توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی
سال:1394 | دوره:12 | شماره:3 (ویژه نامه بهداشت روان) |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: اضطراب، شایع ترین پاسخ روان شناختی اعضای خانواده بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه جراحی قلب است. مشاوره پرستاری، یکی از رویکردهای مورد استفاده در کنترل اضطراب می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مشاوره پرستاری بر اضطراب اعضای خانواده بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه جراحی قلب انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 54 عضو خانواده بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه جراحی قلب بیمارستان امیرالمومنین کردکوی استان گلستان به روش نمونه گیری در دسترس و با تخصیص تصادفی به دو گروه مداخله و گروه کنترل قرار گرفتند. در گروه مداخله مشاوره پرستاری طراحی شده طی جلساتی از زمان پذیرش تا زمان ترخیص با عضو خانواده بیمار انجام گرفت؛ در گروه کنترل بدون مداخله خاصی، اطلاعات طبق روتین بیمارستان ارائه گردید. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه اضطراب حالت اشپیل برگر جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از روش های آماری کای اسکوئر و آزمون های تی (زوجی ومستقل) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که دو گروه از نظر مشخصات فردی همسان بودند. در نتایج آزمون تی گروه های مستقل تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات اضطراب گروه مداخله و کنترل مشاهده نشد، ولی بین میانگین نمرات اضطراب گروه مداخله و کنترل بعد از مداخله تفاوت معنی دار آماری وجود داشت؛ بدین معنی که مداخله پژوهش (مشاور پرستاری) موثربوده و منجر به کاهش اضطراب در اعضای خانواده این بیماران گردیده است (P<0.001). نتایج آزمون تی زوجی نشان داد بین میانگین های اضطراب قبل و بعد تفاوت معنی دار آماری وجود دارد (P<0.01)، ولی در گروه کنترل بین نمرات میانگین های اضطراب قبل و بعد تفاوت معنی دار آماری مشاهده نشده است (P>0.01).نتیجه گیری: مشاوره پرستاری می تواند اضطراب اعضای خانواده بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه جراحی قلب را به طور معنی داری کاهش دهد.

زمینه و هدف: امروزه نقش مذهب، شادکامی، منبع کنترل و راهبردهای مقابله ای در پیشگیری و درمان مشکلات بهداشت عمومی و سلامت معنوی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت رشته پرستاری، این پژوهش با هدف تعیین ارتباط جهت گیری مذهبی، شادکامی، منبع کنترل و راهبردهای مقابله ای با سلامت معنوی دانشجویان پرستاری انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه این پژوهش کلیه دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد پیشوا در سال تحصیلی 93-1392 بودند. در کل از میان 228 دانشجوی پرستاری، 140 دانشجوی واجد شرایط به روش تصادفی- طبقه ای وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های جهت گیری مذهبی آلپورت و راس (1967)، شادکامی آرگایل و لو (1990)، منبع کنترل راتر (1975)، راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1993) و سلامت معنوی پالوتزین و الیسون (1982) بود. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد جهت گیری مذهبی درونی (r=0.48)، شادکامی (r=0.34)، منبع کنترل درونی (r=0.19) و راهبرد مساله مدار(r=0.17)  با سلامت معنوی رابطه مثبت و معنی دار و منبع کنترل بیرونی (r=0-.21) با سلامت معنوی رابطه معنی دار و معکوس داشتند. جهت گیری مذهبی درونی، منبع کنترل بیرونی و شادکامی در یک مدل پیش بین توانستند 37 درصد از واریانس سلامت معنوی را پیش بینی کنند که در این پیش بینی سهم متغیر جهت گیری مذهبی درونی 23 درصد بود.نتیجه گیری: با توجه به توانایی جهت گیری مذهبی درونی، منبع کنترل بیرونی و شادکامی در پیش بینی سلامت معنوی برنامه ریزان، درمانگران و مشاوران روانی اجتماعی باید به نشانه های متغیرهای مذکور توجه کرده و بر اساس آن ها برنامه هایی را برای بهبود سلامت معنوی دانشجویان پرستاری طراحی کنند.

زمینه و هدف: دوره بارداری اغلب به عنوان یک تجربه استرس زا مطرح می شود. این استرس ممکن است افزایش یابد و مجموعه ای از پاسخ های شناختی و رفتاری به نام اضطراب را برانگیزد. با مدیریت استرس دوره بارداری، می توان اضطراب این دوره را کاهش داد و از بروز شمار بالایی از عوارض طبی و زایمانی جلوگیری کرد. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر اضطراب زنان باردار انجام شد.روش بررسی: روش پژوهش نیمه تجربی و طرح پژوهش از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین کلیه بانوان بارداری که در نیمه دوم سال 1391 به مراکز بهداشت و درمان شهرستان گرگان مراجعه کرده بودند و جامعه آماری پژوه را تشکیل می دادند،تعداد 24 نفر از آنان که واجد شرایط ورود به مطالعه بودند، با روش نمونه گیری در دسترس گزینش شدند و به طور تصادفی به دو گروه 12 نفره با عنوان گروه آزمایش و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اضطراب حالت- صفت اسپیلبرگر بود که پس از اجرای پیش آزمون، مداخله آموزشی بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی نیز از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل آماری از طریق کوواریانس صورت گرفت.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که زنان باردار سطح مشخصی از اضطراب (حالت و صفت) را تجربه می کنند. آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری به شکل معنی داری باعث کاهش اضطراب (حالت و صفت) زنان باردار می شود.نتیجه گیری: آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر کاهش اضطراب (حالت و صفت) زنان باردار اثر دارد.

زمینه و هدف: نگرش نسبت به مواد، نقش موثری در گرایش افراد به مصرف و ترک مواد دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش پیش بین عوامل جمعیت شناختی و شخصیتی در نگرش نسبت به اثرات، خطرات و سوء مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه آزاد دامغان انجام گرفت.روش بررسی: پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی- تحلیلی بود. نمونه آماری پژوهش شامل 200 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان در سال تحصیلی 92-91 بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به نگرش سنج مواد مخدر ساخته شده توسط دلاور و همکاران (1383) و پرسشنامه پنج عامل شخصیت پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با کمک روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام گرفت.یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد هشت مولفه وظیفه شناسی، آزادی نسبت به تجارب جدید، روان رنجورخویی، جنسیت، درآمد خانواده، توافق، سواد والدین و سن به طور معنی داری می توانند 41 درصد از واریانس نگرش نسبت به اثرات مواد را پیش بینی کنند. همچنین سه مولفه توافق، وظیفه شناسی، روان رنجورخویی می توانند 35 درصد از واریانس نگرش نسبت به خطرات مواد را پیش بینی کنند.نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که ویژگی های شخصیتی افراد، وضعیت تاهل و درآمد نقش تعیین کننده ای در پیش- بینی نگرش افراد به سمت مواد دارند.

زمینه و هدف: یکی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد جنسی زوجین، تصورات و احساسات آنان نسبت به ارتباط جنسی و شناخت جنبه های جنسی خویشتن و در یک تعریف کلی، خودپنداره جنسی است. این مطالعه به منظور بررسی ارتباط خودپنداره جنسی و عملکرد جنسی گروهی از زنان ایرانی انجام شد.روش بررسی: مطالعه توصیفی- همبستگی حاضر بر روی 374 زن متاهل که توسط جدول مورگان به شکل نمونه گیری تصادفی- خوشه ای انتخاب گردیدند، انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل: زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشت و درمان شهر مبارکه در سال 1392 بود. ابزارهای مورد استفاده شامل: پرسشنامه های چند وجهی خودپنداره جنسی و شاخص عملکرد جنسی بود. داده های بدست آمده با آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمره خودپنداره جنسی مثبت 106.32±35.03، میانگین نمره خودپنداره جنسی منفی 36.64±5.16 و میانگین نمره عملکرد جنسی 22.30±2.68 بود. هم چنین نتایج حاکی از آن بود که بین خودپنداره جنسی مثبت زنان متاهل با عملکرد جنسی (p<0.001 و r=0.23) و بین خودپنداره منفی جنسی با عملکرد جنسی (p<0.001 و r=-0.38) رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین متغیر خودپنداره جنسی مثبت به شکل مستقیم و متغیر خودپنداره منفی به شکل معکوس پیش بین معنی دار عملکرد جنسی زنان متاهل بودند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که زنان با خودپنداره جنسی مثبت، عملکرد جنسی بهتری را نشان دادند. این یافته ها نشان دهنده تایید این نظریه است که خودپنداره جنسی زنان می تواند به عنوان یک متغیر معنی دار، عملکرد جنسی آنان را پیش بینی کند.

زمینه و هدف: بیمارانی که تشخیص های مخاطره آمیزی برای آنان مطرح است، ناگزیر به رویارویی با مرگ خویش هستند. یکی از عوارض شایع روانی، اضطراب و بویژه اضطراب مرگ است. هدف از این مطالعه، تعیین میزان اضطراب مرگ در بیماران همودیالیزی بوده است.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی به صورت سرشماری روی 150 بیمار مراجعه کننده به بخش همودیالیز مرکز آموزشی- درمانی پنج آذر گرگان در سال 1392 انجام شد. اطلاعات جمعیت شناختی و بالینی بیماران با استفاده از فرم ثبت اطلاعات و اضطراب مرگ از پرسشنامه مرگ تمپلر استفاده شد. جمع امتیازات پرسشنامه از دامنه 0 تا 15 است. نمره 0-6 به معنی اضطراب مرگ کم، نمره 9-7 بیانگر اضطراب مرگ متوسط و نمره 15-10 نشان دهنده اضطراب مرگ بالاست. برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری تی تست مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون (P<0.05) استفاده شد.یافته ها: 7/24 درصد از بیماران اضطراب مرگ کم، 10 درصد اضطراب مرگ متوسط و 65.3 درصد اضطراب مرگ بالا داشتند. میانگین نمره اضطراب مرگ در مردان 8.21±4.82 و در زنان 11.95±3.81 بود. ارتباط سطح اضطراب مرگ با متغیرهای جنسیت (P<0.001)، وضیعت اشتغال (P<0.001) و سن (P=0.002) معنی دار بوده است.نتیجه گیری: اضطراب مرگ در بیش از نیمی از بیماران همودیالیزی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، بالا بوده است.

زمینه و هدف: بیماران همودیالیزی، با مشکلات روان شناختی و تنش زا متعددی همچون اختلال خواب و اضطراب مواجه هستندکه تهدیدی علیه سلامتی آن ها بوده و از نظر بالینی قابل توجه است. لذا این پژوهش با هدف تعیین رابطه کیفیت خواب و اضطراب در بیماران همودیالیزی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی 74 بیمار تحت درمان با همودیالیز بیمارستان 17 شهریور برازجان در سال 1393 انجام شد. بیماران واجد شرایط با روش سرشماری وارد مطالعه شدند و داده ها از طریق پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبرگ و اضطراب حالت اسپیل برگر جمع آوری و با استفاده از آزمون های t، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی تحلیل شد.یافته ها: اکثر بیماران (89.2 درصد) اضطراب متوسط داشتند و کیفیت خواب 63.3 درصد آنان پایین بود. میانگین اضطراب و کیفیت خواب بیماران به ترتیب 49±6.5 و 11.7±2.4 بود. ضریب همبستگی بین اضطراب وکیفیت خواب بیماران 0.515 بود (p=0.001). با طبقه بندی بر روی متغیرهای مداخله گر، بین اضطراب و کیفیت خواب همبستگی قابل توجه ای مشاهده شد، به طوری که با افزایش اضطراب، ابعاد کیفیت خواب ذهنی، تاخیر در به خواب رفتن و طول مدت خواب، اختلالات خواب تحت تاثیر قرارگرفته و سطح کیفیت خواب بیماران کاهش می یافت، اما بین اضطراب و کیفیت خواب با استفاده از داروهای خواب آور و اختلال عملکرد روزانه همبستگی معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به همبستگی بین اضطراب و کیفیت خواب بیماران، هر عاملی که منجر به بهبود یکی از این حالات شود، می تواند عارضه دیگر را تحت تاثیر قرار دهد.

زمینه و هدف: امروزه استعمال دخانیات به عنوان یک معضل بهداشتی در دنیا مطرح است. مصرف قلیان در بسیاری از مناطق بخصوص در خاورمیانه و آفریقا رواج بسیار دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین علل گرایش نوجوانان و جوانان شهرستان کردکوی به قلیان در سال 1392 انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه توصیفی با رویکرد مقطعی بود. 266 نفر از نوجوانان و جوانان شهرستان کردکوی به صورت نمونه گیری چند مرحله ای نتخاب شدند، به طوری که تعدادی از قهوه خانه های سطح شهرستان را به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب نموده و سپس پرسشنامه ها بین افراد حاضر در قهوه خانه ها بصورت آسان توزیع شد. سپس اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از شاخص های مرکزی و درصد داده ها گزارش شدند.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 51.5 درصد افراد مورد مطالعه هر روز قلیان می کشیدند. مهم ترین دلایل مصرف قلیان از دیدگاه جوانان مورد مطالعه، به ترتیب شامل: پر کردن اوقات فراغت (56.4 درصد)، بیکاری (41.7 درصد)، علاقه داشتن به مصرف قلیان (33.8 درصد)، حفظ روابط همبستگی با دوستان (33.5 درصد)، رفع خستگی (33.5 درصد) و در دسترس بودن قلیان (32.3 درصد) بوده است.نتیجه گیری: برنامه ریزی و تدوین فعالیت های مناسب جهت پر کردن اوقات فراغت جوانان، یادگیری مهارت نه گفتن در برابر تقاضای دوستان برای کشیدن قلیان، آموزش های لازم برای کاهش اضطراب و خستگی می تواند به کاهش گرایش جوانان به قلیان بینجامد.

زمینه و هدف: حرفه پرستاری به دلیل نیاز به مهارت و تمرکز بالا در انجام کار، استرس شغلی زیادی به همراه دارد. این امر منجر به پیامدهای جسمی و روانی جدی می شود. هدف پژوهش، تعیین نقش هوش معنوی و خود کارآمدی در تاب آوری در پرستاران می باشد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. 180 پرستار (149 نفر زن و 31 نفر مرد) از بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهرستان زاهدان در سال 1392 به روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی انتخاب شدند. متغیرها با استفاده از پرسشنامه های تاب آوری کانر و دیویدسون، هوش معنوی کینگ، خودکارآمدی شرر و مادوکس سنجیده شدند. داده های جمع آوری شده به کمک روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد خود کارآمدی (p<0.001، r=0.59) و هوش معنوی پرستاران (p<0.001، r=0.50) با تاب آوری ارتباط مستقیم و معنی دار دارند. نتایج رگرسیون نشان داد که در گام اول خود کارآمدی (0.35) و در گام بعدی خودکار آمدی و هوش معنوی روی هم (0.46) پیش بینی کننده مثبت تاب آوری می باشد.نتیجه گیری: با فراهم شدن شرایط پرورش باور خودکارآمدی و هوش معنوی می توان به ارتقای تاب آوری و درنتیجه کاهش استرس شغلی پرستاری کمک کرد.