ابن سینا
سال:1403 | دوره:26 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

1زمینه و اهداف: سلامت ‎معنوی یکی از ابعاد بسیار مهم در سلامت ‎انسان که باعث افزایش توان سازگاری فرد می شود. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط سلامت‎ معنوی با خودکارآمدی دانشجویان پرستاری یک دانشگاه نظامی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی (توصیفی-تحلیلی) در سال 1401 در یک دانشگاه نظامی منتخب شهر تهران انجام شد. 220 دانشجوی مقطع کارشناسی پرستاری به روش سرشماری وارد مطالعه شدند که در نهایت 190 دانشجو مطالعه را تکمیل کردند. ابزار گردآوری داده‎ها شامل پرسشنامه اطلاعات فردی، پرسشنامه سلامت‎ معنوی الیسون و پالتزیون و پرسشنامه‎ خودکارآمدی ‎عمومی ‎شرر بود. یافته ها: میانگین سلامت‎ معنوی (6. 72±75. 27) و خودکارآمدی (6. 5±47. 92) دانشجویان ‎پرستاری در سطح متوسط بود. بین سلامت معنوی و خودکارآمدی دانشجویان پرستاری رابطه مثبت معناداری وجود داشت (0. 001>p و 0. 313=r). همچنین، بین خودکارآمدی با ترم تحصیلی (0. 001=p و 0. 238=r) و سن (0. 001=p و 0. 248=r) دانشجویان پرستاری رابطه مثبت معناداری وجود داشت. بین متغیر سلامت معنوی با هیچکدام از متغیرهای فردی دانشجویان پرستاری رابطه معنادار آماری دیده نشد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه از اهمیت سلامت معنوی در افزایش خودکارآمدی دانشجویان ‎پرستاری حمایت می‎کند. لذا، توجه به ارتقای سلامت‎ معنوی دانشجویان پرستاری جهت افزایش خودکارآمدی آنان توصیه می شود.

1زمینه و اهداف: عوامل اجرایی دانشگاه های علوم پزشکی در شرایط تحمل فشار کاری بالا و نیز شیوع پاندمی کرونا و مشخص نبودن آینده آن، نیازمند تقویت توانمندی سازمانی در ایجاد انطباق پذیری و تاب آوری سازمانی هستند و این مقاله به دنبال مدل یابی و پیش بینی تاب آوری سازمانی با رویکرد آینده پژوهی در دانشگاه های علوم پزشکی است. روش بررسی: پژوهش از حیث هدف توسعه ای-کاربردی بوده که دارای رویکردی آمیخته اکتشافی و به روش کیفی به اجرا در آمده است. جامعه آماری شامل خبرگان و متخصصین علوم مدیریتی و مدیران ارشد دانشگاه های علوم پزشکی (با دارا بودن خصوصیات و ضوابطی مشخص) بوده که 26 نفر از آنها به صورت روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند (قضاوتی) به عنوان اعضای گروه خبرگان و پانل دلفی انتخاب گردیدند. یافته ها: برمبنای نتایج حاصل از مراحل سه گانه تکنیک دلفی و محاسبه شاخص های مختلف اجماع و توافق نظر، مدل تاب آوری سازمانی با رویکرد آینده پژوهی در دانشگاه های علوم پزشکی دارای 14 بُعد و 71 مؤلفه است؛ به طوری که برای سنجش و ارزیابی متغیر تاب آوری سازمانی در مدل مذکور از 8 بُعد و 38 مؤلفه و برای سنجش آینده پژوهی از 6 بُعد و 33 مؤلفه بهره گیری شد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که مسئولین و مدیران ذیربط با بهره گیری از اجزاء مدل مستخرج و تبیین شده در بهبود وضعیت تاب آوری دانشگاه های علوم پزشکی با رویکرد آینده پژوهی استفاده کنند.

1زمینه و اهداف: پرستاران یکی از ارکان اصلی نظام سلامت هستند. تربیت نیروی پرستاری ماهر هزینه بالایی برای نظام سلامت دارد و خروج آنها صدمات جبران ناپذیری را به بخش های مختلف کشور مبدأ وارد می کند. هدف این مطالعه تعیین و اولویت بندی علل مؤثر بر مهاجرت پرستاران بر اساس نظرات مدیران بیمارستانی بود. روش بررسی: مطالعه کمّی حاضر با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی به وسیله نرم افزار اکسپرت چویس و در میان مدیران پرستاری بیمارستانهای منتخب شهر تهران، به صورت سرشماری انجام شد که از 60 نفر پرسشنامه توزیع شده نهایتاً 57 پرسشنامه (مشارکت 95%) مرجوع گردید. یافته ها: براساس نظرات 57 مشارکت کننده، عامل روانشناختی با ارزش وزنی 0. 746 تأثیرگذارترین عامل تعیین شد. عوامل کشور مبدأ، مهمتر از کشور مقصد وزن یافتند و فقدان حمایتهای معنوی و روانشناختی در محل کار با ارزش وزنی 0. 458 مهمترین علت در علل روانشناختی کشور مبدأ انتخاب گردید. تبعیض جنسیتی در کشور مبدأ با ارزش وزنی 0. 193 ارجح ترین عامل فردی تعیین گردید. در حوزه عوامل محیطی، عوامل محیطی کشور مقصد با کسب 0. 765 ارزش وزنی، ارجح تر از کشور مبدأ انتخاب شدند. عامل حصول اهداف و مشوق های مالی از میان علل اقتصادی کشور مقصد با ارزش وزنی 0. 518 ارجح ترین عامل برگزیده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها، عوامل روانشناختی اولویت اول و عوامل اقتصادی اولویت های بعدی را شامل شدند. لذا ضمن ضرورت حصول ثبات اقتصادی، ضروری است تا سیاست گذاران و مدیران مسئول حیطه مسایل روانشناختی نیروی انسانی تخصصی حوزه سلامت جامعه را بازشناسی کرده و تدابیر راهگشا استفاده نمایند.

1زمینه و اهداف: کمر درد مزمن به عنوان یکی از دلایل اصلی غیبت از کار و افزایش وابستگی به بیمه درمانی و خدمات مراقبت های بهداشتی است که بر زندگی روزمره مردم و کیفیت زندگی تأثیر می گذارد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر تمرینات زنجیره حرکتی باز و بسته در آب بر درد، پایداری کمری – لگنی و متغیرهای روانشناختی در مردان مبتلا به کمر درد مزمن غیراختصاصی بود. روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی کنترل شده، از مردان مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی (طبق نظر متخصص) 60 نفر به طور تصادفی به یکی از سه گروه تمرینات زنجیره بسته در آب، تمرینات زنجیره باز در آب و گروه کنترل تقسیم شدند. گروه های مداخله به مدت هشت هفته و سه جلسه در هفته، تمرینات تجویز شده را در استخر انجام دادند. درد توسط مقیاس بصری سنجش درد، پایداری کمری لگنی توسط بیوفیدبک فشار و متغیرهای روانشناختی توسط مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس DASS­21 اندازه گیری شد. آزمون ANCOVA جهت مقایسه مقادیر پس آزمون بین گروهی با کنترل اثر پیش آزمون استفاده گردید. یافته ها: اختلاف معناداری بین گروه کنترل با هر دو گروه تمرینات زنجیره باز و زنجیره بسته در کاهش درد، متغیرهای پایداری کمری-لگنی و متغیرهای روانشناختی وجود داشت (0. 05p<). نتیجه گیری: تمرینات زنجیره باز و بسته در آب در کاهش درد افراد با کمردرد مزمن مؤثر بوده و در افزایش پایداری کمری-لگنی و بهبود متغیرهای روانشناختی این افراد می تواند مؤثر باشد. برنامه های آب درمانی می تواند به عنوان بخشی از برنامه های توانبخشی جامع برای بیماران مبتلا به کمردرد مزمن در نظر گرفته شود.

1زمینه و اهداف: تیروئید تحت تأثیر عوامل مرتبط با سبک زندگی از جمله تغذیه و فعالیت بدنی است؛ همچنین سلنیوم برای عملکرد این غده اهمیت دارد. هدف این پژوهش مقایسه تأثیر هشت هفته تمرین تناوبی با شدت متوسط با و بدون مکمل سلنیوم بر سطوح هورمون های تیروئیدی، نیمرخ لیپیدی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید بود. روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، 46 زن مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید به صورت تصادفی در چهار گروه (دارونما، مکمل، تمرین+ مکمل و تمرین+دارونما) تقسیم شدند. مصرف مکمل سلنیوم (روزانه 200 میکروگرم) بود. برنامه تمرین تناوبی با شدت متوسط شامل هشت هفته، هر هفته سه جلسه و هر جلسه به مدت20 تا40 دقیقه با شدتی معادل60 تا80% ضربان قلب بیشینه انجام شد. ارزیابی ها شامل بررسی آنتروپومتریک (وزن، شاخص توده بدن، نسبت دور کمربه لگن و درصد چربی بدن)، کیفیت زندگی و نیز سطوح هورمون های تیروئیدی، نیمرخ لیپیدی و پروتئین واکنشی C (CRP) قبل و بعد از مداخله بود. یافته ها: تغییرات تعامل زمان در گروه در سطوح CRP، نیمرخ لیپیدی (به استثنای کلسترول تام)، هورمون های تیروئیدی، کیفیت زندگی و و شاخص های آنتروپومتریک (به استثنای نسبت دور کمربه لگن) به لحاظ آماری معنی دار بود (0. 001p=). نتیجه گیری: تمرین تناوبی با شدت متوسط به همراه مکمل سلنیوم با کاهش نیمرخ لیپیدی و افزایش هورمون های تیروئیدی و کیفیت زندگی همراه است. بنابراین احتمالاً می توان از این روش برای بهبود مؤثرتر عملکرد تیروئید در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید استفاده کرد.

1زمینه و اهداف: در سطح جهانی، روشهای مختلفی برای مبتلا نشدن به بیماری کووید-19 به کار گرفته شده است. اما تأثیر واکسیناسیون بر ابتلا ناشی از کووید-19 نیازمند ارزیابی بیشتری است. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی تأثیر برنامه واکسناسیون ملی بر روند ابتلا کووید-19 با استفاده از مدل سری های زمانی منقطع در ایران از 30 بهمن 1398 تا 29 اسفند 1400 بود. روش بررسی: در مطالعه نیمه تجربی حاضر، ما با استفاده از روش رگرسیون مبتنی بر حداقل مربعات معمولی نیوی به بررسی داده هایی که به صورت روزانه از ابتلا افراد به کووید-19 در ایران با استفاده از مدل سری های زمانی منقطع جمع آوری شد، پرداختیم. یافته ها: روند روزانه ابتلا به بیماری کووید-19 در دو تاریخ اول مهر 1400 و اول آذر 1400 بررسی شد. این روند در هر دو تاریخ تا قبل از اجرای مداخله افزایشی بود (0. 0001>p)، اما وقوع موارد جدید بیماری بعد از مداخله روندی کاهشی داشت. این کاهش روند به لحاظ آماری معنی دار بود (0. 0001>p). نتیجه گیری: در کنار سایر اقدامات انجام شده در کشورهای مختلف در زمینه پیشگیری و درمان بیماری ها، واکسیناسیون ملی علیه بیماری کووید-19 در کاهش ابتلا به این بیماری تأثیر زیادی داشته است. لذا ادامه این روند در کنترل بیماری کووید-19 بسیار ضروری است.

1زمینه و اهداف: به تازگی آدیپوکاین ها به عنوان نشانگرهای زیستی برای درمان دیابت در نظر گرفته شده اند. با توجه به حضور چند عضو از خانواده کاتپسین ها در بافت چربی، علاقه به شناسایی آنها در چاقی و دیابت اهمیت زیادی پیدا کرده است. هدف این مطالعه مقایسه تغییرات غلظت سرمی کاتپسین ها و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) متعاقب تمرین هوازی و مقاومتی در مردان مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش بررسی: در این پژوهش نیمه تجربی، 29 مرد مبتلا به دیابت نوع دو در دامنه سنی 25 تا 45 سال انتخاب و به روش تصادفی به سه گروه تمرین هوازی، تمرین مقاومتی و کنترل تقسیم شدند. پروتکل های تمرین هوازی (با شدت 55 تا 75% ضربان قلب بیشینه) و مقاومتی (با شدت 55 تا 75% یک تکرار بیشینه) سه جلسه در هفته و به مدت 10 هفته اجرا گردید. پیش و پس از دوره مداخله غلظت سرمی کاتپسین های K، L و S و درصد HbA1c اندازه گیری شد. یافته ها: در گروه های تمرین هوازی و مقاومتی غلظت سرمی کاتپسین های K، L و S و  همچنین HbA1c به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش یافت (0.05>p)؛ هرچند بین دو گروه تمرین تفاوتی وجود نداشت. نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرینات هوازی و مقاومتی به طور مشابهی با کاهش غلظت کاتپسین ها و HbA1c در کنترل عوارض بالقوه مرتبط با دیابت مؤثر هستند.

1زمینه و اهداف: ارتش به عنوان یک رکن اصلی در کشورهای جهان همواره در بلایای تاریخ حضور فعالی داشته است. به همین منظور این مطالعه با هدف بررسی نقش ارتش ها در مدیریت بهداشت و درمان در بلایا انجام گرفته است. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه مرور حیطه ای بوده که از 5 مرحله تشکیل گردیده است. این مطالعه با سؤال پژوهش آغاز گردید، سپس با تعیین محدوده مطالعات، انتخاب مطالعات مرتبط و تحلیل داده ها ادامه یافته و خلاصه سازی و گزارش نتیجه گیری به اتمام رسید. جستجوی مقالات از سال 1980 تا 2023 در پایگاه های پابمد، اسکوپوس، ای امبیس و وب آوساینس و سایر متون خاکستری انجام شد. جستجو در بخش های عنوان، چکیده و کلمات کلیدی مقالات انجام شد. یافته ها: 22518 مطالعه از پایگاه های علمی و 62 مطالعه از سایر منابع به دست آمد. پس از حذف مطالعات تکراری 6348 مطالعه باقی ماند. 38 مطالعه مرتبط با هدف پژوهش استخراج شد و در نهایت 8 مطالعه جهت گزارش نهایی مقاله انتخاب گردید. نظام بهداشت و درمان ارتش فعالیت های متنوعی را در زمان بلایا ارائه می نماید که شامل عوامل، حیطه، آمادگی، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، تخلیه مجروحان، نجات و نظام ارجاع بلایا بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نقش آفرینی ارتش در مدیریت بهداشت و درمان بلایا در ارتش های جهان یک امر اساسی است. همچنین می توان از ظرفیت های ارتش در جهت مدیریت بهینه تر بلایا استفاده نمود.

1زمینه و اهداف: اهمیت عوارض ناشی از خطای پزشکی تا حدی بالاست که بروز یک خطای به ظاهر ساده می تواند موجب افزایش مدت زمان بستری، اختلال در سلامت، معلولیت و حتی مرگ گردد. بنابراین این مطالعه با هدف تبیین ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر پیش بینی و کاهش خطاهای انسانی با استفاده از تکنیک SHERPA به شکل مروری صورت پذیرفت. روش بررسی: این مطالعه مروری به منظور دستیابی به مستندات علمی مرتبط، جستجوی الکترونیک به دو زبان فارسی و انگلیسی با استفاده از کلید واژه های فارسی و انگلیسی شامل «تکنیک SHERPA، پیش بینی خطاهای انسانی، خطاهای انسانی در بیمارستان» در بازه زمانی 2008تا 2022 انجام پذیرفت و سرانجام 6 مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعات نشان داد که بیشترین خطاها در مراکز بهدشتی و درمانی مربوط به حوزه عملکردی بوده و کمترین خطا در حوزه بازبینی یا انتخابی به وقوع می پیوندند. در بررسی شدت ریسک در همه مطالعات خطاها با سطح ریسک غیر قابل قبول کمترین میزان را به خود اختصاص دادند و خطاها با شدت ریسک نامطلوب بیشترین مقدار را داشتند. نتیجه گیری: تکنیک SHERPA که به عنوان یک روش مؤثر جهت شناسایی خطاهای انسانی در بخش های درمانی است، علت، پیامد و سطح ریسک خطرات احتمالی ناشی از خطاهای انسانی را به خوبی شناسایی می کند. از آنجایی که خطاهای عملکردی در مطالعات مورد بررسی دارای بیشترین سهم بوده و بالاترین مقدار از خطاهای با ریسک غیر قابل قبول و نامطلوب را داشتند، بنابراین در تنظیم برنامه های کنترلی این مورد باید جزء اولویت قرار داده شوند.

چکیده ندارد