مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان
سال:1402 | دوره:25 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

یکی از رخدادهای اصلی اسپرمیوژنز جایگزینی هیستون ها با پروتئین های کوچکی به نام «پروتامین» است. این پدیده منجربه تراکم کروماتین در هسته اسپرم و محافظت از آن در برابر آسیب های احتمالی می شود. امروزه تست هایی مانند رنگ آمیزی آنیلین بلو (AB)، تولویدین بلو (TB) و رنگ آمیزی کرومایسین (CMA3) A3 بر اساس ویژگی های مختلف برای ارزیابی تراکم کروماتین اسپرم استفاده می شود. برای ارزیابی قطعه قطعه شدن DNA در اسپرم، چندین تست نظیر 8-هیدروکسی-2-دئوکسی گوانوزین (8-OHdG)، TUNEL، Comet، SCSA، SCD و Acridine orange معرفی شده است که به طور مستقیم و غیرمستقیم آسیب DNA را ارزیابی می کنند. مقاله های منتشر شده توسط محققان در پایگاه های Pubmed و Google scholar و نیز کتب مرتبط از سال 2007 تا 2022 بر اساس کلید واژه های 8-OHdG، TUNEL، Comet، SCSA، SCD وAcridine orange جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند. تا به حال مقالات متعددی در سطح درمان و تحقیقات بر روی تست های کروماتین اسپرم انجام شده است؛ اما تعداد موارد بررسی شده تاکنون کم بوده و همچنین در مطالعات گوناگون از نمونه های متفاوت اسپرمی استفاده شده و حد آستانه در تست های مختلف، متفاوت بوده است. در ویرایش ششم کتاب WHO به این موضوع پرداخته شده است که هر آزمایشگاه حد آستانه مشخص خود را دارد. لذا در این مقاله مروری، روش های رایج ارزیابی بسته بندی کروماتین و آسیب DNA معرفی شده و مزایا و معایب هر یک از این تست ها بر اساس آخرین دستاوردها در زمینه ناباروری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

زمینه و هدف: سمیت پاراکوات با مکانیسم هایی که هنوز به طور کامل شناخته شده نیست؛ می تواند به ارگانیسم ها آسیب برساند. شواهد حاکی از آن است که به واسطه انجام تمرینات ورزشی منظم و استفاده از مکمل های آنتی اکسیدانی مناسب می توان به کاهش عوارض ناشی از سمیت پاراکوات کمک کرد. این مطالعه به منظور تعیین اثر تمرین هوازی به همراه مکمل پیپرین بر سطح کبدی فاکتور نکروزدهنده تومورآلفا (TNF-a) و اینترلوکین-10 (IL-10) موش های صحرایی القاء شده با پاراکوات انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 5 گروه 8 تایی قرار گرفتند. گروه ها شامل: 1) شم، 2) کنترل منفی – پاراکوات، 3) پاراکوات + تمرین، 4) پاراکوات + تمرین + مکمل پیپرین و 5) پاراکوات + مکمل پیپرین بودند. تمرین هوازی به مدت 7 هفته، هر هفته 5 جلسه و هر جلسه به مدت 30 الی 40 دقیقه در روز با سرعت 10 تا 18 متر در دقیقه بود. سم پاراکوات به میزان 5 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت تزریق داخل صفاقی به موش های صحرایی القاء شد. مکمل پیپرین با دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن روزانه گاواژ شد. غلظت TNF-a و IL-10 از بافت کبدی اندازه گیری شد. یافته ها: بین گروه کنترل منفی-پاراکوات در مقایسه با گروه های شم، پاراکوات + تمرین، پاراکوات + پیپرین و پاراکوات + تمرین + پیپرین به ترتیب افزایش و کاهش معنی داری در غلظت IL-10 و TNF-a دیده شد (P<0. 05). میانگین غلظت TNF-a بافت کبد در بین دو گروه کنترل منفی – پاراکوات با پاراکوات + مکمل پیپرین (P<0. 05) و بین پاراکوات + تمرین + پیپرین (P<0. 05)، پاراکوات + تمرین (P<0. 05) و شم (P<0. 05) تفاوت آماری معنی دار وجود داشت. بین میانگین های غلظت IL-10 بافت کبد در بین دو گروه کنترل منفی – پاراکوات با پاراکوات + مکمل پیپرین، پاراکوات + تمرین + پیپرین، پاراکوات + تمرین و شم تفاوت آماری معنی داری وجود داشت (P<0. 05). نتیجه گیری: اجرای تمرین هوازی توام با مصرف مکمل پیپرین می تواند سبب کاهش التهاب ناشی از پاراکوات گردد.

زمینه و هدف: چاقی ممکن است با اختلالات غده تیروئید مرتبط باشد. از طرفی برخی درمان ها مانند اصلاح رژیم غذایی و فعالیت بدنی ممکن است بر کاهش چاقی اثربخش باشند. این مطالعه به منظور تعیین اثر هشت هفته تمرینات هوازی و رژیم غذایی مختلف بر سطح هورمونی و تغییرات هیستوپاتولوژیکی بافت تیروئید موش های صحرایی نر چاق انجام شد. روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 25 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار سه هفته ای انجام شد. در ابتدا برای القاء چاقی 50 سر موش صحرایی به مدت 12 هفته در معرض رژیم غذایی پرچرب شامل 40 درصد چربی، 40درصد پروتئین و 20 درصد کربوهیدرات قرار گرفتند. پس از آن بر اساس شاخص لی، 25 موش صحرایی به صورت تصادفی در پنج گروه 5 تایی شامل کنترل سالم، چاق+ رژیم پرچرب، چاق+ رژیم معمولی، چاق+ رژیم پرچرب+هوازی، چاق +رژیم معمولی+ هوازی تقسیم شدند. بعد از القاء چاقی، به 2 گروه رژیم غذایی استاندارد شامل 20 درصد چربی، 10درصد پروتئین و 70 درصد کربوهیدرات داده شد. تمرینات هوازی 30 دقیقه در روز، 8 متر بر دقیقه طی 5 روز در هفته به مدت 8 هفته بر روی تردمیل جوندگان انجام شد. پس از بیهوشی، کالبد شکافی انجام و بافت تیروئید برای مطالعات هیستوپاتولوژیک و 5 میلی لیتر خون برای تعیین سطح TSH، T3 و T4 به وسیله کیت رادیوایمونواسی به آزمایشگاه ارسال شدند. یافته ها: مقادیر سرمی هورمون TSH در گروه های دریافت کننده رژیم پرچرب نسبت به گروه کنترل و رژیم معمولی با و بدون فعالیت هوازی افزایش آماری غیرمعنی داری داشت. مقادیر هورمون T3 گروه دریافت کننده رژیم معمولی به همراه فعالیت هوازی نسب به گروه های کنترل، رژیم پرچرب و رژیم پرچرب به همراه فعالیت هوازی به صورت معنی داری کمتر بود (P<0. 05). از طرفی هورمون T4 در همه گروه های چاقی نسبت به گروه کنترل افزایش آماری معنی دار داشت (P<0. 05) و تنها در گروه دریافت کننده رژیم معمولی به همراه فعالیت هوازی این مقادیر در سطح گروه کنترل بود. تغییرات زیادی در سلول های فولیکولار، پارافولیکولار و فولیکول بافت تیروئید در گروه چاقی ادامه دهنده رژیم پرچرب به دست آمد. این تغییرات در گروه های تغییر رژیم غذایی به سمت رژیم معمولی به تنهایی و همراه با فعالیت هوازی کاهش چشمگیری داشت (P<0. 05). نتیجه گیری: القاء چاقی موجب تغییرات ساختاری و بیوشیمیایی قابل توجه در تیروئید شد و ترکیب اصلاح رژیم غذایی به همراه فعالیت هوازی برای بهبود این تغییرات، موثرتر بود.

زمینه و هدف: استفاده از ارتزهای کمری مکانیک دویدن را تغییر می دهد. یکی از عوامل بیومکانیکی مهم در توانبخشی و پیشگیری از آسیب، انقباضات همزمان مفاصل زانو و مچ پا است. این مطالعه به منظور تعیین اثر دو نوع بریس تراکولامبوساکرال بر مقادیر هم انقباض مفاصل مچ پا و زانو در مردان مبتلا به کایفوز در حین دویدن انجام شد. روش بررسی: این مطالعه شبه تجربی روی 15 مرد 25-18 ساله مبتلا به کایفوز بزرگتر از 40 درجه در آزمایشگاه بیومکانیک مرکز سلامت و تندرستی دانشگاه محقق اردبیلی طی تابستان 1399انجام شد. هریک از شرکت کنندگان به طور تصادفی سه تست دویدن را در هر یک از سه حالت بدون بریس، با بریس دارای سنسور و با بریس ساده انجام دادند. این آزمایش شامل داده های الکترومیوگرافی عضلات منتخب اندام تحتانی بود که انقباض عضلات زانو و مچ پا را در پای راست هنگام دویدن با سرعت ثابت ثبت نمود. یافته ها: مقادیر هم انقباض عمومی مفصل زانو در حالت بریس سنسوردار نسبت به حالت بدون بریس حدود 6 درصد طی فاز پاسخ بارگذاری کاهش یافت (P<0. 05). هنگام استفاده از بریس ساده نسبت به حالت بدون بریس مقادیر هم انقباض جهت دار مچ پا در فاز هل دادن حدود 38 درصد کاهش یافت (P<0. 05). هم انقباضی جهت دار عضلات پهن داخلی و پهن خارجی در حالت استفاده از بریس سنسوردار نسبت به حالت بدون بریس در فاز پاسخ بارگذاری حدود 49 درصد و در فاز میانه اتکا در حالت بدون بریس نسبت به بریس ساده حدود 47 درصد افزایش یافت (P<0. 05). نتیجه گیری: به دلیل افزایش هم انقباضی عمومی زانو در حین استفاده از بریس سنسوردار، استفاده از بریس ساده توصیه می شود.

زمینه و هدف: میکروRNA ها (microRNAs) زمینه جدیدی را در تشخیص مولکولی سرطان ها فراهم کرده اند. هرچند هنوز نقش آنها در گردش سرم یا پلاسما در سرطان کولورکتال به خوبی مشخص نشده است. این مطالعه به منظور ارزیابی بیان let-7d microRNA در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مورد شاهدی روی 40 بیمار مبتلا به سرطان کولورکتال و 40 فرد سالم انجام شد. مقدار 7 میلی لیتر نمونه خون از گروه مورد (قبل و بعد از جراحی) و از گروه شاهد (در یک مرحله) اخذ شد. سرم جداسازی شد و تا انجام آزمایشات مولکولی در دمای منفی 80 درجه سانتی گراد ذخیره گردید. استخراج میکروRNA از نمونه های سرمی انجام و سنتز cDNA صورت گرفت. میزان بیان let-7d با استفاده از روش RT-qPCR انجام شد. داده ها با کمک نرم افزار GraphPad Prism 9 آنالیز شدند. آنالیز منحنی راک (ROC)، حساسیت و ویژگی روی داده های let-7d microRNA به منظور معرفی بیومارکر تشخیصی بین گروه مورد قبل از عمل جراحی با گروه شاهد محاسبه گردید. یافته ها: میزان بیان let-7d microRNA در نمونه های قبل از عمل جراحی گروه مورد در مقایسه با نمونه های گروه شاهد کاهش آماری معنی داری داشت (P<0. 05). میزان بیان let-7d microRNA گروه مورد بعد از جراحی در مقایسه با قبل از جراحی افزایش آماری معنی داری نشان داد (P<0. 05). آنالیز منحنی راک (ROC) برای let-7d microRNA در گروه مورد قبل از عمل با گروه شاهد نشان داد که حساسیت 33. 3%، ویژگی 92. 3% و سطح زیرمنحنی (AUC) 0. 622 تعیین شد. نتیجه گیری: let-7d microRNA به طور بالقوه می تواند به عنوان یک بیومارکر تشخیصی غیرتهاجمی جدید در تشخیص زود هنگام سرطان کولورکتال مطرح باشد؛ هرچند انجام مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.

زمینه و هدف: سرطان پروستات یکی از موارد بدخیم در مردان است. شناسایی عوامل خطر سرطان پروستات برای توسعه مداخلات بالقوه و گسترش درک ما از زیست شناسی این بیماری بسیار مهم است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط پلی مورفیسم های rs1800896 و rs1465618 در ابتلا به آدنوکارسینومای پروستات انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مورد شاهدی روی 176 مرد شامل 78 بیمار مبتلا به آدنوکارسینومای پروستات (گروه مورد) و 98 بیمار مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات (گروه شاهد) مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی لبافی نژاد تهران انجام شد. برای تعیین ژنوتایپ از روش Tetra ARMS-PCR استفاده شد. یافته ها: بین توزیع ژنوتیپی rs1800896 و rs1465618 در دو گروه مورد و شاهد اختلاف آماری معنی داری یافت نشد. پلی مورفیسم rs1800896 با PSA کمتر مساوی 4 نانوگرم بر میلی لیتر همراهی نشان داد (P<0. 05). در پلی مورفیسم های rs1800896 و rs1465618 بین توزیع ژنوتیپی و ویژگی های بالینی تهاجم اطراف عصبی (Perineural Invasion) اختلاف آماری معنی داری یافت شد (P<0. 05). نتیجه گیری: پلی مورفیسم های rs1800896 و rs1465618 با خطر ابتلا به آدنوکارسینومای پروستات همراهی نداشتند.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات رنج آور در سالمندان، احساس تنهایی است و خلاء ارتباطات اجتماعی در بروز احساس تنهایی افراد نقش اساسی دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر پرستاری از راه دور بر احساس تنهایی سالمندان انجام شد. روش بررسی: این کارآزمایی میدانی روی 100 سالمند بالای 60 سال به روش نمونه گیری در دسترس از مراجعین به مراکز سلامت جامعه شهر گناباد طی سال 1396 انجام شد. سالمندان به صورت تصادفی در دو گروه 50 نفری مداخله و کنترل قرار گرفتند. سپس پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه بررسی وضعیت شناختی سالمندان و پرسشنامه احساس تنهایی دهشیری تکمیل گردید. گروه مداخله تحت آموزش حضوری به مدت 2 ساعت توسط پژوهشگر قرار گرفت. در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت و سالمندان مراقبت های روتین واحد بهداشت خانواده را دریافت کردند. بعد از انجام جلسه حضوری، تماس های تلفنی در گروه مداخله به مدت 12 هفته توسط پژوهشگر انجام شد. یک ماه پس از اتمام مداخله مجدداً پرسشنامه ها توسط دو گروه تکمیل و مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره احساس تنهایی سالمندان گروه مداخله و کنترل به ترتیب قبل از مداخله 60. 82±21. 07 و 57. 48±18. 76 و بعد از مداخله 35. 06±14. 20 و 61. 40±18. 72 تعیین شد. پس از مداخله اختلاف آماری معنی داری در کاهش نمره احساس تنهایی سالمندان گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد (P<0. 05). نتیجه گیری: پرستاری از راه دور بر کاهش میزان احساس تنهایی سالمندان موثر بود.

زمینه و هدف: تومورهای سیستم عصبی مرکزی (Central Nerves System: CNS) به علت تنوع بافتی و علایم و میزان مورتالیتی و موربیدیتی بالا از جایگاه به سزایی برخوردارند. دانستن اپیدمیولوژی این تومورها می تواند در برنامه ریزی سیستم بهداشتی درمانی موثر باشد. این مطالعه به منظور ارزیابی اپیدمیولوژیک بیماران مبتلا به تومورهای سیستم عصبی مرکزی در مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 141 بیمار (58 مرد و 83 زن) مبتلا به تومور CNS مراجعه کننده به بخش های جراحی اعصاب و انکولوژی مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان طی سال های 96-1392 انجام شد. اطلاعات موردنیاز شامل مشخصات دموگرافیک، سن، جنس، نوع تومور و علایم بالینی در چک لیستی وارد شدند. در مواقع لزوم اطلاعات با انجام مصاحبه و یا تماس تلفنی تکمیل شدند. یافته ها: توده ها در 94 بیمار (66. 6%) از نوع خوش خیم و در 47 بیمار (33. 3%) از نوع بدخیم بودند. شایع ترین تومور خوش خیم مننژیوما و شایع ترین تومور بدخیم تومورهای متاستاتیک بودند. شایع ترین تومور بدخیم اولیه گلایوبلاستوما (GBM) بود. شایع ترین علایم بالینی سردرد در 43 مورد (30. 5%) و تشنج در 24 مورد (17%) بودند. بین ابتلاء به تومور با دیابت، فشارخون بالا و هیپرلیدمی ارتباط آماری معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده شیوع دو سوم از تومورهای CNS به صورت خوش خیم و شیوع یک سوم از تومورهای CNS به صورت بدخیم بودند. شایع ترین تومورهای خوش خیم و بدخیم به ترتیب شامل مننژیوما و متاستاتیک و شایع ترین تومور بدخیم اولیه گلایوبلاستوما تعیین شدند. همچنین شایع ترین شکایت بیماران سردرد و سپس تشنج تعیین گردید.

زمینه و هدف: لیدوکائین به عنوان بی حس کننده موضعی یکی از داروهای موثر برای کنترل و مدیریت دردهای عصبی است و دگزامتازون کاربردهای زیادی نظیر جلوگیری و درمان ادم راه هوایی و پیشگیری از تهوع و استفراغ در بیهوشی دارد. همچنین همراه با بی حس کننده موضعی بلوک عصبی محیطی را تقویت می کند. بلوک عصبی انگشت یک روش آنستزی است که برای بسیاری از آسیب های انگشت مثل لاسیواسیون، دررفتگی و شکستگی انگشت، تخلیه آبسه، برداشتن جسم خارجی و اکسزیون ناخن استفاده می شود. این روش نسبت به بیهوشی عمومی برتری نسبی دارد؛ زیرا به صورت موضعی عمل می کند و احتمال عوارض جانبی بسیار کمتر است. این مطالعه به منظور تعیین اثر ترکیبی دگزامتازون و لیدوکائین بر مدت اثر بلوک عصبی انگشت در جراحی ارتوپدی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی گذشته نگر روی 50 بیمار 18 تا 70 ساله کاندید جراحی ارتوپدی مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی 5 آذر شهر گرگان در سال 1400 انجام شد. بیماران به صورت در دسترس و با بررسی شرایط ورود به مطالعه انتخاب شدند. بلوک عصبی انگشت به عنوان روش بیهوشی روتین بوده که عوارض کمتری نسبت به بیهوشی عمومی دارد. در روش بیهوشی اول (گروه یک) از 10 میلی لیتر لیدوکائین 1 درصد و در روش بیهوشی دوم (گروه دو) از 8 میلی لیتر لیدوکائین 1درصد و 2 میلی لیتر دگزامتازون (8 میلی گرم) به صورت اینفیلتراسیون در محل عمل استفاده گردید. میانگین شروع اثر بی دردی و مدت زمان بی دردی و نیز درد بعد از عمل بین هر دو روش بیهوشی با مقیاس بصری درد (Visual Analog Scale: VAS) تعیین و مقایسه گردید. یافته ها: میانگین مدت اثر بی حسی در گروه ترکیبی به طور معنی داری بیشتر از گروه لیدوکائین به تنهایی بود (P<0. 05). همچنین میانگین مدت زمان درد در بیماران گروه ترکیبی از بدو ورود تا خروج از ریکاوری روندی نزولی داشت (P<0. 05). نتیجه گیری: روش بیهوشی ترکیب دگزامتازون و لیدوکائین، مدت اثر بلوک عصبی انگشت و بی دردی بعد از عمل جراحی ارتوپدی در بیماران را افزایش می دهد.

زمینه و هدف: یکی از علل کاهش باروری و رسیدن به سطوح باروری پایین، تاخیر در فرزندآوری است. این مطالعه به منظور ارزیابی و تحلیلی از تفاوت ها و تعیین کننده های طول دوران بی فرزندی زوجین شهر خرم آباد انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 535 زن متاهل 49-15 ساله ساکن شهرستان خرم آباد در استان لرستان انجام شد. داده ها با یک پیمایش مقطعی در سال 1399 با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در فاصله زمانی شهریور ماه 1398 لغایت دی ماه سال 1398 به صورت حضوری جمع‏آوری شد. برای برآورد زمان بقاء بی فرزندی از روش تحلیل بقاء از آزمون کاپلان‏ مایر و برای بررسی اثر متغیرهای مستقل از مدل پارامتری لگ لجستیک با شکنندگی مشترک گاما استفاده گردید. یافته ها: میانگین زمان بقاء بی فرزندی 31. 76 ماه با میانه 24 ماه تعیین شد. براساس آزمون کاپلان مایر و لگاریتم رتبه‏ای الگوهایی از تفاوت های اجتماعی مشخص شد. به طوری که زنان گروه سنی 15 تا 30 سال، زنان دارای تحصیلات دانشگاهی، زنان با سن ازدواج زیر 25 سال، زنان با دینداری کمتر و زنانی با احساس بیشتر ناامنی اقتصادی-اجتماعی، در مقایسه با سایرین زمان بقاء بی فرزندی طولانی تری داشتند (P<0. 05). نتیجه گیری: بی فرزندی در جامعه مورد مطالعه پایین ارزیابی شد. به طوری که تا 10 سال پس از ازدواج تنها 2% از زنان بدون فرزند باقی ماندند.

زمینه و هدف: تعالی سالمندی در دوران سالمندی به عنوان یکی از اجزای سلامت معنوی بر کیفیت زندگی و سازگاری فرد مبتلا به بیماری های مزمن از طریق ایجاد معنا و مفهوم در زندگی اثر داشته و رویکرد مهمی در ارتقاء ابعاد سلامت سالمندی به شمار می رود. این مطالعه به منظور ارزیابی ارتباط تعالی سالمندی با کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به سرطان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 200 سالمند مبتلا به سرطان در دو مرکز آموزشی پژوهشی درمانی فیروزگر و رسول اکرم(ص) تهران طی سال 1400 انجام شد. از فرم مشخصات فردی، پرسشنامه تعالی سالمند (GTS) و پرسشنامه کیفیت زندگی (LEIPAD) استفاده گردید. ابعاد تعالی سالمندی شامل ماورای مادی، مربوط به خود و شخصیتی اجتماعی بودند. ابعاد کیفیت زندگی شامل جسمی، مراقبت از خود، افسردگی و اضطراب، عملکرد ذهنی، عملکرد اجتماعی، عملکرد جنسی و رضایت از زندگی بودند. یافته ها: تعالی سالمندی با وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت مسکن، نوع سرطان و نوع درمان ارتباط آماری معنی داری نشان داد (P<0. 05). سن با کیفیت زندگی همبستگی منفی معنی دار داشت (r=-0. 206). تعالی سالمندی با نمره کلی کیفیت زندگی همبستگی مثبت معنی داری داشت (r=0. 221, P=0. 002). همچنین تعالی سالمندی با ابعاد کیفیت زندگی شامل افسردگی و اضطراب (r=0. 146, P=0. 04)، عملکرد ذهنی (r=0. 167, P=0. 018)، عملکرد اجتماعی (r=0. 226, P<0. 001) و رضایت از زندگی (r=0. 256, P<0. 001) همبستگی مثبت معنی دار داشت. نتیجه گیری: افزایش تعالی سالمندی سبب افزایش کیفیت زندگی در سالمندان می گردد.

زمینه و هدف: ناتوانی جسمی ناشی از بیماری مولتیپل اسکلروزیس، نیاز این بیماران را به حمایت از سوی دیگران افزایش می دهد و پایبندی به درمان دارویی، از عوامل اصلی موفقیت در درمان بیماری های مزمن است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط حمایت اجتماعی درک شده با پایبندی به درمان دارویی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 110 بیمار (70 زن و 40 مرد) در محدوده سنی 39±9 سال مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به دو مرکز آموزشی درمانی کاشانی و الزهرا دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1400 انجام شد. پس از نمونه گیری به روش تصادفی سیستماتیک، داده ها به روش مصاحبه و با استفاده از پرسشنامه های حمایت اجتماعی درک شده زیمت (MSPSS) و موریسکی (MMAS-8) جمع آوری شدند. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمرات پایبندی به درمان دارویی و حمایت اجتماعی درک شده به ترتیب 6. 10±1. 72 و 62. 83±14. 97 تعیین شد. حمایت اجتماعی درک شده با پایبندی به درمان دارویی با توجه به ضریب همبستگی پیرسون ارتباط معنی داری نشان نداد (r=0. 185, P=0. 053). حمایت اجتماعی درک شده با میزان رضایت از درآمد (F=4. 54, P=0. 01)، الگوی سیر بالینی (F=2. 95, P=0. 03)، مشکل دسترسی به مراقبت درمانی (t=-2. 29, P=0. 02)، علایم بالینی شامل اختلالات حرکتی (t=-3. 72, P=0. 001)، تعادلی (t=-3. 23, P=0. 002) و ادراری (t=-2. 53, P=0. 01) ارتباط آماری معنی داری نشان داد. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی درک شده در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس سبب پایبندی به درمان دارویی نشد.