قرآن و طب
سال:1397 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:6

اهداف: اضطراب، شایع ترین واکنش روانی زنان در زمان زایمان است. یکی از روش های کاهش اضطراب زایمانی، استفاده از محرک های آوایی خوشایند، نظیر موسیقی ناشی از تلاوت قرآن کریم است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب زنان باردار کاندید زایمان انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی تک گروهه با طرح پیش آزمون-پس آزمون که در سال 1397 انجام گرفت، 60 زن باردار کاندید زایمان در بیمارستان امیر زابل به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و وارد مطالعه شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه اضطراب آشکار اشپیل برگر استفاده شد. ابتدا پرسش نامه ها با همکاری بیماران تکمیل شد و سپس سوره یوسف با صدای استاد پرهیزگار به مدت یک ساعت پخش شد. بلافاصله پس از انجام مداخلات، پرسش نامه ها مجدداً تکمیل شد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS 24 و با استفاده از آزمون T زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره اضطراب افراد شرکت کننده از 9/48± 50/59 به 9/95± 45/57 کاهش یافت که این کاهش از لحاظ آماری معنی دار بود (0/0001=p). نتیجه گیری: موسیقی ناشی از تلاوت قرآن کریم، میزان اضطراب زنان کاندید زایمان را کاهش می دهد.

مقدمه: "آرامش" که در لغت به معنی حالتی نفسانی همراه با آسودگی و در اصطلاح به معنی حالت اطمینان و سکون روان آدمی است، آرزو و نیاز هر انسانی است که برای به دست آوردن آن راهکارهای مختلفی از سوی مکاتب دینی و غیردینی ارایه شده است. در این میان در آموزه های تعالی بخش قرآن، راهکارهای گوناگونی در حوزه رفتار گزارش شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی مهم ترین راهکارهای رفتاری برای دستیابی به آرامش از منظر قرآن بود. این پژوهش به روش کتابخانه ای و با سبک تحلیل محتوی انجام شد که در آن، آیات مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه گیری: ناآرامی ها و نگرانی های انسان یا منشاء درونی دارند مانند نوع نگرش، سستی ایمان، سرزنش وجدان، یا منشاء بیرونی دارند نظیر عوامل رفتاری، حوادث طبیعی، فقر و محرومیت که مهم ترین توصیه های قرآن در دستیابی به آرامش و رفع آن نگرانی ها، راهکارهای رفتاری مانند عفو و گذشت، یاری نمودن محرومان و صبر و بردباری است.

مقدمه: نظام تعلیم و تربیت برای شکل گیری، تقویت و استحکام خود به آرا و اندیشه های برخاسته از متن فرهنگ و مکتب خود نیاز دارد. اگر این بررسی در منبعی برجسته همچون نهج البلاغه صورت گیرد، با توجه به فرهنگ اسلامی حاکم بر جامعه ما، پذیرش آن از طرف مخاطبان حتمی خواهد بود. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی و تبیین نظام تربیت اخلاقی در نامه 31 نهج البلاغه شامل بنیادها، هدف ها، اصول و روش های تربیت اخلاقی انجام شد. روش به کارگرفته شده در این تحقیق، با توجه به ارتباط نزدیک و تنگاتنگ روش، هدف ها و ماهیت موضوع تحقیق، روش تحلیلی-استنباطی و روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای و بررسی اسناد بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از روش تحلیل مفهومی استفاده شد و با توجه به موضوع و هدف پژوهش، از شیوه بررسی بافت یا سیاق مفهوم برای تحلیل مفاهیم بهره گرفته شد. نتیجه گیری: نظام تربیت اخلاقی در نامه 31 نهج البلاغه دارای چهار مولفه بنیادها، هدف ها، اصول و روش هاست. نظام تربیت اخلاقی در این نامه شامل چهار بنیاد توحید، ضعف آدمی، فطرت و معاد است. هدف غایی تربیت اخلاقی در نامه مذکور "تخلق به اخلاق الهی" و هدف های واسطه ای برای تحقق آن، شناخت خدا، خودسازی، تقوا، زهد، صبر، التزام به امر الهی و یاد خداوند است. اصول تربیت اخلاقی استنباط شده از نامه مذکور شامل کرامت، تفاوت های فردی، اعتدال، تعقل، تفکر و تدبر، و در نهایت روش های تربیت اخلاقی در نامه یادشده شامل تذکر، موعظه، ارایه الگو، محبت، عبرت آموزی، توبه، و مراقبه و محاسبه هستند.

مقدمه: شبیه سازی یا کلونینگ، تکثیر موجود زنده بدون آمیزش جنسی در گیاهان، حیوانات و انسان است. مساله شبیه سازی درمانی به عنوان پدیده نوین در عرصه زیست فناوری به لحاظ ارتباطی که با مسایل انسانی دارد، پرسش های گوناگونی را در عرصه های مختلف به همراه آورده و واکنش های مختلفی را فراروی فقها نهاده است. این مطالعه مروری با بهره مندی از روش توصیفی-تحلیلی و با هدف تحلیل شبیه سازی درمانی از نظر فریقین (شیعه و سنی) و دین یهود انجام شد. نتیجه گیری: فقهای امامیه در مورد شبیه سازی درمانی، سه نظر اتخاذ کرده اند: 1) جواز مطلق، 2) جواز مشروط و 3) عدم جواز مطلق. اما علمای اهل سنت در مورد شبیه سازی درمانی دو رویکرد اتخاذ کرده اند: 1) جواز و 2) عدم جواز. عالمان یهود نیز سه دیدگاه متفاوت ارایه نموده اند: 1) جواز، 2) وجوب و 3) حرمت. براساس نتایج، نظر علما در مورد عدم جواز شبیه سازی درمانی به خاطر نگرانی های جدی است که در جهان ایجاد کرده و این به­ خاطر سوء استفاده هایی است که ممکن است از آن بشود؛ سوءاستفاده هایی که دامنه آن نامحدود و آثار آن روشن نیست. همین امر موجب شده تا دیدگاه عدم جواز به شبیه سازی درمانی اتخاذ شود. دیدگاه علما بر جواز شبیه سازی درمانی بیشتر بر فواید آن تاکید دارد که پیش بینی می شود با شبیه سازی درمانی بتوان بسیاری از امراض را که بشر تاکنون قادر به مداوای آن نبوده درمان نمود. اما از نظر اکثر علمای اسلامی دلیلی بر ممنوعیت شبیه سازی درمانی انسان وجود ندارد و نباید با پیشرفت علم و تحقیقات در این بخش مخالفت کرد.

مقدمه: مفهوم شایستگی در تمام حوزه ها و رشته های دانشگاهی حایز اهمیت است. از جمله مهم ترین این حوزه ها با درنظرگرفتن حساسیت موضوع، حوزه علوم پزشکی است. پزشکان و تیم پزشکی، کارگزاران اصلی نظام سلامت هستند و هر گونه تغییر در رویکرد ارایه خدمات سلامت نیازمند تغییر در آموزش آنها است. براساس این مبنا، هدف این مطالعه، تبیین مهم ترین شایستگی های دانش آموختگان علوم پزشکی در قرآن کریم و در اسناد بین المللی بود. برای رسیدن به این مهم، با استفاده از روش تحلیلی، ابتدا با تامل در آیات قرآنی و توجه در تفاسیر، این ملاک و معیارها استخراج و با بایدها و نبایدهای پزشکی موجود در اسناد بین المللی تطبیق داده شد و در مرحله دوم، کلیدواژه هایی با موضوع شایستگی در علوم پزشکی در عرصه بین المللی و همچنین در ایران مورد توجه قرار گرفت. نتیجه گیری: براساس مولفه های قرآنی، شایستگی در دو حیطه اخلاقی (مفاهیمی چون وجوب تخصص، تعهد، داشتن قدرت پیش بینی و تشخیص صحیح بیماری فرد) و رفتاری (مفاهیمی چون عطوفت و نرم خویی، تعدیل در برخورد با مراجع، داشتن روحیه مسئولیت پذیری، دوری از تکبر و خوش رفتاری با بیمار) قرار می گیرد. در عرصه بین المللی، هر چند تعاریف، مولفه ها و دسته بندی های مختلف ارایه شده است، اکثر تحقیقات از بین مولفه های شایستگی 4 مولفه اصلی شامل مولفه دانش، مولفه مهارت، مولفه توانایی و مولفه انگیزه را نام می برند. در ایران، طبق تعریف شورای انقلاب فرهنگی، شایستگی دارای 4 مولفه اصلی نگرشی (انگیزشی)، توانایی ذهنی، دانش کاربردی و مهارت عملی است.

مقدمه: بررسی مقایسه ای دیدگاه مفسران در چیستی حیات طیبه و دستیابی به فهمی از آن به مثابه غایت نظام اخلاق اسلامی است. نظرات مفسران در این مساله مبتنی بر دو دیدگاه عمده است: دنیوی یا اخروی دانستن حیات طیبه. نظریه علامه طباطبایی در مورد حیات طیبه دارای دو رکن است: این جهانی و حقیقی بودن حیات طیبه. حیات طیبه را می توان نتیجه زندگی مبتنی بر ایمان و عمل صالح و پای بندی به نظام اخلاقی اسلام دانست که به معنی حقیقی کلمه در همین زیست دنیایی حاصل می شود. بر این اساس، سئوال اساسی این است که آیا می توان تحقق این جهانی حیات طیبه را با حقیقی و نه مجازی دانستن "فلنحیینه حیاه طیبه" سازگار دانست؟ در این مقاله با استفاده از دیدگاه­ های تفسیری علامه طباطبایی تحول وجودی ناشی از زیست بر پایه اخلاق توحیدی را به عنوان فرضیه تحقیق بررسی می کنیم. نتیجه گیری: تمایز تحول در کمالات اولی و کمالات ثانوی و نقش تربیت اخلاقی در حصول ملکات فاضله و جوهری شدن ملکات حاصل از زیست اخلاقی این فرضیه را اثبات می کند.