طب دریا
سال:1400 | دوره:3 | شماره:ویژه نامه |تعداد مقالات:20

شیوع سندروم حاد و شدید تنفسی ایجاد شده توسط کروناویروس 2 (SARS-CoV-2) منجر به همه گیری جهانی شده است...

کووید-19 (ناشی از SARS-CoV-2) که برای اولین بار در شهر ووهان استان هوبی چین ظهور کرد به عنوان سندرم حاد تنفسی توسط کمیسیون بین المللی طبقه بندی بیماری ها سازمان جهانی بهداشت نام گذاری شد و در 11 مارس 2020 به عنوان یک بیماری همه گیر در سطح جهانی معرفی گردید...

زمینه و هدف: پذیرش و تردید در دریافت واکسن کووید-19 اهمیت بالایی برای سلامت عمومی دارد. درک عوامل تعیین کننده اصلی و تاثیرگذار بر ترجیحات و خواسته های جامعه، می تواند به توسعه استراتژی های بهبود برنامه واکسیناسیون کمک کند. هدف از انجام پژوهش حاضر پیش بینی پذیرش و تردید در دریافت واکسن کرونا بر اساس تاب آوری روانی و عاطفه مثبت و منفی است. روش ها: پژوهش حاضر توصیفی و همبستگی بود که در جمعیت بزرگسال ایرانی به روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. تعداد 461 نفر در خرداد 1400 به صورت انلاین با تکمیل پرسشنامه ها در مطالعه حضور داشتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های دانش، نگرش، کاربست و نگرانی ها واکسن کووید-19 (KAPC)، تاب آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC) و عاطفه مثبت و منفی (PANAS) استفاده شد. یافته ها: بین تاب آوری روانی و پذیرش واکسن کرونا رابطه مثبت و بین عاطفه منفی و تردید نسبت به واکسن کرونا نیز رابطه مثبت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که تاب آوری روانی 14 درصد از واریانس پذیرش واکسن کرونا و عاطفه منفی 25 درصد از واریانس تردید در دریافت واکسن کرونا را تبیین می کنند. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، برنامه هایی که برای افزایش میزان واکسیناسیون کووید-19 طراحی می شوند، می توانند شامل مداخلات در مورد افزایش تاب آوری روانی و کاهش عاطفه منفی باشند تا پذیرش بیشتر و تردید کمتری نسبت به واکسن پدید آید.

زمینه و هدف: در طی همه گیری بیماری کووید-19 استراتژی اساسی برای کاهش شیوع بیماری، رعایت بهداشت و رفتارهای محافظت شخصی است؛ که در بین افراد جامعه، به خصوص در میان نوجوانان که پای بندی کمتری به رعایت موازین بهداشتی دارند؛ توصیه می شود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی رعایت پروتکل های بهداشتی مورد پذیرش سازمان بهداشت جهانی و نوع رفتارهای اجتماعی دانش آموزان در طی پاندمی کووید-19 انجام شد. روش ها: این مطالعه مقطعی با مشارکت 762 دانش آموز دبیرستانی (562 دختر و 200 پسر) در شهر بندرعباس و در طول پاندمی کووید-19 در سال 1399 انجام گرفت. نمونه گیری تصادفی به روش خوشه ای انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه Dominika Guzek و همکاران و یک اینفوگرافیک منتشر شده از دانشگاه تگزاس جمع آوری شد، که بصورت آنلاین در اختیار دانش آموزان قرار گرفت. یافته ها: بیشترین رعایت مربوط به استفاده از ماسک (95/7 %) و کمترین رعایت مربوط به پوشیدن دستکش (31/2 %) در بین دانش آموزان دبیرستانی بود. بیشترین مدت زمان شستشوی دست ها 11تا 20 ثانیه (38/1 %) و بیشترین تعداد دفعات شستن دست ها در طول روز 3 تا 5 بار (31/8 %) ارزیابی شد. از نظر انجام رفتارهای اجتماعی اغلب دانش آموزان در حد مطلوبی رعایت می کردند و با افزایش ریسک ابتلا میزان انجام رفتارهای خطرناک کاهش می یافت. نتیجه گیری: نتایج حاضر نشان داد که رعایت پروتکل های بهداشتی و انجام رفتارهایی با خطر کم ابتلا به کووید-19 در حد بسیار مطلوبی است اما همچنان برخی از رفتارها نیازمند آموزش بیشتری برای اجرای آن در بین دانش آموزان است. با همه اینها عادی انگاری رعایت پروتکل های بهداشتی و رفتارها خطر بزرگی در این زمینه است.

زمینه و هدف: اعتماد عمومی در دریافت واکسن برای موفقیت جوامع در کنترل کووید-19 ضروری است. این پژوهش با هدف تعیین نقش اعتماد در دریافت یا عدم دریافت واکسن کووید-19 در بین مردم استان بوشهر انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی در موج پنجم کروناویروس (سویه دلتا) انجام شد. داده ها با استفاده از توزیع پرسشنامه آنلاین در بین بزرگسالان استان بوشهر (بالاتر از 18 سال) در طی دو هفته (25 جولای تا 8 آگوست 2021) جمع آوری شد. پرسشنامه شامل 5 سوال دموگرافیک و 19 سوال اصلی در قالب سه بعد اعتماد به واکسن، اعتماد به سازندگان واکسن و اعتماد به دولت و مقامات بهداشتی بود. یافته ها: تعداد 384 نفر پرسشنامه تکمیل شده را ارایه دادند. میانگین اعتماد به محصول واکسن 08/1±, 34/3، اعتماد به سازندگان واکسن 0/29±, 3/12، اعتماد به دولت و مقامات بهداشتی 0/38±, 3/24 و اعتماد کلی 0/48±, 3/23 برآورد شد. رابطه بین اعتماد و ابعاد آن با دریافت یا عدم دریافت واکسن تایید شد (0. 05>p). در بین دریافت کنندگان واکسن، اعتماد به واکسن (4/18)، سازندگان (3/18) و مقامات بهداشتی (3/41) در سطح خوبی بود، اما در بین کسانی که واکسن دریافت نکردند اعتماد به واکسن (2/07)، سازندگان (3/03) و مقامات بهداشتی (2/98) به ترتیب ضعیف، متوسط و متوسط ثبت شد. همچنین رابطه بین جنسیت، تحصیلات، سن، بیماری زمینه ای و سابقه ابتلا به کووید-19 با دریافت یا عدم دریافت واکسن نیز تایید شد (0. 05>p). نتیجه گیری: در بین پاسخگویان کسانی که اعتماد بالاتری به واکسن، سازندگان و دولت و مقامات بهداشتی داشتند واکسن دریافت کردند که نشان از اهمیت اعتماد در واکسیناسیون دارد. لذا توجه به گزینه های اعتمادسازی و کمرنگ کردن ابزارهای بی اعتمادی در جامعه برای موفقیت واکسیناسیون سراسری ضرورت دارد.

زمینه و هدف: معتادین متجاهر از جمله گروه های در معرض خطر بالای ابتلا به کووید-19 هستند. بنابراین تشخیص به هنگام بیماری در این گروه علاوه بر کاهش میرایی در آنان، سبب جلوگیری از انتقال بیماری در سطح جامعه خواهد شد. معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تلاش ویژه ای برای غربالگری کووید-19 در معتادین متجاهر انجام داده است که در این مطالعه به نتایج آن اشاره می شود. روش ها: در این مطالعه توصیفی از داده های موجود غربالگری کووید-19 در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران استفاده شد. داده های گردآوری شده پس از انجام پالایش اولیه، با استفاده از روش های توصیفی نظیر فراوانی و نمودارهای میله ای و خطی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: تعداد 11485 تست PCR در طول دوره مطالعه برای غربالگری کووید-19 در معتادین متجاهر انجام شده بود. نتایج غربالگری، شناسایی 696 مورد کووید-19 مثبت (6/04 درصد کل تست ها) در بین معتادین متجاهر بود. درصد موارد مثبت در کمپ های شفق و فشافویه به ترتیب برابر با 9/62 و 3/77 بود. بیشترین تست های صورت گرفته در ماه های اردیبهشت، خرداد، مرداد و آبان سال 99 بود. نتیجه گیری: انجام بیش از 11 هزار تست تشخیصی در گروه معتادین متجاهر، حاکی از اهتمام ویژه دانشگاه علوم پزشکی تهران برای ارایه خدمات عادلانه و تشخیص به هنگام کووید-19 در این گروه آسیب پذیر است.

زمینه و هدف: بیمارستان ها از مهمترین مراکز در مواجهه با اپیدمی ها هستند و آمادگی مناسب این مراکز تضمین کننده پاسخگویی سریع و مدیریت اپیدمی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان آمادگی بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی یزد بعد از پیک سوم کرونا در اپیدمی کووید-19 انجام گرفت. روش ها: مطالعه مقطعی حاضر در سال 1400 به تعیین میزان آمادگی 3 بیمارستان پذیرنده بیماران کرونایی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی یزد پرداخت. ابزار گرآوری داده ها، چک لیست ارایه شده توسط سازمان جهانی بهداشت ویژه آمادگی بیمارستان ها در اپیدمی کووید-19 شامل مشخصات بیمارستان و 11 عنصر با 107 سوال بود که توسط مترون یا دبیر کمیته بحران بیمارستان ها تکمیل شد. یافته ها: سه بیمارستان مورد مطالعه از آمادگی 80 درصدی برخوردار بودند. بیمارستان C با مجموع امتیاز 203 از امتیاز کل 214، بالاترین میزان آمادگی را نسبت به دیگر مراکز درمانی داشت. پس آن به ترتیب بیمارستان B و بیمارستان A با 157 و 155 در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در بررسی هر عنصر کلیدی نتایج نشان داد که در مجموع در سه بیمارستان، کمترین درصد (58 درصد) رعایت مربوط به ارتباطات و تداوم خدمات سلامت ضروری و مراقبت از بیمار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاضر ضروری است تا بیمارستان ها در برنامه ریزی های آتی برای موج های بعدی کرونا و سایر اپیدمی ها، اولویت بیشتری برای این حوزه ها قایل شوند و نسبت به تجهیز و تدوین دستورالعمل هایی در زمینه ارتباطات در شرایط اضطراری اقدام نمایند. در خصوص تداوم خدمات به بیماران نیز برنامه ریزی برای تامین نیروی انسانی متخصص و تامین تجهیزات تشخیصی و درمانی مربوطه و احداث بیمارستان های بحران در استان یزد پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی توصیه هایی مبنی بر تشخیص به موقع بیماری کووید-19 برای اتخاذ درمان مناسب دارد. در پژوهش حاضر تشخیص خودکار و دقیق بیماری کووید-19 از تصاویر سی تی اسکن بدست آمده از قفسه سینه با استفاده از روش یادگیری عمیق انجام شده است. روش ها: مراحل انجام کار در این الگوریتم برای تقسیم بندی و شناسایی تصاویر مربوط به ریه سالم و ریه تحت تاثیر کووید-19 به ترتیب عبارت بودند از انتخاب تصاویر مناسب، پیش پردازش تصاویر شامل حذف نویز تصاویر، استخراج ویژگی های تصاویر، در نهایت تقسیم بندی و طبقه بندی تصاویر با بهره گیری از روش تلفیقی یادگیری عمیق و الگوریتم بهینه سازی امواج آب به منظور تشخیص کووید-19 در تصاویر مربوط به ریه. تمامی مدلسازی بر اساس نرم افزار Matlab انجام شد. یافته ها: با اعمال الگوریتم بهینه سازی امواج آب به الگوریتم یادگیری عمیق، دقت آن حدود 7 درصد در تشخیص بیماری کووید-19 بهبود داشت. بنابراین، الگوریتم پیشنهادی با دقت متوسط 98 درصد از توانایی بالایی برای استفاده در بالین برای تشخیص دقیق و سریع کووید-19برخوردار است، که می تواند به کادر پزشکی کمک شایانی کند. نتیجه گیری: در مرحله تشخیص کووید-19، از هوش مصنوعی می توان برای تشخیص الگوهای تصاویر پزشکی گرفته شده با سی تی اسکن استفاده کرد.

زمینه و هدف: پاندمی بیماری کووید-19 می تواند به عنوان عاملی موثر بر افزایش تظاهرات جسمی و روانی بویژه اضطراب در بیماران ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) مطرح باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان اضطراب در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در زمان پاندمی کرونا انجام شد. روش ها: مطالعه مقطعی حاضر در شهرستان جهرم در سال 1399 در بازه زمانی موج دوم کروناویروس انجام شد. به روش سرشماری تعداد 191 نفر از بیماران ابتلای قطعی به ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه مقیاس اضطراب کروناویروس (Corona Disease Anxiety Scale) بود. یافته ها: میانگین نمره کلی اضطراب در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در زمان پاندمی کووید-19 در شهرستان جهرم، 8 از نمره کل 54 بود. میانگین نمره در بعد علایم روانی 6/4 و در بعد علایم جسمانی 1/7 از نمره کل 27 بود که این نمرات نشان دهنده قرار گرفتن میزان اضطراب بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در سطح پایین است. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در شهرستان جهرم از وضعیت مناسبی از نظر سطح اضطراب در قبال بیماری کووید-19 هستند؛ که می تواند نشان خوبی از امکان کم تاثیر گذاشتن شرایط پاندمی بر علایم بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس باشد.

زمینه و هدف: رفتارهای پیشگیرانه یکی از مهمترین راهبردهای مبارزه با کووید-19 است. متغیرهای اضطراب کووید-19، سطوح مواجهه با کووید-19 و ادراک خطر جزو پیش بینی کننده های رفتارهای پیشگیرانه است. اما هنوز معلوم نیست که بعد از گذشت یکسال از شیوع کووید-19 در ایران، آیا هنوز این متغیرها نقش مهمی در پیش بینی رفتارهای پیشگیرانه دارند و اگر دارند چه سطحی از این متغیرها و به چه میزان رفتارهای پیشگیرانه کووید-19 را پیش بینی می کنند، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این موارد است. روش ها: تحقیق از نوع توصیفی همبستگی بود. پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه رفتارهای پیشگیرانه، ادراک خطر و اضطراب کووید-19 توسط 184 دانشجو و پرسنل مرد شاغل در یک دانشگاه پزشکی نظامی در تهران اجرا شد. به علت جلوگیری از شیوع کووید-19 از روش نمونه گیری در دسترس و اجرای اینترنتی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد 6 درصد دانشجویان و پرسنل اضطراب کووید-19 شدید و 36/4 درصد ادراک خطر بالا داشتند و 82/1 درصد افراد به میزان زیاد رفتارهای پیشگیرانه کووید-19 را رعایت می کردند. افرادی که سابقه علایم مشکوک به کووید-19 را داشتند، بیش از افرادی که چنین سابقه ای نداشتند، رفتار پیشگیرانه را رعایت می کردند (z=-2. 36, p<0. 02). افرادی که میزان ادراک خطر پایین داشتند، در مقایسه با کسانی که ادراک خطر بالا (z=-2. 95 p<0. 003) یا متوسطی (z=-2. 76 p<0. 006) داشتند، رفتار پیشگیرانه کووید-19 را کمتر رعایت می کردند. بین کسانی که ادراک خطر متوسط و بالا داشتند، در رعایت رفتار پیشگیرانه کووید-19 تفاوت معناداری دیده نشد. بین متغیرهای سن، وضعیت تاهل، سطوح مختلف تحصیلات، سابقه ابتلا به کووید-19، سابقه تماس نزدیک با فرد مبتلا به کووید-19 و اضطراب کووید-19 با رفتار پیشگیرانه کووید-19 رابطه معناداری مشاهده نگردید. نتایج رگرسیون لجستیک نشان داد تنها متغیر ادراک خطر پایین پیش بین معنادار رفتار پیشگیرانه کووید-19 با نسبت احتمالی 0/21 است (0. 21=OR). نتیجه گیری: ادراک خطر پایین پیش بین مهمتری برای رفتار پیشگیرانه نسبت به اضطراب کووید-19 و سطوح مواجهه با کروناویروس در دانشجویان و پرسنل مرد شاغل در دانشگاه پزشکی نظامی مورد مطالعه در تهران است. ارایه برنامه های غربالگری و آموزش در جهت افزایش ادراک خطر به منظور ارتقا سلامت در شرایط پاندمی کووید-19 پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: بسیاری از بیماری های جسمانی تحت تاثیر عوامل شناختی و رفتاری هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر عملکرد عصب روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی بر اضطراب کرونا در بیماران دیابتی انجام شد. روش ها: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به بیماری دیابت نوع دو در انجمن دیابت ایران در شهر ارومیه در بهار سال 1400 بود. انتخاب نمونه با روش تصادفی ساده انجام شد. از پرسشنامه اضطراب کرونا علیپور و همکاران (1398)، پرسشنامه عملکرد عصب روانشناختی نجانی (2013) و پرسشنامه رفتار خودمراقبتی توبرت و گلاسگو (1994) استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی 165 زن مبتلا به بیماری دیابت نوع دو 18/4±, 45/7 سال بود. بین عملکرد عصب روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی با اضطراب کرونا رابطه منفی وجود داشت. عملکرد عصب روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی به ترتیب اثر 0/20 و 0/25 منفی را بر اضطراب کرونا داشتند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش تاکیدی بر موثر بودن نقش عوامل شناختی بر اضطراب کرونا در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم دارد.

زمینه و هدف: انتقال سریع بیماری کووید-19 و افزایش مرگ و میر ناشی از آن باعث افزایش اضطراب در کادر درمان شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه تاثیر ورزش، عمل به باورهای دینی و گوش دادن به موسیقی بر اضطراب ناشی از کرونا در کادر درمان است. روش ها: این پژوهش به شیوه نیمه تجربی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با 6 گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه تحقیق کادر درمان بیمارستان های جنوب ایران (استان های فارس، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و خوزستان) بود که به بیماران کرونایی خدمات رسانی می کردند. حجم نمونه 77 نفر بود که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اضطراب ناشی از کرونا بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به صورت آنلاین اجرا شد. یافته ها: بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در گروه های داوطلبانه ورزش، داوطلبانه انجام اعمال دینی، داوطلبانه گوش دادن به موسیقی و تصادفی ورزش تفاوت معناداری وجود دارد که نشان دهنده تاثیر آنها بر کاهش اضطراب ناشی از کرونا در کادر درمان است. بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه کنترل، گروه تصادفی انجام اعمال دینی و گروه تصادفی گوش دادن به موسیقی تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج آزمون آنوا و LSD نشان داد که گروه داوطلبانه انجام اعمال دینی بیشترین تاثیر را بر کاهش اضطراب ناشی از کرونا دارد. نتیجه گیری: انجام ورزش و فعالیت بدنی به علت غالب بودن جنبه جسمانی و فیزیولوژیکی آن چه در صورت میل و خواسته کادر درمان باشد و چه بر اساس میل آنان نباشد موجب کاهش اضطراب در کادر درمان می شود. اما عمل به باورهای دینی و گوش دادن به موسیقی به دلیل غالب بودن بعد روحی و اعتقادی آن تنها وقتی که بر اساس خواسته و میل فرد باشد موجب کاهش اضطراب کادر درمان می شود.

زمینه و هدف: پاندمی کووید-19 با شیوع گسترده خود حرفه پرستاری را با عوامل استرس زای شغلی ویژه ای مواجه ساخت. استرس شغلی اثر مهمی بر عملکرد پرستاران داشته و ارایه مراقبت های باکیفیت و ایمن را به مخاطره می اندازد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر استرس شغلی در پرستاران مراقبت کننده از بیماران کووید-19 انجام شد. روش ها: این مطالعه مقطعی در 6 ماهه اول سال 1399 انجام شد. 90 نفر از پرستاران مراقبت کننده از بیماران کووید-19 به روش سرشماری انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه محقق ساخته استرسورهای شغلی پرستاران (دارای روایی با نمره کسب شده بین 0/7 تا 1 در بعد CVI و پایایی با آلفا کرونباخ 84%) که به صورت آنلاین در اختیار پرستاران قرار گرفت، جمع آوری شدند. یافته ها: 37 نفر از پرستاران مرد (41/1%) و 53 نفر (58/9%) زن بودند. میانگین سن پرستاران 6/32±, 31/39 سال (محدوده 45-21 سال) و میانگین سابقه خدمت 5/31±, 10/82 بود. عوامل مدیریتی، فردی، فیزیکی، مراقبت از بیمار و بین فردی به ترتیب جزء منابع استرس زا در پرستاران مراقبت کننده از بیماران کووید-19 شناخته شدند. نتیجه گیری: از آنجا که در مطالعه حاضر عوامل مدیریتی به عنوان بیشترین منبع استرس زا شناخته شد، ارجح است در سطوح مدیریتی برنامه ریزی برای کاهش عوامل استرس زا در پرستاران و به دنبال آن ارتقاء کیفیت مراقبت های پرستاری از بیماران کووید-19 انجام گیرد.

زمینه و هدف: کروناویروس جدید یا سندرم حاد تنفسی کرونا ویروس 2 (SARS-CoV-2) در اواخر سال 2019 به عنوان عامل بیماری تنفسی به نام بیماری کووید-19 شناسایی شد. چندین روش دارو درمانی برای درمان بیماری کووید-19 مورد بررسی قرار گرفته اند که تاکنون هیچ کدام تاثیر قطعی نداشته است. درمان در موارد خفیف تا شدید بیماری متفاوت است. در موارد خفیف بیماری، درمان به صورت مراقبتی بوده تا علایم بیماری کاهش یابد و در موارد شدید، بیمار باید بستری شود تا درمان های متفاوتی برای او انجام گیرد. داروهای متعددی برای درمان وجود دارد که بسیاری از آنها همچنان در حال ارزیابی هستند، و هنوز درمان قطعی و مشخصی برای کووید-19 وجود ندارد. روش ها: در این مطالعه تلاش بر آن بود تا روش های مختلف درمان از جمله استفاده از پروتئین فیوژنL-CapA-L-CapC Anticancer-L-Rib-در درمان کووید-19 از لحاظ بیوانفورماتیکی مورد بررسی قرار گیرد. در این بررسی بر استفاده از داروهای ضدویروسی پپتیدهای باکتریایی تاکید شده است تا درمان مناسب در راستای مهار این کروناویروس معرفی گردد. یافته ها: با استفاده از پایگاه داده NCBI توالی پروتئین فیوژنL-CapA-L-CapC Anticancer-L-Rib-و اسپایک ویروس استخراج گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای متعدد از جمله SWISS-MODEL و Expasy، مدل ساختاری پروتئین و کیفیت آن مشخص شد. همچنین خاصیت ایمنی زایی پروتئین فیوژنL-CapA-L-CapC Anticancer-L-Rib-ارزیابی شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج بیوانفورماتیکی پروتئین فیوژنL-CapA-L-CapC Anticancer-L-Rib-دارای ساختار متراکم و پیچیده بوده و علاوه بر خاصیت ضدسرطانی و ضدویروسی می تواند در درمان کووید-19 مورد استفاده قرار گیرد.

به منظور پیشگیری از گسترش هر چه بیشتر پاندمی کووید-19 ناشی از سندرم تنفسی حاد کروناویروس2 (SARS-CoV-2)، ضرورت توسعه روش های تشخیصی سریع و قابل اعتماد در جوامع علمی مطرح است. با توجه به اینکه در حال حاضر هیچ داروی ضد ویروسی موثری برای کووید-19 وجود ندارد، مهم ترین استراتژی فعلی، شناسایی مبتلایان در اسرع وقت است. لذا، دانشمندان و محققان در حال انجام آزمایشاتی برای تشخیص سریع ناقلین بدون علامت کووید-19 هستند که با تشخیص سریع و دقیق آن، نقش مهمی در کنترل و پیشگیری بیشتر این همه گیری ایفا نمایند. با وجود ناشناخته بودن برخی از جنبه های مشخصات ساختاری و مولکولی SARS-CoV-2، استراتژی های مختلفی در تشخیص صحیح کووید-19 توسط آزمایشگاه های تحقیقاتی و شرکت های پزشکی ارایه شده که در مطالعه حاضر برخی از آنها ارایه شده اند. طبق مطالعات انجام شده، تاکنون تست های سریع آنتی ژن و آنتی بادی، آزمایشات سرولوژی ایمونوآنزیمی و آزمایش های مولکولی مبتنی بر RT‐, PCR پرکاربردترین و معتبرترین روش های تشخیصی سراسر جهان هستند. علاوه بر روش های متداول ذکر شده، سایر روش ها از جمله؛ تکنیک های مبتنی بر تکثیر ایزوترمال اسید نوکلییک، روش های مبتنی بر کریسپر (CRISPR/Cas)، تکنیک نسل جدید توالی یابی (NGS) و حسگرهای زیستی در زمینه های تحقیقاتی شناسایی این ویروس استفاده می شوند. در مطالعه حاضر فناوری ها و تکنیک های اخیر موسسات تحقیقاتی مختلف و همچنین دستگاه ها و کیت های تجاری تولید شده شرکت ها برای تشخیص کووید-19 ارایه شده است تا با آشنایی این روش های تشخیصی کارآمد، گامی مهم در پیشبرد اهداف علمی پژوهشی برداشته شود.

با توجه به گسترش بیماری کووید-19 در کل جهان (پاندمی)، ابعاد مختلف از جمله سلامتی و اقتصاد جوامع تحت تاثیر قرار گرفته است. محافظت از کارگران در برابر آلوده شدن به کووید-19 چالش های اساسی را به وجود آورده که برای رفع این چالش ها باید درباره چگونگی شیوع این بیماری و چگونگی پیشگیری از آن چیزهای زیادی آموخت. مواجهه با کووید-19 یک خطر است زیرا می تواند باعث ایجاد بیماری گردد. آنالیز خطر، استفاده سیستماتیک از اطلاعات در دسترس برای شناسایی خطرات و تخمین خطر برای افراد، محیط زیست، دارایی ها و ارزش ها است. بعد از آنالیز خطر، ارزشیابی خطر باید انجام شود. ارزشیابی خطر شامل مقایسه نتایج آنالیز خطر با معیارهای پذیرش خطر است. بعد از ارزشیابی خطر باید خطر هایی که غیرقابل تحمل هستند با استفاده از اقدامات کنترلی، حذف یا کاهش یابند. تمامی این مراحل در یک سیستم یا یک فعالیت و شناسایی و معرفی اقدامات کنترل خطر برای کاهش آسیب به افراد، محیط زیست، دارایی ها و ارزش ها را مدیریت خطر گویند. در مطالعه مروری حاضر شناسایی خطرات، ارزیابی و مدیریت خطر بیماری کووید-19 در محیط های کاری با دسته بندی مطالعات انجام شد. نتایج این مطالعه می تواند متخصصین را در زمینه شناسایی خطرات مرتبط با کووید-19، ارزیابی خطر و ارایه راهکارهای کنترل خطر در چارچوب مدیریت خطر کمک نماید و اطلاعات مفیدی را برای انجام این کار در دسترس آنها قرار دهد.

زمینه و هدف: باتوجه به اینکه کارکنان بهداشتی و درمانی با بیماران آلوده به کروناویروس و افراد سالم ارتباط مستقیم دارند، بنابراین اطمینان از ایمنی این افراد نه تنها در محافظت از آنها در برابر ویروس بلکه در جلوگیری از انتشار ویروس در جامعه نیز اهمیت دارد. این مطالعه با هدف تعیین ریسک فاکتورهای کووید-19 در بین کارکنان بهداشتی و درمانی انجام گردید. روش ها: در این مطالعه مروری سیستماتیک، مقالات مرتبط با ریسک فاکتورهای کووید-19 در بین کارکنان بهداشتی و درمانی بررسی شد. جستجوی مقالات، با تمرکز بر روی ریسک فاکتورهای کووید-19 و کارکنان بهداشتی و درمانی و از ترکیب کلیدواژه های مناسب، بدون اعمال محدودیت در نوع مطالعه و سال، در پایگاه داده های علمی Pubmed، MEDLINE, Embase، Google Scholar و EBSCOHost انجام شد. یافته ها: از 1750 مقاله جمع آوری شده، پس از حذف مقالات تکراری، و بررسی عنوان، چکیده و متن کامل دیگر مقالات، تعداد 15 مقاله برای استخراج اطلاعات باقی ماند. بر اساس این مقالات، ریسک فاکتورهای کووید-19 در بین کارکنان بهداشتی و درمانی شامل مواجهه با افراد آلوده، عدم یا کمبود وسایل حفاظت فردی مناسب، بار کاری زیاد، کنترل ضعیف عفونت و تماس مستقیم با سطوح آلوده، عدم رعایت بهداشت دست و شرایط پیشین پزشکی (فشار خون بالا، دیابت، بیماری های قلبی عروقی، بیماری مزمن ریوی، نقص ایمنی) بود. نتیجه گیری: در مورد بیماری کووید-19، کارکنان بهداشتی و درمانی با خطر شغلی از آسیب و مرگ روبرو هستند لذا توسعه اقدامات سریع و پایدار برای محافظت همه جانبه کارکنان بهداشتی و درمانی موردنیاز است.

در اواخر سال 2019 با شیوع بیماری نوظهور کووید-19 و در ادامه با پاندمی آن، مردم سراسر جهان درگیر شدند. به همین دلیل محققان حوزه های مختلف، به دنبال حل مشکلات مرتبط با کنترل و مدیریت بحران هستند. قدرت انتقال کروناویروس جدید باعث جلب نظر کارشناسان به سمت استفاده از هوش مصنوعی برای مقابله با این همه گیری شده است. هوش مصنوعی اشاره به نرم افزارهایی دارد که علاوه بر تجزیه و تحلیل داده ها می تواند قدرت تصمیم گیری داشته باشد، در واقع تقلیدی از هوش انسان متخصص است. در این مطالعه به بررسی استفاده های هوش مصنوعی در زمان پاندمی بیماری کووید-19 پرداخته شده است. مزیت های استفاده از هوش مصنوعی در بیماری کووید-19 در حیطه های شناسایی سریع و درمان، کمک به تشخیص سریع، مانیتورینگ مراحل درمان، اپیدمولوژی و ردیابی مناطق آلوده، پیش بینی وضعیت پاندمی، مدیریت سیستم دارویی، کاهش حجم کار پرسنل درمانی، پیش بینی و نظارت بر شیوع کووید-19، پیگیری افراد مبتلا، برنامه ریزی و طراحی واکسن بصورت جداگانه بحث شده است. همچنین پتانسیل بالایی برای کاربرد هوش مصنوعی در آزمایشگاهای بالینی و تحقیقاتی براورد شده است. یکی دیگر از پتانسیل های استفاده از هوش مصنوعی در زمینه پیش بینی جهش ها میباشد که ممکن است در آینده در ویروس ها ایجاد شود و باعث بروز علایم و عوارض جدید بیماری گردد.

زمینه و هدف: تعطیلی مدارس، قرنطینه خانگی و تغییر در روابط اجتماعی در زمان پاندمی کووید-19 از عوامل مهم و تاثیرگذار بر سلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان بوده و از طرق مختلف در این افراد که آسیب پذیری بالایی دارند باعث ایجاد مشکلات روان شناختی متعدد می گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی، شناخت و ارایه مداخلات روان شناختی تاثیرگذار بر سلامت روانی کودکان و نوجوانان انجام شد. روش ها: این مطالعه مروری روایتی به بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه پیامدها و ارایه مداخلات روان شناختی برای سلامت روانی کودکان و نوجوانان در زمان پاندمی کووید-19 از تاریخ 21 ژولای 2020 تا 25 دسامبر 2021 پرداخته است. بدین منظور، این تحقیق با استفاده از کلیدواژه های پاندمی کووید-19، سلامت روانی کودکان و نوجوانان و مداخلات روان شناختی در کودکان و نوجوانان در بحران ها با جستجو در سایت های معتبر پاب مد، ساینس دایرکت، اسکوپوس، گوگل اسکالر انجام گردید. یافته ها: در مجموع، از تعداد 128 مقاله به دست آمده، تعداد 46 مقاله مورد مطالعه نهایی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، فاکتورهایی مانند ترس طولانی مدت از ابتلا به ویروس، کاهش ارتباط با افراد در فضای آموزشی، کمبود فضای مناسب خانه، احساس ناکامی و کسالت، و نهایتا مشکلات مالی والدین از مهم ترین عواملی هستند که ممکن است تاثیرات قابل توجهی بر روی سلامت روانی کودکان و نوجوانان ایجاد نمایند. نتیجه گیری: از آنجایی که ریشه بیشتر اختلالات روان شناختی در دوران حساس کودکی است و کودکان و نوجوانان در یک دوره بسیار حساس رشد روانی خود قرار دارند، مراقبت از سلامت روانی این افراد در طی بحران هایی مثل پاندمی کووید-19 بسیار حایز اهمیت است. بنابراین، با بررسی و شناسایی به موقع اختلالات سلامت روانی در کودکان و نوجوانان و به دنبال آن علت یابی این آسیب ها در طی پاندمی کووید-19 و نهایتا، با ارایه راهکارهای سودمند و مداخلات بازدارنده می توان از بروز این اختلالات در کودکان و نوجوانان در طی این پاندمی جلوگیری نمود.

با آغاز بیماری نوظهور کووید-19 در اواخر دسامبر 2019 در چین و گسترش سریع آن به سراسر جهان، دانشمندان برای ساخت و توسعه واکسن، تحقیقات خود را آغاز کردند. عامل بیماری کووید-19، کروناویروس SARS-CoV-2 است. یکی از مهم ترین ویژگی های ساختمانی این ویروس وجود پروتئین اسپایک در سطح آن است. همین پروتئین اسپایک به عنوان یک هدف مناسب برای تهیه انواع واکسن علیه بیماری کووید-19 مورد توجه بسیاری از دانشمندان قرار گرفته است. پروتئین اسپایک SARS-CoV-2 به طور مستقیم به گیرنده ACE2 در سطح سلول های اپیتلیال آلویولار انسانی (AEC) میزبان متصل می شود که این گیرنده، ورود و تکثیر ویروس را تسهیل می کند. تا آگوست 2021، برای مقابله با این پاندمی بیش از 150 واکسن در مراحل مختلف پژوهشی و کارآزمایی های بالینی در حال توسعه هستند. عمده این واکسن ها بر پایه عامل عفونی ضعیف شده یا mRNA ساخته می شوند که می توانند سیستم ایمنی سلولی و همورال را وادار به ساخت آنتی بادی نمایند تا در صورت مواجهه با SARS-CoV-2 احتمال مرگ و میر و عوارض شدید کاهش یابد. با معرفی اولین واکسن موثر علیه کووید-19 توسط یک شرکت امریکایی-آلمانی با عنوان فایزر-بیو ان تک در آذرماه 1399، یعنی 11 ماه بعد از ثبت اولین مورد ابتلا به کووید-19، دانشمندان توانستند مسیر چند ساله تولید یک واکسن جدید را در کمتر از یک سال طی کنند و امیدها برای نجات انسان و بازگشت به زندگی عادی پررنگ تر شود. بعد از آن شرکت های معتبر دیگری در جهان نیز به معرفی واکسن پرداختند از جمله مدرنا، جانسون اند جانسون، آسترازنکا-آکسفورد، اسپوتنیک وی، کواکسین، نواواکس، سینوواک و سینوفارم. البته همه این واکسن ها، از سازمان های معتبری همچون FDA و WHO تاییدیه نهایی نگرفته اند. کشور ایران نیز در این راستا تلاش هایی را برای ساخت و توسعه واکسن انجام داده است. با ارایه این واکسن ها، تا 20 آگوست 2021 (29 مرداد 1400) حدود 5 میلیارد دوز واکسن در سراسر جهان تزریق شده است و واکسیناسیون سراسری همچنان ادامه دارد. از کشورهای پیشرو در تزریق واکسن می توان به ترتیب به چین، هند، آمریکا، برزیل و ژاپن اشاره کرد. چالش عمده ای که در مقابل واکسن های موجود مطرح است، جهش های متنوع SARS-CoV-2 است که منجر به ایجاد گونه های جدیدی می شود و ممکن است در برابر واکسن مقاوم باشند. لذا تلاش های علمی برای توسعه و ارتقا واکسن ها همچنان ادامه دارد.