ حذف مواد آلی محلول موجود در آب (DOC)، منعقد کننده پلی فریک سولفات قادر به حذف بیشتر DOC نمونه ها به میزان 7 درصد بود و میزان افت pH اولیه با کارکرد منعقد کننده پلی فریک سولفات نسبت به منعقد کننده فریک کلراید کمتر بود.نتیجه گیری: نتایج حاصله نشان داد PFS را می توان به عنوان جایگزین مناسب و اقتصادی از نظر مصرف ماده منعقد کننده به میزان کمتر و حدف ماده آلی به میزان بیشتر از آب خام نسبت به فریک کلراید برای واحد انعقاد تصفیه خانه آب اردبیل در نظر گرفت.

زمینه و هدف: امروزه زوج ها مشکلات شدید و فراگیری را در هنگام برقراری و حفظ روابط صمیمانه و ارضاء انتظارات و نیازهای یکدیگر تجربه می کنند. ایجاد و حفظ روابط صمیمانه و ارضاء نیازهای روانی و عاطفی در جریان ازدواج یک مهارت و هنر است که علاوه بر سلامت روانی و تجارب سالم اولیه نیازمند داشتن نگرش های منطقی و کسب مهارت ها و انجام وظایف خاصی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی مداخله آموزشی مبتنی بر مدل گاتمن بر صمیمیت زناشویی زنان انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و به شیوه پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. نمونه پژوهش حاضر را 24 زن واجد شرایط از زنان مراجعه کننده به مرکز همیاران سلامت روان شهر بجنورد در سال 1393 تشکیل میدادند که به شیوه در دسترس انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در مرحله پیش آزمون، دو گروه بوسیله مقیاس صمیمیت زناشویی تامپسون و والکر 1983 (MIS-17) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس مداخله آموزشی به شیوه گاتمن در 6 جلسه 2 ساعته برای گروه آزمایش اجرا گردید، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. پس از پایان جلسات آموزشی از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از SPSS-18 و روشهای آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس استفاده گردید.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین زنان دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ میزان صمیمیت زناشویی تفاوت معناداری وجود دارد و مداخله آموزشی مبتنی بر مدل گاتمن باعث ارتقاء صمیمیت زناشویی زنان گروه آزمایش شده است.نتیجه گیری: مدل آموزشی گاتمن باعث بهبود روابط صمیمانه می گردد. می توان از این شیوه آموزشی در جهت غنی سازی روابط زناشویی استفاده نمود.

زمینه و هدف: به دلیل شیوع چاقی در عصر حاضر و ارتباط الگوهای غذایی با بروز چاقی، شناسایی الگوهای غذایی و اصلاح عادات غذایی افراد ضروری است. مطالعه حاضر به منظور شناسایی الگوهای غذایی در مناطق مختلف جغرافیایی ایران و بررسی ارتباط این الگوهای غذایی با دریافتی انرژی و مواد مغذی و نمایه توده بدنی (BMI) افراد بزرگسال ساکن در این مناطق جغرافیایی انجام گرفت.روش کار: این مطالعه مقطعی بر روی 156 فرد 69-20 ساله، در 5 منطقه جغرافیایی ایران صورت گرفت. جهت ارزیابی دریافتی غذایی افراد از یک پرسشنامه بسامد غذایی نیمه کمی مشتمل بر 160 قلم ماده غذایی و نوشیدنی که روایی و پایایی آن توسط گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد تعیین شده استفاده گردید. وزن و قد افراد اندازه گیری شده و BMI محاسبه شد. جهت استخراج الگوهای غذایی از مدل تحلیل عاملی استفاده شد.یافته ها: پنج الگوی غذایی غالب «غربی، سنتی، سالم، مخلوط، و پرپروتئین» استخراج گردید. بالاترین امتیاز الگوهای غذایی غربی را افراد دارای 25³BMI£30 kg/m2 و بالاترین امتیاز الگوهای غذایی سالم، سنتی، مخلوط، و پرپروتئین را افراد دارای 18.5³BMI£25 kg/m2 بیشتر از سایر گروه های BMI کسب نمودند. الگوهای غذایی غربی، سنتی، سالم، مخلوط، و پرپروتئین به ترتیب بیشترین همبستگی را با دریافتی چربی (r=0.733، p£0.05)، پروتئین (r=0.719، p£0.05)، پتاسیم (r=0.808، p£0.05)، کربوهیدرات (r=0.698، p£0.05) و پروتئین (r=0.758، p£0.05) داشتند.نتیجه گیری: در مطالعه حاضر پنج الگوی غذایی شناسایی شد. بین تمام الگوهای غذایی و مواد مغذی مورد بررسی رابطه معنی دار مشاهده شد. تنها الگوی غذایی پرپروتئین با BMI ارتباط معنی داری داشت.

زمینه و هدف: رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت به عنوان عامل زمینهای در پیشگیری از بیماریها موثر میباشند. اما در بین دانشمندان و پژوهشگران اعتقادی وجود دارد که بیان می کند، سلامتی تحت کنترل عوامل مختلفی از جمله کانون کنترل میباشد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت کانون کنترل و ارتباط آن با رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر اجرا گردید.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود که در سال 1393 با مشارکت260 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه وضعیت کانون کنترل بر سلامت و پرسشنامه رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت استفاده شد. در نهایت داده ها با استفاده از SPSS-16 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: میانگین سن شرکت کنندگان 28.83 سال بود. بین کانون کنترل درونی و شانس با جنسیت دانشجویان ارتباط آماری معنیدار بود، اما بین کانون کنترل قدرت دیگران و جنسیت ارتباط آماری معنیدار نبود. همچنین بین رفتارهای ارتقاء دهنده سلامتی و وضعیت اقتصادی و رشته تحصیلی دانشجویان ارتباط آماری معنی دار بود (p=0.00). 25 درصد از تغییرات رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت توسط کانون کنترل بر سلامت تبیین می شد.نتیجه گیری: برای ارتقاء رفتارهای سلامتی باید بیشتر بر اعتقادات و باورهای دانشجویان مبنی بر تاثیر عوامل درونی و توانایی خودشان بر کنترل وضعیت سلامتی تاکید نمود و دانشجویان را جهت تقویت کانون کنترل درونی سلامت توانمند کرد.