علم سنجی کاسپین
سال:1394 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

سابقه و هدف: امروزه وب سایت ها در امر اطلاع رسانی از جایگاه بسیار مهمی برخوردارند. این مطالعه با هدف ارزیابی وب سایت های دانشگاه های علوم پزشکی منطقه شمال کشور بر اساس معیارهای وب سنجی صورت گرفته است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی و از نوع کاربردی است. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل پیوندی که یکی از روش های وب سنجی است انجام شده است و در نهایت به کمک استنادات صورت گرفته در گوگل اسکالر، میزان رویت پذیری و اندازه وب گاه دانشگاه های علوم پزشکی منطقه شمال کشور تعیین گردید.یافته ها: بر اساس شاخص های پایگاه وبومتریکس (Webometrics info)، دانشگاه علوم پزشکی بابل بهترین رتبه شاخص حضور (101)، دانشگاه علوم پزشکی گیلان بهترین رتبه شاخص تاثیر (5083)، دانشگاه علوم پزشکی گلستان بهترین رتبه عرضه آزاد اطلاعات (1234) و دانشگاه علوم پزشکی مازندران بهترین رتبه شاخص برتری علمی (2169) را داشته اند.نتیجه گیری: هر چند در سال های اخیر وضعیت وب سایت های دانشگاه های علوم پزشکی منطقه شمال کشور رشد مثبتی در برخی شاخص های وبومتریکس داشته است، ولی به طور کلی وضعیت وب سایت های این دانشگاه ها در سطح ملی و جهانی در وضعیت قابل قبولی قرار ندارد. افزایش صفحات انگلیسی، افزایش پیوند به وب سایت های این دانشگاه ها و نیز توجه مدیران و دست اندرکاران امر جهت ارتقای وب سایت دانشگاه ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

سابقه و هدف: مجلات علمی نمادی از حیات علمی هر حوزه علمی از جمله علوم انسانی هستند. در وضعیت کنونی کشور، توجه به مسائل اقتصادی مخصوصا "اقتصاد مقاومتی" در میان مجلات علوم انسانی به طور مستقیم یا غیر مستقیم بیانگر توجه جامعه علمی به موضوعات مذکور می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت انتشار مقالات با موضوع اقتصاد مقاومتی در مجلات علوم انسانی کشور انجام پذیرفت.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی، برای یک دوره دو ساله (1391-1392) به شیوه علم سنجی، روی کلیه مجلات فارسی زبان علوم انسانی با هدف ارزیابی مقالات با کلید واژه اقتصاد، اقتصاد اسلامی و اقتصاد مقاومتی انجام شد. استخراج داده ها از فرم جمع آوری ویژه ای متناسب با اهداف پژوهش و پردازش داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون آماری مجذور کای (X2) صورت پذیرفت.یافته ها: بررسی 21353 مقاله منتشره از سوی 486 نشریه وابسته به دانشگاهها، دانشکده ها و پژوهشکده های علوم انسانی کشور نشان داد که، 703 اثر (%3.29 از کل مقالات) در ارتباط با اقتصاد، 29 اثر (%0.1) در مورد اقتصاد اسلامی و 10 اثر (%0.04 درصد) در مورد اقتصاد مقاومتی طی سال های 1391 و 1392 منتشر گردید. بیشترین مقالات منتشره در زمینه اقتصاد و اقتصاد اسلامی توسط مجلات علوم اقتصاد و بیشترین نسبت مقالات اقتصاد مقاومتی توسط مجلات علوم سیاسی منتشر شده بود.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت تبیین علمی موضوع اقتصاد مقاومتی در شرایط کنونی کشور، نقش آفرینی بیش از پیش متخصصین علوم انسانی خصوصا «علوم اقتصاد» ضروری است. بنابراین توجه جدی و اتخاذ تدابیری جهت تشویق اساتید و دانشجویان به مطالعه و پژوهش پیرامون اهداف و سیاست های اقتصاد مقاومتی توصیه می شود.

سابقه و هدف: امروزه شبکه های اجتماعی به یکی از مهم ترین ابزارهای ارتباطی در جهان تبدیل شده و از شهرت فراوانی برخوردار هستند. بنابراین اطلاع از میزان و دلایل استفاده کاربران از این ابزار امری ضروری است. بدین منظور این مطالعه با هدف تعیین دلایل و انگیزه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گناباد انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی 277 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گناباد به صورت تصادفی شرکت کردند. پرسشنامه محقق ساخته ای که روایی و پایایی آن در مطالعات پیشین به دست آمده بود، توسط دانشجویان تکمیل گردید، پس از آن داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد 52 درصد دانشجویان در یکی از شبکه های اجتماعی عضویت دارند. انگیزه و هدف اصلی دانشجویان از عضویت در این شبکه ها ارتباط با دوستان قبلی و کنونی و همچنین سرگرمی بوده است.نتیجه گیری: بیش از نیمی از دانشجویان در شبکه های اجتماعی عضویت دارند. بنابراین توجه به نوظهور بودن شبکه های اجتماعی و عدم آشنایی دانشجویان با تمامی آثار استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، انجام پژوهش های بیشتری بر روی سایر جنبه های تاثیرگذار آن بر زندگی و سلامت دانشجویان ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: بررسی موضوع ارتباط بین شاخص هرش و خوداستنادی و همچنین ارتباط این دو با سایر شاخص های ارزیابی عملکرد پژوهشی از این رو حائز اهمیت است که هرش زمانی که شاخص خود را معرفی کرد، رابطه آن با خوداستنادی را نیز مد نظر قرار داد. هدف این پژوهش تعیین تاثیر خود استنادی بر شاخص های کمی و کیفی سنجش برونداد پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش پیمایشی با رویکرد تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه پژوهش را تولیدات علمی 401 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تشکیل می دهند که دارای اچ ایندکس در پایگاه اسکوپوس بودند. برای گردآوری داده ها، تعداد مدارک، تعداد استنادات، تعداد استنادات بدون خوداستنادی، اچ ایندکس با خوداستنادی و بدون خوداستنادی و تعداد همکاران هر نویسنده از پایگاه استخراج شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون) و نرم افزار SPSS18 استفاده گردید.یافته ها: بر اساس یافته های تحقیق مرکز تحقیقات قلب و عروق بالاترین میانگین در شاخص بهره وری (45)، تعداد استنادات (424.33) و شاخص هرش (9.33) را به خود اختصاص داده است. از نظر شاخص خوداستنادی، دانشکده بهداشت (24.44) و دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی (0.66) به ترتیب بالاترین و پایین ترین میزان خوداستنادی را داشته اند. بین تعداد کل استنادات و خوداستنادی ها، تعداد استنادات دریافتی نویسنده و همکاری با سایر نویسندگان، تعداد خوداستنادی نویسنده و همکاری با سایر نویسندگان، شاخص هرش و خوداستنادی نویسندگان و همچنین خوداستنادی و بهره وری نویسندگان ارتباط معنادار وجود داشته است.نتیجه گیری: بین خوداستنادی و تمامی شاخص های کمی و کیفی سنجش برونداد پژوهشی در پژوهش حاضر ارتباط معنادار وجود دارد، بنابراین راهکارهایی لازم است تا بتوان از تاثیر آن بر روی شاخص های ارزیابی عملکرد پژوهشی مولفه های تولید علم کاست.

سابقه و هدف: یکی از شیوه های مهم ارزیابی وضعیت بهره برداری منابع مورد استفاده دانشجویان در تدوین پایان نامه ها، تحلیل استنادی است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه میزان بهره گیری دانشجویان کارشناسی ارشد تربیت بدنی از منابع اطلاعاتی در دو دانشگاه مازندران و دانشگاه شمال می باشد.مواد و روش ها: برای انجام پژوهش از روش تحلیل استنادی استفاده شده است و جامعه آماری این پژوهش را 11814 فقره استناد تشکیل می دهد که از منابع و ماخذ 123 پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه های مازندران (63 نسخه) و شمال (60 نسخه) استخراج گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و Excel استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میزان استناد به منابع لاتین در هر دو دانشگاه، بیشتر از میزان استناد به منابع فارسی بوده است. با این تفاوت که میزان استفاده دانشجویان از منابع لاتین در دانشگاه مازندران (81.26 درصد) بسیار چشمگیر تر از دانشگاه شمال (50.15 درصد) بوده است. همچنین، درصد استناد دانشجویان به مقالات در دو دانشگاه به ترتیب در دانشگاه مازندران با (73.36 درصد) و دانشگاه شمال با (51.37 درصد) بیشتر از دیگر منابع بوده است. همچنین نتایج آزمون تی نشان داد، میزان استناد به منابع لاتین، منابع فارسی، پایان نامه ها و مقالات در دو دانشگاه مورد بررسی تفاوت معنا داری با همدیگر داشته است (p=0.000).نتیجه گیری: دانشجویان برای نگارش پایان نامه ها از الگوی اطلاع یابی متفاوتی بهره می گیرند. بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که گرایش تحصیلی، امکانات دانشگاه، دسترسی به منابع مختلف در چگونگی استناد و استفاده از آن ها، تاثیرگذار است.

سابقه و هدف: اهمیت مطالعه در زمینه پیشبرد جوامع به سوی تعالی، بر کسی پوشیده نیست و در میان اقشار جامعه از اعضای هیات علمی دانشگاه ها انتظار بیشتری می رود که در جهت تحقق این امر بکوشند. بر این اساس، پژوهش حاضر قصد دارد با بررسی فرهنگ مطالعه اعضای هیات علمی دانشگاه شیراز گامی در جهت تعیین دورنمایی از وضعیت مطالعه در میان این قشر از جامعه بردارد.مواد و روش ها: این پژوهش با روش پیمایش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل 603 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه شیراز بودند که از بین آنها 262 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و میانگین میزان مطالعه اساتید بر اساس ساعت در هفته گزارش شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یکطرفه و تی مستقل استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که مطالعه تخصصی اعضای هیات علمی دانشکده علوم با میانگین 35.29، بیشترین میزان و دانشکده علوم اجتماعی با میانگین 12.33، کمترین میزان را داراست. دانشکده کشاورزی و علوم اجتماعی نیز به ترتیب با میانگین 10.10 و 2.33 حائز بالاترین و پایین ترین میزان میانگین به لحاظ مطالعه غیر تخصصی شده اند. همچنین یافته های پژوهش مبین آن است که مطالعه غیر تخصصی مردان به طور معناداری بیشتر از زنان است (t=-3.68 و p<0.001).نتیجه گیری: مهمترین عامل موثر بر کاهش میزان مطالعات تخصصی اعضای هیات علمی، مشکلات فردی و همچنین مهمترین عامل کاهش میزان مطالعه غیر تخصصی از دیدگاه آنان، حجم زیاد زمان اختصاص یافته به امور تدریس بوده است.

سابقه و هدف: دگر سنجی (Altmetrics) به دنبال ارزیابی تاثیر علمی با روش جدید مبتنی بر داده های استخراج شده از وب اجتماعی است. هدف از این مقاله بیان مفهوم، مزایا، معایب و چالش های فرا روی دگر سنجی است. مواد و روش ها: این مقاله به صورت مروری و با استفاده از متون کتابخانه ای انجام شده است.یافته ها: برخلاف روش ارزیابی سنتی که مبتنی بر سه پالایه مرور و داوری توسط همتایان، تعداد استنادها و ضریب تاثیر است و معمولا زمان بر بوده و قادر به ارزیابی تمامی تولیدات علمی نیستند، دگر سنجی با استفاده از سنجه های متنوع تر، گسترده تر و سریع تر به ارزیابی تولیدات علمی، محبوبیت پژوهشگران و تعاملات علمی در محیط وب و شبکه های اجتماعی می پردازد. با این وجود دگر سنجی با نقدها و چالش هایی نیز چون ماهیت متغیر وب، فقدان نظریه، و سهولت ترفند علمی روبروست.نتیجه گیری: تاثیر، مفهومی چندوجهی است و روش سنتی استناد، قادر به سنجش تمام ابعاد تاثیر نیست، لذا استفاده از دگر سنجی ضروری است و از سوی دیگر با در نظر گرفتن نقدهای وارده بر دگر سنجی و با انجام پژوهش های بیشتر برای رفع آن ها، می توان از مزایای دگر سنجی به عنوان سنجه های مکمل در کنار سنجه های سنتی برای ارزیابی و تاثیر تولیدات علمی، و تعاملات علمی پژوهشگران بهره برد.