مدیریت بیابان
سال:1398 | دوره:7 | شماره:13 |تعداد مقالات:12

پایش و ارزیابی خشکسالی به کمک روش های سنتی امری مشکل و هزینه بر است. سنجش از دور روشی کاربردی برای پایش خشکی در مقیاس وسیع است. در این پژوهش، روند خشکسالی دشت یزد-اردکان به کمک شاخص های TVDI و NDVI و با بهره گیری از تصاویر سنجندة مودیس تعیین و ارتباط آن با برخی عناصر اقلیمی (بارش و دما) بررسی شد. مقدار همبستگی TVDI با شاخص خشکسالی SPI؛ 6 و 12ماهه به ترتیب 68/0 و 71/0 است. مقدار همبستگی NDVI باSPI، 6 و 12 ماهه به ترتیب 49/0 و 51/0 است. بررسی نقطه ای-یا به عبارت دیگر-ایستگاه به ایستگاه، نشان داد که شاخص TVDI با SPI 6 ماهه برای سال 1383 به عنوان سال نرمال، 1386 خشک و 1391 سال مرطوب، به ترتیب 64/0، 78/0 و 67/0 و با SPI 12 ماهه برای سال های یادشده به ترتیب 65/0، 79/0 و 69/0 است. عملکرد TVDI در سال 1386 بهتر از دو سال دیگر بوده است. همچنین همبستگی NDVI با SPI 6 ماهه در سال 1383، 1386 و 1391 به ترتیب 41/0، 5/0 و 56/0 و با SPI 12ماهه به ترتیب 52/0، 57/0 و 59/0 است. شاخص TVDI که با بهره گیری از باندهای حرارتی، انعکاسی و رطوبت خاک محاسبه می شود، نسبت به NDVI دقت بیشتری داشته است. ارتباط بین پوشش گیاهی و دما، معکوس و ارتباط بین پوشش گیاهی و بارش، مستقیم است. نتایج مبین این است که بهره گیری از شاخص خشکی – دمایی TDVI می تواند نواقص شاخص پوشش گیاهی NDVI را جبران کند و به عنوان شاخصی مناسب برای شناسایی و پایش خشکسالی استفاده شود.

بررسی روند سرعت باد و تحلیل اثر آن می تواند شاخص مناسبی برای بیان تغییرات محیطی مرتبط با حرکت هوا باشد. هرگونه افزایش یا کاهش سرعت باد طی زمان می تواند بر کشاورزی، فرسایش خاک، تولید انرژی بادی، ساختمان سازی، سلامت روانی و غیره تاثیر گذار باشد. در پژوهش حاضر با بهره گیری از سرعت باد 96 ایستگاه همدید ایران در طول دورة آماری 30 سال 1988 تا 2017، روند و شیب خط سرعت باد با به کارگیری آزمون غیرپارامتری من– کندال و برآوردگر شیب خط سن ارزیابی شد. پهنه بندی میانگین سالانة سرعت باد نشان داد که بر اساس مقیاس بیوفورت، چهار پهنة بادخیز در ایران می توان تشخیص داد. هرچند روند سرعت باد در ایران از الگوی زمانی و مکانی مشخصی پیروی نمی کند، ولی در نیمة شمالی و مناطق کوهستانی کشور این روند مشهودتر است. در ماه های مهر و دی با حدود 50% از ایستگاه های کشور بیشترین، و در جولای با حدود 38% کمترین وسعت روند مثبت دیده می شود. بیشترین وسعت روند منفی مربوط به ماه جولای با 13% و کمترین آن مربوط به ماه های ژانویه، فوریه، مارس، اکتبر و دسامبر به میزان 25/6% است. به طور کلی، ایستگاه های دارای روند مثبت در کشور 43% و مناطقی با روند منفی 3/9% از کل پهنة کشور است. بررسی شیب سرعت باد نشان داد که 75% از کل کشور با شیب مثبت و 25% از کشور با شیب منفی روبرو هستند که به صورت دو نوار ممتد از جنوب تا شمال کشور گسترده شده اند. بیشترین شیب مثبت و منفی به ترتیب مربوط به ایستگاه های گرگان و چابهار است.

درک تأثیر تغییر اقلیم روی پراکنش گونه های گیاهی برای مدیریت و حفاظت پایدار از مراتع به ویژه در بوم نظام های مناطق خشک و نیمه خشک که به-دلیل حساسیت و شکنندگی در برابر تغییرهای اقلیمی، به سادگی در معرض بیابانی شدن قرار می گیرند، ضروری است. به دلیل پیچیدگی سامانه های طبیعی و پدیده تغییر اقلیم، برای درک تأثیر تغییر اقلیم بر آشیان بالقوه گونه ها مدل های پراکنش گونه ای به کار می روند. در بررسی حاضر از پنج خوارزمیک (الگوریتم) مدل سازی از قبیلشبکه عصبی مصنوعی، بوستینگ تعمیم یافته، تحلیل طبقه بندی درختی، رگرسیون تطبیقی چند متغیره و بیشینه بی نظمی برای پیش بینی پراکنش فعلی و آینده گونه Artemisia sieberi Besser در منطقه ایران مرکزی استفاده شد. پس از ایجاد مدل اجماعی به صورت میانگین احتمال پیش بینی شده پراکنش حاصل از مدل های مجزا، سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای بدبینانه و خوش بینانه مدل های اقلیمی CCSM4 و NorESM1-ME مربوط به سال های 2050 و 2070 برای بررسی روند تغییرات زمانی-مکانی پراکنش ارزیابی شد. برای این منظور لایه های عوامل محیطی شامل 6 متغیر زیست اقلیمی و دو متغیر فیزیوگرافی به عنوان ورودی مدل های پراکنش گونه ای به کار رفت. از بین متغیرهای محیطی، ارتفاع، مجموع بارندگی سالانه، شاخص ایزوترمالیتی و شیب بیشترین تأثیر را در تناسب رویشگاه گونه داشتند. ارزیابی مدل سازی نشان داد که مدل بوستینگ تعمیم یافته نسبت به سایر مدل ها و پیش بینی اجماعی نسبت به مدل های مجزا پیش بینی درست تری برای تعیین رویشگاه اقلیمی داشت. بیشترین احتمال حضور گونه در مناطق دشتی و کم شیب با ارتفاع 2000-1000 متر و بارندگی سالانه 200-100 میلیمتر است. بررسی سناریوهای تغییر اقلیم نشان داد که در سال 2070 نسبت به 2050، رویشگاه گونه به مقدار زیادتری کاهش خواهد یافت که گسترش مناطق بیابانی را به دنبال خواهد داشت. نتایج پژوهش حاضر می تواند برای برنامه ریزی های حفظ رویشگاه درمنه دشتی از بیابانی شدن و همچنین احیاء و بازسازی آن در بخش وسیعی از کشور به کار رود.

پژوهش حاضر برای بررسی تأثیر بایوپرایمینگ بذر همراه باکتری های محرک رشد گیاهی بر برخی از صفات جوانه زنی و رشد گونه Astragalus ovinus Boissدر شرایط تنش خشکی صورت گرفت. پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در بررسی حاضر صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین مدت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، کلروفیل a، b، کاروتنویید، وزن تر و خشک ریشه چه، ساقه چه، برگ جنینی و گیاه چه و طول ریشه چه، ساقه چه و گیاه چه اندازه گیری شد. عامل اول، باکتری های محرک رشد گیاهی در پنج سطح شامل Pseudomonas aeruginosa (Schroeter) Migula، Azospirillum lipoferm (Beijerinck) Tarrand، Bacillus cereus Frankland، Azotobacter chroococcum Beijerinck و تیمار شاهد مورد بررسی قرار گرفت. عامل دوم تنش خشکی بود که در 4 سطح شامل صفر، 2/0-، 4/0-و 8/0-مگاپاسکال اعمال شد. از میان چهار باکتری مورد استفاده در تلقیح بذرها، باکتری های A. lipoferumو A. chroococcum به دلیل عدم موفقیت جوانه زنی حذف و به عنوان عامل بیماری زا شناسایی شد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که بهره گیری از دو باکتری محرک رشد P. aeruginosa وB. cereus، کل ویژگی های جوانه زنی (درصد، سرعت، میانگین مدت جوانه زنی و بنیه بذر) و رشد (وزن تر و خشک، طول، رنگدانه های فتوسنتز) گونه A. ovinus را افزایش داد. همچنین بر پایة نتایج می توان استنباط کرد که این دو باکتری در سطح های مختلف تنش خشکی بر افزایش رشد گیاه A. ovinus موثر بوده اند. به طور کلی، این دو باکتری نقش کاهشی برروی تاثیر منفی تنش خشکی در گیاه A. ovinus داشته اند.

اندازه گیری رخداد فرونشست در مقیاس وسیع به دلیل نرخ کند و بطئی آن چالش برانگیز است و نیاز به فنّآوری های پیشرفته دارد. اولین پیامد جبران-ناپذیر این پدیدة مخرب، کاهش عمق مخزن آبخوان ها است. به دلیل استخراج بیش ازحد منابع آب زیرزمینی و افت سطح پیزومتری در بسیاری از آبخوان های کشور، فرونشست زمین با سرعت های مختلف در حال رخ دادن است. روش تداخل سنجی راداری با پنجره مصنوعی در مناطقی که اطلاعات ژئودزی زمینی کافی موجود نیست، جابجایی در راستای قائم را به خوبی و در گسترة وسیع نمایش می دهد. در پژوهش حاضر از تصاویر جدید Sentinel-1A مربوط به سال های 1394 تا 1397 برای بررسی نرخ فرونشست استفاده شد. منطقه مورد مطالعه دشت کاشمر و خلیل آباد است. پس از اطمینان از همبستگی زیاد تصاویر، تداخل نگار اولیه تهیه شد. سپس با بهره گیری از روش کوتاه ترین خط مبنای مکانی و زمانی، فازهای غیرضروری حذف گردید. در پایان فاز جابجایی محاسبه و به مؤلفه قائم تبدیل گردید. نتایج نشان داد این منطقه در بیشترین حالت 17 سانتیمتر در سال فرونشست دارد و بیشتر در حومه جنوب غرب شهر کاشمر و مناطق غربی دشت خلیل آباد متمرکز است. به دلیل ناهمگن بودن نرخ فرونشست، این منطقه مستعد شکل گیری شکاف های طولی و شق است. نقشه پایانی به دست آمده می تواند به مدیران سازمانی و برنامه ریزان منابع اراضی و خاک درزمینةحفاظت و مدیریت منابع آبی و مخاطرات طبیعی و جلوگیری از تخریب سرزمین کمک شایانی نماید.

انباشت سرب در خاک تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک، سنگ مادر، وجود منابع آلوده کننده، کاربرد کود-های آلی و شیمیایی در کشاورزی متفاوت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک بر مقدار انباشت سرب در خاک اراضی کشاورزی است. منطقه مورد مطالعه در 20 کیلومتری جاده آق قلا به سمت اینچه برون واقع شده است. نمونه برداری از خاک در قالب 5 بلوک با فاصله 3000 متری از هم انجام شد. در هر بلوک 6 نمونه خاک از عمق 5-0 سانتی متری و با فاصله ی 200 متری از هم برداشت شد. در مجموع 30 نمونه خاک جمع آوری شد. پس از اندازه گیری مقدار سرب، ویژگی های فیزیکی خاک شامل بافت و جرم مخصوص ظاهری خاک و ویژگی های شیمیایی شامل OM، SAR، CaCO3، EC و pH نمونه های خاک تعیین گردید. با استفاده از آزمون آماری رگرسیون خطی و چند گانه، تأثیر ویژگی های خاک بر انباشت سرب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که ویژگی های فیزیکی خاک تأثیری در انباشت فلز سرب ندارند. از بین ویژگی های شیمیایی خاک نیز CaCO3 و EC همبستگی منفی معنی دار، pH و OM نیز همبستگی مثبت معنی دار با انباشت سرب در خاک دارند. همچنین، بین SAR و مقدار سرب ارتباط معنی داری در خاک وجود ندارد. بنابراین، در مدل انتخابی بر اساس نتایج تجزیه واریانس به روش رگرسیون خطی، متغیرهای CaCO3، EC، pH و OM مهمترین عامل های نشان دهنده مقدار تغییرات سرب در منطقه مورد مطالعه هستند.

در بوم نظام های (اکوسیستم) مناطق خشک و نیمه خشک، گیاهان چوبی و چندساله از مهم ترین عامل های کاهنده سرعت باد و رسوب گذاری ماسه بادی ها هستند. پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر مقدارهای مختلف مواد افزودنی به خاک بر ویژگی های رویشی گیاه اسکنبیل کرمانی Calligonum bungei Boiss. انجام شد. این آزمایش به صورت گلخانه ای با نسبت های مختلف مواد افزودنی زغال زیستی طبیعی و زغال زیستی تولیدشده از کمپوست زبالة شهری به خاک، حضور و عدم حضور میکوریزا بر روی گیاه اسکنبیل کرمانی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، اجرا شد. عامل-های در نظر گرفته شده در این آزمایش، شامل عامل قارچ میکوریزا (در دو سطح میکوریزا مصرف و عدم مصرف میکوریزا)، عامل زغال زیستی طبیعی در چهار مقدار صفر، 1، 3 و 5 درصد وزنی و عامل زغال زیستی تولیدشده از کمپوست زباله شهری در چهار مقدار صفر، 1، 3 و 5 درصد وزنی بود. نتیجه نشان داد که کاربرد زغال های زیستی در تیمارهای دارای میکوریزا تیمار هفت موجب افزایش 62/34 % ارتفاع گیاه، 38/42 % قطر یقه، 02/554 % حجم تاج پوشش، 06/124 % طول ریشه، 92/30 % وزن تر اندام هوایی و 23/36 % و در تیمارهای بدون میکوریزا (تیمار 23) موجب افزایش 24/39 % ارتفاع گیاه، 98/35 % قطر یقه، 1/152 % حجم تاج پوشش، 74/17 % طول ریشه، 53/68 % وزن تر اندام هوایی و 75/20 % وزن تر ریشه نسبت به تیمار شاهد شد. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، بهره گیری از مقدارهای ذکر شده زغال های زیستی همراه با بقایای گیاهی و طبیعی (تیمارهفت)، به دلیل ارزانی، در دسترس بودن، افزایش حاصلخیزی خاک و رشد بهتر گیاه اسکنبیل و دیگر گیاهان مشابه ویژه مناطق بیابانی توصیه می شود.

برای بررسی امکان احیاء اراضی شور با گونه شمح بیابانی Ochradenus ochradeni Abdallah در پژوهش حاضر ویژگی های رویشگاهی و اکولوژیکی این گونه در منطقه بهمن ابرکوه بررسی گردید. شرایط ژئومورفولوژی، ویژگی های اقلیمی، فنولوژی و زیست-سنجی (بیومتری) بررسی شد. نتیجه ها نشان داد که شمح بیابانی بیشتر در خاک هایی با بافت درشت تا متوسط، CaCo3 زیاد 07/26 ± 7/38 %، 2H2O CaSO4کم 2/0± 19/0% و pH در دامنه 1/7 تا 5/8 رشد می کند. بستر رویشگاه در بخش هایی از دشت سر فرسایشی با شیب های ملایم بود. درصد تاج پوشش بسیار کم برابر با 39/0% است. متوسط بارش های سالانه در دوره 17 ساله در حسین آباد mm8/61 و در بداف mm 47، و اختلاف دمایی زیاد در فصول تابستان و زمستان است. فصل خشک بسیار طولانی 10 ماه، پراکنش بارندگی ماهانه و فصلی نامنظم و فصل تابستان فاقد بارندگی مؤثر است. گونه های تیره اسفناج 52% گونه های همراه را تشکیل می-داد. مرحله رویشی در فصل بهار تا نیمه شهریور، مرحله بذر دهی در تابستان تا نیمه شهریور و پائیز و زمستان مصادف با خواب گیاه بود. بیشترین درصد جوانه زنی در تیمار KNO3 1% برابر 66/86% و KNO3 2% برابر 6/76% و بیشترین سرعت جوانه زنی در KNO3 1% برابر 69/5 بذر در روز می باشد. کمترین سرعت جوانه زنی در سرمادهی 2 و 4 هفته، 38/0% اندازه گیری شد. یافته-های پژوهش نشان داد که این گونه در خاک های غیر شور-غیر سدیمی تا شور– سدیمی رشد می کند. بنابراین با اجرای مدیریت درست و علمی مرتع می توان از این گونه برای تغذیه دام و غنی شدن پوشش گیاهی بهره برد.

هدف پژوهش حاضر، بازنگری پهنه های اقلیمی شمال شرق ایران براساس واکاوی تغییرپذیری شاخص خشکی در تلفیق با تغییردیگر متغیرهای اقلیمی در محدودة حوضه شمال شرق ایران است. برای این منظور داده متغیرهای دمای هوا و بارندگی در مقیاس میانگین ماهانه و سالانه طی دوره زمانی 2017-1990 جمع آوری شد. برای رسیدن به هدف پژوهش در آغاز با بررسی تغییر بارندگی، تبخیر و تعرق و دما، طبقه بندی اقلیمی شمال شرق ایران مورد بازنگری قرار گرفت و نتیجه های حاصل با الگوهای طبقه بندی دومارتون و کوپن گایگر مقایسه شد. سپس روند متغیرهای مذکور در قالب شاخص خشکی یونپ با بهره گیری از آزمون من-کندال و تخمین گر شیب سن آزمون شد تا وضعیت خشکی منطقه ارزیابی شود. نتایج نشان داد که به کارگیری ضریب خشکی به عنوان عاملی مهم در الگوی اصلاحی، باعث افزایش دقت طبقه بندی های این روش نسبت به مدل های پیشین می شود. براین اساس، منطقة مورد بررسی در هفت گروه اقلیمی طبقه بندی شد که پهنه Ac14، اقلیم خشک با زمستان سرد و تابستان بسیار گرم با 39 درصد و 9 ایستگاه و Ec14، اقلیم فرا خشک با زمستان سرد و تابستان بسیار گرم با یک ایستگاه به ترتیب بزرگترین و کوچک ترین ناحیة اقلیمی بودند. نتایج آزمون من کندال و شیب خط روند نیز برای شاخص خشکی یونپ بیانگر این مسئله بود که طی این 28 سال شرایط خشکی در منطقه رو به افزایش بوده و وضعیت بیابان زایی در بخش های مختلف تشدید شده است.

انتشار گرد و غبار توسط باد پیامدهای قابل توجهی برای اکوسیستم ها و سلامت انسان دارد. افزودن مواد مؤثر در خاک های تخریب شده روشی مناسب برای ثبات در تجمع خاک می باشد که می تواند منجر به کاهش تولید گرد و غبار شود. برای بررسی تأثیر بیوچار و پوشش گیاهی بر بهبود خاک در برابر فرسایش باد، یک مطالعه آزمایشگاهی در تونل باد انجام شد. این مطالعه به منظور بررسی تأثیر بیوچار پوست چوبی گردو با نام علمیJuglans regia L.، پودر پوست چوبی گردو و سه الگوی پوشش گیاهی ردیفی، تصادفی و زیگزاگ بر فرسایش بادی خاک دشت شهرکرد که یکی از کانون های گرد و غبار است، انجام شد. بیوچار و پودر پوست چوبی گردو به مقدار 5٪ وزنی به خاک جداگانه و به همراه سه الگوی پوشش گیاه مصنوعی، در یک دوره 60 روزه در تونل باد شبیه سازی انجام گرفت. نتایج نشان داد که اصلاح خاک می تواند به طور غیرمستقیم پتانسیل فرسایش باد را کنترل نماید. میزان خاک فرسایش یافته در روز 60 آزمایش برای نمونه شاهد 1455، الگوی ردیفی 1270، تصادفی 840 و زیگزاگ 397 گرم بر متر مربع بود که الگوی گیاهی زیگزاگ نسبت به سایر الگوها سبب کاهش بیشتر فرسایش گردید. بیوچار و پودر پوست چوبی گردو به ترتیب منجر به خاکدانه سازی82/46 و 16/24 درصدی نسبت به نمونه شاهد شدند که باعث افزایش مقاومت خاک در برابر فرسایش می شوند. در نتیجه بیوچار و پودر به همراه پوشش قادر هستند خاک را ثابت و سبب افزایش پایداری خاک و منجر به کاهش فرسایش بادی شوند.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر توسعه کشاورزی بر شدت بیابان­ زایی در دشت درگز واقع در شمال استان خراسان رضوی انجام شد. مقدار کمی خطر بیابان زایی حاصل از توسعه کشاورزی از پایش زمانی-مکانی معیارهای مهمّی که به طور عمده به­ دلیل فعالیّت های انسانی است مانند؛ معیار آب زیرزمینی، آبیاری و زهکشی، کشاورزی، خاک، توسعه صنعتی-شهری و همچنین معیار اجتماعی-اقتصادی طی دورة زمانی 20 ساله (1395-1375) با بهره­ گیری از مدل IMDPA برآورد شد. نتایج نشان داد که دشت درگز از نظر خطر بیابان زایی در دو طبقة متوسط و شدید به ترتیب با درصد فراوانی 22٪ و 78٪ قرار دارد. به­ طوری که معیار آبیاری و زهکشی مهّم ترین عامل انسانی مؤثر بر افزایش شدت بیابان زایی منطقه است. سپس معیار خاک، توسعه و فعالیّت های کشاورزی، توسعة شهری-صنعتی، معیار اجتماعی-اقتصادی و در آخر تغییرات کمّی و کیفی آب زیرزمینی به ترتیب بیشترین نقش موثر را بر افزایش شدت خطر بیابانی زایی اراضی کشاورزی دشت درگز داشته اند. افزایش تدریجی شوری خاک در بخش های شرقی و شمال شرقی منطقه به دلیل آبیاری با آب شور و تبدیل کاربری اراضی مرتعی و جنگلی به اراضی کشاورزی و مسکونی با مساحتی بیش از 7000 هکتار در طی 10 سال گذشته از عوامل مهّم شدت بیابان زایی در منطقه مورد مطالعه بوده است. بنابراین، برای جلوگیری از گسترش بیابان زایی، مدیریت پایدار اراضی و جلوگیری از تبدیل کاربری اراضی طبیعی به کشاورزی، مسکونی و صنعتی پیشنهاد می شود.

کل مواد جامد محلول در آب (TDS, mg/L) نشان دهندة مقدار وجود املاح در آن است و معمولاً محاسبة آن با اندازه گیری هدایت الکتریکی آب (ECw, µ S/cm) و ضرب آن در عدد تجربی 64/0 انجام می شود. این ضریب کلی است و مقدار آن بسته به نوع نمک های محلول در آب متغیر است. در واقع دستگاه های اندازه گیری TDS با اندازه گیری EC محلول و ضریب تبدیل پیش فرض یا انتخابی توسط کاربر، مقدار TDS را نشان می دهند. از این رو، روش دقیق آن است که با توجه به نوع املاح محلول این ضریب محاسبه شود. در این پژوهش به منظور تعیین دقیق مقدار املاح محلول همراه گرد و غبار فرونشسته در تله های رسوبگیر نصب شده در اراضی شمال دشت یزد-اردکان و به دست آوردن ضریب محاسبه TDS از ECdw حاصل از آبشویی مقادیر اندک گرد و غبار، سه روش شامل استفاده از ضریب تجربی 64/0، توزین باقی مانده تبخیر به شیوه فیزیکی و اندازه گیری غلظت یون های موثر بر شوری به روش شیمیایی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین عامل های تبدیل به دست آمده حاصل از سه روش با آزمون توکی در سطح 5 درصد نشان داد ضریب تجربی 64/0 برای تعیین TDS از ECdw، مقدار TDS را به طور معنی داری کمتر از مقادیردو روش دیگر برآورد می کند. بنابر این، استفاده از این روش، منجر به کم نشان دادن مقدار املاح به همراه گرد و غبار در منطقه مطالعاتی خواهد شد. میانگین عامل تبدیل TDS به دست آمده به روش فیزیکی و شیمیایی بدون اختلاف معنی دار به ترتیب با اعداد 03/1 و 90/0 در مقایسه با عدد 64/0 روش تجربی، امکان برآورد دقیق تر TDS از داده های اندازه گیری ECdw حاصل از آبشویی گرد و غبار را فراهم کرده و از آنها می توان در تنظیم عامل تبدیل TDS در دستگاه های اندازه گیری همزمان EC و TDS استفاده کرد.