دانش حسابداری مالی
سال:1395 | دوره:3 | شماره:4 (پیاپی 11) |تعداد مقالات:10

هدف این پژوهش بررسی تاثیر معیارهای منتخب بر رابطه بین اطمینان بیش از حد مدیریتی بر دقت پیش بینی سود است. دقت پیش بینی سود از طریق میزان درصد تغییرات در تفاضل خطای پیش بینی سود اندازه گیری شده است و اطمینان بیش از حد مدیریتی نیز بر اساس معیار نسبت مخارج سرمایه ای به کل دارایی ها محاسبه گردیده است. با استفاده از روش نمونه گیری حذفی سیستماتیک 108 شرکت طی سال های 1386 تا 1394 از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شدند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل رگرسیون چندگانه به شیوه داده های تلفیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که اطمینان بیش از حد مدیریتی بر دقت پیش بینی سود تاثیر منفی و معنی دار دارد. همچنین، خوشبینانه بودن پیش بینی سود سال گذشته و اختیار مدیریتی بر رابطه بین اطمینان بیش از حد مدیریتی و دقت پیش بینی سود تاثیر منفی و معنی دار اما افق زمانی بر این رابطه اثر مثبت و معنی دار دارند.

ارتباط نامتقارن بین عملکرد و پاداش در نتیجه رفتار هزینه ها از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر تحقیقات زیادی را در حوزه امور مالی و حسابداری به دنبال داشته است. لذا تبیین عوامل موثر بر این ارتباط و نقش تعدیل کنندگی آنها می تواند موضوع قابل بحثی باشد. بر این اساس پژوهش حاضر درصدد بررسی اثر تعدیل کنندگی فروش مورد انتظار آتی و بهره برداری از ظرفیت بر ارتباط بین رفتار هزینه ها و تغییرات پاداش هیات مدیره در شرکت های صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، فلزات اساسی و خودرو پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور تعداد 58 شرکت طی دوره زمانی 1387 تا 1391 از طریق داده های ترکیبی به روش تابلویی (Panel – Data) مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاکی از آن است که تنها بهره برداری از ظرفیت بر این ارتباط تاثیر داشته و تغییرات پاداش به افزایش در بازده دارایی های به وجود آمده از رفتار عادی و غیرعادی هزینه ها بیشتر از کاهش در آنها حساس است. این یافته ها نشان می دهند که در نبود کمیته های تخصصی مانند پاداش به عنوان یکی از ارکان های حاکمیت شرکتی، شرکت ها ارتباط بین درآمد و هزینه ها و تاثیر برخی عوامل تعدیل کننده آنها را در زمان پرداخت پاداش مدیران به درستی تفسیر و تحلیل نمی نمایند.

امروزه علاوه بر اطلاعات مالی ارائه شده، گروه های مختلف، متقاضی اطلاعات مازاد دیگری در زمینه اطلاعات غیر مالی می باشند. این گروه ها، خواهان اطلاعات متفاوتی در زمینه نیروی کار و مسائل مرتبط با محیط زیست می باشند. انجام امور مرتبط با این مسائل توسط شرکت ها، و افشای آن برای استفاده کنندگان، هزینه هایی را به شرکت ها تحمیل، و منافعی را نیز برای آن ها به همراه دارد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین تغییرات سطح افشای مسائل اجتماعی و زیست محیطی، بر شاخص های سودآوری، انجام شده است. این پژوهش به روش شبه تجربی با استفاده از داده های مستخرج از صورت های مالی برای سال های 1380 تا 1393 انجام گرفته است. برای آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون چندگانه در قالب داده های تابلویی استفاده شده، و با روش اثرات ثابت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. به منظور سنجش مسوولیت اجتماعی و زیست محیطی شرکت ها از شاخص KLD استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های این پژوهش نشان داد، تغییرات در میزان افشای مسوولیت اجتماعی و زیست محیطی با ابعاد ارزیابی عملکرد مالی و نسبت سود عملیاتی به فروش رابطه دارد. علاوه بر موارد یاد شده، نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد تغییرات مسوولیت پذیری اجتماعی با نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده خالص ثروت بکار گرفته شده رابطه معناداری دارد.

رابطه بین سودهای آتی و بازده جاری سهام، ضریب واکنش سودهای آتی تعریف می شود که نشان گر انعکاس اطلاعات سودهای آتی در قیمت جاری سهام است. هر چه اطلاعات بیشتری از شرکت در اختیار سرمایه گذاران قرار گیرد، پیش بینی سودهای آتی توسط آن ها دقیق تر خواهد بود. در نتیجه، با انعکاس بیشتر اطلاعات سودهای آتی در قیمت سهام رابطه بین سودهای آتی و بازده جاری سهام افزایش خواهد یافت. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر رقابت در بازار محصول بر ضریب واکنش سودهای آتی و همچنین اثر تعدیل گر مالکیت نهادی بر رابطه آن ها است. جهت سنجش ضریب واکنش سودهای آتی از مدل تعدیل شده کولینز و همکاران (1994)، به وسیله لاندهولم و مایرز (2002) و برای اندازه گیری میزان رقابت در بازار محصول از شاخص هرفیندال-هیرشمن استفاده شد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش تعداد 100 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران طی سال های 1383 الی 1393 در جامعه غربال شده قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیون چند متغیره با داده های ترکیبی استفاده شد. مطابق یافته ها، تاثیر رقابت در بازار محصول بر ضریب واکنش سودهای آتی، مثبت معنی دار است. همچنین، تاثیر مالکیت نهادی بر رابطه بین رقابت در بازار محصول و ضریب واکنش سودهای آتی مثبت معنی دار است.

هدف این تحقیق بررسی نقش کیفیت حسابرسی در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه ایران بوده است. بر اساس ادبیات تحقیق افشای باکیفیت سبب عمومی شدن برخی اطلاعات محرمانه، کاهش میزان احتکار اطلاعات توسط مبادله کنندگان مطلع و کاهش انگیزه سرمایه گذاران برای کسب اطلاعات محرمانه می شود، لذا انتظار می رود افزایش کیفیت حسابرسی موجب کاهش عدم تقارن اطلاعاتی گردد. برای دست یابی به هدف تحقیق یک فرضیه اصلی و دو فرضیه فرعی تدوین شدند که این فرضیه ها که ارتباط معنادار منفی میان کیفیت حسابرسی و عدم تقارن اطلاعاتی را در نظر میگیرند. در این پژوهش از دو معیار اندازه موسسه حسابرسی و گردش حسابرس به منظور سنجش کیفیت حسابرسی استفاده شده است. جامعه تحقیق متشکل از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و دوره زمانی تحقیق از ابتدای سال 1388 تا پایان سال 1392 در نظر گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از عدم اثر گذاری کیفیت حسابرسی بر کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه ایران است.

سرمایه در گردش بخش عظیمی از سرمایه سازمان را به خود اختصاص داده و مدیریت آن نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. طبق شواهد تجربی، بین مدیریت سرمایه در گردش و عملکرد مالی شرکت رابطه u شکل معکوسی برقرار است. با توجه به تاثیر شرایط مالی بر رابطه اخیر، هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه تابعی بین مدیریت سرمایه در گردش و عملکرد شرکت و همچنین تاثیر محدودیت های مالی بر رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و عملکرد مالی می باشد. برای این منظور از تحلیل رگرسیون داده های تابلویی استفاده می شود. نمونه مورد بررسی شامل 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1386 تا 1392 است. با استفاده از معیارهای مختلف محدودیت های مالی، مشخص گردید این محدودیت ها تاثیر معناداری بر رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و عملکرد مالی شرکت داشته و سطح بهینه سرمایه در گردش شرکت هایی که به لحاظ مالی با محدودیت بیشتری مواجه اند، پایین تر است. نتایج پژوهش نشان می دهد مدیران به سطح بهینه سرمایه در گردش به علت هزینه های دور شدن از آن توجه کنند.

کمیته حسابرسی به عنوان بخش مهمی از نظام حاکمیت شرکتی می تواند موجب بهبود فرایند گزارشگری مالی و عملکرد شرکت شود. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های کمیته حسابرسی (تخصص مالی، استقلال و اندازه) و عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این پژوهش عملکرد شرکت با استفاده از معیارهای Q توبین و بازده دارایی ها اندازه گیری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 132 شرکت و دوره مطالعه سال های 1391 تا 1393 را در بر می گیرد. نتایج آزمون فرضیه ها با استفاده از رگرسیون چندگانه ترکیبی حاکی از آن است که بین تخصص مالی کمیته حسابرسی و عملکرد مبتنی بر معیارهای Q توبین و بازده دارایی ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین استقلال کمیته حسابرسی و عملکرد مبتنی بر بازده دارایی ها رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. در عین حال، بین استقلال کمیته حسابرسی با عملکرد مبتنی بر Q توبین و اندازه کمیته حسابرسی با معیارهای Q توبین و بازده دارایی ها رابطه معناداری مشاهده نگردید.

در این پژوهش به بررسی تاثیر کیفیت افشاء و اطلاع رسانی شرکت ها بر مربوط بودن ارزش سود حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1389 الی 1392 پرداخته شده است. برای انجام این پژوهش 175 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی مذکور بررسی گردید. برای آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل رگرسیونی تلفیقی/ترکیبی استفاده شده است. در این پژوهش جهت تعیین کیفیت افشاء و اطلاع رسانی شرکت ها به عنوان متغیر مستقل، از امتیازهای قابلیت اتکاء و به موقع بودن بر اساس وضعیت اطلاع رسانی شرکت ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که قابلیت اتکای اطلاع رسانی شرکت ها بر مربوط بودن ارزش سود حسابداری طبق مدل قیمت و بازده، تاثیر ندارد. این در حالی است که به موقع بودن اطلاع رسانی شرکت ها بر مربوط بودن ارزش سود حسابداری طبق مدل قیمت و بازده، تاثیر مستقیم دارد. همچنین، نوع حسابرس و ارزش دفتری سهام بر ارزش بازار سهام، تاثیر مستقیم و معنی دار و اندازه شرکت بر ارزش بازار سهام، تاثیر معکوس و معنی دار دارد.

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر افشای اختیاری اطلاعات سرمایه فکری بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. به منظور سنجش افشای سرمایه فکری، مطابق با پژوهش های پیشین، آیتم هایی برای افشای سرمایه فکری طراحی و سپس با بررسی آنها در گزارشات هیات مدیره امتیازی برای افشای سرمایه فکری هرسال- شرکت تعیین گردید. همچنین جهت سنجش عدم تقارن اطلاعاتی، از مدل استل (1989) استفاده شد. در مسیر انجام این پژوهش، 137 شرکت از طریق حذف سیستماتیک، برای دوره زمانی 5 ساله 1392- 1388 انتخاب شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش حاکی از این مطلب است که افشای اختیاری اطلاعات سرمایه فکری، موجبات کاهش عدم تقارن اطلاعاتی را فراهم می آورد. بعبارت دیگر، با افزایش افشای اختیاری اطلاعات سرمایه فکری، عدم تقارن اطلاعاتی کاهش می یابد که یافته های مذکور در انطباق با یافته های زواینی و عبود محمد (2013) است.

حسابرسان داخلی انتظار دارند که حسابرسی های فناوری اطلاعات در سازمان آنها افزایش پیدا کند اما به رغم تمام مزیت های ذاتی فناوری اطلاعات، هنوز به کارگیری آن با مقاومت کارکنان در برابر پذیرش فناوری اطلاعات همراه است. هدف پژوهش حاضر، تبیین مکانیزم اثرگذاری عوامل سازمانی، اجتماعی، فناوری، ادراکی و میزان استفاده از فناوری اطلاعات حسابرسی داخلی به عنوان عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در میان حسابرسان داخلی می باشد. اطلاعات جمع آوری شده از جامعه حسابرسان داخلی بوسیله 92 پرسشنامه از شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران و همچنین تحللی سلسله مراتبی جهت رتبه بندی عوامل، مورد آزمون واقع شدند که نتایج آزمون دو جمله ای (نسبت) فرضیه ها مشخص کرد تمامی عوامل مورد بررسی، بر پذیرش فناوری اطلاعات در میان حسابرسان داخلی موثر هستند، بطوریکه عوامل فناوری مهمترین عامل تاثیرگذار در میان سایر عوامل می باشد. با دقت بیشتر به عوامل فناوری از جمله مهم بودن، مرتبط بودن و نتایج استفاده از فناوری اطلاعات و همچنین کیفیت و کمیت ستانده های مورد استفاده، می توان پذیرش فناوری اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی را درمیان حسابرسان داخلی افزایش داد. به این دلیل که اگر حسابرسان داخلی با استفاده از فناوری اطلاعات پیشرفته راحت نباشند، با احتمال بسیار کمتری از آن فناوری استفاده می کنند، حتی وقتی که آن فناوری به نفع سازمان باشد.