مدیریت بهداشت و درمان
سال:1394 | دوره:6 | شماره:2 (پیاپی 16) |تعداد مقالات:8

مقدمه: در دنیای امروز چالش های فراوانی پیش روی شغل پزشکی قرار گرفته است: تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و البته جمعیت شناسی سبب گردیده است که با افزایش آگاهی مردم سطح انتظارات آنها از سیستم ارائه مراقبت افزایش یابد. امروزه مدیریت منابع انسانی در سطح جهانی با مسایلی روبروست. بدیهی است مدیریت سرمایه نیروی انسانی در حوزه سلامت نیز از این معضلات تاثیر می پذیرد. هدف مطالعه حاضر این است که نشان دهد چالش های جهانی نیروی انسانی چیست و ایران در حوزه سلامت چگونه بر اساس طرح ادغام توانسته است بر این چالش ها فایق آید.شرح مقاله: تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی و در قالب یک مطالعه مروری است که ضمن اشاره به چالش های جهانی حوزه منابع انسانی طرح ادغام را از این منظر بررسی کرده و در پایان بر اساس تحقیقات انجام شده به بررسی بقا یا فنای این طرح می پردازد.نتیجه گیری: مرور مطالعات و مستندات موجود نقاط قوت وضعف نظام ادغام را آشکار ساخت و فرصت ها و تهدیدها را مشخص گرداند. از آنجا که طرح ادغام آموزش پزشکی با نظام ارائه خدمات با طیف گسترده ای از چالش ها در ارتباط است، تحلیل این مولفه ها نشان می دهد که با گسترش تحولات جهانی و چالش های روبروی مدیریت نیروی انسانی لازم است این طرح در حوزه سلامت به تغییرات پایداری دست یابد تا دوام خود را بیمه سازد.

مقدمه: دستگاه های مختلف پزشکی در عین کمک به متخصصین، هزینه هنگفتی برای نظام های سلامت ایجاد کرده است. خرید دستگاه های پزشکی در بیمارستان ها با نیازسنجی قبلی، تاثیر بسزایی در کاهش هزینه ها و ارائه مطلوب خدمات بهداشتی و درمانی خواهد داشت. لذا مطالعه حاضر، به منظور بررسی وضعیت نیازسنجی خرید دستگاه های پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد.روش پژوهش: پژوهش حاضر، پژوهشی توصیفی است که به روش مقطعی در سال 1391 در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفت. جامعه پژوهش، 71 نفر از کارشناسان امر خرید و کاربران دستگاه های پزشکی بودند که به روش سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته با روایی و پایایی اثبات شده جهت گردآوری داده ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS17 و آزمون one-sample t-test صورت پذیرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده از آزمون تی نشان داد که مولفه های توجه به بکارگیری دستگاه های پزشکی مناسب (0.75±3.69)، توجه به عوامل فیزیکی (0.78±3.48)، توجه به اطلاعات محیط خارج (0.73±3.45) و توجه به برنامه ریزی دستگاه های پزشکی (0.69±3.18) مطلوب می باشد. اما مولفه توجه به مشارکت ذی نفعان (0.58±2.50) نامطلوب بود.(p<0.05) نتیجه گیری: استفاده از رویکردی سیستماتیک و علمی در زمینه بررسی فعالیت ها، محیط کار و محدودیت های عملکردی به شناسایی نیاز کاربران به دستگاه های پزشکی کمک می نماید.

مقدمه: بیمارستان ها یکی از سازمان های بزرگ و پیچیده خدماتی و مهم ترین واحدهای ارائه خدمات در نظام سلامت هستند و به علت ریسک بالای خدمات این سازمان، خدمات ارائه شده باید دارای کیفیت قابل قبولی باشد. هدف از این مطالعه ارائه رویکرد جدیدی در زمینه کیفیت خدمات پرستاری با تلفیق چند مدل کارای سنجش کیفیت می باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه تحلیلی- پیمایشی و کاربردی است که به صورت مقطعی در سه ماهه دوم سال 1393 انجام شده است. داده ها از 174 بیمار بستری در بیمارستان شهید صدوقی یزد به روش طبقه ای تصادفی، با استفاده از پرسشنامه سروکوال بازنگری شده توسط خبرگان، جمع آوری گردید. پایایی پرسشنامه ادراکات برابر 0.934 و پرسشنامه انتظارات برابر با 0.96 بدست آمد. برای اولویت بندی شاخص ها، ازمدل تحلیل اهمیت- عملکرد و به منظور طراحی خدمتی مطابق خواست مشتری، ازمدل گسترش عملکرد کیفیت استفاده شد. تحلیل داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS، با استفاده از آزمون ناپارامتریک ویل کاکسون انجام شد.یافته ها: نتایج حاصل از پرسشنامه سروکوال حاکی از وجود شکاف منفی در تمامی ابعاد بود. با استفاده از ماتریسIPA ، 9 شاخص دارای اولویت شناسایی شدند و به عنوان ورودی مدل QFD قرار گرفتند و سرانجام 13 راهکار به منظور بهبود شاخص های مورد نظر اولویت بندی شدند. راهکارهای "رعایت الزامات اعتباربخشی"، "نظام قوی تشویق و تنبیه"، "تکمیل فرم رضایت سنجی"،"افزایش تعداد پرستاران"، "نظارت دقیق توسط مافوق"، "فرهنگ سازی" و "آموزش" به ترتیب دارای بیشترین اولویت بودند.نتیجه گیری: بنابر ضرورت و حساسیت حرفه پرستاری لازم است که راهکارهای ارائه شده (بعنوان نمونه رعایت الزامات اعتباربخشی)، در عمل مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: ما در حال حاضر شاهد بکارگیری روز افزون فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، ایجاد کتابخانه های دیجیتال و پایگاه های اطلاعاتی هستیم. این امر مراکز را با چالش های جدیدی مواجه ساخته که نیازمند عنایت به خطوط راهنمایی خاص و از آن جمله استاندارد بررسی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات ISO/IEC 20000:2005 است. لذا، هدف مقاله حاضر تعیین میزان هم خوانی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بیمارستان های علوم پزشکی مستقر در شهر تهران با استانداردهای موجود در این زمینه و شناسایی نقاط ضعف و مشکلات موجود بوده است.روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر که از نوع کاربردی می باشد، پیمایشی توصیفی است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسش نامه استاندارد مدیریت خدمات فناوری اطلاعات (ISO/IEC 20000:2005) است که از جمله استانداردهای معتبر بررسی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است و در آن 58 سوال چندگزینه ای در یک طیف لیکرت از بسیارکم تا بسیارزیاد قرار گرفته است. پایایی ابزار گردآوری داده ها از طریق پایلوت پرسش نامه میان 10 نفر از کتاب داران پزشکی بدست آمد. ضریب الفای کرونباخ 98/. نشان از پایایی بسیار قوی ابزار است. جامعه مورد مطالعه 30 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی وابسته به بیمارستان های علوم پزشکی مستقر در شهر تهران و 48 نفر از شاغلین بخش مدیریت فناوری اطلاعات است. در این تحقیق از نمونه گیری استفاده نشده است. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها: ملاک های ارزیابی مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه های جامعه مورد مطالعه با استاندارد مزبور هم خوانی داشته و میزان انطباق متغیرهای مورد بررسی با ملاک های ارزیابی در سطح متوسط می باشد. افزون بر این، به ترتیب مولفه های فرآیندهای کنترلی (با میانگین 00.3)، فرآیند عرضه (با میانگین 20.3)، برنامه ریزی و پیاده سازی مدیریت خدمات (با میانگین 20.3)، فرآیندهای راه حلی (با میانگین 22.3)، فرآیندهای ارتباطی (با میانگین 29.3)، فرآیندهای ارائه خدمات (با میانگین 33.3) و سیستم های مدیریتی (با میانگین 35.3) مهم ترین مشکلات مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در جامعه مورد مطالعه محسوب می شوند.نتیجه گیری: از دیدگاه پاسخ گویان و شاغلین بخش مدیریت خدمات فناوری سیستم های مدیریتی، وضعیت «مدیریت خدمات فناوری اطلاعات» در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بیمارستان های علوم پزشکی مستقر در شهر تهران، در سطح قابل قبول قرار دارد. مع ذالک، توجه خاص به نواقصی نظیر «فرآیندهای کنترلی»، «فرآیندهای عرضه» و غیره به عنوان مهم ترین مشکل می بایست مد نظر قرار گیرد.

مقدمه: در بخش خدمات بهداشتی موضوع کیفیت دارای جایگاه ویژه ای است، زیرا وظیفه و رسالت خطیر حفظ سلامت و مراقبت از حیات جامعه بر عهده این بخش است. سنجش کیفیت خدمات می تواند نقش بسیار مهمی در شناسایی مشکلات و برنامه ریزی بهبود ارائه خدمات بهداشتی داشته باشد. این مطالعه به تحلیل شکاف کیفیت خدمات بر اساس مدل سروکوال (servqual) اصلاح شده در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد می پردازد.روش پژوهش: روش تحقیق حاضر توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه مراجعه کنندگان به سازمان بهداشت و درمان نفت مشهد از شرکت های گاز خراسان رضوی، منطقه 4 عملیات انتقال گاز و پخش فرآورده های نفتی مشهد می باشد. طبق فرمول حجم نمونه آماری 149 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون ناپارامتری ویل کاکسون استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین کیفیت خدمات مورد انتظار و خدمات ارائه شده در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد وجود دارد و بطور کلی کیفیت خدمات ارائه شده، انتظارات مراجعین را برآورده نکرده است. در این تحقیق بیشترین شکاف کیفیت خدمات (تفاوت وضعیت موجود و مطلوب) در بعد همدلی (36.1) و کمترین آن در بعد محسوسات (08.1) بدست آمد.نتیجه گیری: با توجه به وجود شکاف کیفیت خدمات یکی از حساس ترین اقدامات، برپایی یک مکانیسم پویای اطلاعاتی و ایجاد بازخورد میان دریافت کنندگان خدمت و سازمان است. هم چنین ارائه آموزش های لازم به پرسنل از پایین ترین رده سازمانی تا نیروهای متخصص در راستای ارائه خدمات مطلوب به مراجعین می تواند نقش سازنده ای ایفا نماید.

مقدمه: با توجه به ضروری بودن نقش پرستاران و پیشرفت های علمی در نحوه مراقبت های پرستاری، ارائه خدمات پرستاری با کیفیت مطلوب و عالی، بدون آموزش حین خدمت میسر نمی گردد و این امر مستلزم بهبود انگیزه پرستاران برای شرکت در این گونه برنامه ها است. در این راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل انگیزشی موثر بر شرکت پرستاران در برنامه های آموزش ضمن خدمت در بین پرستاران دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفت.روش پژوهش: مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی بر روی 283 نفر از پرستاران شاغل در سه بیمارستان آموزشی- عمومی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفت. ابزار مطالعه پرسشنامه ای شامل دو بخش اطلاعات فردی و پرسشنامه انگیزه پرستاران برای شرکت در برنامه های آموزش ضمن خدمت با 29 سوال در 4 حیطه عوامل شخصی، حیطه سازمانی، عوامل حرفه ای و عوامل مرتبط با برنامه ریزی دوره بود که در لیکرت 5 گزینه ای تنظیم شده بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و آزمون های t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه و نرم افزار  SPSS 21استفاده شد.یافته ها: در بین چهار مولفه مورد بررسی بیشترین و کمترین میانگین و انحراف معیار به ترتیب مربوط به عوامل حرفه ای (0.70±4.39) و عوامل سازمانی (0.62±3.03) بود. در بین بیمارستان ها نیز بیشترین میانگین مربوط به بیمارستان ب (0.38±4.08) بود. بین عوامل سازمانی و حرفه ای و جنسیت و نیز بین عوامل برنامه ریزی با دو متغیر گروه سنی و سابقه کاری پرستاران، رابطه آماری معنی داری دیده شد.نتیجه گیری: توجه به عوامل حرفه ای از اهمیت بسیار زیادی در برنامه ریزی دوره های آموزشی ضمن خدمت برای پرستاران در مراکز بیمارستانی برخوردار بوده و باید مورد توجه خاص قرار گیرد و بالطبع عدم توجه به آن در دراز مدت، منجر به کاهش انگیزه پرستاران برای شرکت در این برنامه ها و به دنبال آن کاهش بهره وری و اثربخشی دوره های آموزشی می شود.

مقدمه: در کشور ما، برخی سازمان های دولتی به سمت استفاده از مبنای تعهدی در حسابداری حرکت کرده اند. از این رو، به نظر می رسد که مبنای مورد استفاده در حسابداری دولتی می تواند بر اطلاعات مالی و تصمیم گیری های مبتنی بر این اطلاعات تاثیرگذار باشد و در صورت گزینش آن به عنوان مبنای پیش بینی و بودجه بندی، موجب تغییرات عمده ای در تخصیص منابع شود. پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش استقرار حسابداری تعهدی در کیفیت تصمیم گیری مدیران مالی علوم پزشکی استان آذربایجان غربی است.روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و از نظر شیوه اجراء پیمایشی (زمینه یابی) است. جامعه آماری در این تحقیق شامل مدیران مالی علوم پزشکی استان آذربایجان غربی (N=250) می باشد. لذا در این پژوهش تعداد 186 نفر (42 نفر مدیران ارشد و 144 نفر مدیران میانی) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه استاندارد بنار، پخش و داده های لازم جمع آوری گردید. در تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی چون میانگین، میانه، انحراف استاندارد و ... و در بخش استنباطی از آزمون آمار ناپارامتریک هم چون خی دو استفاده شده است.یافته ها: مقدار خی دو مقایسه توزیع فراوانی های مرتبط با قابلیت پاسخ گویی برابر 65.571، مرتبط با تدوین بودجه عملیاتی برابر 37.760، مرتبط با بهای تمام شده و هزینه های واقعی برابر 36.097 و مرتبط با تصمیم گیری های بهینه مدیران مالی برابر 18.080 می باشد که همگی در سطح  p≤01معنادار می باشند.نتیجه گیری: بطور کلی حسابداری تعهدی در کیفیت تصمیم گیری مدیران مالی و مولفه های آن هم چون قابلیت پاسخ گویی، تدوین بودجه عملیاتی، بهای تمام شده و هزینه های واقعی و تصمیم گیری های بهینه مدیران مالی موثر است.

مقدمه: در دهه های اخیر، شاخص توسعه انسانی به یکی از کاربردی ترین شاخص ها برای اندازه گیری سطح توسعه کشورها تبدیل شده است. عوامل متعددی وجود دارند که بر توسعه انسانی موثر می باشند. مخارج بهداشتی از عوامل مهمی است که بر رشد و توسعه اقتصادی اثر می گذارد. این مخارج می تواند در کنار نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی موجب افزایش توسعه انسانی گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر مخارج بهداشتی در دو بخش دولتی و خصوصی بر شاخص توسعه انسانی می باشد.روش پژوهش: در این مطالعه داده های پنل برای سال های 2000 تا 2010 برای 16 کشور با سطوح درآمدی بالا، و 13 و 22 کشور با سطح درآمدی متوسط و پایین مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور تعیین اثر مخارج بهداشتی بر شاخص توسعه انسانی، مدل های رگرسیونی پنل دیتا با اثرات ثابت و تصادفی مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین تحلیل داده ها به کمک نرم افزار Eviews6 انجام شده است.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که به ترتیب مخارج کل بهداشتی، دولتی و خصوصی در کشورهای با سقف درآمد متوسط دارای تاثیر مثبت و معنی داری (0.008، 0.012، 0.01) بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای مختلف می باشد. هم چنین مخارج بهداشتی دولتی در کشورهای با سطح درآمدی پایین دارای اثر بیشتری بر شاخص توسعه انسانی می باشد (005.0).نتیجه گیری: نتایج مطالعه بیانگر تاثیر معنی دار مخارج بهداشتی در بهبود وضعیت بهداشتی و توسعه کشورهای مورد مطالعه می باشد. هم چنین افزایش هزینه های مراقبت های بهداشتی گام مهمی در دست یابی به اهداف توسعه کشورها می باشد. به همین منظور لازم است تا مدیران و سیاست گذاران نظام سلامت کارایی در تخصیص مخارج بهداشتی در دو بخش خصوصی و دولتی را مد نظر قرار دهند.