بهداشت و توسعه
سال:1391 | دوره:1 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

مقدمه: نعمت سلامتی، یکی از نعمت های بی کران الهی است که به انسان عنایت شده است. انسان برای سالم نگه داشتن خود باید تلاش نماید، به خصوص در عصر کنونی که زندگی ماشینی رایج شده است. بنابراین لازم به نظر می رسد آموزش هایی در این رابطه داده شود تا افراد سالمی در جامعه حضور داشته باشند. از این رو، هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی بر مبنای مولفه های آموزش سلامت بود.روش ها: روش مورد استفاده در تحلیل محتوای پژوهش حاضر، آنتروپی شانون بود و واحد تحلیل نیز صفحات (متن، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر) بودند که در مجموع، 3467 صفحه را شامل می شد. سه مولفه بهداشت پوست، ورزش و تحرک بدنی، تغذیه و آب آشامیدنی بررسی شد. نمونه آماری این پژوهش، هفت عنوان شامل فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، هدیه های آسمانی (کتاب کار)، قرآن و تعلیمات اجتماعی در سال تحصیلی 1388-89 بود.نتا یج: تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که به مولفه ورزش و تحرک بدنی بیش از سایر مولفه ها توجه شده است و کمترین میزان توجه، مربوط به تغذیه و آب آشامیدنی می باشد. ضمن این که هر یک از شاخص های مولفه های پیش گفت، به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته بودند و کتب درسی، مولفه های آموزش سلامت را به یک نسبت تحت پوشش قرار نداده بودند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که در کتاب های درسی دوره ابتدایی ایران نیاز به توجه بیشتر به آموزش سلامت در تمامی ابعاد احساس می شود.

مقدمه: ایدز به دلیل عدم درمان قطعی و فقدان واکسن موثر یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در جهان به شمار می رود. تنها راه کنترل بیماری، آموزش راه های پیشگیری و ارتقای سطح آگاهی به خصوص در قشر جوان است. این مطالعه با هدف تعیین سطح آگاهی عامه مردم جهت برنامه ریزی آموزشی ایدز متناسب با نیازهای جامعه صورت گرفت.روش ها: در این مطالعه مقطعی 300 نفر از بازدیدکنندگان نمایشگاه نیروی انتظامی در سال 1389 به طور داوطلبانه وارد مطالعه شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ای مشتمل بر دو بخش اطلاعات فردی و سوال های سنجش آگاهی با روایی و پایایی کافی بود. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 17 وارد شد و برای آنالیز نتایج از آزمون های c2  و ضریب همبستگی Pearson استفاده شد.نتایج: میانگین نمره آگاهی شرکت کنندگان 8.7±38.7 از 59 امتیاز بود. 16.7 درصد شرکت کنندگان دارای آگاهی ضعیف، 61.0 درصد متوسط و 22.3 درصد آگاهی خوبی در زمینه ایدز و راه های انتقال آن داشتند. نمره آگاهی با جنس، شغل و تحصیلات رابطه معنی دار نشان داد؛ به طوری که نمره آگاهی در زنان خانه دار و تحصیلات بالاتر از دیپلم بیشتر از سایرین بود. نمره آگاهی با سن و وضعیت تاهل ارتباط معنی دار نداشت.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به نظر می رسد که سطح آگاهی بیشتر افراد جامعه مورد پژوهش در مورد راه های پیشگیری و انتقال ایدز متوسط و در حد مطلوب نیست. لازم است جهت ارتقای سلامت جامعه و حفظ سطح مطلوب دانش مردم به مساله آموزش توجه بیشتری مبذول گردد.

مقدمه: روش های طبیعی تصفیه فاضلاب از جمله وتلندها برای کشورهای در حال توسعه به خصوص شهرهای کوچک و دور افتاده ساده، ارزان و قابل قبول می باشد. هدف از این مطالعه بررسی کارایی گیاه لویی در تالاب مصنوعی زیرسطحی در تصفیه فاضلاب شهری یزد بود.روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش آزمایشگاهی است. در آن کارایی گیاه لویی به روش تالاب زیرسطحی در حذف پارامترهای PO4-P، NH3-N، NO3-N، TSS (Total suspended solids)،(Biochemical oxygen demand) BOD5 ، COD (Chemical oxygen demand)، کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار 2 راکتور به صورت پایلوت (بدون گیاه و حاوی گیاه لویی) به روش تالاب مصنوعی با جریان زیرسطحی به ابعاد 2 متر طول، 1.5 متر عرض و عمق 60 سانتیمتر و با زمان ماند چهار روز ساخته شد. نمونه برداری طی 2 ماه از ورودی و خروجی راکتورها انجام شد و مطابق روش های استاندارد آنالیز گردید.نتا یج: راندمان حذف پارامترهای PO4-P، NH3-N، NO3-N، TSS، BOD5، COD، کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی در تالاب گیاه لویی به ترتیب 40، 25، 31، 85، 72، 72، 94 و 59 درصد و در تالاب شاهد به ترتیب 1، 0.3، 15، 77، 34، 44، 17 و 29 درصد بود. همه نتایج به جز کلیفرم مدفوعی و NH3-N اختلاف معنی داری داشتند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه، گیاه لویی در حذف مواد آلی و جامدات معلق راندمان بالایی دارد. همچنین این گیاه قادر به دستیابی به استانداردهای زیست محیطی ایران برای مصارف کشاورزی و آبیاری است.

مقدمه: سبک زندگی ارتقادهنده سلامت تعیین کننده سلامتی در زمان حال و آینده است. زندگی خوابگاهی در دوران دانشجویی با توجه به شرایط خاص خود می تواند نقش تعیین کننده روی سبک زندگی ارتقادهنده سلامت دانشجویان در آینده داشته باشد. هدف مطالعه بررسی وضعیت سبک زندگی ارتقادهنده سلامت دانشجویان ساکن در خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تهران بود.روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی در سال 1391 روی نمونه ای شامل 140 دختر و 110 پسر از دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. نمونه گیری از دانشجویان به صورت طبقه ای تصادفی بود. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه دو قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه استاندارد سبک زندگی ارتقادهنده سلامت Walker استفاده شد. در تحلیل داده ها نیز از آزمون های Independent t، Mann-Whitney U، ضریب همبستگی Spearman و Pearson استفاده شد.نتایج: میانگین نمره سبک زندگی ارتقادهنده سلامت 20.3 ±119 از حداکثر نمره قابل اکتساب 208 به دست آمد که نشان دهنده وضعیت متوسط است. بین سبک زندگی ارتقادهنده با متغیرهای وضعیت اشتغال، وضعیت تاهل، سن و نمره معدل فرد ارتباط معنی دار وجود داشت، ولی بین میانگین سبک زندگی ارتقادهنده سلامت کل و متغیرهای جنس و مقطع تحصیلی ارتباط معنی دار نبود.بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که وضعیت سبک زندگی ارتقادهنده سلامت در خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تهران متوسط است. بنابراین نیاز به برنامه ریزی های دقیق تر جهت بهبود وضعیت سبک زندگی ارتقادهنده سلامت در این دانشجویان احساس می شود.

مقدمه: افزایش سطوح نفوذناپذیر علاوه بر افزایش حجم و پیک جریان، سبب افزایش نوع و مقدار آلاینده ها در رواناب شهری می شود. رواناب آلوده اثرات نامطلوب بسیاری را بر محیط زیست و آدمی می گذارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی کارایی شن پوشیده شده با اکسید منگنز همراه با اعمال میدان مغناطیسی در تصفیه رواناب های شهری بود.روش ها: در این مطالعه از یک ستون پلکسی گلاس حاوی شن پوشش داده شده با اکسید منگنز استفاده شد. در اطراف آن دو مگنت قرار داده شد و جریان رواناب به صورت مداوم به داخل ستون و رو به پایین بود. قبل و پس از عبور جریان رواناب از ستون و تامین زمان ماند کافی، نمونه های برداشت شده از نظر سرب، روی، کدورت، pH، نیترات و فسفات مورد آنالیز قرار گرفتند. جهت مشخص نمودن تغییر در سطح شن از Scanning electron microscope (SEM) و برای تعیین درصد ترکیبات موجود در شن از آنالیز (EDAX) Energy Dispersive Xray استفاده شد.نتایج: تصاویر SEM و آنالیز EDAX نشان داد که اکسید منگنز به خوبی روی شن پوشش داده شده است. همچنین در ستون شن پوشیده شده با اکسید منگنز در حضور میدان مغناطیسی درصد راندمان حذف برای کدورت 89.6، سرب 65.9، روی 81.1 و فسفات 67 درصد به دست آمد. با این وجود هیچ کاهشی در غلظت نیترات مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: فیلترهای شنی پوشیده شده با اکسید منگنز در حضور میدان مغناطیسی کارایی بالایی در بهبود کیفیت رواناب های شهری داشتند. به نظر می رسد که این مطالعه روش خوش آتیه ای برای بهبود کیفیت رواناب و صنایعی می باشد که دارای فلزات سنگین مورد مطالعه هستند.

مقدمه: شناسایی عوامل موثر بر حفظ سلامت پرسنل بهداشت و درمان در ارتقای اثربخشی سازمان و حتی پیامدهای سازمانی نقش بارزی ایفا می کند. این مطالعه برای تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران در رابطه با اصول احتیاط همه جانبه انجام شد.روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی بود و از پرسش نامه برای جمع آوری داده ها استفاده شد. جامعه این پژوهش همه پرستاران بیمارستان های شهر زابل بود. روایی و پایایی پرسش نامه در یک مطالعه پایلوت تایید شد. امتیاز آگاهی، نگرش و عملکرد در گروه های خوب، متوسط و ضعیف طبقه بندی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های t-test،c2   Exact fisher وبا نرم افزار SPSS نسخه 13 تجزیه و تحلیل شد.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که میزان آگاهی 39.1 درصد پرستاران مورد پژوهش متوسط و 60.9 درصد خوب بود. نگرش 10.4 درصد پرستاران متوسط و 89.6 درصد نگرش خوبی نسبت به اصول احتیاط همه جانبه داشتند. در مورد عملکرد 13.9 پرستاران عملکرد ضعیف، 68.7 درصد عملکرد متوسط و فقط 17.4 درصد از پرستاران عملکرد مطلوب داشتند. ارتباط معنی داری بین سن، جنس و سابقه کاری با میزان نگرش، آگاهی و عملکرد در رابطه با اصول احتیاط همه جانبه یافت نگردید، اما ارتباط معنی داری بین میزان عملکرد و بیمارستان های محل خدمت وجود داشت.بحث و نتیجه گیری: با وجود آگاهی و نگرش خوب پرسنل در مورد اصول احتیاط همه جانبه، وضعیت عملکرد آن ها ضعیف بود. بنابراین ضرورت توجه جدی مسوولان در برگزاری کلاس های ضمن خدمت و دوره های بازآموزی احساس می شود.

مقدمه: مراقبت های پزشکی و تغذیه ای در بیماران مبتلا به دیابت از بروز و پیشرفت عوارض جلوگیری می کند. یافته های متناقضی در زمینه تاثیر آموزش بر آگاهی، نگرش و عملکرد بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تاثیر آموزش بر آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه ای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای بود. تعداد 80 نفر از بیماران مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی ابوذر تهران انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ای در دو بخش شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه سنجش سازه های آگاهی، نگرش و عملکرد در مورد رفتارهای تغذیه ای بود. اطلاعات به صورت پیش آزمون و پس آزمون با فاصله 3 ماه پس از مداخله جمع آوری شد. مداخله به صورت دو جلسه آموزشی بحث گروهی به مدت 30 دقیقه و به فاصله 2 هفته در نظر گرفته شد.نتایج: بعد از اجرای برنامه آموزشی، آگاهی در هر دو گروه مداخله و شاهد به طور معنی داری افزایش یافت. این یافته احتمالا به علت اجرای برنامه های آموزشی روتین در آن مرکز بود. با این وجود افزایش معنی دار در نگرش و عملکرد تنها در گروه مداخله دیده شد.بحث و نتیجه گیری: باید با تدوین برنامه آموزشی مناسب در مراکز بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، همگام با افزایش آگاهی موجبات بهبود نگرش و عملکرد آن ها را نیز فراهم کرد.

مقدمه: عفونت های انگلی روده ای از جمله بیماری های منتقله از طریق غذا هستند که به ویژه در کشورهای در حال توسعه به عنوان یک مشکل بهداشتی مطرح می باشند. بعضی از مشاغل در تسهیل انتقال این عوامل بیماری زا و گسترش بیماری های مرتبط با آن ها در سطح جامعه سهم بسزایی دارند. هدف از این مطالعه بررسی شیوع آلودگی های انگلی روده ای در عرضه کنندگان مواد غذایی در شهر کرمان بود.روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی و با استفاده از داده های موجود بود. داده های ثبت شده مربوط به کلیه عرضه کنندگان مواد غذایی مراجعه کننده به آزمایشگاه مرجع در شهرستان کرمان شامل مشخصات دموگرافیک و نتایج آزمایش مدفوع مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون 2c جهت تحلیل استفاده گردید.نتا یج: از 7748 نفر مورد مطالعه، 1.2 درصد (دامنه اطمینان 95 درصد، 1.198-1.202) آلودگی انگلی داشتند. تنها انگل جدا شده ژیاردیا لامبلیا بود. بیشترین فراوانی آلودگی در شاغلین سوپرمارکت ها (2.1 درصد) بود. از لحاظ آماری بین نوع کسب و میزان آلودگی به انگل های روده ای اختلاف معنی دار وجود داشت. از نظر جنسیت و مکان کسب بین افراد با آلودگی انگلی و افراد فاقد آلودگی تفاوت معنی داری مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: در سال های گذشته آلودگی انگلی در بین افراد شاغل در مناطق مختلف کشور وفور بالایی داشت، اما در حال حاضر اقدامات انجام شده باعث کاهش فراوانی این آلودگی ها شده است. با این وصف مسوولین امر باید در زمینه تثبیت و ارتقای برنامه های اجرا شده، برنامه ریزی لازم را انجام دهند.