مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
سال:1402 | دوره:15 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

مقدمه: این مطالعه قصد توسعه یک سیستم دارورسانی تشکیل شونده در محل تزریق برای دارورسانی ریسپریدون به منظور بهبود روش های درمانی شیزوفرنی دارد. ریسپریدون به عنوان دارویی ضدسایکوز، برای درمان مشکلات روانی متعددی به کار می رود. ژل کریستال مایع لیپیدی حاوی لیپیدهای متعدد، حلال و پایدارکننده است و در تماس با محیط های آبی، به ژلی با خاصیت آهسته رهش تبدیل می شود. روش کار: آزادسازی ناگهانی اولیه برای کریستال مایع، شامل گلیسرول مونواولیات (GMO)، گلیسرول دی اولیات (GDO) و گلیسرول تری اولیات (GTO)، نسبت های مختلف فسفاتیدیل کولین به روغن و درصد های مختلف حلال ان-متیل-2-پیرولیدون NMP بررسی شد. مطالعات برون تن، فارماکوکینتیک و بافت شناسی در خرگوش ها برای تعیین فرمولاسیون بهینه نهایی کریستال مایع انجام شد. یافته ها: فرمولاسیون حاوی GDO آزادسازی ناگهانی اولیه کمتری در مقایسه با سایر فرمولاسیون ها نشان داد. مقایسه مطالعات فارماکوکینتیکی نشان داد که پایه کریستال مایع در نسبت فسفاتیدیل کولین به روغن 21/2 و حلال NMP 30 درصد، سطح آزادسازی یکنواخت تری در مطالعات درون تن و برون تن طی 60 روز نشان داد. داروی Risperdal CONSTA®,می تواند به سطح درمانی پس از دو تا سه هفته برسد، در طول زمان تاخیر، تجویز خوراکی دارو مهم است. نتایج حاصل از مطالعات بافت شناسی نیز هیچ گونه عارضه جانبی نشان نداد. نتیجه گیری: این مطالعه به اثر بهتر کریستال مایع بر پایه GDO، در مقایسه با فرمولاسیون تجاری Risperdal CONSTA®,تاکید می کند، همچنین، نتایج نشان داد که با یک مرتبه تزریق فرمولاسیون با پایه GDO، آزادسازی دارو در هر دو شرایط برون تن و درون تن، برای مدت دو ماه، در محدوده درمانی باقی می ماند.

مقدمه: هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تمرین تناوبی شدید (HIIT) و مصرف مکمل خرفه بر سطح پروتیین واکنشگر C (CRP) و عامل نکروز تومور α,(TNF-α, ) در موش های مبتلا به NAFLD بود. روش کار: بدین منظور، 25 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار به طور تصادفی انتخاب شدند و در پنج گروه کنترل سالم، کنترل کبد چرب، مصرف عصاره خرفه، تمرین HIIT و تمرین همراه با مصرف عصاره خرفه قرار داده شدند. به منظور القای NAFLD، موش ها به مدت 12 هفته تحت رژیم غذایی پرچرب قرار گرفتند. عصاره خرفه با توجه به وزن موش ها، با دوز mg/kg400 به گروه های مربوط خورانده شد. پروتکل تمرینیHIIT به مدت هشت هفته، پنج جلسه در هفته با هفت تکرار یک دقیقه ای با شدت 90 درصد سرعت بیشینه انجام شد که با تناوب های استراحت فعال شامل دو دقیقه دویدن با شدت 20 درصد بیشینه همراه بود. یافته ها: سطح سرمی CRP و TNF-α,در گروه عصاره، تمرین و تمرین+عصاره به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کبد چرب پایین تر بود (05/0>P). نتیجه گیری: احتمالا HIIT به تنهایی و همراه با مصرف مکمل خرفه می تواند اثرهای مثبتی در التهاب کبدی بیماران مبتلا به NAFLD بگذارد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

مقدمه: یکی از مسایلی که همواره ذهن دندان پزشکان را به خود مشغول کرده است، سرنوشت دندان هایی است که تحت آسیب های تروماتیک قرار می گیرند. والدین منبع اصلی اولیه برای مدیریت سریع هستند؛ بنابراین، پیش آگهی نهایی دندان آسیب دیده عمدتا به سطح دانش والدین، به خصوص مادران، بستگی دارد. هدف از این مطالعه بررسی میزان آگاهی مادران مراجعه کننده به دانشکده دندان پزشکی بجنورد و مطب های دندان پزشکی تخصصی کودکان از صدمات دندانی و مقایسه تاثیر دو مداخله آموزشی پمفلت و اپلیکیشن، در زمینه مدیریت صدمات دندانی بود. روش کار: 150 مادر به طور تصادفی در دو گروه 75 نفره مداخله با پمفلت و مداخله با اپلیکیشن قرار گرفتند. پس از تکمیل رضایت نامه های آگاهانه، پرسش نامه ها در اختیار مادران قرار گرفت. پس از جمع آوری پرسش نامه ها، پمفلت و اپلیکیشن با محتوای مشابه در خصوص مدیریت صدمات دندانی در اختیار دو گروه قرار گرفت. یک ماه پس از مداخلات، همان پرسش نامه را مادران تکمیل کردند. نتایج پیش آزمون و پس آزمون با هم مقایسه شد. یافته ها: در مجموع، 146 مادر در این مطالعه شرکت کردند. میانگین نمره آگاهی در هر دو گروه پس از مداخله به طور معنی داری افزایش یافت (05/0P<)؛ درحالی که تفاوت معنی داری در میانگین نمره افزایش آگاهی بین دو گروه مداخله وجود نداشت (05/0P>). نتیجه گیری: اطلاعات والدین درباره ترومای دندانی بسیار کم است. استفاده از پمفلت و اپلیکیشن، هر دو در افزایش آگاهی مادران کاربردی است. یافتن کارآمدترین روش، نیازمند مطالعات بیشتری است.

مقدمه: بارداری فرایندی طبیعی در زندگی زنان است که نتیجه طبیعی آن تولد فرزند است. در این بین، سرنوشت بارداری می تواند به مرگ ختم شود؛ لذا، بررسی عمیق عوامل موثر در کاهش شاخص مرگ و میر مادر به علل بارداری و عوارض زایمان می تواند سهم بسزایی در ارتقای برنامه های مراقبت مادران باردار ایفا کند. روش کار: این مطالعه کیفی در سال 1400، در حوزه بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام شد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته استفاده شد. برای ارزیابی درستی و قابلیت اطمینان در مطالعه حاضر، از 4 شاخص شامل اطمینان پذیری، اعتبار و مقبولیت، قابلیت تصدیق (تایید پذیری) و انتقال پذیری استفاده شد. برای تحلیل، از روش محتوا استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش، 27 نفر وارد مطالعه شدند. تعداد 67 مفهوم اولیه به دست آمد. در تحلیل مصاحبه ها در مرحله کدگذاری، 6 طبقه فرعی و در نهایت، 3 طبقه اصلی (عوامل فردی، عوامل اجتماعی موثر بر سلامت و ارایه خدمات) استخراج شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه، ارایه خدمات سلامت مطلوب نبود. به منظور کاهش موثر مرگ مادران به دلایل بارداری و عوارض زایمان، نیاز است که علاوه بر کمیت، به کیفیت مراقبت های قبل از زایمان، حین زایمان و پس از زایمان توجه ویژه شود و حساس سازی لازم با در نظر گرفتن آموزش های هدفمند انجام شود. افزایش کیفیت مراقبت های بارداری، ارتقای کیفیت مشاوره تنظیم خانواده و بهبود مهارت و افزایش آگاهی کادر پزشکی و مامایی در زمینه مراقبت های پس از زایمان، از اقدامات مهم موثر در کاهش مرگ و میر مادران خواهد بود.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی افسردگی بیماران ام اس بر اساس سیستم های مغزی رفتاری با میانجی گری انعطاف پذیری شناختی، اجتناب شناختی و نگرانی در قالب مدلی علی است. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی از نوع مقطعی تحلیلی (هم بستگی) از طریق مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمام بیماران ام اس شهر مشهد بود. حجم نمونه با در نظر گرفتن 20 نفر به ازای هر پارامتر مدل، بنابر پیشنهاد شومن، بولتون و شورت (2017) 300 نفر بود و با توجه به احتمال ریزش نفرات، این تعداد به 350 نفر افزایش یافت که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از ابزارهای استاندارد افسردگی بک (1972)، سیستم مغزی رفتاری کارور و وایت (1994)، انعطاف پذیری شناختی دنیس ووندروال (2010)، اجتناب شناختی سکستون و داگاس (2004) و نگرانی پنسیلوانیا استفاده شد. برای تحلیل نتایج، از روش مدل یابی ساختاری و نرم افزار AMOS21 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که سیستم مغزی رفتاری فعال ساز و انعطاف پذیری شناختی رابطه منفی و معناداری با افسردگی بیماران ام اس دارند. سیستم مغزی رفتاری بازدارنده، اجتناب شناختی و نگرانی رابطه مثبت و معناداری با افسردگی این بیماران دارند؛ همچنین، اثر غیرمستقیم استانداردشده سیستم رفتاری فعال ساز بر افسردگی معنادار است و سیستم بازدارنده نیز به واسطه انعطاف پذیری شناختی، اجتناب شناختی و نگرانی بر افسردگی اثر غیرمستقیم معناداری دارد. سیستم رفتاری فعال ساز به طور منفی و سیستم رفتاری بازدارنده به طور مثبت، می تواند افسردگی را پیش بینی کند. نتیجه گیری: مطابق با یافته های پژوهش، سیستم های مغزی رفتاری می توانند به واسطه انعطاف پذیری شناختی، اجتناب شناختی و نگرانی 36 درصد از تغییرات افسردگی بیماران ام اس را پیش بینی کنند.

مقدمه: تتراسایکلین آنتی بیوتیکی است که به طور گسترده در جهان استفاده می شود. فرایندهای اکسیداسیون پیشرفته به دلیل پتانسیل اکسیداسیون بالا برای تخریب آلاینده های آلی مقاوم در محلول های آبی کاربرد زیادی دارند. هدف این پژوهش تخمین عملکرد فرایند اشعه فرابنفش/ پراکسیدهیدروژن/ نانوذرات نقره در حذف آنتی بیوتیک تتراسایکلین بود. روش کار: در این مطالعه، تخریب آنتی بیوتیک تتراسایکلین توسط پراکسیدهیدروژن فعال شده با نانوذرات بیوسنتزشده نقره تحت تابش امواج فرابنفش در شرایط مختلف بررسی شد. اثر عوامل مختلف، مانند غلظت نانوذره نقره (1، 2، 4 و 6 میلی مولار)، pH (4، 7 و 10)، پراکسیدهیدروژن (10، 30، 50، 80 و 100 میلی مولار) و غلظت اولیه آنتی بیوتیک (15، 30، 45 و 60 میلی گرم بر لیتر) در تخریب تتراسایکلین بررسی شد، در نهایت، خاصیت ضدباکتریایی نانوذره سنتزشده تعیین شد. یافته ها: تحت شرایط بهینه، طی 90 دقیقه کارایی حذف تتراسایکلین با تبعیت از سینتیک شبه درجه اول به بیش از 85 درصد رسید. شرایط بهینه مطلوب به دست آمده عبارت اند از: غلظت تتراسایکلین 15 میلی گرم بر لیتر، غلظت اکسیدان 80 میلی مولار، غلظت کاتالیست نقره 4 میلی مولار و pH برابر با 4. اندازه و مورفولوژی نانوذرات نقره توسط میکروسکوپ الکترونی عبوری تعیین شد که شکل ذرات کروی و اندازه متوسط آن ها حدود 1 تا 50 نانومتر بود. نانوذره بیوسنتزشده خواص ضدباکتریایی بالایی دارد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که نانوذره های نقره سنتز سبزشده همراه با امواج فرابنفش خاصیت کاتالیستی زیادی برای فعال سازی اکسیدان دارند و همچنین دارای خواص ضدباکتریایی هستند.

مقدمه: سرطان دومین علت مرگ ومیر است. استفاده از سیستم دارو رسانی نوین با رساندن دارو به محل تومور و جلوگیری از ورود آن به بافت های طبیعی بدن از ضروریات به شمار می رود. نانوذرات اکسید فلزات به عنوان یکی از کاندیدای موثر درمان سرطان مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر سمیت سلولی استفاده هم زمان نانوذرات Ag/ZnO و کورکومین بر رده سلول سرطان پستان (Michigan Cancer Foundation-7: MCF7) انجام شد. روش کار: به منظور بررسی اثرات سینرژیستی نانوذرات نقره-اکسید روی و کورکومین از روش رنگ سنجی MTT استفاده شد. سلول ها با غلظت های مختلف نانوذرات نقره-اکسید روی و کورکومین شامل 9/3، 8/7، 62/15، 25/31، 5/62، 125، 250، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر طی زمان 24 و 48 ساعت و با 3 بار تکرار انکوبه شدند. برای مشاهده اثرات سینرژیستی هرکدام از این غلظت ها از نسبت های 1 به 1، 5/0 به 5/0 و 25/0 به 75/0 نانوذرات نقره-اکسید روی و کورکومین استفاده شد. توان زیستی سلول های تیمارشده با دارو به شکل نسبت درصد جذب نوری فورمازون تولیدی تعیین و در منحنی دوبعدی نشان داده شد. یافته ها: تاثیر نانوذره Ag/ZnO به تنهایی بر میزان زنده مانی سلول های سرطانی اختلاف معنی داری با کورکومین داشت. همچنین، در بررسی هم زمان نانوذره Ag/ZnO و کورکومین سمیت سلولی بسیار بیشتری نسبت به Ag/ZnO به صورت تنها دیده شد. نتیجه گیری: به طورکلی، استفاده هم زمان داروی شیمی درمانی و نانوذره منجر به کاهش غلظت داروی شیمی درمانی مصرفی می شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر مدل ها و نظریه های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در پیشگیری از سوء مصرف مواد در نوجوانان انجام شده است. روش کار: به منظور شناسایی مطالعات انجام شده، کلمات کلیدی مرتبط در پایگاه های اطلاعاتی Magiran، SID، Web of science، Scopus، Pubmed و Google Scholar جست وجو شد و تمام مطالعاتی که در این زمینه چاپ شده بود، با محدودیت زمانی اول ژانویه 2011 تا 21 دسامبر 2021 استخراج شد. پس از غربالگری مطالعات، 11 مقاله که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند، بررسی شدند. یافته ها: در این پژوهش، 7 مطالعه از نوع نیمه تجربی، 3 مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی و 1 مطالعه نامشخص بود که بر روی دانش آموزان متوسطه اول و دوم انجام شد. مداخلات آموزشی در 6 مقاله بر اساس تیوری رفتار برنامه ریزی شده، در 2 مقاله بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی، در 1 مقاله بر اساس تیوری توسعه یافته عمل منطقی، در 1 مقاله بر اساس مدل فرانظری و در 1 مقاله بر اساس تیوری تعامل خانواده انجام شده است. نتیجه گیری: استفاده از مدل ها و نظریه های مختلف می تواند تاثیر مثبتی در پیشگیری از سوء مصرف مواد و در نهایت، اجرای رفتارهای سالم داشته باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، سازه نگرش و خودکارآمدی در بیشتر مطالعات، مهم ترین و قوی ترین متغیر معرفی شده بودند و نقش مهمی را در پیشگیری از سوء مصرف مواد و اتخاذ رفتار سالم توسط دانش آموزان ایفا می کردند.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی فراوانی کم خونی فقر آهن و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان مبتلا به بیماری مادرزادی قلبی سیانوتیک بین سال های 1390 تا 1398 در شهرستان مشهد صورت گرفت. روش کار: این مطالعه مقطعی-مشاهده ای به صورت سرشماری روی کودکان زیر 14 سال که با تشخیص بیماری مادرزادی قلبی سیانوتیک در بخش قلب کودکان بیمارستان امام رضا (ع) واقع در مشهد بستری شده بودند و اشباع اکسیژن کمتر از 94 درصد داشتند، صورت گرفت. اطلاعات پرونده های بیماران در پرسش نامه ثبت شد. کودکان مورد مطالعه برای ارزیابی کم خونی فقر آهن به پنج گروه سنی تقسیم شدند. میانگین و حد پایین نرمال اندکس های اریتروسیتیک تعیین و بر اساس MCH، MCV و RDW، بیماران دارای کم خونی شناسایی شدند. داده ها با استفاده از آزمون آماری کای دو و من ویتنی توسط نرم افزار SPSS نسخه 23 بررسی آماری شدند. سطح معناداری 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: از مجموع 250 بیمار بررسی شده، 90 نفر وارد مطالعه شدند که شامل 54 پسر و 36 دختر بودند. آنژیوگرافی علت نیمی از مراجعه های این بیماران به بیمارستان بود. بیشترین فراوانی مربوط به بیماران مبتلا به تترالوژی فالوت (40 درصد) بود. فراوانی کم خونی فقر آهن بر اساس اندکس های اریتروسیت MCV و MCHبه ترتیب 10 و 8/17 درصد بود. 4/64 درصد از بیماران RDW افزایش یافته داشتند. حملات سیانوز در 4/85 درصد از جمعیت مطالعه شده مثبت گزارش شد و فراوانی حملات سیانوز در دو گروه جنسی تفاوت معناداری نداشت (494/0>P). نتیجه گیری: با توجه به فراوانی کم خونی فقر آهن، به وی‍, ژه در کودکان با بیماری مادرزادی قلبی، درمان این اختلال برای تمامی کودکان مبتلا به بیماری مادرزادی قلبی سیانوتیک امری لازم است و نباید از آن غافل بود.

مقدمه: ژن XRCC7 کد کننده زیرواحد کاتالیزوری پروتیین کیناز فعال شده با DNA (DNA-PKcs)، یکی از ژن ها مهم در ترمیم شکستگی های دورشته ایDNA (DSBs) است. فرض بر این است که نقص عملکرد ژن ترمیم DNA عامل خطر اصلی در بیماری های تخریب کننده نورون مختلف باشد. تاثیر پلی مورفیسم XRCC7 G6721T (rs7003908) بر روی تنظیم ویرایش که باعث بی ثباتی mRNA می شود، پیشنهاد شده است؛ از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط احتمالی بین پلی مورفیسم XRCC7 G6721T و حساسیت به MS در نمونه ای از جمعیت ایرانی انجام شد. روش کار: این مطالعه موردی شاهدی روی 113 بیمار مبتلا به MS در مقابل 122 فرد سالم انجام شد. تجزیه وتحلیل ژنوتیپ پلی مورفیسم XRCC7 G6721T با استفاده از تکنیک PCR-RFLP انجام شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 20 با آزمون های آماری در سطح معناداری 05/0 تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: تفاوت آماری معنی داری در فراوانی ژنوتیپی TT بین افراد مورد و شاهد مشاهده شد (03/0P=). فراوانی ژنوتیپی پلی مورفیسم XRCC7 G6721T در بیماران MS در مقایسه با گروه کنترل، تحت مدل های ژنتیکی غالب و مغلوب، تفاوت معنی داری نداشت؛ علاوه بر این، آلل T عامل خطر برای بیماری MS بود (02/0P=). نتیجه گیری: نتایج ما شواهدی را برای ارتباط احتمالی بین پلی مورفیسم ژن XRCC7 و بروز بیماری MS در جمعیت ایرانی فراهم می کند؛ البته برای تایید نتایج این تحقیق، به مطالعات بیشتر با افزایش حجم نمونه نیاز است.