مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
سال:1401 | دوره:30 | شماره:7 |تعداد مقالات:8

مقدمه: سیستم دفاع ضد اکسیدانی شامل ترکیبات ضد اکسیدان آنزیمی و غیر آنزیمی با خنثی سازی ترکیبات اکسیدان، سلول ها را از آسیب اکسیداتیو محافظت می کنند. افزایش تولید ترکیبات اکسیدان و کاهش فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی موجب بروز استرس اکسیداتیو می گردد. نقش استرس اکسیداتیو در ایجاد اختلال در عملکرد اندام ها و بروز بیماری ها و در مقابل تقویت سیستم دفاع ضد اکسیدانی در پیشگیری و تسکین بیماری ها در مطالعات مختلف نشان داده شده است. از این رو تعیین شاخص های معتبری که بتوانند به دقت وضعیت استرس اکسیداتیو را ارزیابی نمایند موضوع مطالعات متعددی در دهه های گذشته بوده است. اندازه گیری رادیکال های آزاد و گونه های فعال به روش فلوسیتومتری، تعیین ظرفیت تام آنتی اکسیدانی مایعات بدن، اندازه گیری محصولات اکسایش ماکرومولکول ها، تعیین فعالیت آنزیم های ضد اکسیدان، و تغییر در بیان ژن های مرتبط با سیستم ضد اکسیدان از زمره این روش ها می باشند. در این مطالعه مروری، مزایا و محدودیت های هر یک از این روش ها مورد بحث قرار می گیرد. نتیجه گیری: با توجه به محدودیت ها و عوامل مخدوش کننده بالقوه نشانگرهای فعلی استرس اکسیداتیو باید برای هر مطالعه از روش مناسب استفاده نموده و در تفسیر نتایج احتیاط کرد. علاوه بر این، برای غلبه بر محدودیت های هر نشانگر پیشنهاد می گردد از ترکیبی از روش های مختلف برای ارزیابی استرس اکسیداتیو استفاده شود.

مقدمه: بیشتر دندان های مولر سوم در نهایت نیاز به کشیدن پیدا می کنند و این دندان متنوع ترین و غیرقابل پیش بینی ترین وضعیت ریشه را در بین تمام دندان ها داراست. لذا با توجه به اهمیت تشخیص دقیق وضعیت ریشه های دندان مولر سوم قبل از اقدام به جراحی در کاهش عوارض جراحی آن هدف از این مطالعه ارزیابی توانایی رادیوگرافی پانورامیک در تشخیص وضعیت ریشه های دندان مولر سوم می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی-تحلیلی 104 دندان مولر سوم 93 نفر از افراد مراجعه کننده به منظور خارج سازی دندان عقل، از نظر تعداد ریشه ها، ارتباط ریشه ها نسبت به یک دیگر و زاویه تاج نسبت به ریشه در رادیوگرافی پانورامیک و به صورت بالینی به ترتیب با استفاده از نرم افزار romexis viewer و digimizer مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: در ارزیابی ریشه های دندان های مولر سوم صحت تفسیر رادیوگرافی پانورامیک در خصوص تعداد ریشه ها 63/27% و در بررسی چسبندگی بین ریشه ها یا عدم وجود آن 55/89% تعیین شد. هم چنین آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد بین زاویه گزارش شده در تفسیر رادیوگرافی و زاویه واقعی ارتباط معنی داری وجود دارد (0/318=r و 0/001=P). نتیجه گیری: بنابراین رادیوگرافی پانورامیک راهنمای ارزشمندی برای جراحی مولر سوم می باشد. فقط باید میزان خطای بالای آن را در خصوص جزییات مورفولوژیک مثل تعداد ریشه ها و ارتباط آن ها با هم در نظر گرفت.

مقدمه: پوکی استخوان (استیوپروز) یک بیماری اسکلتی سیستمیک است که در آن ساختار درونی و توانایی استخوان در برطرف کردن آسیب های روزانه وارده به آن؛ دچار نقص می شود. یایسگی (منوپوز) یک دوره حیاتی و تاثیرگذار بر سلامت استخوان است که باعث از دست رفتن سریع توده استخوانی و افزایش ریسک شکستگی در زنان یایسه می گردد. مطالعه حاضر جهت بررسی الگوی فراوانی عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یایسه مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان الزهرا اصفهان در سال های 1397 و 1398 طراحی و اجرا شده است. روش بررسی: از بین زنان یایسه مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان الزهرا اصفهان از فروردین 1397 تا اسفند 1398 با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 384 نفر وارد مطالعه شدند. اطلاعات بیماران از پرونده آنان استخراج گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 version تحلیل شدند. نتایج: در این مطالعه شیوع استیوپنی و استیوپروز در زنان یایسه مورد مطالعه به ترتیب 46/1% و 41/1% به دست آمد. یافته ها نشان داد با افزایش سن، بیماری دیابت، مصرف کورتون، بیماری اتوایمیون و سابقه قبلی شکستگی استخوان ران شانس استیوپنی و استیوپروز در زنان یایسه به شدت افزایش می یابد. از بین عوامل خطر شناخته شده در بین زنان یایسه مورد مطالعه؛ بیماری دیابت دارای بیشترین شیوع و پس از آن مصرف کورتون قرار داشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد87/2 درصد زنان یایسه مورد بررسی دارای کاهش تراکم استخوان بودند. پوکی استخوان به عنوان یکی از اصلی ترین مشکلات سلامت زنان نیازمند برنامه ریزی و اقدامات پیشگیرانه مناسب است.

مقدمه: بیماران مبتلا به دیابت مستعد پیشروی عوارض مرتبط با شبکیه هستند. تاکنون چندین ژن در ارتباط با پیشروی رتینوپاتی گزارش شده است که گروهی از این ژن ها، ژن های درگیر در رگزایی هستند. ژن های CXCL12 و CXCR4 از جمله مهمترین ژن ها در این مسیر هستند که کمتر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند. هدف این مطالعه تعیین ارتباط میان پلی مورفیسم ژن های CXCL12 (rs1801157) و CXCR4 (rs2228014) و ریسک ابتلا به رتینوپاتی دیابتی تکثیرشونده در جمعیت یزد می باشد. روش بررسی: در مطالعه مورد-شاهدی حاضر پلی مورفیسم های rs2228014 و rs1801157 در میان 103 بیمار مبتلا به دیابت در قالب دو گروه مورد و شاهد مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، گروه شاهد شامل 49 بیمار مبتلا به دیابت بوده که عارضه رتینوپاتی را نشان نداده اند و گروه مورد از 54 بیمار دیابتی دارای عارضه رتینوپاتی تکثیر شونده تشکیل شده است. تعیین ژنوتیپ پلی مورفیسم rs2228014 با استفاده از روش ARMS-PCR و واریانت rs1801157 به روش RFLP-PCR صورت گرفت. به منظور تحلیل آماری داده ها از نرم افزاز SPSS version 16 و آزمون کای-دو استفاده گردید. نتایج: مدل های ژنتیکی مربوط به پلی مورفیسم های rs2228014 و rs1801157 در بیماران مبتلا به رتینوپاتی دیابتی تکثیرشونده در مقایسه با گروه کنترل، اختلاف معناداری از لحاظ آماری نشان نداد (0/05< P). نتیجه گیری: این مطالعه ارتباط معناداری میان پلی مورفیسم های rs2228014 و rs1801157 و ریسک ابتلا به رتینوپاتی دیابتی تکثیرشونده نشان نداد. ارزیابی این پلی مورفیسم ها در جمعیت های مختلف و گسترده تر به منظور کسب نتایج دقیق تر پیشنهاد می گردد.

مقدمه: با تولد نوزاد نارس، پدران نیز اضطراب بالایی را تجربه می کنند که کمتر مورد توجه و تحقیق قرار گرفته اند. در راستای مراقبت متمرکز برخانواده این تحقیق با هدف تعیین تاثیر اولین تماس پوستی پدران با نوزاد نارس بستری بر میزان اضطراب آن ها انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی، با دو گروه آزمون و کنترل بود. 72 پدر نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان شهدای کارگر انتخاب شدند. در گروه آزمون تماس پوستی پدران با نوزادان آنها به مدت نیم ساعت برقرار شد. در گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. میزان اضطراب گروه آزمون و کنترل قبل و بعد از مداخله با استفاده از پرسش نامه اضطراب اسپیل برگرتعیین گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری تی تست و کای اسکویر در نرم افزار SPSS version 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: قبل از مداخله در گروه آزمون میانگین نمره اضطراب خصیصه ای (16/26±,54/28) و موقعیتی (14/66±,50/36) و در گروه کنترل به ترتیب (14/48±, 59/81) و (15/41±, 58/86) بود که از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی بعد از مداخله میانگین اضطراب خصیصه ای (10/1±, 47/92) و موقعیتی (9/7±, 48/47) گروه آزمون نسبت به میاانگین نمرات اضطراب خصیصه ای (14/65±, 57/72) و موقعیتی (14/16±, 62/47) گروه کنترل کاهش یافت که از نظر آماری تفاوت معنی داری را نشان داد (0/05>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق، ایجاد اولین تماس پوستی باعث کاهش میزان اضطراب در پدران نوزاد نارس می شود.

مقدمه: با توجه به نقش انکارناپذیر تصویربرداری پزشکی در فرایند تشخیص و درمان بیماری ها، موضوع حفاظت در برابر تابش های یونیزان مورد استفاده در این روش های تشخیصی اهمیت می یابد. بنابراین افزایش آگاهی بیماران در رابطه با پرتوهای یونیزان، به منظور جلب همکاری ایشان در انجام تکنیک ها و استفاده از روش های حفاظتی به منظور به حداقل رساندن دوز دریافتی توسط بیماران و پرسنل امری ضروری می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع تحلیلی-مقطعی است. تعداد 159 پرسش نامه محقق ساخته، شامل اطلاعات دموگرافیک و سوالاتی پیرامون میزان آگاهی بیماران در رابطه با خطرات پرتوهای یونیزان و حفاظت در برابر این پرتوها، توسط بیماران مراجعه کننده به بخش های رادیولوژی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1399 تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون تی و آنالیز واریانس یک طرفه تحت نرم افزار آماریversion 16 SPSS صورت پذیرفت. نتایج: میانگین نمره آگاهی بیماران مورد مطالعه 26/07% ±,35/36% به دست آمد. 91/1% از آنان در پاسخ هایشان عنوان کرده اند که مایل اند پزشکان در مورد منافع و مضرات این پرتوها به آنان توضیحاتی ارایه دهند و این درحالی بود که تنها 35/2% از بیماران توسط پزشک خود آگاه شده بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از پرسش نامه های تکمیل شده توسط بیماران، درصد پایینی از افراد، به سوالات تخصصی پاسخ های صحیح داده بودند و بر اساس اظهارات خود افراد، 91/1% بیان داشتند که مایل اند در این زمینه، اطلاعاتی به آن ها ارایه شود. بنابراین لزوم ارایه آموزش های مناسب به بیماران در این زمینه، از طریق تهیه بروشورهای آموزشی و جلب همکاری پرسنل به منظور آگاه سازی بیشتر بیماران مراجعه کننده به بخش های رادیولوژی باید در اولویت قرار بگیرد.

مقدمه: HIF-1a یک تنظیم کننده مهم در پاسخ به هیپوکسی است که بر روی ژن های مختلف درگیر در مسیر متابولیسم انرژی تاثیر می گذارد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر شدت تمرین بر بیان ژن HIF-1aو محتوای تری گلیسیرید قلبی رت های مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی بود. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت تجربی بر روی40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار انجام شد. موش ها به صورت تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. گروه های کنترل، تمرین استقامتی کم شدت (LIET) و تمرین اینتروال شدید (HIIT) که به مدت 16 هفته غذای پرچرب مصرف کردند و سپس دو گروه تمرینی به مدت 8 هفته در تمرینات ورزشی شرکت نمودند. هم چنین گروه شم که در این مدت از غذای استاندارد استفاده نمود. در پایان میزان بیان HIF-1a و میزان چربی درون بافتی قلب 4 گروه اندازه گیری شد. سنجش بیان HIF-1a با استفاده از تکنیک Real-time PCR و سنجش TG روی دستگاه اتو آنالیزور انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS version 16 و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد تفاوت معنی داری در بیان ژن HIF-1a بین گروه کنترل با گروه های شم، HIIT و LIET (0/001=P) وجود دارد. هم چنین تفاوت معنی داری در میزان TG(Triglycride) بین گروه های HIIT وLIET در مقایسه با گروه شم و گروه کنترل مشاهده شد، اما بین گروه های HIIT و LIET تفاوت معنی داری مشاهده نشد (0/0001=P). نتیجه گیری: نتایج نشان داد تمرینات تناوبی شدید و تمرینات تداومی کم شدت احتمالا از طریق کاهش بیان HIF-1a و افزایش اکسیداسیون اسید های چرب باعث کاهش محتوای TGبافت قلبی می شود.

مقدمه: سنکوپ وازوواگال شایع ترین نوع سنکوپ است است و حملات سنکوپ مکرر می تواند تاثیر عمیقی بر کیفیت زندگی مبتلایان داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سنکوپ وازوواگال بر اساس متغیرهای گوش به زنگی بدنی و ناگویی هیجانی انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مورد-شاهدی بود. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل بیماران مبتلا به سنکوپ وازوواگال مراجعه کننده به بیمارستان مرکز قلب تهران در سال 1400 می باشد. به شیوه نمونه گیری هدفمند، تعداد 50 بیمار مبتلا به سنکوپ وازوواگال و 54 فرد سالم انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس گوش به زنگی بدنی و مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو بود. تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل رگرسیون لجستیک و با استفاده از نرم افزارversion 16 SPSS در سطح 0/05 انجام شد. نتایج: نتایج آزمون هاسمر ‐, لمشو (0/255P=, χ, 2=3/07) نشان دهنده نیکویی برازش مدل بود. طبق نتایج آزمون رگرسیون لجستیک، برآورد ضریب برای ناگویی هیجانی 0/053-و برای گوش به زنگی بدنی 0/017-بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل، در بیماران سنکوپ وازوواگال با طراحی اقداماتی مبتنی بر بهبود ناگویی هیجانی و گوش به زنگی بدنی می توان آن ها را در جهت بهبودی و کاهش حملات سنکوپ یاری رساند.