چشم انداز مدیریت صنعتی
سال:1397 | دوره:8 | شماره:31 |تعداد مقالات:7

خصوصی سازی باعث افزایش رقابت پویا در بازارهای انحصاری، مانند شرکت های ارائه دهنده خدمات هوایی با تعداد محدودی عرضه کننده و تعداد زیادی مشتری (بازارهای انحصاری چندجانبه) شده است. عرضه کنندگان کالا و خدمات در این بازارها با توجه به رفتار رقبا در پی اتخاذ تصمیم در مورد میزان عرضه محصولات و میزان تبلیغات به منظور کسب منفعت حداکثری خود هستند. در این پژوهش از نظریه بازی پویا برای تحلیل بازارهای رقابتی چندجانبه و کمک به تعیین مقدار بهینه این دو متغیر تصمیم در دو ساختار اطلاعاتی حلقه باز و بسته استفاده شده است. ضمن بررسی اعتبارسنجی ریاضی مقدار بهینه تولید (عرضه) و هزینه تبلیغات، از مدل ارائه شده برای تحلیل بازار خدمات شرکت های هواپیمایی استفاده شده است. در این پژوهش تأثیر پارامترهایی، مانند مقدار چسبندگی قیمت و نرخ جایگزینی محصول و بازدهی فعالیت های تبلیغاتی، بر مقدار عرضه خدمات و تبلیغات برای دستیابی به تعادل پایدار در چنین بازارهایی نشان داده شده است. تحلیل حساسیت پارامترهای مدل پیشنهادی نشان می دهد که در استراتژی حلقه باز زمانی که شرکت ها در یک بازار الیگوپلی در همه مقاطع رقابت با یکدیگر به هیچ توافق و اصولی پایبند نباشند و فقط طبق قواعد مشخص شده در ابتدای رقابت با یکدیگر به تعامل بپردازند، بار مالی زیادی را متحمل می شوند که تأثیری منفی بر سودشان خواهد گذاشت.

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی میزان آمادگی «دانشگاه تهران» برای استقرار آموزش عالی ناب است. این پژوهش، از نظر روش، کاربردی و از منظر گردآوری داده ها، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان «پردیس فنی مهندسی و علوم اجتماعی رفتاری دانشگاه تهران» است که تعداد 233 نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوایی و سازه و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ موردبررسی و تأیید قرار گرفت. داده های پژوهش با استفاده از آزمون های کالموگراف اسمیرنوف، تی تک نمونه ای، تی دو گروه مستقل، فریدمن و تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزارهای Lisrel و SPSS بررسی و تحلیل شد. یافته های پژوهش با استفاده از داده های تجربی نشان داد که نمره کل ارزیابی آمادگی دانشگاه تهران برای استقرار آموزش عالی ناب و مؤلفه های آن، پایین تر از میانگین نظری 3، است. علاوه بر آن از نظر کارشناسان دانشگاه مؤلفه های آموزش عالی ناب به ترتیب اهمیت عبارت اند از: 1. رهبری و تعهد مدیریت؛ 2. تمرکز و توجه به دانشجویان؛ 3. انتخاب افراد مناسب؛ 4. راهبرد و چشم انداز دانشگاه؛ 5. منابع.

روش های مختلف پرداخت و ارزش زمانی پول تأثیر بسزایی در سودآوری یک زنجیره خواهد داشت. همچنین در بسیاری از کاربردهای واقعی، سفارش هم زمان اقلام موجب صرفه جویی در هزینه های سفارش دهی می شود. در این پژوهش، مدلی توسعه داده شده است که به صورت یکپارچه به مسئله سفارش دهی هم زمان اقلام، انتخاب روش های پرداخت، انتخاب تأمین کننده و تخصیص سفارش به آن ها در دوره های مختلف می پردازد. خرده فروش می تواند اقلام موردنیاز را از چندین تأمین کننده با روش های مختلف پرداخت تهیه کند و به مشتری های خود با روش های پرداخت مختلف بفروشد. سه روش برای پرداخت هزینه خرید و دریافت درآمد وجود دارد که شامل روش های پیش پرداخت، نقدی و اعتباری است. در مدل چند کالایی و چند دوره ای توسعه یافته، جریان نقدی خالص منفی هر دوره با نرخ بهره مشخص وام گرفته شده و جریان نقدی خالص مثبت هر دوره سرمایه گذاری می شود. تابع هدف، حداکثر سازی ارزش خالص آتی جریان های نقدی خرده فروش در پایان دوره ها است. با حل یک مثال عددی و تحلیل آن مشخص شد که هزینه سفارش دهی عمده در تعداد تأمین کنندگان انتخاب شده اثرگذار است؛ اما در شیوه پرداخت تأثیری ندارد. علاوه بر این، ارتباط میان مقادیر نرخ بهره مؤثر سرمایه گذاری، وام، تأمین کننده و مشتری در انتخاب شیوه پرداخت خریدوفروش و دریافت وام مؤثر است.

یکی از تصمیم های مهم و دشوار در بنگاه های یکپارچه ساز سیستم های پیچیده، مسئله انتخاب سبد پروژه هاست. در دنیای متغیر امروز بقا و رشد شرکت ها به توسعه موفق آن ها و ساخت محصولات و خدمات جدید وابسته است؛ بنابراین انتخاب بهینه سبد پروژه های پژوهش و توسعه برای کسب وکار، امری ضروری است. مشکلات اصلی در فرآیند انتخاب سبد پروژه های پژوهش و توسعه را می توان در وجود تعداد زیاد اهداف کمّی و کیفی که اغلب با یکدیگر ناسازگار هستند، وابستگی بین پروژه ها، تعداد نیروی انسانی متخصص، تجربه و ترجیحات تصمیم گیران، برقراری توازن در زمان تحویل و ریسک و زمان بندی پروژه ها دانست. در این پژوهش و برای تعدیل مشکلات ذکرشده، مدل چندهدفه ی ریاضی با در نظر گرفتن حداکثر کردن پایداری سازمان (از ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی)، حداقل کردن ریسک سبد و تأکید بر افزایش سرمایه های فکری و حداکثر کردن هم راستایی با اهداف سازمان ارائه می شود و درنهایت با استفاده از یکی از روش های فراابتکاری اصلاح شده ی الگوریتم ژنتیک چندهدفه با مرتب سازی نامغلوب (روش NSLS) به حل مدل پرداخته می شود. برای بررسی اعتبار مدل نیز پروژه هایی از یک بنگاه یکپارچه ساز سیستم های پیچیده موردبررسی قرار می گیرد. یکی از مهم ترین دستاوردهای این پژوهش، تفاوت قابل توجه در مدل مفهومی و پارامترهای مؤثر در فرآیند انتخاب سبد پروژه ها در نمونه موردمطالعه در کشورهای درحال توسعه با کشورهای توسعه یافته است.

هدف این پژوهش ارائه چارچوبی برای فرآیند ارزیابی صلاحیت اولیه و ارزیابی عملکرد تأمین کنندگان و اجرای آن به عنوان بخشی از سامانه مدیریت روابط تأمین کنندگان در سیستم برنامه ریزی منابع سازمان «شرکت فولاد مبارکه» است. در این پژوهش ابتدا فرآیند فعلی «شرکت فولاد مبارکه» بررسی شده است و در ادامه با استفاده از بررسی مبانی نظری موضوع و نظرهای خبرگان، فرآیند ارزیابی صلاحیت اولیه و عملکرد تأمین کنندگان مجدداً طراحی و در غالب سامانه نرم افزاری مدیریت روابط تأمین کنندگان اجرا شده است. به این منظور پس از جمع آوری معیارها و روش های مناسب برای ارزیابی در این زمینه، با استفاده از روش دلفی، مناسب ترین معیارها برای ارزیابی تأمین کنندگان تعیین شده است. در فرآیند طراحی شده، صلاحیت اولیه تأمین کنندگان، پس از انتخاب معیارهای بایدی و عملکردی، تعیین می شود؛ در مرحله دوم، عملکرد تأمین کنندگان در دو بخش استعلام و سفارش ارزیابی می شود. این فرآیند به شرکت کمک می کند تا تأمین کنندگان مناسب را انتخاب و عملکرد آنها را در زمان همکاری بررسی کند. شفافیت در این فرآیند باعث می شود متقاضیان همکاری با شرکت، دید خوبی نسبت به انتخاب یا عدم-انتخاب خود در ابتدای فرآیند و ارزیابی عملکرد خود در طول دوره همکاری داشته باشند.

امروزه با جهانی شدن زنجیره های تأمین، استفاده از سیستم های حمل ونقل کارآمد برای توزیع کالاها می تواند تأثیر زیادی بر کاهش هزینه های لجستیکی و افزایش رضایت مندی مشتریان بگذارد. در این راستا مراکز لجستیک بار علاوه بر اینکه زیرساخت های موردنیاز برای انتقال جریان بار از جاده به شبکه ریلی را فراهم می کنند، نقش بسزایی در کاهش هزینه های کل حمل ونقل با استفاده از اقتصاد در مقیاس و ایجاد ارزش افزوده برای کالاهای خام دارند. ازاین رو در این پژوهش با توجه به عدم قطعیت موجود در تقاضاها و هزینه های حمل ونقل، یک مدل ریاضی استوار برای طراحی شبکه حمل ونقل ترکیبی بار با استفاده از دو روش حمل ونقل ریل و جاده در سطح ملّی ارائه شده است. در مدل احتمالی مبتنی بر سناریوی ارائه شده، دو هدف موردتوجه قرار گرفته است؛ هدف نخست بر حداقل کردن هزینه ها و هدف دوم از دیدگاه کاهش ریسک تصمیم گیری بر حداقل-کردن حداکثر تأسف سناریوهای محتمل در چارچوب برنامه ریزی استوار متمرکز است. در ادامه، برای نمایش اعتبار مدل ارائه شده و کارایی آن، حمل ونقل ترکیبی سیمان در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. خروجی ها نشان می دهد که توسعه تعدادی از ایستگاه های راه آهن در کشور و انتقال حجم قابل توجهی از سیمان حمل شده از جاده به شبکه ریلی، موجب کاهش قیمت این محصول استراتژیک می شود.