دین و سلامت
سال:1401 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

سابقه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس سبک زندگی اسلامی، شکیبایی و تحمل ناکامی در بین زنان شهر بابلسر استان مازندران انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. مواد و روش ها: جامعه پژوهش شامل تمام زنان شهر بابلسر بود که از میان آن ها، 350 نفر به روش در دسترس انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات به صورت نظرسنجی اینترنتی بود. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه رضایت از زندگی داینر و همکاران (1985)، سبک زندگی اسلامی کاویانی (1388) و تحمل ناکامی هارینگتون و شکیبایی ایوانز (1980) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل آماری از تحلیل رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه وتحلیل اطلاعات نشان داد متغیرهای ملاک سبک زندگی اسلامی و تحمل ناکامی، توانایی پیش بینی رضایت از زندگی را در بین زنان دارند (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از آن است که سبک زندگی اسلامی و تحمل ناکامی توانایی پیش بینی 28 درصد از رضایت از زندگی را دارند (05/0>P). استنتاج: با توجه به نتایج، ضرورت تقویت سبک زندگی اسلامی با گسترش زندگی مبتنی بر آموزه های اسلامی در نهادهای مختلف و پرورش ویژگی های شخصیتی مثبت و سازنده مانند شکیبایی و تحمل ناکامی می تواند مورد توجه همگان قرار گیرد. لذا، تقویت و طراحی برنامه های مبتنی بر فرهنگ اسلامی برای آموزش خانواده ها ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: مشکلات سازگاری و رفتاری ازجمله مشکلات شایع در بین دانش آموزان هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی قصه های قرآنی بر سازگاری و مشکلات رفتاری دانش آموزان ابتدایی انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه مدنظر دانش آموزان دختر پایه سوم ابتدایی شهرستان خنداب بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابتدا، پرسش نامه سازگاری دانش آموزان و پرسش نامه رفتار کودکان راتر-فرم معلم، به عنوان پیش آزمون اجرا شد. سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه در برنامه قصه های قرآنی شرکت کردند، اما گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. بعد از تکمیل جلسات قصه های قرآنی، دو گروه پرسش نامه ها را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد ترکیب خطی متغیرهای وابسته شامل سازگاری و مشکلات رفتاری در دو گروه متفاوت بود که حاکی از تأثیر قصههای قرآنی بر افزایش سازگاری و بهبود مشکلات رفتاری دانش آموزان است. نتیجه گیری: آموزش قصههای قرآنی می تواند به عنوان یک برنامه مؤثر در ارتقای سلامت دانش آموزان، به ویژه به منظور افزایش سازگاری و کاهش مشکلات رفتاری آن ها در بستر آموزش وپرورش رسمی کشور قرار گیرد.

سابقه و هدف: رفتارهای پیشگیرانه مهم ترین راه کنترل بیماری کووید 19 است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط سلامت معنوی و عقاید مذهبی با عملکرد پیشگیری کننده از کووید 19 بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی انجام شد. مواد و روشها: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی است که روی 400 نفر از شهروندان شهر شیراز انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های متغیرهای دموگرافیک، الگوی اعتقاد بهداشتی، مقیاس سلامت معنوی آلیسون و مقیاس جایگاه کنترل سلامت اعتقاد به خدا استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 و آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی تجزیه وتحلیل شدند. یافتهها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 52/10±, 95/36 سال بود. آزمون ضریب همبستگی بین رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری کرونا با سازه های مدل اعتقاد بهداشتی، سلامت معنوی و جایگاه اعتقاد به خدا در کنترل سلامت همبستگی معنی داری نشان داد (05/0>P). سازه های منافع درک شده، سلامت معنوی (وجودی و مذهبی)، جایگاه اعتقاد به خدا در کنترل سلامت، حساسیت درک شده و خودکارآمدی قوی ترین پیش بینی کننده رفتار بودند (05/0>P). در تحلیل رگرسیونی، متغیرهای بررسی شده 6/64 درصد از واریانس رفتارهای پیشگیری کننده از کووید 19 را پیشگویی کردند. استنتاج: نتایج این مطالعه ارتباط بین سلامت معنوی و عقاید مذهبی را با رفتارهای پیشگیری کننده از کووید 19 بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی نشان می دهد. در انجام مداخله آموزشی، برای پیشگیری از بیماری کووید 19 از مدل اعتقاد بهداشتی، سلامت معنوی و عقاید مذهبی افراد استفاده شد.

سابقه و اهداف: هدف پژوهش حاضر، پیش بینی تاب آوری بر اساس امیدواری و با واسطه گری شکرگزاری در زنان سرپرست خانوار (شهرستان بم) در دوران کرونا بود. مواد و روشها: پژوهش حاضر به روش پیمایش انجام شد. جامعه آماری شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی شهرستان بم بودند که بر اساس فرمول وستلان، 390 نفر از زنان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده برای گردآوری اطلاعات، پرسش نامه استاندارد تاب آوری کونور و دیویسون (2003)، شکرگزاری ایرانی-اسلامی گودرزی (1393) و امیدواری میلر (1988) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و Amoss تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد زنان سرپرست خانوار در بم، شکرگزاری و امیدواری زیادی دارند. همچنین رابطه مستقیم و معناداری بین امیدواری با تاب آوری و شکرگزاری با تاب آوری وجود دارد (001/0>P). امیدواری علاوه بر تأثیر مستقیم، به طور غیرمستقیم و از طریق شکرگزاری نیز بر تاب آوری تأثیر می گذارد (001/0>P). استنتاج: با توجه به نتایج پژوهش، می توان گفت که شکرگزاری از خداوند و امیدواری نسبت به خداوند موجب افزایش تاب آوری افراد در مقابل مشکلات خواهد شد.

سابقه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی بر افسردگی و خستگی زنان مبتلا به بتا تالاسمی ماژور در شهرستان خرم آباد بود. طرح این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. مواد و روش کار: جامعه آماری این پژوهش شامل تمام زنان مبتلا به بیماری بتا تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان شهید مدنی شهر خرم آباد در سال 1400 بودند که تمایل به شرکت در این پژوهش داشتند. با روش نمونه گیری در دسترس 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی، در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش 12 جلسه 90 دقیقه ای مداخله معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی (از طریق به چالش کشیدن افکار منفی، اثرات روان شناختی ارتباط و نیایش با خدا، صبر و تفکر معنوی) را دریافت کرد. در پژوهش حاضر، منظور از معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی، معنویت درمانی وزیری و کاشانی و مثبت اندیشی سلیگمن، رشید و پارکز است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه حالات خلقی Lane و همکاران (2007) استفاده شد. یافته ها: برای تجزیه وتحلیل داده های آماری و بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تک متغیری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی موجب بهبود افسردگی و خستگی زنان مبتلا به بتا تالاسمی ماژور در گروه آزمایش شده است (001/0P<). استنتاج: با توجه به نتایج این پژوهش، معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی در کاهش افسردگی و خستگی بیماران تالاسمی ماژور مؤثر است. بنابراین، پیشنهاد می شود مشاوران و درمانگران از معنویت درمانی مبتنی بر مثبت اندیشی برای کاهش افسردگی و خستگی استفاده کنند.

سابقه و هدف: رفتارهای سلامت بخش مهمی از سبک زندگی سالم هستند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه 16 گویه ای مقیاس رفتارهای ارتقادهنده سلامت دینی (RHPBI-16) در بین دانشجویان بود. مواد و روشها: ساختار عاملی مقیاس RHPBI-16 از طریق روش تحلیل عامل اکتشافی بررسی شد. روایی همگرا و افتراقی نیز محاسبه شد. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه های تهران بودند که از بین آن ها، 300 نفر که در دسترس محققان بودند، به صورت داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان مقیاس رفتارهای ارتقادهنده سلامت دینی (RHPBI-16)، مقیاس دل بستگی به خدا (AGS)، مقیاس سلامت روانی (MHI-28)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) را تکمیل کردند. یافتهها: روایی همگرا و افتراقی مقیاس RHPBI-16 از طریق بررسی همبستگی میانگین نمره آزمودنی ها در این مقیاس با دل بستگی به خدا، بهزیستی روان شناختی، پریشانی روان شناختی، افسردگی، اضطراب و استرس آزموده شد، که حاکی از همبستگی معنادار مثبت این مقیاس با دل بستگی به خدا و بهزیستی روان شناختی و همبستگی معنادار منفی با پریشانی روان شناختی، افسردگی، اضطراب و استرس بود. همسانی درونی مقیاس RHPBI-16 برحسب ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. پایایی بازآزمایی مقیاس RHPBI-16 از طریق اجرای مجدد آن با فاصله دو هفته محاسبه و تأیید شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، 2 عامل دین داری و رفتارهای سلامت دینی را برای مقیاس RHPBI-16 تأیید کرد. استنتاج: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، مقیاس RHPBI-16 برای سنجش این سازه در نمونه های ایرانی، ویژگی های روان سنجی مطلوبی دارد.

جهان طبیعت، عالم ماده و حرکت و تضاد است. ماهیت چنین عالمی، ملازمت سلامتی و بیماری است. در نگاه سطحی و ظاهری، بیماری تنها شرّ و تباهی با خود دارد، اما در جهان بینی توحیدی، هیچ شرّ مطلقی در هستی وجود ندارد و در هر امر به ظاهر ناخوشایندی، حکمت ها و فوایدی نهفته است و بیماری نیز از این قاعده مستثنا نیست. در روایات معصومان (ع)، به حکمت های بیماری پرداخته شده است. بررسی همه روایات، چندین پژوهش نیاز دارد؛ این پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی، درصدد بررسی اجمالی حکمت های بیماری در انسان از دیدگاه برخی احادیث است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که اول، رنجوری و درماندگی بیمار سبب پالایش نفس او می شود؛ دوم، در مراحل عالی ایمان، بیماری موجب نزدیکی بنده به خداوند می شود؛ سوم، نظام دقیق الهی بر کیفر و پاداش مبتنی است و از دیگر حکمت های بیماری، کیفر تبهکاران و پاداش به مؤمنان است؛ چهارم، گاهی بیماری سبب ساز مرگ است. این حکمت بیماری، همسو با قوانین و سنت های الهی حاکم بر عالم ماده است. پنجم، بیماری آمرزش الهی را دربر دارد. امام سجاد (ع) در نیایش خود، خداوند را به وساطت بیماری ای ستایش می کند که آمرزش الهی را دربر دارد؛ و ششم، بیماری سبب توجه قلبی بنده گناهکار به خداوند است و این امکان را فراهم می کند که ایمان از زبان به درون قلب وارد شود.