بهداشت و توسعه
سال:1393 | دوره:3 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

مقدمه: رنگ ها در صنایع نساجی، کاغذسازی، چرم سازی، لوازم آرایشی و تولید رنگ کاربردهای فراوانی دارند. با توجه به این که بسیاری از این رنگ ها سمی و سرطان زا می باشند، بنابراین حذف آن ها از فاضلاب این صنایع امری اجتناب ناپذیر جهت حفظ محیط زیست است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی کارایی حذف رنگ ژانوس گرین توسط نانو لوله کربنی چند دیواره از نمونه حقیقی آب رودخانه گنج نامه همدان بود.روش ها: این مطالعه در مقیاس میدانی-آزمایشگاهی، در بهار 1391 بر روی نمونه آب رودخانه گنج نامه همدان انجام شد. تمام مراحل آزمایش تحت شرایط بهینه انجام و به صورت ناپیوسته از نانو لوله های کربنی چند دیواره استفاده گردید. اثر متغیرهای pH ، مقدار جاذب، غلظت اولیه رنگ و زمان تماس بر راندمان حذف رنگ ژانوس گرین بررسی گردید. در نهایت ایزوترم های جذب رنگ بر روی جاذب براساس مدل های لانگمویر، فروندلیچ و تمکین بررسی شد. رسم نمودارها توسط نرم افزار Sigma Plot نسخه 10 و محاسبه انحراف معیار داده ها با آزمون آماری توصیفی توسط نسخه 18 نرم افزار آماری SPSS انجام شد.نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش زمان تماس تا 75 دقیقه و مقدار جاذب به میزان 0.02 گرم کارایی حذف رنگ افزایش یافته است. بهترین pH برای حذف رنگ 7 بود. همچنین در بررسی ایزوترم جذب مشخص گردید که جذب رنگ ژانوس گرین بر روی نانو لوله کربنی چند دیواره از ایزوترم جذب لانگمویر تبعیت می کند.بحث و نتیجه گیری: نانو لوله کربنی چند دیواره می تواند به عنوان یک جاذب موثر و در دسترس جهت حذف رنگ ژانوس گرین از پساب های صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: تعیین اولویت های پژوهشی فرآیندی مهم در مدیریت پژوهش های حوزه سلامت به شمار می رود. در صورتی که این فرآیند بر اساس اهداف و ارزش های نظام سلامت انجام گیرد، نیازهای واقعی به درستی پاسخ داده خواهند شد. این پژوهش با هدف تعیین اولویت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفته است.روش ها: این مطالعه از نوع بررسی اسنادی می باشد و در آن از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. پژوهش مورد نظر بر روی اسناد بالا دستی بوده که به صورت هدفمند انتخاب گردیده اند. ابزار گردآوری اطلاعات، چک لیست و پرسشنامه پژوهش گر ساخته می باشند.نتایج: اولویت های پژوهشی در دو دسته پژوهش های ساختاری - سازمانی و پژوهش های برون سازمانی شناسایی گردید. اولویت های پژوهشی دسته اول شامل نیروی انسانی، مدیریت بودجه، مدیریت پژوهش، ساختار سازمانی، تسهیلات و فضای فیزیکی، مدیریت دانش، فناوری اطلاعات، فرآیندهای کاری و فرهنگ سازمانی بوده و اولویت های پژوهشی دسته دوم شامل محیط های حامی سلامت، توانمندسازی جامعه، عدالت در سلامت، کیفیت ارائه خدمات و فرهنگ سلامت بودند.بحث و نتیجه گیری: تعیین اولویت های پژوهشی براساس مطالعه اسناد بالادستی روشی مطلوب جهت تعیین اولویت های منطبق با نیازهای واقعی می باشد. چرا که در این روش اولویت ها بر اساس اهداف و ارزش های نظام و مشکلات و نیازهای موجود تعیین خواهند شد. استفاده از روش تلفیقی مطالعه اسناد و بهره گیری از مشارکت ذی نفعان نیز جهت به دست آوردن نتایج بهتر توصیه می گردد.

مقدمه: تصویر ذهنی بدن، نشان دهنده تصوری است که فرد از بدن خود دارد و سطح بالای نارضایتی از بدن باعث افسردگی می شود. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین تصویر بدنی و عزت نفس با سازگاری زناشویی در کارمندان زن دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود.روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 380 نفر از زنان کارمند متاهل دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1391 انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای مشتمل بر اطلاعات فردی، تصویر بدنی، عزت نفس و سازگاری زناشویی با روایی و پایایی کافی بود. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 20 وارد و برای آنالیز نتایج از رگرسیون خطی استفاده شد.نتایج: سن اکثر شرکت کنندگان (85.0%) بالای 25 سال بود و اکثر آنان (65.0%) تحصیلات کارشناسی به بالا داشتند. رابطه معناداری بین عزت نفس و سازگاری زناشویی (p=0.001 و b=0.65) و همچنین بین تصویر بدنی و سازگاری زناشویی وجود داشت (p=0.001 و b=0.23). عزت نفس قدرت پیشگویی قوی تری نسبت به تصویر بدنی در سازگاری زناشویی داشت.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به نظر می رسد که تصویر بدنی و عزت نفس زنان نقش مهمی در سازگاری زندگی زناشویی داشته باشد. این مساله می تواند از سوی سیاست گذاران و مشاوره های خانواده مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: تصمیم گیرندگان سلامت در تمام دنیا با منابع محدود و نیازهای نامحدود افراد جامعه رو به رو هستند. بنابراین تخصیص بهینه این منابع مخصوصا در بخش سلامت و مهم تر از آن در سیستم اورژانس امری ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش، تعیین میزان بهینه بودن تخصیص بیماران در پایگاه های اورژانس شهر شیراز به بیمارستان ها از طریق مدل حمل و نقل بود.روش ها: اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ای ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ- ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ است ﻛﻪﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﻄﻌﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. جهت انجام این پژوهش سه نوع داده مورد نیاز بود: تعداد بیماران انتقال یافته از پایگاه های اورژانس به بیمارستان های دولتی، متوسط فاصله محل حادثه در محدوده پایگاه های مختلف تا بیمارستان های دولتی و تعداد تخت های بخش اورژانس. سپس مدل حمل و نقل با توجه به داده های به دست آمده در بالا، ساخته شد. آنگاه مدل را در برنامه Lingo قرار داده و جواب های بهینه به دست آمد.نتایج: با توجه به داده های به دست آمده از واحد اورژانس مرکزی مشخص شد که در شش ماه دوم سال 1388، تعداد بیماران دریافتی بیمارستان نمازی 4233 ، بیمارستان فقیهی 1087، بهشتی 1999 و علی اصغر 14 بوده است. پس از مدل سازی با قرار دادن مدل در نرم افزار Lingo نتایج تخصیص بیماران به این قرار بوده است: بیمارستان های نمازی584، فقیهی 1529، بهشتی 3600 و علی اصغر1620. بحث و نتیجه گیری: براساس یافته های به دست آمده از مدل سازی بهینه بخش اعظم بیماران باید به بیمارستان های بهشتی و علی اصغر منتقل شوند که این امر بیانگر این است که بیمارستان های فوق الذکر بایستی به لحاظ منابع انسانی و تجهیزات پزشکی مجهز شوند.

مقدمه: افسردگی از مهم ترین اختلالات خلقی است که عملکرد اجتماعی، شغلی و تحصیلی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از انجام این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان پیشوا و برخی از عوامل مرتبط با آن بود.روش ها: در این مطالعه مقطعی همه 124 نفر از پرسنل شبکه بهداشت و درمان پیشوا وارد مطالعه شدند. جهت سنجش افسردگی از پرسشنامه سنجش میزان افسردگی (سما) و نیز برای سنجش مذهبی بودن از پرسشنامه DUREL استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیون لوجستیک تک متغیره و چند متغیره و همچنین از نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده گردید.نتایج: از کل این افراد 34.7 درصد دچار افسردگی بودند که 2.4 درصد از آن ها افسردگی شدید داشتند. بین جنسیت (زن)، اعتقادات و تجارب دینی و سابقه خدمت و با افسردگی ارتباط معنی داری از لحاظ آماری مشاهده گردید. اما بین سن، تعداد فرزند، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، وضعیت استخدام، داشتن شغل دوم، شرکت در مراسم مذهبی و نیز انجام فعالیت های مذهبی شخصی و افسردگی ارتباط معنی دار آماری وجود نداشت.بحث و نتیجه گیری: افسردگی در کارکنان این شبکه شیوع زیادی دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد اقداماتی در زمینه ارتقاء سلامت روان از جمله شناسایی عوامل به وجود آورنده، برگزاری کارگاه ها و کلاس های آموزش بهداشت روان و خدمات مشاوره ای انجام پذیرد.

مقدمه: حرفه دندانپزشکی، یکی از حرفه هایی است که خستگی جسمانی و روانی زیادی دارد و می تواند منجر به سندرم فرسودگی شغلی گردد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی فراوانی فرسودگی شغلی در دندانپزشکان شهر کرمان بوده است.روش ها: این مطالعه مقطعی روی 145 دندانپزشک شهر کرمان شاغل در مطب و مراکز بهداشتی - درمانی انجام شد. روش جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد فرسودگی شغلی Maslach (مازلاک) بود. آنالیز داده ها در نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 و توسط آنالیز رگرسیون انجام شد.نتایج: در این پژوهش 51.7% دندانپزشکان مرد و 48.3% زن، با میانگین سن 7.18±35 سال بودند. 14.1% افراد مسخ شخصیت شدید، 30.46% خستگی عاطفی و 71.76% دچار عدم موفقیت شخصی (کفایت شخصی) شدید بودند. بین متغیرها سن، جنس، وضعیت اشتغال، ساعات کار هفتگی، تاهل و سال های فارغ التحصیلی با فرسودگی شغلی ارتباط آماری معنی دار مشاهده نشد. اما بین مسخ شخصیت با وضعیت تاهل و وضعیت اشتغال ارتباط معنی داری وجود داشت.بحث و نتیجه گیری: فرسودگی شغلی در دندانپزشکان کرمان بالا می باشد. سیاست های مداخله ای جهت ارزیابی و یافتن عوامل آن و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و درمانی توصیه می شود.

مقدمه: در سازمان های بهداشتی و درمانی، توجه به رفتار شهروندی-سازمانی و رضایت شغلی در بهبود عملکرد کارکنان و میزان و کیفیت خدمات سلامتی موثر می باشد. با توجه به وجود فشار کاری و مشاهده نارضایتی بیشتر در پرستاران ، به نظر می رسد بررسی ارتباط رفتار شهروندی-سازمانی با رضایت شغلی پرستاران حائز اهمیت است.روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی همه 150 نفر از پرستاران بخش های مراقبت ویژه و اورژانس بیمارستان های آموزشی شهر کرمان انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل چک لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه دو بخشی مربوط به سوالات رضایت شغلی پرستاران و رفتار شهروندی-سازمانی بود. داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.نتا یج: میانگین نمره کلی رفتار شهروندی-سازمانی 10.54±88.21 و میانگین نمره کلی رضایت شغلی 17.69±83.72 بود. بین نمره کلی رضایت ( رضایت درونی و رضایت بیرونی) و نمره کلی رفتار شهروندی-سازمانی ارتباط معنی داری با ضریب همبستگی 0.204 مشاهده شد (P=0.012). همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) و t مستقل نشان داد، بین متغیرهای دموگرافیک ( سن، تحصیلات، تجربه، واحد سازمانی و جنسیت) با رضایت شغلی و ابعادش و رفتار شهروندی-سازمانی و زیر گروه هایش ارتباطی وجود ندارد.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد که بین رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی، ارتباط معنی داری وجود دارد. لذا مدیران بیمارستا ن ها برای دستیابی به اهداف سیستم بهداشت و درمان باید به این موضوع توجه کنند.

مقدمه: جیوه یکی از سه فلز سنگینی است که در صدر لیست آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا برای مواد سمی و خطرناک دارای اولویت بر سلامتی انسان قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت آلودگی محیطی و شغلی انسانی با جیوه در ایران است.روش ها: کلیه مطالعات انجام شده در ایران که به نحوی به اندازه گیری جیوه در انسان در ایران پرداخته بودند، با استفاده از منابع الکترونیک در دسترس شاملIranmedex ، SID،Magiran ، Google Scholar، Web of Knowledge، Science Direct و PubMed جستجو شدند. اما با توجه به ناهمگونی نتایج مطالعات، از انجام متاآنالیز روی نتایج خودداری گردید.نتایج: پس از جستجوی منابع اطلاعاتی، تعداد 47 مقاله یافت شد. از این تعداد، 44 مطالعه انتخاب و نتایج آن ها بررسی گردید. هر چند مواجهه محیطی با جیوه در ایران بالا نیست، اما مواجهه شغلی آن در ایران قابل توجه است و مقادیر آلودگی در گروه های خاص از جمله دندانپزشکان بالاست.بحث و نتیجه گیری: با توجه به بالا بودن میزان مواجهه در برخی گروه های شغلی، استفاده از وسایل حفاظت فردی و تهویه مطلوب در محل کار باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین توجه به پایش های ادواری میزان مواجهه و معاینات پزشکی شاغلین مرتبط ضروری می نماید. برای کاهش مواجهه محیطی، وضع قوانینی در خصوص اندازه گیری جیوه مواد غذایی و استفاده از کامپوزیت های عاری از جیوه پیشنهاد می شود.