آموزش و سلامت جامعه
سال:1397 | دوره:5 | شماره:2 (پیاپی 18) |تعداد مقالات:9

سابقه و هدف شپش سر یک نوع انگل عفونی مسری در سراسر جهان است که بیشتر در مهد کودک ها و مدارس با بهداشت ضعیف شایع می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه انگیزش محافظت بر ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از ابتلا به پدیکلوزیس در دانش آموزان دختر ابتدائی شهر نیشابور انجام گردید. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که در سال 1394 در بین 60 نفر از دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر نیشابور انجام گردید. دانش آموزان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی به 2 گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. پرسشنامه مشتمل بر اطلاعات دمو گرافیک و سازه های نظریه انگیزش محافظت بود. مداخله آموزشی بر مبنای جلسات بحث گروهی متمرکز و نمایش عملی در دو جلسه 50 دقیقه ای در بین شرکت کنندگان گروه آزمون انجام شد و پس از 2 ماه مجددا پرسشنامه های پس آزمون تکمیل گردید. داده ها توسط نسخه 16 نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، من ویتنی، ویلکاکسون و تی زوجی تحلیل گردید. یافته ها قبل از مداخله آموزشی تفاوت آماری معنی داری در خصوص میانگین نمرات سازه های نظریه انگیزش محافظت در بین دو گروه آزمون و کنترل وجود نداشت. ولیکن بعد از مداخله آموزشی، میانگین نمرات سازه های آسیب پذیری درک شده، شدت درک شده، اثربخشی پاسخ، خودکارآمدی، هزینه پاسخ و انگیزش محافظت بعد از مداخله آموزشی بطور معنی داری در گروه آزمون بهبود یافت (P<0. 05). در حالیکه اختلاف معنی داری در میانگین نمرات سازه های نظریه انگیزش محافت در گروه کنترل مشاهده نشد (P>0. 05). نتیجه گیری نتایج مطالعه حاضر حاکی از اثر بخشی مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه انگیزش محافظت در ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از ابتلا به پدیکلوزیس در بین دانش آموزان بود.

سابقه و هدف مصرف سیگار اثرات سوء اجتماعی و اقتصادی مختلفی درپی داشته و با حمایت اجتماعی مرتبط است؛ با این حال در جست و جوهای انجام شده، بررسی ارتباط مصرف سیگار با حمایت اجتماعی درک شده و منابع آن شامل خانواده، دوستان و افراد مهم در جمعیت ایرانی بسیار کمیاب بود. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط مصرف سیگار با حمایت اجتماعی درک شده در بزرگسالان تهرانی انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه ی مقطعی در فاصله سال های 1393-1395 و در چارچوب مطالعه قند و لیپید تهران بر روی 1068 بزرگسال انجام شد. حمایت اجتماعی درک شده توسط پرسشنامه ی چندوجهی حمایت اجتماعی درک شده ارزیابی شد. داده ها با استفاده از نسخه ی بیستم نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های χ 2، من ویتنی و روش های رگرسیون دوحالته تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها میانگین سن شرکت کنندگان در مطالعه 15. 0± 49. 9 سال و 59. 4% آنها زن بودند. از کل افراد شرکت کننده، 9. 2% آنها سیگاری و بیشتر سیگاری ها مرد بودند (76. 5%). غیرسیگاری ها در مقایسه با افراد سیگاری امتیاز بالاتری از درک حمایت اجتماعی از جانب خانواده (0. 040p=) و افراد مهم (0. 036p=) کسب کردند. پس از تعدیل عوامل مداخله گر، احتمال درک حمایت اجتماعی پایین از سوی خانواده در مصرف کنندگان سیگار 2/04 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری بود (0. 05p<، 3. 73-1. 11=فاصله اطمینان 95%). نتیجه گیری احتمال درک حمایت اجتماعی پایین از جانب خانواده در افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیر سیگاری بیشتر بود. با توجه به اهمیت درک حمایت اجتماعی از جانب خانواده، می توان از آن در مداخلات آینده با هدف کاهش مصرف سیگار در بزرگسالان تهرانی استفاده نمود.

سابقه و هدف نوجوانی یکی از مهمترین دوره های زندگی است که سبک زندگی در این دوره شکل گرفته و تثبیت می شود. از طرفی مصرف مقادیر مناسب میوه و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه یکی از راهکارهای مهم پیشگیری از بیماری ها و ارتقاء سطح سلامتی به ویژه در دوره نوجوانی است. لذا این مطالعه با هدف به دست آوردن درک درستی از موانع درک شده و راهکارهای پیشنهادی در خصوص مصرف کم میوه و سبزی در دانش آموزان اجرا شد. مواد و روش ها این مطالعه کیفی با استفاده از راهنمای سوال نیمه ساختار یافته، در بحث های گروهی متمرکز در بین دانش آموزان دبیرستانی (دختر و پسر) در سال 1396 انجام شد. شرکت کنندگان شامل 20 دختر و 16 پسر بودند که در 4 جلسه بحث گروهی در دبیرستان های سطح شهر سنندج شرکت داشتند. تمام بحث های گروهی ضبط و بلافاصله پس از اتمام مورد تجزیه، تحلیل و دسته بندی قرار گرفتند. با توجه به تشابه گزاره ها استخراج شده از بحث های گروهی با الگوی Pen-3، از این الگو برای تجزیه و تحلیل استفاده گردید. یافته ها مفاهیم استخراج شده بر اساس الگو در 6 بخش ادراکات مثبت و منفی، قادرکننده های مثبت و منفی و تقویت کننده های مثبت و منفی دسته بندی شدند. مفاهیمی مانند پایین بودن دانش تغذیه ای، باورها و ارزش ها، تاثیر همسالان، نقش والدین، رسانه ها و دسترسی برخی از یافته های پژوهش حاضر بود. نتیجه گیری موانع نوجوانان در مصرف میوه و سبزیجات صرفا وابسته به خود فرد نبوده و تحت تاثیر عوامل خارج از فرد نیز می باشد. بنابراین در طراحی مداخلات برای بهبود مصرف میوه و سبزی باید به تمام عوامل موثر توجه گردد.

سابقه و هدف با توجه به افزایش مصرف سیگار در بین دانشجویان و تاثیر سواد سلامت بر رفتارهای پیشگیرانه، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در میان دانشجویان اجرا شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای از نوع نیمه تجربی بود که در سال 1395 و در میان دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد. در این مطالعه، 130 نفر از دانشجویان (65 نفر در هر یک از دو گروه مداخله و کنترل)، با روش چندمرحله ای تصادفی انتخاب و وارد مطالعه شدند. مداخله آموزشی با استفاده از نرم افزار تلگرام انجام شد و پیامهای آموزشی طی 6 نوبت به دانشجویان گروه مداخله ارسال گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات جمعیتی و زمینه ای، پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) و پرسشنامه رفتار پیشگیرانه از مصرف سیگار بود که در سه مرحله قبل، بلافاصله و سه ماه پس از مداخله تکمیل گردید. داده ها گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شدند. یافته ها قبل از مداخله، بین متغیرهای جمعیتی و زمینه ای، میانگین نمرات سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه در دو گروه، تفاوت معنادار وجود نداشت (0. 05P). نتیجه گیری اجرای مداخله آموزشی از طریق نرم افزار تلگرام، در ارتقای سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در دانشجویان موثر است.

سابقه و هدف یکی از عواملی که ممکن است روی سلامت عمومی دانشجویان تاثیرگذار باشد، مهارت های ارتباطی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی مهارت های ارتباطی با سلامت عمومی دانشجویان پرستاری انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی در سال 1395 بر روی 320 نفر از دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی همدان که با روش نمونه گیری تصادفی– طبقه ای انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه سنجش سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ-28) و مهارت های ارتباطی جرابک بود که با روش خودایفا بوسیله دانشجویان تکمیل گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS-16 و با استفاده از آزمون های تی مستقل، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی اسپیرمن تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد 75 درصد دانشجویان با میانگین نمره 8. 68± 29. 71 از سلامت عمومی نامطلوبی برخوردار بودند. بین دو متغیر مهارت های ارتباطی و سلامت عمومی همبستگی منفی وجود داشت (0. 333-=r). همچنین سلامت عمومی با تمام ابعاد مهارت های ارتباطی به جز بعد قاطعیت رابطه معنی داری داشت (P<0. 05). علاوه برآن مهارت های ارتباطی با اغلب ابعاد سلامت عمومی (0. 001>P) به جز بعد عملکرد اجتماعی همبستگی معکوس و معنی داری داشت. همچنین دانشجویانی که دارای مادرکارمند و یا خانه دار بودند از وضعیت سلامت روان مطلوبتری برخوردار بودند (0. 05>P). نتیجه گیری ارزیابی سلامت عمومی دانشجویان و ارایه خدمات مشاوره ای و آموزشی مرتبط با مهارت های ارتباطی جهت ارتقای سلامت دانشجویان توصیه می گردد.

سابقه و هدف رفتارهای پرخطر در معتادین از مهمترین عوامل به خطر افتادن سلامت جامعه است. با توجه به پیامدهای منفی رفتارهای جنسی ناایمن در بین معتادین، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در افزایش رفتارهای جنسی ایمن در بین معتادین تحت پوشش مراکز ترک اعتیاد شهر شیراز انجام گردید. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه ترکیبی شامل دو فاز توصیفی تحلیلی در مرحله اول و فاز نیمه تجربی در مرحله دوم بود که در سال 1396 انجام گردید. فاز نخست در بین 200 نفر از معتادین تحت پوشش مراکز ترک اعتیاد شهر شیراز که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، انجام گرفت. در ادامه مطالعه نیمه تجربی بر روی 100 معتاد (50 نفر در گروه آزمون و 50 نفر در گروه کنترل) در قالب دو جلسه آموزشی برگزار گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی بود. داده ها توسط نسخه 22 نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های رگرسیون لجستیک، تی زوجی، تی مستقل، آزمون کای دو و مک نمار تحلیل گردید. یافته ها پس از مداخله آموزشی میانگین نمرات همه سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده (نگرش نسبت به رفتار، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده، قصدرفتاری و رفتار) در گروه آزمون افزایش یافت (P<0. 001). این تغییرات در گروه کنترل معنی دار نبود (P>0. 05). نتیجه گیری اجرای برنامه های آموزشی در راستای ترغیب رفتارهای جنسی ایمن براساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده می تواند برای معتادان مفید باشد.

سابقه و هدف امروزه درمان های موج سوم در روان درمانی به جای چالش با شناخت ها، بر آگاهی و پذیرش افراد از هیجان ها، شناخت ها و رفتارها تاکید دارند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر دشواری تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در سوءمصرف کنندگان مواد انجام شد. مواد و روش ها این پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده و از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه سوءمصرف کنندگان مواد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد کرمانشاه تشکیل می دهند. نمونه پژوهش شامل 40 نفر بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمون (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. درمان پذیرش و تعهد، طی 10 جلسه در بین شرکت کنندگان گروه مداخله انجام شد. مقیاس های دشواری تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در سه مرحله قبل از مداخله، بعد از مداخله و پیگیری سه ماهه توسط کلیه شرکت کنندگان تکمیل شد. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با SPSS-20 تحلیل گردید. یافته ها نتایج حاصل از این مطالعه تفاوت معنی داری در زمینه دشواری تنظیم هیجان و تحمل پریشانی بعد از مداخله بین گروه آزمون و کنترل نشان داد (0. 01>P). همچنین میانگین نمرات دشواری تنظیم هیجان و تحمل پریشانی قبل، بعد از مداخله و مرحله پیگیری در گروه آزمون تفاوت آماری معنی دار داشتند (0. 001>P). نتیجه گیری بر حسب نتایج حاصل از این پژوهش، در مجموع حمایتی تجربی برای درمان پذیرش و تعهد در کاهش دشواری در تنظیم هیجان و افزایش تحمل پریشانی فراهم می کند.

سابقه و هدف امروزه استفاده از وسایل دیجیتال از قبیل تلویزیون، دی وی دی، گوشی های هوشمند، تبلت و بازی های کامپیوتری در بین کودکان در حال افزایش است. پژوهش حاضر به دنبال مرورنظام مند مطالعاتی است که پیامدهای سلامت محور استفاده از وسایل دیجیتال در کودکان را مورد بررسی قرار داده اند. مواد و روش ها مطالعه حاضر با روش مرور نظام مند انجام شد و مقالات داخلی و خارجی که با هدف مطالعه تاثیر استفاده از وسایل دیجیتال بر سلامت کودکان (مقالات خارجی منتشره شده در سال های 2007 تا 2017) انجام شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پس از غربالگری مقالات یافت شده، با توجه به متغیرهای پیامد آن ها نتایج در 3 دسته تاثیرات جسمانی، شناختی، اجتماعی-هیجانی-رفتاری تقسیم بندی شدند و مورد تحلیل و استنتاج قرار گرفتند. یافته ها نتایج مطالعه حاضر نشان داد که استفاده افراطی از وسایل دیجیتال با افزایش احتمال خطر ابتلای به اضافه وزن و چاقی، تغییر در عادات غذایی و الگوی خواب، تغییرات ساختاری در مغز، تاخیرهای حرکتی و زبانی، ضعف در دامنه واژگان، هوش کلامی و کارکردهای اجرایی و همچنین مشکلات هیجانی، ارتباطی، اجتماعی و رفتاری همراه است. نتیجه گیری با توجه به یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که استفاده از وسایل دیجیتال خصوصا در سنین اولیه تحول باید محدود شود و والدین با ایجاد سبک زندگی سرشار از تعامل انسانی محیط کودک را با محرک های اجتماعی، شناختی، هیجانی و رفتاری غنی سازند تا کودک کمتر به سمت وسایل دیجیتال گرایش پیدا کند و از اثرات مضر استفاده از وسایل دیجیتال جلوگیری به عمل آید.

سابقه و هدف فساد یکی از مهمترین موانع نیل به پیشرفت و توسعه در جوامع و کشورهای مختلف می باشد. لذا آشنایی با پدیده فساد، انواع و شاخص های سنجش آن، و همچنین پیامدهای منفی فساد از جنبه های مختلف سیاسی، اداری و اجتماعی و اقتصادی می تواند در بررسی راهکارهای مبارزه با فساد راهگشا باشد. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین نقش پیشگیری از فساد اداری و تاثیر آن بر سلامت اجتماعی انجام گردید. مواد و روش ها این مطالعه با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای در سال 1397 انجام شد. در این مطالعه به تعاریف و دسته بندی های مختلف ارایه شده از فساد، چشم اندازی کلی از مفهوم فساد و اقسام مختلف آن و پیامدهای آن از جنبه های مختلف و با تکیه بر سلامت اجتماعی پرداخته شد. یافته ها فساد دارای پیامدهایی از قبیل اتلاف منابع ملی، تضعیف انگیزه ها، جلوگیری از رشد رقابت، افزایش هزینه معاملات، فقر، بهداشت ضعیف، امید به زندگی پایین، توزیع نابرابر درآمد و ثروت، استفاده نامناسب از منابع داخلی و خارجی و نبود امکان اصلاحات نهادی است. نتیجه گیری با عنایت به پیامدها و عواقب گسترده سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فساد در جامعه، اتخاذ راهکارهای کارآمد و اثربخش جهت مبارزه با فساد و پیشگیری از گسترش آن پیشنهاد می گردد.