پژوهش علف های هرز
سال:1395 | دوره:8 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

به منظور بررسی ساختار جمعیت و تنوع گونه ای بوم نظام های گندم استان قزوین، مطالعه ای طی سال زراعی 1395-1394 اجرا گردید. نمونه برداری به روش شبکه بندی از حدود 330 کوادرات 5/0 متر × 5/0 متر در 9 مزرعه سه هکتاری، در بوم نظام گندم تحت مدیریت های دیم بدون شخم (کم نهاده)، آبی بدون شخم (بی خاک ورزی) و آبی با شخم برگردان دار (پر نهاده) در دو مرحله پنجه زنی و انتهای ساقه دهی انجام شد. میزان تنوع گونه ای سیمپسون، شانون-وینر، غنای مارگالف، منهینیک و شاخص غالبیت به تفکیک جنس و گونه تعیین گردید. شاخص غالبیت در مزارع دیم (9245/0) نسبت به مزارع آبی و در مزارع آبی با شخم برگردان دار (7451/0) نسبت به مزارع آبی بدون شخم (6664/0) بیش تر بود. شاخص شانون در مزارع کم نهاده (6973/2) بیش تر از پر نهاده (5230/1) و در مزارع پر نهاده بیش تر از مزارع بی خاک ورزی (4346/1) بود. بالاترین شاخص غنای مارگالف مربوط به زمین های دیم بود (8516/1) و کم ترین آن در مزارع بدون شخم (7432/0) مشاهده شد. شاخص غنای گونه ای در مزارع کم نهاده بیش تر از مزارع پر نهاده و در مزارع پر نهاده بیش تر از مزارع بی خاک ورزی (با خاک ورزی حفاظتی) بود. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که سیستم های بدون شخم می تواند منجر به کاهش رشد علف های هرز شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

استفاده از ارقام متحمل یکی از مهم ترین روش های مدیریت گل جالیز می باشد. به منظور شناسایی و معرفی ارقام متحمل گوجه رنگی به گل جالیز، آزمایشی بر روی 19 رقم گوجه فرنگی که از کشور صربستان آورده شده بود، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط کنترل شده ی گلخانه ای انجام شد. به منظور ارزیابی نتایج آزمایش، از دو سری تیمار شاهد عدم آلودگی به گل جالیز در هر رقم و آلودگی به گل جالیز استفاده شد. نتایج نشان داد که در بین ارقام صربی مورد بررسی، رقم های اکسپرس، اوراگان، دوناتور، رد استون و لیدر نسبت به دیگر ارقام گوجه فرنگی مورد مطالعه، تحمل بیشتری به گل جالیز داشتند. رقم اکسپرس با وجود تولید وزن خشک نسبتاً بالای گل جالیز، کمترین خسارت (75/44 درصد) را متحمل شد. ارقام اوراگان و دوناتور نیز با تولید کمترین تعداد ساقه و وزن خشک گل جالیز به ترتیب با 39/35 درصد و 16/58 درصد کاهش وزن خشک اندام های هوایی جزو ارقام با تجمل نسبی به گل جالیز بودند. از سوی دیگر ارقام فانتوم، اُایکس هرت، هانی، پروفیت ارقامی بودند که علی رغم تولید بیشترین زیست توده در تیمار شاهد، در شرایط حضور گل جالیز، با وجود وزن خشک گل جالیز کمتر نسبت به دیگر ارقام، بیشترین تلفات (بیش از 80 درصد) را در صفات مذکور داشتند. این مهم نشان از حساسیت بالاتر این ارقام در مقایسه با دیگر رقم ها به آلودگی به گل جالیز است.

به منظور بررسی تغییرات دمای کاردینال جوانه زنی بذر خردل وحشی طی رفع کمون، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1396 انجام شد. عامل اصلی، دماهای مختلف (5، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سانتی گراد) و عامل فرعی دوره های مختلف سرمادهی (0، 2، 4، 6 و 8 روز در دمای 5 درجه سانتی گراد) بود. برای توصیف واکنش سرعت جوانه زنی به دما، از تابع دندان مانند استفاده شد. برای دهک های مختلف جوانه زنی، دمای پایه از 9/2 تا 4/3 درجه سانتی گراد در بذرهای شاهد به 5/1 تا 8/1 درجه سانتی گراد در تیمار 4 روز سرمادهی کاهش یافت؛ دمای سقف در بذرهای شاهد، 25 درجه سانتی گراد بود و به 9/29 تا 9/32 درجه سانتی گراد مربوط به تیمار 6 روز سرمادهی افزایش یافت؛ با توجه به تغییرات دمای کاردینال، کمون فیزیولوژیک خردل وحشی از نوع غیر عمیق تیپ یک می باشد. بذرهای دارای کمون ابتدا در دماهای پایین بیشترین جوانه زنی داشته و با خروج از حالت کمون در دماهای بالا هم جوانه می زنند و دامنه دمایی جوانه زنی افزایش می یابد. پارامترهای تخمینی در این مطالعه می تواند در مدل های شبیه سازی بانک بذر و برای مطالعات بعدی در مورد بیولوژی و اکولوژی خردل وحشی مفید باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

تغییر روش خاک ورزی و کاربرد بقایا از روش های پیشنهادی برای مبارزه با علف های هرز مزارع است. به منظور بررسی اثر سه ساله روش های خاک ورزی (خاک ورزی رایج، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) و بقایای گندم (حفظ بقایا و حذف تمام بقایا از سطح خاک) بر رشد علف های هرز و عملکرد ذرت، پژوهشی مزرعه ای در زرقان، استان فارس به صورت آزمایش کرت های یک بار خُرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد روند رشد علف های هرز در سامانه خاک ورزی رایج و حفظ بقایا نسبت به حذف بقایای گندم از شیب کاهشی و منفی تری برخوردار بود، اما انجام عملیات بی خاک ورزی آلودگی علف های هرز چندساله را تشدید کرد. نتایج نشان داد با گذشت زمان تراکم علف های هرز چندساله با انجام عملیات بی خاک ورزی نسبت به خاک ورزی رایج و کم خاک ورزی بیش از 60 درصد افزایش یافت، درحالی که تراکم علف های هرز یکساله را حدود 40 درصد کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه ذرت (64/14447 کیلوگرم در هکتار) در سامانه کم خاک ورزی و حفظ بقایا حاصل شد که نسبت به سامانه بی خاک ورزی منجر به افزایش 34 درصدی عملکرد محصول شد. بیشترین تعداد دانه در بلال (576 عدد) و شاخص برداشت دانه (82/36 درصد) در سامانه خاک ورزی رایج و حفظ بقایای گندم به دست آمد که نسبت به سامانه کم خاک ورزی و بی خاک ورزی به ترتیب به طور متوسط 4 و 15 درصد بیشتر بود. به طور کلی به نظر می رسد در سامانه های زراعی کشت ممتد ذرت جهت حفظ پتانسیل عملکرد محصول و بهبود مدیریت تلفیقی علف های هرز انجام عملیات کم خاک ورزی و حفظ 30 درصد بقایای گیاهی گندم به صورت ایستاده و با ارتفاع 30 سانتی متر در سطح خاک قابل توصیه است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

با گذشت بیش از 20 سال از زمان ثبت علف کش تری بنورون متیل در ایران، گزارش هایی مبنی برعدم کارآیی این علف کش برای کنترل علف های هرز پهن برگ در مزارع گندم شهرستان رامیان وجود دارد. به منظور بررسی بروز مقاومت به تری بنورون متیل در علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L. ) آزمایش هایی در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. بیوتیپ های مشکوک به مقاومت علف هرز خردل وحشی از مزارع گندم شهرستان جمع آوری گردید. یک بیوتیپ حساس از مزارعی که هیچ گونه سابقه سمپاشی نداشتند، نیز جمع آوری شد. ابتدا بیوتیپ های مشکوک با دز توصیه شده مورد غربال قرار گرفتند. سپس واکنش بیوتیپ های مقاوم و حساس این علف هرز در مقابل دزهای مختلف علف کش تری بنورون متیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون دز-پاسخ حاکی از بروز مقاومت در برخی بیوتیپ های خردل وحشی به تری-بورون متیل بود. شاخص درجه مقاومت بیوتیپ های RAM-R-14، RAM-R-27، RAM-R-25، RAM-R-30 و RAM-R-5 به علف کش تری بنورون متیل به ترتیب برابر 90/3، 10/4، 96/3، 66/2و 36/2 به دست آمد. نقشه پراکنش مزارع آلوده به بیوتیپ های مقاوم خردل وحشی با استفاده ازسامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی ترسیم و مشخص شد بیوتیپ های مقاوم در مزارعی مشاهده شده اند که فاقد الگوی کشت مناسب بوده و اتکا مبارزه برپایه شیمیایی قرار گرفته بود. نتایج این تحقیق می تواند جهت اجرای برنامه های مدیریت علف های هرز مقاوم و ممانعت از توسعه این گیاهان به سایر مناطق مورد استفاده قرار گیرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

اویارسلام ارغوانی، به واسطه رشد و تکثیر سریع از غده های زیر زمینی یکی از سمج ترین علف های هرز در محیط های زراعی می باشد. کسب اطلاعات در مورد شرایط محیطی که رویش اندام های رویشی را تنظیم می کنند، در پیش بینی زمان ظهور علف های هرز چندساله مؤثر می باشند. به منظور مقایسه قابلیت جوانه زنی و تعیین آستانه های دمایی (یا دماهای اصلی) جوانه زنی غده ها، چندین روش سرعت جوانه زنی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش های عکس متوسط زمان جوانه زنی وعکس زمان رسیدن به 50 درصد جوانه زنی، روش مناسبی برای برآورد دماهای اصلی جوانه زنی و همچنین ارزیابی قابلیت جوانه زنی غده ها تحت تأثیر دماهای مختلف نمی باشند. بر اساس دو شاخص سرعت جوانه زنی (غده در روز-1) و سرعت جوانه زنی موزون شده (غده در روز-1)، به ترتیب دو دمای 25 و 30 درجه سانتی گراد بهترین دماها بودند. از طرف دیگر، بر اساس روند شاخص گرمایی سرعت جوانه زنی (غده در درجه سانتی گراد-1 در روز-1) بهترین دما، دمای 25 درجه سانتی گراد می باشد. در میان معیارهای مختلف جوانه زنی، شاخص گرمایی سرعت جوانه زنی، به خاطر لحاظ کردن مقدار گرمای مورد استفاده، ارزیابی دقیق تری برای بررسی پتانسیل جوانه زنی در میان دماهای مختلف می باشد. برای بررسی روند درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی (غده در روز-1)، شاخص سرعت جوانه زنی (غده در روز-1) مدل دندانه ای برازش بهتری نشان داد (83/0 تا 99/0)، ولی برای بررسی روند شاخص گرمایی سرعت جوانه زنی (غده در درجه سانتی گراد-1 در روز-1)، مدل خطوط متقاطع، مدل برتر (76/0) بود. به طورکلی، دامنه دمایی کمینه، بهینه و بیشینه جوانه زنی غده اویارسلام ارغوانی به ترتیب بین 15/7 تا 20/9، 05/28 تا 62/32 و 43/0 4 تا 90/42 درجه سانتی گراد تعیین شد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.