غدد درون ریز و متابولیسم ایران
سال:1400 | دوره:23 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

مقدمه: بررسی های اخیر نشان از تحت تاثیر قرار گرفتن عملکرد غده تیرویید در مواجهه با فلزات سنگین دارد. هدف مطالعه ی حاضر، بررسی غلظت فلزات سنگین شیر مادر در روزهای اولیه پس از زایمان و ارتباط آن با هایپرتیروتروپینمی نوزادان است. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مورد-شاهد، 82 زوج مادر-نوزاد شامل 21 زوج (دارای نوزاد هایپرتیروتروپینمی) در گروه مورد و 61 زوج (دارای نوزاد سالم) در گروه شاهد در مقطع زمانی 5-3 روز بررسی شدند. غلظت تیروتروپین در نمونه ی خون پاشنه ی پا بیشتر از 5 میلی واحد در لیتر به عنوان هایپرتیروتروپینمی در نظر گرفته شد. در گروه مورد، جهت تایید تشخیص، غلظت تیروتروپین در سرم جداشده از نمونه خون وریدی نیز اندازه گیری شد. در همان مقطع زمانی، نمونه ی شیر از مادران هر دو گروه؛ جهت اندازه گیری غلظت فلزات سنگین شامل؛ جیوه، سرب و کادمیوم اخذ گردید. یافته ها: میانه (دامنه بین چارک) غلظت تیروتروپین نمونه خون پاشنه ی پا در نوزادان سالم و دارای هایپرتیروتروپینمی به ترتیب (1/85-0/40) 0/90 و (8/80-5/70) 6/80 میلی واحد در لیتر بود (0/001

مقدمه: بسته مداخلات اساسی بیماری های غیرواگیر سازمان جهانی بهداشت (WHO-PEN)، امکان پیشگیری، تشخیص و مدیریت زودهنگام بیماری های قلبی-عروقی، دیابت، بیماری های مزمن تنفسی و سرطان را فراهم می کند. برنامه ایراپن (Ira-PEN)با بومی سازی WHO-PEN برای جمعیت ایرانی طراحی و از سال 1394 به صورت آزمایشی در 4 شهرستان نقده، مراغه، شهرضا و بافت اجرا و سپس در کل کشور اجرایی شد. هدف ما بررسی شیوع عوامل خطر قلبی-عروقی درمردان و زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی بود. مواد و روش ها: دراین مطالعه از داده های سال های 1395و1396 افراد بالای30 سال مراجعه کننده به مراکز در مناطق آزمایشی استفاده شد. خطر10ساله قلبی-عروقی توسط نرم افزار سیب به عنوان یک سیستم اطلاعات یکپارچه سلامت با استفاده از نمودار پیش بینی خطر WHO/ISH تعیین شده است. افراد در چهار گروه خطر: کم (<10%)، متوسط (20-10%)، نسبتا زیاد (30-20%) و زیاد (>30%) طبقه بندی شده اند. یافته ها: دربین 160223 نفر (58/1 % زن) شیوع دیابت (فاصله اطمینان 95%) در مردان و زنان به ترتیب 8/5 % (8/8-8/3) و 12/9 % (13/1-12/7) بود که حدود یک سوم موارد آن ها ناشناخته بودند. شیوع فشارخون بالا (فاصله اطمینان 95%) در مردان و زنان به ترتیب 15/6(15/9-15/3) و23/2 (23/5-22/9) بود و فشارخون بالای ناشناخته 40% از فشارخون بالا درمردان و 20% درزنان را شامل می شد. حدود 9% مردان و 15/7 % زنان دچار هایپرکلسترولمی بودند. بیش از 4% مردان و حدود 5% زنان خطر 10% یا بیشتر داشتند. نتیجه گیری: زنان مراجعه کننده به مراکز بیشتر از مردان بودند و به نظر می رسد زنان پرخطر برای کنترل بیماری های خود به این مراکز مراجعه می کنند. با توجه به خطر بالاتر مردان برای ابتلا و مرگ ناشی از بیماری های قلبی-عروقی، تشویق و پی گیری مردان برای کنترل عوامل خطر پیشنهاد می گردد.

مقدمه: دیابت شایع ترین بیماری متابولیک در جهان محسوب می شود و مهار این بیماری بدون تغییر در سبک زندگی، موثر و کارآمد نیست. از این روی، این پژوهش باهدف بررسی تاثیر آموزش برپایه اصلاح سبک زندگی بر میزان قند خون بیماران دیابتی انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش یک مداخله نیمه تجربی است که در سال 1396 بر روی بیماران دیابتی مراجعه کننده به انجمن دیابت ارومیه انجام شد. 74 بیمار به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل (37 نفر در هر گروه) قرار گرفتند. به منظور جمع آوری داده ها، از مشخصات دموگرافیک و چک لیست کنترل قند خون استفاده شد. مداخلات آموزشی طی هشت نشست یک و نیم ساعته و به مدت دو ماه برای گروه مداخله انجام گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها؛ با استفاده از نرم افزار spss ویرایش 16 آزمون های توصیفی و آزمون تی مستقل و تی زوجی اجرا شد و اختلاف در سطح کمتر از 0/05 معنی دار تلقی گردید. یافته ها: میانگین سنی افراد 10/8±, 48/9سال بود و اکثریت افراد را زنان تشکیل می دادند (75/6 درصد). میانگین قند خون بیماران پیش از پژوهش 241 میلی گرم در دسی لیتر با انحراف معیار 54/6 بود. هم چنین، میانگین قند خون پیش از آموزش در هر دو گروه تفاوتی نداشت ولی پس از آموزش، میانگین قند خون به طور معنی داری در گروه مداخله کاهش یافت (0/01=p-value). نتیجه گیری: آموزش بر پایه اصلاح سبک زندگی می تواند به طور چشم گیری باعث کاهش میانگین قند خون افراد دیابتی گردد.

مقدمه: دیابت حاملگی (GDM) از شایع ترین اختلالات متابولیک است که برای اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می شود. عفونت پریودنتال نیز التهابی موضعی و مزمن است که می تواند بعنوان یک شروع کننده پاسخ التهاب سیستمیک در نظر گرفته شود و برخی معتقدند که با بروزGDM مرتبط است. با توجه به شواهد ناهمگون در این باره، هدف از مطالعه ی آینده نگر حاضر تعیین ارتباط بین بیماری پریودنتیت و GDM می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کوهورت در درمانگاه پره ناتال بیمارستان روحانی بابل، در شهریور 1398 لغایت شهریور 1399 انجام شد. وضعیت پریودنشیوم زنان باردار از نظر شاخص های خونریزی در اثر پروبینگ (BOP)، عمق پاکت پریودونتال (PPD)، میزان از دست رفتن چسبندگی (CAL) و شاخص لثه ای Gingival Index (Loe & Silness)، در هفته 12 تا 24 بارداری توسط یک دندان پزشک در همان درمانگاه بررسی و موارد بیماری تشخیص داده شد. سپس در هفته 24 تا 28 بارداری، بر اساس آزمایش تست تحمل گلوکز 75 گرمی، ابتلا به GDM مورد ارزیابی قرارگرفت. یافته ها: بروز GDM در زنان مبتلا به پریودنتیت بیشتر بود (0/001P). نتیجه گیری: جهت پیشگیری از بروز دیابت بارداری سیاست تشخیص زودرس و درمان پریودنتیت باید در الویت مراقبت پره ناتال و حتی قبل از باردار شدن قرار گیرد.

مقدمه: با وجود شیوع بالاتر بیماری های کلیوی در جنس ماده، اثرات نیترات بر عملکرد کلیه عمدتا در جنس نر مطالعه شده است. هدف مطالعه حاضر تعیین اثرات تجویز طولانی مدت نیترات سدیم بر شاخص های عملکرد کلیه شامل میزان فیلتراسیون گلومرولی تخمینی (eGFR) و سطح سرمی اوره و کرآتینین در موش صحرایی ماده بالغ سالم می باشد. مواد و روش ها: موش های صحرایی ماده ویستار به 2 گروه (10 سر در هر گروه) تقسیم شدند: گروه شاهد که آب آشامیدنی و گروه نیترات که آب آشامیدنی حاوی 100 میلی گرم در لیتر نیترات سدیم به مدت 9 ماه دریافت کردند. وزن بدن، سطح سرمی اوره و کرآتینین در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری و eGFR محاسبه شد. هم چنین سطح متابولیت های اکسید نیتریک (NOx) در سرم و بافت کلیه موش های صحرایی ماده در انتهای مطالعه اندازه گیری شد. یافته ها: در انتهای مطالعه، وزن موش های صحرایی و هم چنین سطح سرمی اوره و کرآتینین در گروه شاهد به طور معنی دار بالاتر و سطح eGFR به طور معنی دار پایین تر از ابتدای مطالعه بود. نه ماه دریافت نیترات سدیم از طریق آب آشامیدنی، مانع از افزایش وزن و هم چنین افزایش سطح سرمی اوره و کرآتینین و کاهش سطح eGFR گردید. هم چنین گروه تیمار شده با نیترات سدیم دارای سطح بالاتر سرمی و کلیوی NOx در انتهای مطالعه بودند. نتیجه گیری: تجویز نیترات منجر به بهبود عملکرد کلیه در موش های صحرایی ماده بالغ سالم گردید. این اثرات مفید می تواند ناشی از افزایش سطح سرمی و بافتی NOx باشد.

مقدمه: چاقی با تجمع بیش از حد بافت چربی سفید زیرجلدی و احشایی و هم چنین عدم تعادل بین انرژی دریافتی و مصرفی حاصل می شود. از آنجا که شیوع چاقی در سراسر جهان رو به افزایش است، روش های پیشگیری اهمیت ویژه ای یافته اند. در راهبردهای ضد چاقی جدید، علاوه بر محدود کردن دریافت انرژی و افزایش مصرف آن؛ هدررفت انرژی به شکل گرما یا ترموژنز مورد توجه می باشد. از آنجا که ترموژنز عمدتا در بافت چربی قهوه ای (BAT) رخ می دهد، شناسایی هرچه بیشتر بافت چربی قهوه ای فرصت را برای طراحی مداخله دارویی علیه چاقی، از طریق افزایش مصرف انرژی و گرمازایی، ایجاد می کند. شناخت مسیرهای سلولی مولکولی و عوامل تنظیمی، از جمله RNA های غیرکدکننده ی درگیر در فرایند ترموژنز در بافت چربی قهوه ای، راه کار کلیدی برای کاربردهای درمانی علیه چاقی و بیماری های مرتبط با چاقی محسوب می شود. RNA های غیرکدکننده از جمله miRNA ها و lncRNA ها تنظیم کننده های مهم برای فرایندهای زیست شناختی هستند. miRNA ها یک گروه از RNA های کوچک غیرکدکننده هستند که در تنظیم بیان ژن نقش کلیدی ایفا می کنند. مطالعات اخیر نشان داده اند که RNA های غیرکدکننده ی اختصاصی BAT در تنظیم عملکرد آدیپوژنز قهوه ای، قهوه ای شدن بافت چربی سفید (مثل آدیپوژنز بژ) و ترموژنز قهوه ای نقش کلیدی دارند. در این مطالعه به بررسی miRNA ها و lncRNA های مرتبط با ژن های درگیر در آدیپوژنز قهوه ای و ترموژنز پرداخته شده است. این دسته از miRNA و lncRNA ها ممکن است در آینده به عنوان نشان گرهای زیستی و اهداف درمانی برای پیشگیری و درمان چاقی و بیماری های مرتبط با چاقی مورد استفاده قرار گیرند.

چکیده: کمبود ویتامین D به عنوان یکی از مسایل شایع سلامتی در جهان مطرح شده است. در ایران تخمین زده می شود که بیش از نیمی از افراد دچار کمبود ویتامین D باشند. شواهد موجود نشان دهنده این است که سطح کافی ویتامین D، نه تنها از طریق کنترل کلسیم و فسفر سبب سلامت عملکرد سیستم اسکلتی می شود؛ بلکه نقش مهمی را در تنظیم فعالیت ارگان های دیگر بازی می کند. متاسفانه عدم توافق و سوالات بدون پاسخ زیادی در خصوص چگونگی تشخیص، نحوه بررسی، روش درمان و حتی مناسب ترین سطح ویتامین D وجود دارد. در این مقاله مروری ما جدیدترین شواهد در خصوص نحوه بررسی و درمان کمبود ویتامین D را با تاکید بر مطالعات بر روی ایرانیان، مورد بررسی قرار داده ایم. هم چنین؛ در مورد نحوه رسیدن به سطح مناسب ویتامین D و چگونگی نگه داری آن بحث و بررسی نموده ایم. در نتیجه ی این بررسی مشخص شد که با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین D در ایران، لازم است در افراد در معرض خطر سطح سرمی ویتامین D اندازه گیری شود. در صورت وجود کمبود ویتامین D، شروع درمان با دوز بارگذاری و سپس ادامه آن با دوز نگه دارنده توصیه می شود. در مواردی که علی رغم مصرف ویتامین D سطح آن افزایش نیابد، بهتر است بررسی از نظر سندروم های سوءجذب انجام گیرد. هم چنین بر اساس این بررسی؛ توصیه می شود در جمعیت عمومی از کلسی تریول برای درمان استفاده نشود.