توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی
سال:1392 | دوره:10 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: کما، یکی از عوارض مهمی است که در نتیجه ضربه های مغزی ایجاد می شود. کما، مکانیسم هوشیاری را به هم زده و توانایی افراد را برای پاسخ دهی به محیط اطراف کاهش می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر تحریکات شنوایی سازمان یافته توسط پرستار بر طول مدت کما در بیماران مبتلا به ضربه مغزی صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی 40 بیمار ضربه مغزی بستری در بخش مراقبت ویژه مرکز آموزشی - درمانی پنج آذر گرگان انجام شد. بیماران با تخصیص تصادفی وارد گروه کنترل و مداخله شدند. در گروه مداخله به مدت 10 روز، هر روز دو بار در شیفت های صبح و شب به مدت 15 دقیقه با صدای پرستار مرد تحریک شنوایی شدند. سطح هوشیاری بیماران با ابزار GCS اندازه گیری شد و از نرم افزار SPSS و آزمون تی و آنالیز واریانس برای تجزیه و تحلیل استفاده شد.یافته ها: میانگین سن در گروه مداخله 28.20±11.49 سال و در گروه کنترل 27.80±13.22 بود. میانگین سطح هوشیاری در صبح روز اول قبل از شروع مداخله، در گروه مداخله 5.95±0.68 و در گروه کنترل 5.95±0.68 بود و اختلاف معنی داری وجود نداشت. نتایج آزمون آماری نشان داد، در گروه تحریک شنوایی، بیماران از روز پنجم مطالعه از کما خارج شدند (8.25±1.19)، در حالی که در گروه کنترل در روز دهم مطالعه میانگین 7.80±1.96 GCS بود.نتیجه گیری: نتایج پژوهش مبین این است که برگشت به هوشیاری بیماران گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل زودتر بود. بنابراین به نظر می رسد تحریکات شنوایی سازمان یافته به بازگشت سطح هوشیاری بیماران کمایی کمک کرده است.

زمینه و هدف: در تزریق زیرجلدی هپارین با وزن ملکولی پایین، واکنش های موضعی از قبیل درد، هماتوم و کبودی دیده می شود که ارتباط مستقیم با شیوه نامناسب تزریق دارد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر طول مدت تزریق زیرجلدی انوکساپارین سدیم بر شدت درد و اندازه کبودی محل تزریق در بیماران انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه تجربی بر روی 36 بیمار تحت درمان با آناکسوپرین 60 میلی گرم زیرجلدی انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم شدند؛ در گروه اول، تزریق زیرجلدی با طول مدت 10 ثانیه و گروه دوم تزریق زیرجلدی با طول مدت 10 ثانیه و 10 ثانیه صبر قبل از خروج سوزن انجام شد. جمع آوری اطلاعات با چک لیست پژوهشگر ساخته، مشتمل بر دو بخش ویژگی های فردی و ثبت شدت درد و اندازه کبودی بود. اندازه کبودی 24، 48 و 72 ساعت بعد از تزریق با استفاده از خط کش شفاف میلی متریک اندازه گیری شد و شدت درد با مقیاس دیداری درد و بلافاصله پس از تزریق اندازه گیری شد. داده ها با آزمون های آماری تی تست مستقل و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین شدت درد در گروه کنترل 2.75±3.86 و در گروه مداخله 1.71±3.05 بود، ولی تفاوت معنی دار آماری بین دو گروه وجود نداشت (P=0.148) و از نظر وسعت کبودی 24، 48 و 72 ساعت بعد از تزریق نیز تفاوت معنی دار آماری دیده نشد.نتیجه گیری: تحقیق حاضر نشان داد که بین دو گروه کنترل و مداخله در شدت درد ادراک شده توسط بیمار و میزان کبودی و وسعت آن در ساعات آتی از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود ندارد.

زمینه و هدف: دوره نوجوانی، مرحله مهم و برجسته رشد و تکامل اجتماعی و روانی فرد به شمار می رود. این دوره به علت بحران های خاص سبب بروز مشکلاتی می شود. یکی از مهمترین مسائل در این دوره، کاهش عزت نفس در نوجوانان است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی هیپنوتراپی شناختی - رفتاری - گروهی بر افزایش عزت نفس نوجوانان انجام پذیرفت.روش بررسی: جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان ساکن در مدارس شبانه روزی شهرستان تایباد در سال تحصیلی 91-90 بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از 250 نفر از نوجوانان ساکن در یک مرکز شبانه روزی، پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت به عمل آمد و با توجه به نمره عزت نفس پایین (کمتر از نقطه برش 23) 20 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش به مدت 2 ماه در 8 جلسه 2 ساعتی تحت مداخله هیپنوتراپی شناختی - رفتاری قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. بعد از اتمام دوره به منظور بررسی میزان تغییر متغیر وابسته (میزان عزت نفس)، دوباره آزمون مذکور به عنوان پس آزمون در هر دو گروه اجرا گردید. داده های حاصل با استفاده از آزمون آماری کواریانس و با نرم افزار آماریSpss-19  تحلیل گردید.یافته ها: تحلیل آزمون کواریانس نشان داد که نمرات عزت نفس در گروه هیپنوتراپی شناختی - رفتاری در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافته است (p<0.01).نتیجه گیری: هیپنوتراپی شناختی - رفتاری - گروهی می تواند منجر به افزایش عزت نفس نوجوانان شود. تحقیقات بعدی با دوره های پیگیری به منظور حصول اطمینان از تداوم اثربخشی پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: سرطان پستان، یکی از شایع ترین سرطان ها در بین زنان سراسر دنیا است. این مطالعه با هدف تمکین روش های غربالگری سرطان پستان و ارتباط آن با حساسیت و شدت درک شده در بین زنان شهر گرگان انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی، 300 نفر از زنان مراجعه کننده به دو پایگاه بهداشتی شهر گرگان که به صورت خوشه ای انتخاب شده بودند، وارد مطالعه گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک، سوالات آگاهی و عملکرد بود. سوالات بخش تهدید درک شده (حساسیت و شدت درک شده) بر گرفته از مقیاس الگوی اعتقاد بهداشتی چمپیون (CHBMS) در مورد روش های غربالگری سرطان پستان بود.یافته ها: دامنه سنی افراد مورد بررسی 60-18 سال با میانگین و انحراف 30.3±7.3 سال بود. در بخش آگاهی 88.3 درصد نتوانستند به هیچ یک از سوالات پاسخ صحیح بدهند. در بخش عملکرد 31.3 درصد سابقه خودآزمایی پستان، 11.3 درصد سابقه معاینه بالینی توسط پزشک یا کارکنان بهداشتی و 5 درصد سابقه انجام ماموگرافی داشتند. 4.7 درصد حساسیت درک شده بالا و 46.7 درصد شدت درک شده بالا داشتند. حساسیت درک شده بالا با انجام خودآزمایی و معاینه بالینی پستان ارتباط معنی داری نداشت، ولی با انجام ماموگرافی ارتباط معنی داری داشت (P=0.042).نتیجه گیری: آگاهی و عملکرد زنان مورد بررسی نسبت به روش های غربالگری سرطان پستان نامناسب بود. حساسیت درک شده اکثر آنان نسبت به سرطان پستان پایین بود. انجام مداخلات برای افزایش آگاهی و حساسیت درک شده بالا به منظور دستیابی به عملکرد مناسب و مطلوب در زمینه غربالگری سرطان پستان محسوس است.

زمینه و هدف: دلیریوم، نوعی تخریب شناختی نوسان دار، اختلال هوشیاری و مشکل شایع برای بیماران بستری می باشد که با افزایش مرگ، مدت بستری، هزینه و کاهش بازتوانی همراه است. هدف این مطالعه، تعیین میزان بروز دلیریوم و یافتن عوامل خطر مرتبط با آن در عمل جراحی قلب باز است.روش بررسی: این مطالعه توصیفی - تحلیلی، در مدت 6 ماه از ماه های تیر تا آذر سال 90 روی 404 بیمار تحت عمل جراحی الکتیو قلب در مرکز قلب فاطمه زهرا (س) ساری صورت گرفت. نمونه گیری به صورت در دسترس و غیر تصادفی بود. روزانه ساعت 20-16 از روز اول تا پنجم بعد از عمل، ارزیابی دلیریوم با پرسشنامه NeeCham و تکمیل چک لیست های اطلاعات دموگرافیک و عوامل قبل از عمل توسط محقق تا زمان بروز دلیریوم یا اتمام زمان مطالعه صورت گرفت. برای آنالیز یافته ها از آنالیز بقا (کاپلان مایر و رگرسیون کاکس) با استفاده از نرم افزار Spss-18 صورت گرفت.یافته ها: در این مطالعه میزان بروز دلیریوم 28.5 درصد بدست آمد. متغیرهای قبل از عمل، مانند افزایش سن، داشتن تحصیلات پایین، روستایی بودن، سابقه نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، سکته مغزی، وجود اختلال شنوایی، ریتم فیبریلاسیون دهلیزی، افزایش میزان پتاسیم و اوره سرمی با بروز دلیریوم از نظر آماری معنی دار شدند.نتیجه گیری: با توجه به بروز دلیریوم در مطالعه کنونی، شناسایی و غربالگری دلیریوم از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به مشخصات فردی و عوامل قبل از عمل مرتبط با بروز دلیریوم شناسایی شده در این مطالعه، لازم است با دادن آموزش بیشتر به بیماران با سن بالا و تحصیلات کم، اصلاح الکترولیت قبل از عمل و رفع محرومیت حسی از میزان بروز دلیریوم کاست.

زمینه و هدف: عفونت ادراری، شایع ترین عفونت باکتریال دوران بارداری است و به عنوان عامل خطری برای نتایج وخیم مادری و پری ناتال در نظر گرفته شده است؛ لذا این مطالعه با هدف تعیین ارتباط عفونت ادراری مادر با عوارض مادری و نوزادی در زنان باردار شهرستان اردبیل انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد - شاهدی پس از ختم بارداری و به صورت گذشته نگر با بررسی اطلاعات ثبت شده در پرونده بارداری زنان در سال 1390 در شهرستان اردبیل انجام شد. 211 زن زایمان کرده که کشت ادرار آنها در دوران بارداری مثبت بود، به عنوان گروه مورد و 232 نفر که عفونت ادراری نداشتند، به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. اطلاعات توسط پرسشنامه پژوهشگرساخته جمع آوری شد که شامل اطلاعات مربوط به نوزاد و بارداری فعلی بود. تجزیه و تحلیل آماری توسط نرم افزار Spss-16 و با استفاده از آزمون های مجذور کای، کروسکال والیس و فیشر تست انجام شد.یافته ها: سن زیر 25 سال (61.6 مقابل 56.5 درصد)، شاخص توده بدنی 30 و بالاتر (18.3 مقابل 15.6 درصد)، بارداری اول (55 مقابل 49.8 درصد)، استفراغ شدید بارداری (14.8 مقابل 12.6 درصد)، فشارخون بالا (2.4 مقابل 1.3 درصد)، تکرر و سوزش ادرار (1.9 مقابل 0.9 درصد)، وزن کم زمان تولد (95.4 مقابل 93 درصد)، ناهنجاری مادرزادی (3.5 مقابل 1.8 درصد)، تغذیه با شیر مصنوعی (6.5 مقابل 2.7 درصد) و مرگ نوزاد بعد از تولد (0.9 مقابل 0.0 درصد) در گروه عفونت ادراری بیشتر بود، ولی اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. ابتلا به دیابت، پره اکلامسی، کم خونی، مرگ داخل رحمی و سقط جنین، نارسی و زردی نوزادی با عفونت ادراری رابطه آماری معنی دار نداشت.نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که شناسایی و درمان عفونت ادراری در زنان باردار شهرستان اردبیل مناسب بوده و منجر به کاهش عوارض مادری و نوزادی شده است، بنابراین نیاز به تغییر شیوه غربالگری یا درمان نبوده و ادامه این روند توصیه می گردد.

زمینه و هدف: پرستاران باید افراد مصمم و با کفایتی باشند تا در شرایط پویا و متغیر بیماران بتوانند با به کارگیری مهارت های فنی و دانش حرفه ای خود، قضاوت بالینی دقیق و مناسبی در مورد وضعیت سلامت بیماران انجام دهند. بر این اساس تحقیقی با هدف ارزیابی عملکرد پرستاران در مورد بررسی وضعیت سلامت بیماران در یکی از بیمارستان های منتخب سازمان تامین اجتماعی شهر تهران انجام گرفت.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی بود و از کارشناسان پرستاری شاغل در بخش های داخلی - جراحی، اورژانس بیمارستان های منتخب وابسته به سازمان تامین اجتماعی شهر تهران به تعداد 96 نفر تشکیل شده بود. پرسشنامه ای در دو بخش تهیه شد که بخش اول آن مربوط به مشخصات فردی و بخش دوم چک لیست مشاهده ارزیابی عملکرد که شامل 11 مورد قابل مشاهده بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استفاده گردید.یافته ها: میانگین سنی 32.08±7.15 سال و اکثر (75 درصد) نمونه ها مونث بودند. بیشتر آنها (53.1 درصد) سابقه کاری بین 96-73 ماه داشتند. بیشترین درصد (52.1 درصد) دارای عملکرد ضعیفی بودند. در ضمن بین برخی از مشخصات فردی (جنس، سن، تاهل، سابقه کار و نوع بخش) با عملکرد پرستاران در مورد بررسی وضعیت سلامت بیماران ارتباط معنی دار آماری وجود داشت.نتیجه گیری: داده های پژوهش بیانگر پایین بودن عملکرد بررسی و ضعیت سلامت می باشد که این امر، اهمیت برنامه ریزی در جهت بررسی وضعیت سلامت بیماران توسط کادر پرستاری همانند کادر پزشکی بر مبنای تنظیم برگه های معایناتی در پرونده بیمار را مشخص می کند.

زمینه و هدف: اجرای دستورات دارویی، بخش مهمی از فرآیند مراقبت و درمان بیماران محسوب می شود. گزارش این خطاها باعث حفظ ایمنی بیمار می شود. هدف از این مطالعه، دیدگاه پرستاران اورژانس نسبت به علل عدم گزارش دهی اشتباهات دارویی بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، تعداد 94 نفر از پرستاران اورژانس مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) به صورت سرشماری در سال 90-1389 انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه خودساخته شامل سه بخش اطلاعات دموگرافیک، سوالات مربوط به عوامل و علل عدم گزارش دهی خطاهای دارویی بود. اطلاعات با نرم افزارSPSS-16  و با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: 72 درصد پرستاران، اشتباهات دارویی رخ داده را گزارش نکرده بودند. شایع ترین نوع اشتباهات دارویی، سرعت انفوزیون (33.3 درصد)، دادن داروی دو نوبت در یک نوبت (23.8 درصد) بوده است. مهمترین علل اشتباهات دارویی، کمبود تعداد پرستار (47.6 درصد) و کمبود اطلاعات داروشناسی (30.9 درصد) بوده است. بیشترین علل عدم گزارش دهی، در حیطه پیامد گزارش دهی به دلیل نگرانی و ترس از تاثیرات این اشتباهات در کارانه، در حیطه عوامل مدیریتی مربوط به نامتناسب بودن واکنش مدیران و در حیطه گزارش دهی مربوط به اهمیت نداشتن ارائه گزارش از اشتباهات دارویی توسط پرستاران بود.نتیجه گیری: با توجه به عدم گزارش دهی اکثر اشتباهات دارویی، نیاز است زمینه های لازم برای افزایش گزارش دهی صورت گیرد و موانع پیش رو برداشته شود و مدیران پرستاری در قبال این گزارش ها واکنش مثبتی نشان دهند.

زمینه و هدف: دوره نفاس، مرحله ای حساس و استرس زاست که با خستگی، تغییرات خلقی و اختلالات خواب همراه می باشد. هدف از این مطالعه، توصیف خواب در طی هفته های دوم و ششم نفاس در زایمان سزارین در مقایسه با زایمان طبیعی می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع بررسی مقطعی بود. در این مطالعه، جامعه پژوهش مادران زایمان کرده در هفته های دوم و ششم پس از زایمان، شامل 96 مادر در دوره نفاس (48 نفر بعد از زایمان سزارین و 48 نفر بعد از زایمان طبیعی) بودند و دو نوع از داده ها جمع آوری گردید: داده دموگرافیک مادران و کیفیت خواب با استفاده از ابزار کیفیت خواب پیتزبرگ.یافته ها: نتایج نشان داد دو گروه از لحاظ کلیه خصوصیات جمعیت شناختی والدین و مشخصات فردی شیرخوار همگن بودند. نتایج آزمون آماری، اختلاف آماری معنی داری را بین دو گروه در شاخص کیفیت ذهنی خواب، خواب نهفته، مدت زمان خواب واقعی، کفایت خواب، اختلال خواب و شاخص اختلال عملکرد روزانه نشان داد. همچنین میانگین نمره شاخص کلی کیفیت خواب پیتزبرگ در انتهای مطالعه در گروه زایمان طبیعی و گروه سزارین تفاوت چشمگیری بین دو گروه نشان داد که حاکی از تاثیر کیفیت مطلوب تر خواب مادران در گروه زایمان طبیعی است.نتیجه گیری: مادران دارای زایمان سزارین از کیفیت خواب کمتری نسبت به زایمان طبیعی در دوره نفاس برخوردارند، بنابراین باید آموزش مادران به منظور انتخاب زایمان طبیعی و مداخله به منظور افزایش کیفیت خواب دوران نفاس انجام گیرد.

زمینه و هدف: مطالعات عمومی اختلالات روانی در کشورهای مختلف جهان نشان می دهد که میزان شیوع این اختلالات به دلایل متعدد در حال افزایش است؛ به گونه ای که در حال حاضر این اختلالات، مسوول حدود یک درصد مرگ ها در سطح جهان، بخصوص در ایران می باشد. با توجه به ویژ گی های اختلالات روانی و حساسیت بیشتر جامعه زنان و محدودیت مطالعات در این زمینه، این مطالعه به منظور تعیین وضعیت سلامت روان زنان 15 سال و بالاتر در جمعیت شهری گرگان و ارتباط آن با برخی عوامل انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی و توصیفی - تحلیلی، تعداد 1088 نفر از زنان 15 سال و بالاتر جمعیت شهری گرگان، بر اساس نمونه گیری تصادفی - خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28 استفاده شد. آزمون های آماری مورد استفاده، آزمون کای دو و تست دقیق فیشر بوده اند.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان شیوع اختلالات روانپزشکی در مجموع 17.5 درصد بوده که بر اساس نمره برش 6 برای هر یک از اختلالات چهارگانه، اختلال اضطرابی و بی خوابی با 5.5 درصد بیشترین میزان شیوع و افسردگی با 3.1 درصد کمترین میزان شیوع را داشته است. این مطالعه نشان داد که شیوع اختلالات روانپزشکی با سن، وضعیت تاهل و وجود فرد معتاد در خانواده ارتباط معنی داری دارد (p<0.05).نتیجه گیری: اگر چه میزان شیوع مقطعی اختلالات روانپزشکی در جامعه مورد مطالعه در مقایسه با پژوهش های مشابه از شیوع متوسطی برخوردار می باشد، لیکن ضرورت توجه بیشتر به سلامت روان زنان بیش از پیش احساس می شود. نتایج این مطالعه همچنین نیاز به تربیت نیروهای انسانی کارآمد و تامین امکانات و تسهیلات مناسب به منظور ارائه خدمات بهداشت روان به ساکنان شهری و روستایی را با توجه به ساختار اجتماعی و فرهنگی منطقه مورد تاکید قرار می دهد.

زمینه و هدف: سزارین آثار ناخوشایندی بر سلامت مادران و نوزادان دارد و سطح آگاهی زنان باردار از عوارض سزارین می تواند بر استفاده از سزارین به عنوان یک روش زایمان موثر باشد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین میزان آگاهی زنان باردار نسبت به معایب زایمان سزارین می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، 360 زن باردار مراجعه کننده به کلینیک تخصصی زنان و زایمان به روش در دسترس انتخاب شدند. افراد دارای شغل پزشکی و یا مامایی از مطالعه خارج شدند. پرسشنامه شامل دو بخش خصوصیات دموگرافیک و 18 سوال مربوط به آگاهی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ثبت گردید و توسط آزمون های آماری تی مستقل و مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره آگاهی زنان باردار از معایب سزارین برابر 12.23 با انحراف معیار 4 بود. میانگین نمره معایب سزارین، رابطه معنی دار آماری با سطح تحصیلی زنان داشت (P=0.008)، اما بین میانگین نمره آگاهی با سایر متغیرها رابطه ای وجود نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: بدین ترتیب آگاهی زنان باردار از معایب زایمان سزارین بسیار خوب نبوده که می تواند بر انتخاب نوع زایمان تاثیرگذار باشد. بنابراین جا دارد که مسوولین بهداشتی در جهت افزایش آگاهی این گروه از افراد برنامه ریزی های مناسبی انجام دهند.

زمینه و هدف: خوددرمانی در زنان باردار، یکی از معضلات حاد بهداشتی است که به دلیل خطر ایجاد ناهنجاری های جنینی ناشی از مصرف داروها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت خوددرمانی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی - درمانی شهر سقز انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 116 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی - درمانی شهر سقز در سال 1389 به روش در دسترس انتخاب و از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با نرم افزار spss، به کمک آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که 27.6 درصد از زنان باردار خوددرمانی کرده بودند. شایع ترین علت خوددرمانی در دوران بارداری (47.4 درصد)، ناچیز و جزئی تلقی کردن مشکل و بیماری بود. آزمون آماری مجذور کای، بین وضعیت بیمه، وضعیت شغل و سطح تحصیلات زنان باردار با خوددرمانی ارتباط معنی دار آماری نشان نداد (P>0.05).نتیجه گیری: با توجه به هزینه بالای تولید و تهیه دارو و همچنین عوارض ناخواسته مصرف خودسرانه آن به خصوص در دوران بارداری که می تواند منجر به تولد نوزاد ناهنجار شود، لازم است به منظور بالا بردن آگاهی و تصحیح این رفتار غیر ایمن زنان به آنها آموزش داده شود.