مهندسی هوانوردی
سال:1402 | دوره:25 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

در این پژوهش خانواده آسم در جریان های تقارن محوری تراکم پذیر، پایا، لزج و غیرلزج در یک کد بر مبنای روش حجم محدود و در یک شبکه با ساختار ذخیره سازی بی سازمان موردبررسی و مقایسه قرارگرفته اند. جریان های تقارن محوری با در نظر گرفتن اثرات سرعت جانبی می توانند مانند یک مسئله سه بعدی در صفحه طولی در نظر گرفته شوند که در آن صورت حجم محاسبات در مقایسه با محاسبات سه بعدی کاهش می یابد. جهت شناسایی روش های کارآمدتر در خانواده آسم به لحاظ پیش بینی دقیق ویژگی های میدان جریان دارای تقارن محوری، مهم ترین و جدیدترین اصلاحات این خانواده توسعه و در آزمایش های جریان تقارن محوری داخلی و خارجی، لزج و غیرلزج سرعت بالا همراه با موج ضربه ای، موردبررسی قرار گرفتند. لازم به ذکر است نکته بدیع این پژوهش ارزیابی و مقایسه انجام شده بر روی خانواده ی آسم در حل میدان جریان تراکم پذیر دارای تقارن محوری است که در تحقیقات پیشین کمتر موردتوجه بوده است. در بررسی های انجام شده معین می گردد که روش AUSM+M در برابر موج ضربه ای قوی در مقابل سایر روش های بررسی شده در این پژوهش بهتر عمل می کند و با توجه به اصلاحات صورت گرفته در این نواحی برخلاف روش های دیگر نوساناتی ندارد. همچنین مشخص می شود روش AUSM+M از نرخ سرعت همگرایی بهتری نسبت به دو طرح AUSM+ و SLAU بهره می برد. در جریان های لزج نیز روش AUSM+M نسبت به سایر طرح ها ازلحاظ لرزش در محل برخورد موج ضربه ای و تولید کمینه نرخ اتلاف انرژی جنبشی متمایز است.

در سال های اخیر، با توسعه فناوری پهباد در زمینه های مختلف از جمله صنایع نظامی، مخابرات، تحقیقات هواشناسی و جاسوسی و. . .، مطالعات در مورد حرکت جمعی پهبادها مورد توجه دانشمندان مختلف قرارگرفته است. این نوشته با بهبود الگوریتم فلاکینگ الفتی صابر هدف هایی از جمله اطمینان از امنیت اطلاعات پهپادها، به حداکثر رساندن برد تشخیص گروه پهپاد و به حداقل رساندن برد ارتباطی را پیگیری می کند. الگوریتم کنترلی بهبود یافته می تواند به ردیابی کردن سرعت رهبر های مجازی توسط هر یک از عامل ها کمک کند. سپس مفهومی به نام دایره ارتباط مجازی برای کنترل قدرت ارتباطی هر پهپاد معرفی می شود تا از عدم برخورد و ارتباط پایدار اطمینان حاصل شود. پهپادهای متعدد می توانند رهبر مجازی را برای پرواز به صورت دسته ای ردیابی کنند و یک استراتژی کنترل مشارکتی توزیع شده را می توان به دست آورد. نتایج شبیه سازی در انتهای این نوشته اثر بخشی این الگوریتم برای سیستم گروهی پهبادها را به خوبی نشان می دهد.

با توجه به اهمیت عوامل انسانی و شاخص های آنتروپومتریک در عملکرد خلبانان به ویژه در هواپیماهای نظامی، این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص های آنتروپومتریک مؤثر بر عملکرد خلبانان در داخل کابین هواپیما انجام شده است. روش پژوهش بدین صورت است که ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و مرور گسترده پیشینه پژوهش، شاخص های اولیه آنتروپومتریک شناسایی و سپس با کمک روش توصیفی-پیمایشی مبتنی بر نظرات خبرگان پروازی و طب هوافضا به سنجش تأثیر و اولویت شاخص های شناسایی شده پرداخته می شود. ابزار تحلیل داده ها نرم افزار EXCEL و SPSS می باشد. با توجه به نرمال نبودن داده ها در بخش تحلیل استنباطی از آزمون های آماری ناپارامتریک (آزمون دوجمله ای) و برای بررسی تفاوت اولویت متغییرها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش شاخص ها و فاکتورهای مهم و اولویت دار این عرصه را مشخص کرد. بر این مبنا، شاخص های مهم و تأثیرگذار حیاتی به ترتیب اولویت عبارتند از: «وزن، ارتفاع شانه در حالت ایستاده، قد، ارتفاع چشم ایستاده، ارتفاع چشم نشسته، ارتفاع در حالت نشسسته، ارتفاع زانو در حالت نشسته و. . . ». اولویت بندی شاخص ها می تواند ملاک ها و معیارهایی برای گزینش دانشجویان خلبانی در دانشگاه ها و مراکز آموزش خلبانی از سویی و از دیگر سو تخصیص خلبانان به هواپیماهای متناسب مورد استفاده قرار گیرد. همچنین توجه به شاخص های آنتروپومتریک می تواند در مراکز طراحی هواپیما (نظامی و کشوری) بهره برداری شود.

شکل روزنه جت به شدت روی اثربخشی خنک کاری لایه ای تیغه های توربین اثرگذار است. شکل روزنه باید به گونه ای طراحی شود که توزیع مناسبی از سیال خنک کننده روی سطح را ایجاد کند و نقاط داغ تشکیل نشود. در تحقیق حاضر، عملکرد خنک کاری طرح جدید هندسه روزنه لوبیایی شکل برای روزنه جت خنک کننده به طور تجربی با استفاده از روش دمانگاری مادون قرمز بررسی شده است. آزمایش ها در عدد رینولدز جریان اصلی 10000(بر اساس قطر معادل روزنه) روی صفحه آزمایش با زاویه تزریق جت نسبت به سطح 30 درجه انجام شده است. اندازه گیری ها در سرعت جریان اصلی 27 متر بر ثانیه و چهار نسبت دمش 4/0، 5/0، 7/0 و 8/0 صورت گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که هندسه روزنه شکل یافته لوبیایی شکل در مقایسه با روزنه استوانه ای، منجر به افزایش اثربخشی خنک کاری لایه ای می شود. لازم به ذکر است که بیش ترین اثربخشی خنک کاری در نسبت دمش 5/0 و کم ترین اثربخشی در نسبت دمش 4/0 حاصل می شود. با استفاده از روزنه لوبیایی شکل، اثربخشی خنک کاری لایه ای متوسط گیری شده کل ناحیه در نسبت دمش های مختلف بین 4/45 الی 4/207 درصد افزایش می یابد.

با نظر به حساسیت های عملیاتی پرنده های نظامی، اقدامات بازدارنده در طراحی هواپیما برای جلوگیری از تجمع بار ساکن در سطح هواپیما و یا تخلیه آن، بسیار ضروری و حائز اهمیت است. تاکنون روش های مختلفی برای مقابله با این اثرات مطرح و به کارگرفته شده اند که می توان به پوشش های آنتی استاتیک، پاشش شعله ای، استفاده از کامپوزیت های فیبرکربن و نانوکامپوزیت های تقویت شده با فلز در طراحی بدنه پرنده و تخلیه کننده های الکترواستاتیک اشاره نمود. هدف از این مقاله، بررسی، شبیه سازی و مقایسه اثر تخلیه الکترواستاتیک(ESD) در پرنده های نظامی با بدنه تمام فلز، تمام کامپوزیت و حالت ترکیب توامان چندین ساختار می باشد، که با تغییر جنس بدنه پرنده و اثرات آن ها، سطح میدان الکتریکی القایی، جریانات سطحی حاصل از شارش الکترواستاتیک و میدان های الکترومغناطیسی تشعشعی حاصل از حالت گذرای جریان های سطحی در بخش های مختلف پرنده نظامی از جمله: سیستم راداری، کابین و سیستم های الکترونیکی مخابراتی، مخزن سوخت داخلی و مخزن سوخت خارجی، بررسی و مقایسه خواهند شد.

با پیشرفت های صنعتی صورت گرفته و اعمال بارهای دینامیکی با دامنه و فرکانس بالاتر، توجه بیشتر به مسئله خستگی در آلیاژهای فلزی ضروری است. در میان روش های غیرمخرب، روش نشر آوایی در سال های اخیر به روشی استاندارد و قابل اعتماد مبدل گشته است. با هدف پایش سازه ای به هنگام ملخ هواپیما که در قسمت هاب دچار ترک می شود، در این مقاله به بررسی و تعیین مشخصه های نشر آوایی در رشد ترک خستگی آلومینیوم 2025 پرداخته شده است. تحقیق قابل ارجاعی در فرکانس بارگذاری مدنظر این پژوهش برای این آلیاژ انجام نشده است. آزمایش های نشر آوایی در دو بخش آزمایش خستگی خمشی با هدف جوانه زنی ترک ناشی از خستگی در نمونه های آلومینیوم 2025 و آزمایش کشش با هدف رشد ترک خستگی انجام شده است. براساس اطلاعات نشر آوایی جمع آوری شده نمودارهای مختلفی رسم شد. در انتها به بررسی و مقایسه نمودارهای رسم شده و تحلیل نمودارها پرداخته شده است. با توجه به جنس فلز مورد استفاده و تحلیل نمودارهای رسم شده می توان روش نشر آوایی را روشی مناسب و قابل اعتماد برای تشخیص جوانه زنی و رشد ترک در آلومینیوم 2025 در ملخ هواپیماهایی که از این آلیاژ ساخته شده، معرفی کرد.

این پژوهش به مدل سازی ریاضی و کنترل مود لغزشی یک جستجوگر رول پیچ می پردازد. ابتدا مدل دینامیکی قاب های رول و پیچ جستجوگر به روش نیوتون اویلر استخراج شده است. اثر نامتقارنی جرمی و عدم تقارن ماتریس ممان اینرسی بر دینامیک جستجوگر نیز لحاظ شده است. دینامیک جستجوگر رول پیچ رفتار غیرخطی شدید دارد. همچنین، وجود نامعینی ها و اغتشاشات مدل نشده باعث ایجاد عدم قطعیت در مدل می‎شود. به منظور کنترل دینامیک غیرخطی جستجوگر و مقابله با عدم قطعیت ها ی مدل سازی، یک کنترل کننده مود لغزشی انتگرالی دو ورودی دو خروجی طراحی شده است. در شبیه سازی، تابع تبدیل موتور هر دو قاب درونی و بیرونی و همچنین حد اشباع ولتاژ ورودی و جریان خروجی درنظر گرفته شده است. نتایج شبیه سازی عددی نشان می دهد که حلقه پایدارسازی در هر دو کانال رول و پیچ، عملکرد مناسبی دارد. همچنین، با بررسی عملکرد کنترل کننده طراحی شده در حضور عدم قطعیت جرمی قاب ها، مشاهده می شود که این کنترل کننده از مقاومت خوبی برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر اجرای خط مشی های ابلاغی بخش هوانوردی و حمل و نقل هوایی مبتنی بر قانون برنامه ی پنج ساله ی ششم توسعه کشور است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی است، از نظر روش گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ نوع داده ها، کمی است. جامعه ی آماری مورد نظر در این تحقیق شامل 250 نفر از کارشناسان ستادی و عملیاتی سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران می باشند که براساس نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول نمونه گیری کوکران، 152 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. براساس بررسی مبانی نظری، پیشینه ی تحقیق، 19 شاخص در قالب 6 عامل(متغیر) به عنوان عوامل موثر بر اجرای خط مشی های مورد نظر احصا و در قالب پرسش نامه محقق ساخته به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات در میان جامعه ی آماری توزیع گردید. روایی محتوایی پرسش نامه توسط صاحب نظران و خبرگان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب بالای 0. 7 برای تمام متغیرها تایید شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS، SMART PLS و EXPERT CHOICE مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل اثرگذار به ترتیب اولویت عبارتند از سازمان مجری خط مشی ها، مجریان خط مشی ها، انواع کنش ها در اجرای خط مشی ها، ماهیت خط مشی ها، محیط اجرایی خط مشی ها و تدوین خط مشی های هوانوردی و حمل و نقل هوایی. همچنین این بررسی نشان داد بین عوامل موثر بر اجرای برنامه های مصوب(سازمان مجری خط مشی ها، مجریان خط مشی ها، انواع کنش ها در اجرای خط مشی ها، ماهیت خط مشی ها، محیط اجرایی خط مشی ها و تدوین خط مشی های هوانوردی) رابطه ی معناداری وجود دارد و این رابطه به صورت مستقیم و مثبت می باشد.

درحال حاضر مگاپروژه ها ی پیچیده درکشور با مسائل و مشکلات فراوانی نظیر عدم موفقیت در دستیابی به اهداف مواجه هستند. این موضوع در مگاپروژه های طراحی و ساخت هواپیما که دارای شرایط خاص می باشند چشم گیرتر است. در خصوص عوامل موثر در مدیریت مگاپروژه ها مانند: فعالیتهای طراحی و مهندسی پیچیده، تعاملات پیچیده، مدیریت راهبردی و مدیریت فناوری، به صورت جامع بررسی نشده این تحقیق به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر مدیریت مگاپروژه های پیچیده در صنعت طراحی و ساخت هواپیما پرداخته است. برای این منظور با مرور ادبیات تحقیق و کسب نظرات خبرگان حوزه صنعت هوایی بخصوص هواپیمای ایران 140 و هواپیمای 150 نفره، مولفه های مگاپروژه های هوایی کدگذاری اولیه و ابعاد و مقوله ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA2020 شناسایی شد. سپس متغیرهای شناسایی شده طی پرسشنامه از صاحبنظران مرتبط با پروژه های هوایی دسته بندی و با استفاده از نرم افزارSMARTPLS3 تایید اعتبار شد. مولفه ها با رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره تجزیه و تحلیل شبکه ای (ANP) با نرم افزار سوپردسیژن رتبه بندی شد. ابعاد اصلی در مدیریت مگاپروژه ها، دو بعد مهندسی سیستم و عوامل راهبری می باشد و 10 مولفه اصلی و 40 شاخص برای عوامل موثر بر مدیریت مگاپروژه های پیچیده طراحی و ساخت هواپیما شناسایی شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصله، مدیریت راهبردی با وزن 144172/0 رتبه اول در بین مولفه ها و شاخص زیرساخت تست و آزمون قطعات و محصول با وزن02235/0 رتبه اول در بین شاخص شناسایی شد. در پایان نیز راهکارهایی جهت مدیریت هر چه بهتر مگاپروژه های پیچیده در صنعت هوایی ارائه شد.

در حال حاضر پهپادها با طیف متنوعی از ماموریت ها در ارتش های جهان به کارگیری می شوند. با توجه به محاسن به کارگیری پهپادها، از این سامانه ها در ماموریت هایی همچون؛ شناسایی، هدف، مراقبت هوایی، ارتباطی، جنگ الکترونیک، آموزشی، رزمی، پشتیبانی، انتحاری، هواشناسی و فریب در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران استفاده می شوند. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار آماری SPSS، پرسش اصلی با عنوان؛ «راهکارهای ارتقاء مراقبت و شناسایی پهپادها در صحنه نبردهای آینده کدامند؟ » مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل در قالب آزمون فریدمن، نشان داد که میانگین نمونه مورد بررسی به طور معناداری بزرگتر از میانگین فرضی و مورد انتظار جامعه می باشد. همچنین راهکارهای کشف و شناسایی در جهت ارتقاء مراقبت و شناسایی پهپادها در نبرد آینده و فرایند مراقبت هوایی پهپادهای شناسایی رزم در صحنه نبردهای آینده مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق این نتایج حاصل شده است که استفاده از شبکه سازی عملیات پهپادها و امکان اجرای عملیات شبکه محور و در نتیجه تمرکز پرواز پهپادها در نقاط فعالیت دشمن و کشف به موقع در هر ساعتی از شبانه روز مهمترین راهکار برای ارتقاء مراقبت و شناسایی پهپادها در نبردهای آینده است. همچنین استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین با مداومت بالا، دارای لینک مخابراتی ایمن و پایدار در سقف ارتفاع پروازی مختلف و در مناطق پروازی مختلف جهت گشت زنی و جستجوی اهداف مورد نظر مهمترین راهکار برای حصول مطلوب فرایند مراقبت هوایی پهپادهای شناسایی رزمی در نبردهای آینده است.

در دودهه گذشته، استفاده از محرک های پلاسمایی به عنوان یک فناوری نوین در عرصه هوافضا ظهور یافته است. یک نمونه از عملگرهای پلاسما، عملگرهای پلاسمای کرونا می باشد که در آن، تخلیه کرونا به وسیله یک الکترود دارای ولتاژ بالا با شعاع انحنای کوچک به عنوان ساطع کننده و الکترود دیگر به عنوان جمع کننده که در فاصله معینی از یکدیگر قرار دارند، ایجاد میشود و منجر به تولید باد یونی می گردد. در این تحقیق، به بررسی تجربی تاثیر دو آرایش بهینه شده برای اندازه گیری نیروی پیشران در کرونای مثبت و منفی پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که عملگر کرونا می تواند باعث ایجاد نیروی پیشران شود و میزان نیروی پیشران به طور مستقیم با میزان ولتاژ در ارتباط است. رابطه بین تغییرات ولتاژ با نیروی پیشران به صورت تقریباً خطی می باشد و افزایش ولتاژ باعث رشد بیشتر نیروی پیشران، توان مصرفی و جریان الکتریکی می شود. در هر دو آرایش، میزان نیروی پیشران و توان الکتریکی مصرفی در کرونای منفی از کرونای مثبت بیشتر است. در نهایت می توان نتیجه گرفت، تعداد عملگرهای پلاسما در آرایش اول از آرایش دوم بیشتر است، این امر منجر به افزایش نیروی پیشران و میزان توان الکتریکی در آرایش اول نسبت به آرایش دوم می شود.

از زمانی که انسان شروع به پرواز و ساخت هواپیماهای مختلف کرده است، حوادث و سوانح بوقوع پیوسته، همواره صدمات و خسارات جبران ناپذیری به دنبال داشته اند. بنابراین امروزه، فعالین صنعت هوانوردی به خصوص شرکت های حمل مسافر با صرف منابع زیاد، به صورت مداوم به دنبال حداکثر نگه داشتن سطح ایمنی فعالیت خود و کاهش نرخ بروز این وقایع هستند. در این پژوهش، با تحلیل گزارشات و اطلاعات در دسترس برای 46 مورد حادثه و سانحه وخیم هوانوردی غیرنظامی ایران در بازه سال های 1358 تا 1400، پس از انجام ارزیابی های آماری-تحلیلی، با استفاده از تکنیک های تجزیه و تحلیل حالات و اثرات خرابی و تصمیم گیری چند شاخصه، به بررسی عوامل دخیل در آن ها مانند خطاها و خرابی ها پرداخته می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل پنلی از خبرگان و متخصصین حوزه هوانوردی و سوانح هوایی بوده و برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. برطبق نتایج تحقیق، عامل انسانی مهم ترین عامل دخیل، هواپیمای فوکر 100 درگیرترین نوع هواپیما و خلبانان با سن و تجربه کمتر، مستعدترین عوامل در بروز این وقایع بوده اند. همچنین خرابی در ارابه فرود و موتور و همچنین، خطای خلبان به موجب عدم پیروی از دستورالعمل ها به عنوان مهم ترین حالات خطا و خرابی معرفی شده اند.