مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1395 | دوره:3 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

مقدمه: تعیین صحت مندرجات کاتالوگ گوشی های حفاظتی و تعیین کارایی گوشی هایی که فاقد شناسنامه فنی هستند یکی از چالش های مهم کارشناسان بهداشت حرفه ای صنایع جهت قضاوت در خصوص تاثیر این حفاظها در کاهش سطح مواجهه شغلی کارگران با صدا محسوب می گردد. هدف از مطالعه حاضر طراحی یک آداپتور آزمون حفاظهای شنوایی و آزمایش آن جهت تعیین میزان کاهندگی آنها می باشد.روش بررسی: در فاز اول این مطالعه با استناد به استاندارد 3-4869 ISO و با استفاده از مصالح مناسب آداپتور آزمون وسایل حفاظت شنوایی ساخته شد و در مرحله بعدی آزمایش روی 30 نمونه شامل 4 نوع حفاظ رو گوشی و 2 نوع حفاظ توگوشی وارداتی دارای شناسنامه فنی در محیط واقعی صنایع شیشه و جالیز همدان انجام گردید و نتایج آزمون عملیاتی کارایی حفاظها با روش محاسباتی مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از آزمایش حفاظ شنوایی وارداتی شناسنامه دار در محیط واقعی صنایع و مقایسه با نتایج محاسبات روش اکتاوباند، کارایی یونیت ساخته شده را به خوبی نشان داده است، به طوری که میانگین افت انتقال عملیاتی اندازه گیری شده و میانگین افت محاسباتی آنها به ترتیب برای حفاظ های روگوشی 8.3، 8.9 دسی بل و برای حفاظ های توگوشی 2.3، 11.9 دسی بل بوده است. مقایسه میانگین ها از طریق آزمون آماری، اختلاف معنی داری را بین مقادیر نشان نداد (P>0.05).نتیجه گیری: نتایج آزمایش یونیت طراحی شده، برای انواعی از حفاظ های شنوایی وارداتی موجود در داخل کشور نشان داد که ابزار مناسبی برای آزمون انواع حفاظهای شنوایی در محیط استفاده می باشد.

مقدمه: جهت مقابله با شرایط اضطراری و مدیریت موثر بحران ها در سازمان ها، به یک سیستم نظام مند نیاز است. مدیریت شرایط اضطراری دارای فازهای مختلفی مثل پیشگیری، آمادگی، پاسخ و بازیابی است که فاز آمادگی دارای بیش ترین اهمیت می باشد. یکی از مهم ترین عوامل موثر در آمادگی برگزاری مانورهای تمرینی هستند. جهت برگزاری مناسب یک مانور، به داشتن سناریویی استاندارد و جامع نیاز است. علیرغم اهمیت سناریونویسی و برگزاری مکرر این تمرین ها در صنایع کشور، الگوی پذیرفته شده و واحدی جهت سناریونویسی وجود ندارد. هدف این مطالعه ارائه روشی مناسب جهت تهیه یک سناریوی تمرین اضطراری است.روش بررسی: جهت انجام این مطالعه دو الگوی مرسوم سناریونویسی، یعنی ISO 22398 و برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا مورد استفاده قرار گرفتند. معیار «کاربردپذیری» این دو روش، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مقایسه شدند. گروهی از کارشناسان مدیریت بحران، با نمره دهی به معیارهای کاربردپذیری و نهایتا مقایسه آن ها از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی روش ارجح را انتخاب کردند.یافته ها: بررسی کاربردپذیری دو روش نشان داد که الگوی ارائه شده توسط استاندارد ISO 22398 از نظر کاربران دارای کاربردپذیری بیش تری است. در برخی از زیر معیارها مانند سهولت یادگیری و رضایتمندی، روش برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا دارای ارجحیت بود اما برتری الگوی ایزو در معیارهایی مثل اثربخشی و کارایی باعث برتری نهایی بر الگوی برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا شد.نتیجه گیری: برای تهیه سناریوی تمرینی مانورها باید از الگوهای مناسب استفاده شود. روش ارائه شده در الگوی ISO 22398 نسبت به الگوی ارائه شده برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا دارای کاربردپذیری بیش تری می باشد.

مقدمه: در این پژوهش روش ریزاستخراج فاز برای نمونه برداری از تتراکلریدکربن و کلروفرم هوا توسعه و تاثیر پارامتر های محیطی بر روی عملکرد آن مطالعه گردیده است.روش بررسی: به این منظور اطاقک استاندارد در آزمایشگاه ساخته شده و نمونه برداری از غلظت آنالیتها در اطاقک با روش ریزاستخراج فاز جامد انجام گرفت سپس شرایط بهینه استخراج و نمونه برداری تعیین و با روش نمونه برداری استاندارد (NIOSH- 1003) مقایسه گردیدیافته ها: بررسی های مربوط به انتخاب فیبر نشان داد که فیبر CAR/PDMS خاصیت جذب بالاتری نسبت به سایر فیبرهای مورد مطالعه بوده و نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری در نرخ نمونه برداری با دماهای مختلف (20oC تا 30oC) و سرعتهای 2 تا 50 سانتیمتر بر ثانیه وجود ندارد اما رطوبت نسبی بر نرخ نمونه برداری تاثیر می گذارد همچنین نمونه های تهیه شده را بمدت 3 روز در یخچال می توان نگهداری نمود. ضریب همبستگی بین اندازه گیری با زغال فعال و روش ریزاستخراج فاز جامد برای کلروفرم و تتراکلریدکربن بترتیب برابر با 0.99 و 0.98 بوده و انحراف معیار نسبی تکرارپذیری بین فیبرها بصورت هفتگی جهت کلروفرم و تتراکلریدکربن بترتیب برابر با 13.6 و 12.8 تعیین گردید.نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که نمونه برداری به روش ریزاستخراج فازجامد دارای حساسیت بالاتر در مقایسه با روش (NIOSH- 1003) بوده و با استفاده از فیبر CAR/PDMS می توان مقدار میانگین مواجهه 8 ساعته را جهت کلروفرم و تتراکلریدکربن به روش غیر فعال تعیین نمود.

مقدمه:کارگران شاغل در کارگاه های سنگبری در معرض مواجهه با ارتعاش دست و بازو و عوارض ناشی از آن قراردارند. هدف از این مطالعه ارزیابی مواجهه با ارتعاش دست و بازو و اثرات بهداشتی آن در کارگران شاغل درکارگاه های سنگبری می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تحلیلی40نفر ازکارگران سنگبری های شهر همدان که با دستگاه های برش سنگ کار می کردند، مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری مواجهه با ارتعاش دست و بازو مطابق با روش استاندارد5349 ISO انجام گرفت. علایم مرتبط با بروز سندرم ارتعاش دست و بازو با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد شتاب معادل 8 ساعته مواجهه با ارتعاش دست و بازو کارگران سنگبری بالاتر از حد مجاز مواجهه کشوری قراردارد (P<0.05). بیشترین میانگین شتاب ارتعاش دست و بازو در محور Z تعیین گردید. بین میانگین شتاب ارتعاش دست و بازو ناشی از دستگاه های برش عرضی و برش طولی اختلاف معنادار مشاهده گردید (P<0.05).نتیجه گیری:با توجه به بالا بودن سطح مواجهه شغلی کارگران از حد مجاز مواجهه شغلی، آموزش مراقبت های بهداشتی، عدم استعمال دخانیات و استفاده از دستکش ضد ارتعاش، چرخش های کاری می تواند بر کاهش ریسک بروز اثرات بهداشتی موثر باشد. علاوه بر این ردیابی اثرات بهداشتی مرتبط با ارتعاش با استفاده از آزمون های غربالگری در کارگاه های سنگبری ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: اختلالات اسکلتی- عضلانی بخش عمده ای از بیماری های شغلی را در محیط های کاری به خود اختصاص می دهند، هدف این مطالعه ارزیابی ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی عضلانی با استفاده از روش ارزیابی خستگی عضلانی (MAF) و اجرای مداخله ارگونومی و تاثیر آن ها بر کاهش سطح ریسک بود.روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای 15نفر از کارگران خط مونتاژ به صورت سرشماری انتخاب شدند. مستندات پزشکی این افراد مورد بررسی قرار گرفت و آنان پرسشنامه نوردیک را بعد از یک سال از مداخله صورت گرفته تکمیل کردند. فعالیت این افراد در بخش خط مونتاژ با استفاده از روش ارزیابی خستگی عضلانی (MAF) ارزیابی شده و کارگران آموزش های لازم را دیدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS- 16 انجام شد.یافته ها: ارزیابی اولیه نشان داد که اندام های گردن، کمر، پا و زانو به ترتیب در 6.67، 20 و 13.33 درصد از کارگران در سطح «خیلی زیاد» اولویت اقدام اصلاحی است. بعد از انجام مداخلات، درصد افراد مبتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی در ناحیه گردن در سطح «خیلی زیاد» اقدامات اصلاحی به صفر رسید. همچنین اندام های که در سطح «زیاد» اقدامات اصلاحی قبل از مداخله قرار داشتند درصد آن ها تا حد زیادی کاهش یافت. مثلا در ناحیه کمر از 60 درصد بعد از مداخله به 33.33 درصد و در ناحیه گردن این اختلالات از 53 درصد به 26.27 درصد کاهش یافت. در مجموع از 30 مورد اختلالات شناسایی شده قبل از مداخله با مداخله صورت گرفته این تعداد به 11 مورد رسید.نتیجه گیری: با اجرای اقدامات اصلاحی در این صنعت طبق روش ارزیابی خستگی عضلانی سطح ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی و بر طبق پرسشنامه نوردیک میزان شیوع این اختلالات به میزان قابل توجهی کاهش یافت.

مقدمه: کنترل ذرات منتشره از فرآیندهای فرآوری مواد معدنی و انتخاب سیستم های اقتصادی و مناسب کنترل آلودگی هوا یک امر ضروری است. این مطالعه باهدف بررسی هزینه-سود سیستم کنترل آلودگی اجراشده در واحدهای سنگ شکن یک شرکت فرآوری مواد معدنی و مقایسه آن با پالایش گر پرهزینه تر فیلترخانه صورت گرفت.روش بررسی: سیستم تهویه مکنده موضعی، مرطوب سازی و سیکلون های بازده بالای مدل استایرمند با اقتباس از استانداردها و راهنماهای موجود، طراحی و نصب شد. سپس عملکرد سیستم مرطوب سازی و تهویه صنعتی به صورت مجزا و تلفیقی در کنترل ذرات منتشره در هوای محیط کار، مواجهه فردی و انتشار زیست محیطی مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت آنالیز هزینه-سود این سیستم در مقایسه با سیستم پرهزینه تر فیلتر خانه مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بازده سیستم تلفیقی در کاهش میزان مواجهه فردی و غبار محیطی در خط یک سنگ شکن به ترتیب 87 و 95 درصد و در خط دو سنگ شکن 88 و 95 درصد بود. همچنین غلظت غبار خروجی از سیستم تهویه در خط یک و دو سنگ شکن به ترتیب 121.28 mg/m3 و 112.68 mg/m3 به دست آمد. هزینه ساخت و راهبری سالیانه سیستم تلفیقی نسبت به فیلتر خانه به ترتیب 2.17 میلیارد ریال و 992 میلیون ریال کاهش یافته است و سود سالانه جمع آوری غبار معدنی توسط سیکلون 518 میلیون ریال برآورد شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده سیستم تلفیقی اجراشده کاهش قابل توجهی از غبار منتشره در محیط کار و محیط زیست را داشته است. همچنین مطابق با تحلیل های اقتصادی صورت گرفته، در هزینه های ساخت و راهبری سالیانه سیستم تلفیقی در مقایسه با فیلتر خانه به ترتیب 73 و 80 درصد صرفه جویی شده است و در کمتر از 220 روز هزینه ساخت و اجرای پروژه از سود جمع آوری غبار معدنی توسط سیستم تلفیقی، جبران خواهد گشت بنابراین می توان در شرایط مشابه این سیستم را به عنوان یک راهکار مناسب و اقتصادی پیشنهاد داد.

مقدمه: کاربرد سوخت های فسیلی در پالایشگاه ها همواره احتمال بروز خطراتی چون حریق و انفجار را به همراه خواهد داشت. وقوع چنین حوادثی همواره آثار جدی بر منابع مالی و جانی داشته است. در همین راستا این مطالعه با ارزیابی پیامد حریق مخازن گاز متان با استفاده از تجزیه و تحلیل خطر و مدل سازی و ارزیابی پیامدهای احتمالی انجام شد.روش بررسی: در راستای انتخاب بدترین سناریو، از روش تجزیه و تحلیل مقدماتی خطر PHA استفاده شد. سپس علل وقوع سناریو با کمک روش FTA تعیین گردید. در نهایت مدل سازی و ارزیابی پیامد وقوع سناریو انتخابی با استفاده از نرم افزار PHAST انجام گرفت.یافته ها: بر اساس معیارهای مدنظر، حریق مخزن گاز متان V- 100 به عنوان بدترین سناریو در پالایشگاه انتخاب شد. درخت خطا سه عامل مکانیکی، انسانی و فرآیندی را در نشت گاز موثر نشان داد. با استفاده از مدل سازی پیامد، تشعشع حرارتی ناشی از حریق به عنوان پیامد اصلی وقوع حادثه در نظر گرفته شد. شرایط آب و هوایی و اندازه نشتی در فاصله تحت تاثیر تشعشع موثر بودند. در نهایت از معادلات پرابیت برای ارزیابی میزان خسارات انسانی حادثه استفاده گردید. حداکثر تعداد تلفات ناشی از حریق برابر با 23 نفر بود.نتیجه گیری: در این مطالعه مخزن گاز متان به عنوان کانون اصلی خطر معرفی شد. در همین راستا اجرای قوانین ایمنی، برطرف کردن نقایص مکانیکی در اسرع وقت، برگزاری دوره های آموزشی، اقدامات موثر در پیشگیری و اطفاء حریق در راستای کاهش تعداد تلفات پیشنهاد شد.

مقدمه: یکی از روش های توصیه شده جهت ارزیابی کارایی وسایل حفاظت شنوایی استفاده از مانکن سر مطابق استاندارد3-4869 است. هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد آکوستیکی مانکن سر طراحی شده جهت استفاده در آزمون های تعیین قدرت کاهندگی صدای وسایل حفاظت شنوایی در شرایط آزمایشگاهی می باشد.روش بررسی: دراین مطالعه توصیفی تحلیلی ابتدا قدرت کاهندگی صدای پنج مدل گوشی ایرماف رایج در صنایع کشور برمبنای روش میکروفن داخل گوش طبق استاندارد ISO 11904-1 توسط دستگاه دزیمتر SV 102 شرکت SVANTEK مجهز به میکروفن SV 25 قابل نصب داخل گوش در شرایط آزمایشگاهی روی 30 نفر تعیین گردید. همچنین قدرت کاهندگی گوشی های مذکور با استفاده از مانکن آکوستیکی سر مطابق استاندارد تعیین گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS 21 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد نسبت قدرت کاهندگی واقعی صدای گوشی ها به کاهندگی اسمی با بررسی روی افراد در محدوده بین 59% الی 94% قرار دارد. این نسبت برای گوشی های مذکور روی مانکن سر بین 64%الی 92% قرار داشت. نتایج آزمون آماری نشان داد بین میانگین کاهندگی صدای گوشی ها روی افراد به عنوان نمونه واقعی و مانکن سر اختلاف معنی داری وجود ندارد (P>0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد تعیین قدرت کاهندگی صدای گوشی ها توسط مانکن سر از صحت کافی در مقایسه با نمونه های واقعی برخوردار است. لذا برای محیط هایی که امکان آزمون کارایی گوشی ها بر روی نمونه واقعی وجود ندارد و همچنین جهت کنترل کیفیت تولید در شرکت های سازنده گوشی، استفاده از مانکن سر گزینه مطلوبی است.