راهبرد اجتماعی فرهنگی
سال:1394 | دوره:4 | شماره:14 |تعداد مقالات:9

در این مقاله ضمن بررسی نقش شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان در کاهش اثر تحریم های بین المللی بر کشور در حوزه محصولات فناوری بالای الکترونیک و در شاخه تولید دانش و فناوری، نقش آمادگی و هماهنگی زیربنایی ترین عوامل اثرگذار در شرکت های دانش بنیان؛ سرمایه انسانی، سرمایه اطلاعاتی و فناوری و سرمایه سازمانی ارزیابی شد. مسیر پژوهش از درون شرکت ها و از دیدگاه دستاندرکاران، صاحبان، مدیران و پژوهشگران شاغل در این شرکت ها بود. نتایج، درباره تاثیر شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان با کمک آمادگی و هماهنگی عوامل سه گانه فوق در کاهش اثرات تحریم های بین المللی بر کشور در حوزه محصولات فناوری بالای الکترونیک در شاخه جذب و تولید دانش و فناوری از دیدگاه افزایش کمی و کیفی خروجی ها و کاهش هزینه و قیمت تمام شده برای مصرف کننده را اثبات کرد.

این مقاله رابطه رسانه ها و سرمایه اجتماعی را به صورت تجربی و با روش پیمایشی در بین جوانان شهر شیراز بررسی کرده است. بر اساس جدول لین، 600 نفر از جوانان شهر شیراز به عنوان نمونه تعیین شدند (روش خوشه ای طبقه ای و تصادفی). سرمایه اجتماعی بر اساس سه مولفه اعتماد اجتماعی تعمیم یافته، اعتماد نهادی (گیدنز) و تصور از افزایش جرم و جنایت (فوکویاما) ارزیابی شد. رسانه ها بر اساس تحلیل عامل اکتشافی، به چهار دسته رسانه های شخصی و فردی، جمعی داخلی، جمعی خارجی و مجازی تقسیم شدند. بر اساس نتایج، همبستگی رسانه های جمعی داخلی با اعتماد اجتماعی و اعتماد نهادی مثبت و معنادار و با تصور از افزایش جرم در جامعه منفی و معکوس بوده است. برعکس، همبستگی رسانه های جمعی خارجی با اعتماد تعمیم یافته و نهادی منفی و با تصور از افزایش جرم در جامعه مثبت بوده است. همبستگی رسانه های شخصی با هیچ یک از ابعاد سرمایه اجتماعی معنادار نبوده و رسانه های مجازی تنها با بعد اعتماد تعمیم یافته همبستگی منفی و معناداری داشته است.

شناخت و ارزیابی دقیق و کمی از وضعیت موجود فرهنگ و برآورد میزان تغییر و تحولات آن، از ضرورت های مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی است که نیازمند الگویی جامع و منطقی از شاخص های فرهنگی است. به جهت پیچیدگی های فرهنگ و نیز بستگی تام موضوع با مبانی نظری، در این مقاله، ابتدا مبانی فلسفی، انسان شناختی و جامعه شناختی و همچنین شاخص های رایج فرهنگی بررسی شده و با استفاده از آرای صاحب نظران این حوزه و مبتنی بر روش نظام گرا، مدلی جامع در سه بخش کلی «امور فرهنگی»، «فعالیت های فرهنگی» و «مقدورات فرهنگی» برای سه سطح توسعه، کلان و خرد طراحی شده است. به دلیل گستردگی این الگو، در این مقاله تنها به تبیین امور فرهنگی- به عنوان اصلی ترین بخش فرهنگ- بسنده شده و در این خصوص، مولفه های مناسبی برای سطوح توسعه و کلان جامعه و نیز برای سطح خرد- جهت سنجش ویژگی های فرهنگی افراد، خانواده ها و سازمان ها-طرح شده است. برای مولفه های یاد شده مصادیقی بارز و قابل ارزیابی از شاخص ها بیان شده است. در آخر نیز با توجه به اقتضائات خاص رسانه ملی، بهرگیری از الگوی مذکور در رسانه بحث شده است.

هدف این مقاله، بررسی تاثیر توسعه اقتصادی ناشی از رشد صنعتی منطقه ویژه اقتصادی پارس بر سبک و کیفیت زندگی بومیان منطقه عسلویه است. نوع پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش و ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات با استفاده از توزیع پرسشنامه در بین 195 نفر از بومیان منطقه گردآوری شده است. یافته ها نشان داد: حضور صنعت و گسترش سریع توسعه صنعتی در منطقه پیامدهای دوگانه ای داشته است. زیرساخت ها و امکانات زیربنایی نسبت به قبل بهبود یافته، ولی سبب بروز تغییراتی در نگرش های فرهنگی و شیوه معیشتی نشده است. از بین رفتن کشاورزی بومیان و نیز محدود شدن صیادی و تمایل بومیان به کارهای خدماتی باعث شده شغل های سنتی در جامعه بومی به خطر بیفتد، در این تحقیق از 4 شاخصی که برای بررسی تاثیر توسعه اقتصادی بر بومیان منطقه در نظر گرفته شده، «ایجاد راه های ارتباطی» بیشترین تاثیرگذاری را در منطقه و سبک زندگی داشته است.

توسعه گردشگری شهری آثار مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی به دنبال دارد، ایجاد تعادل در این زمینه- به گونه ای که آثار مثبت بیش از آثار منفی باشد- نیازمند اتخاذ سیاست های مدیریتی و راهبردی قوی است. بنابراین پایداری در گردشگری شهری، مستلزم توجه نظام مند به ابعاد فنی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، تاریخی و زیست محیطی است. با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، مقاله حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه گردشگران ورودی به شهرستان بجنورد بوده اند. با استفاده از جدول مورگان، 384 نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب و مورد مصاحبه و پرسش قرار گرفتند. همچنین از آزمون های آماری، نظیر آزمون همبستگی اسپیرمن و آزمون تی برای بررسی فرضیه ها استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که به علت ضعف های مدیریت شهری، عدم یکپارچگی مدیریت در بهره برداری پایدار از جاذبه ها، کمبود امکانات، عدم دسترسی و اطلاع رسانی، عدم همکاری و هماهنگی نهادهای گوناگون شهری در تامین بهداشت و نظافت شهر و مشکلات مربوط به برنامه ریزی، بخش گردشگری نه تنها از توسعه پایداری فاصله گرفته، بلکه روندی منفی را طی می کند.

این مقاله به دنبال شناسایی انواع مخاطرات و راهکارهای اندیشیده شده برای مقابله و نحوه مدیریت مخاطره توسط ساکنان بافت فرسوده شهر تهران به عنوان کنشگران عادی این محلات است. با انتخاب 622 خانوار در 37 محله از محله های دارای بافت فرسوده شهر تهران به روش پیمایش میدانی و با ابزار پرسشنامه به صورت حضوری اطلاعات جمع آوری شده است. یافته ها نشان داد: مخاطره های انسان ساخت در بافت فرسوده به شکل تبعیض آمیزی در شهر نمود یافته است؛ ساکنان کمتر باسواد، مسن تر و کم درآمد بافت فرسوده، فرصت کمتری برای شناسایی مخاطره داشته و در صورت شناسایی مخاطره، توان مدیریت خطرات بالقوه آن را ندارند. اصلی ترین مخاطره ها از دید ساکنان، مخاطره از تنهایی، بی هویتی و عدم دسترسی به خدمات مدرن است. پاسخگویان سه دسته اصلی از راهکارها را برای کاهش مخاطره مد نظر دارند، اما با سکونت در محله، در واقع، مدیریت فرد در حد سازش تقلیل یافته است. سابقه سکونت، سن، سواد و درآمد مهم ترین عوامل در تعیین راهکار و مدیریت مخاطره از سوی ساکنان بوده است.

ایجاد انسجام ملی به عنوان یکی از ابعاد اصلی همبستگی اجتماعی، از جمله دغدغه های جدی کشورهای مستقل بوده و از مهم ترین فواید آن، برقراری امنیت ملی است که ارتباط عمیقی با چگونگی پیوند مردم با یکدیگر و مردم با حاکمیت، در قالب انسجام سازی درون یک کشور دارد. امروزه بازشناسی و بازسازی عوامل کانونی مولفه های پویا و پایدار «انسجام ملی»، یک ضرورت علمی و الزام پژوهشی است. در این راستا، یکی از عوامل تاثیر گذار بر انسجام ملی در ایران، میزان دینداری موجود در شهروندان جامعه است. این مقاله تلاش دارد ارتباط نظری بین دو مفهوم انسجام ملی و دینداری را در بین شهروندان شهر مشهد، واکاوی کند. پژوهش حاضر با تقسیم دینداری به دو نوع درونی و بیرونی و با استفاده از روش پیمایشی، نشان می دهدکه افزایش دینداری درونی باعث افزایش میزان انسجام ملی شهروندان می شود، این در حالی است که دینداری بیرونی رابطه معناداری با انسجام ملی ندارد.

هدف اصلی این مقاله، بررسی میزان اعتیاد اینترنتی در میان دختران دبیرستانی شهر کرمان است. از مجموع دانش آموزان دختر دبیرستانی این شهر (11307)، 205 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند. این تحقیق به روش پیمایشی انجام گرفته و جهت آزمون فرضیات، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. بر اساس نتایج، 67.7 درصد افراد از اعتیاد اینترنتی قابل توجه و 4.4 درصد از اعتیاد اینترنتی کم دارند. همچنین میان اعتیاد اینترنتی و متغیرهای افسردگی، احساس هیجان خواهی، بحران هویت، دلبستگی به خانواده، مشارکت در خانواده، کنترل والدین، انزوای اجتماعی و عدم پایبندی به ارزش های اخلاقی رابطه معناداری وجود دارد. میان اعتیاد اینترنتی با متغیرهای درون گرایی، پایگاه اجتماعی اقتصادی، سن و وضعیت تحصیلی رابطه ای مشاهده نشد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد: متغیرهای عدم پایبندی به ارزش های اخلاقی، افسردگی، پایگاه اجتماعی و اقتصادی، انزوای اجتماعی و دلبستگی به خانواده می توانند 31 درصد اعتیاد به اینترنت را پیش بینی کنند. کنترل بیش از حد والدین بیشترین تاثیر و متغیر بحران هویت کمترین تاثیر را دارد.

هدف این مقاله، شناخت ابعاد دینداری و تاثیر آن بر سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و دستیابی به یک الگوی نظری تحلیلی است که با استفاده از دیدگاه کییز، گلاک و استارک، عوامل مهم و اثر گذار مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار سنجش، پرسشنامه پنج گزینه ای مبتنی بر مقیاس لیکرت است. نمونه مورد مطالعه، 1000 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن در سال 1391 هستند که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم به تفکیک دانشکده و با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای مدلسازی، از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. نتایج الگوی معادلات ساختاری حکایت از رابطه بین متغیر مستقل و متغیر وابسته دارد. با توجه به شاخص های الگو می توان استدلال کرد که مدل ارائه شده از برازش خوبی برخوردار بوده و انطباق مطلوبی بین مدل به تصویر درآمده و یا مدل ساختاری شده با داده های تجربی فراهم شده است. بر اساس مدل، بیشترین اثر مستقیم را می توان با عنوان اثر مستقیم دینداری اعتقادی در مولفه دینداری بر متغیر انسجام اجتماعی در مولفه سلامت اجتماعی بیان کرد.