تحقیقات نظام سلامت حکیم (حکیم)
سال:1384 | دوره:8 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

مقدمه: بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شامل طیفی از ضایعات کبدی می باشد که در یک سمت آن تجمع چربی بدون آماس و در سمت دیگر هپاتیت کبد چرب غیرالکلی (NASH) قرار دارد که باعث تخریب پیشرفته پارانشیم و منجر به فیبروز و سیروز کبدی شده و بدین جهت برخلاف نظر قبلی مبنی بر بی خطر بودن تجمع چربی در کبد، شماری از این بیماران را به طرف نارسایی کبد می برد. برای تعیین پیش آگهی و بررسی تاثیر اقدامات مختلف درمانی در سیر بیماری، وجود یک سیستم درجه بندی برای تعیین شدت آماس و تخریب پارانشیم و میزان فیبروز ضروری به نظر می رسد. روش درجه بندی که در سال 1999 توسط Brunt و همکارانش از دانشگاه سنت لوئیس برای تعیین شدت ضایعات NASH پیشنهاد شده در عمل دارای برخی اشکالات کاربردی است. هدف اصلی از این مطالعه تعیین اعتبار روش درجه بندی تجدید نظر شده از طریق تعیین ارتباط نتایج آن با میزان آمینوترانسفرازهای سرم بیماران مبتلا به NASH می باشد.روش کار: اسلایدهای میکروسکوپی 60 بیمار مبتلا به NASH توسط دو پاتولوژیست باتجربه به طور مجزا و مستقل از هم بررسی شدند به معیارهای هیستولوژیک چهارگانه شامل میزان استئاتوز، میزان آماس در پارانشیم کبد، میزان آماس در فضای پورت و تغییرات هیدروپیک سلول های کبدی براساس شدت و ضعف درجاتی از صفر تا 3 اعطا شد و با استفاده از تست Spearman’s rho ارتباط درجه شدت معیارهای هیستولوژیک با میزان آنزیم های آمینوترانسفراز از نظر آماری مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه میزان توافق تشخیصی بین دو پاتولوژیست برای استفاده از روش درجه بندی فوق از روش Cohen kappa coefficient استفاده شد.نتایج: ارتباط آماری خوبی بین شاخص های هیستولوژیک مورد نظر (به جز التهاب فضای پورت) و سطح سرمی آنزیم های آمینوترانسفراز وجود دارد (P<0.01). میزان توافق تشخیصی بین دو پاتولوژیست در نحوه گزارش ضایعات مختلف و مرتبط با NASH در همه شاخص های مورد بررسی در حد بسیار خوب بوده است (P<0.01).نتیجه گیری: سیستم پیشنهادی اصلاح شده فوق برای تعیین شدت ضایعات مربوط به NASH سهولت استفاده، تکرارپذیری و اعتبار مناسب داشته و می تواند به عنوان یک سیستم درجه بندی برای تعیین شدت ضایعات کبد چرب غیرالکلی و هپاتیت ناشی از آن مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: در سال های اخیر، گزارشات مختلف نشان داده است که سرطان معده در ایران از فراوانی بالایی برخوردار است، و در مردان در مرتبه دوم و در کل در رتبه چهارم قرار دارد. این مطالعه با هدف تعیین بقای 5 ساله مبتلایان به سرطان معده جراحی شده در انستیتو کانسر و بررسی برخی عوامل موثر بر آن طراحی و اجرا شده است. در موارد زیادی پیشامدهایی در طول مدت بررسی برای بیماران رخ می دهند که ممکن است نتایج نهایی را نیز تحت تاثیر قرار دهند. وارد کردن چنین متغیرهایی به عنوان متغیر وابسته به زمان در مدل پیشنهاد شده است، اما استفاده از مدل هایی که توزیع توام مدت زمان انتظار تا وقوع مرگ و زمان انتظار تا پیشامد واسط (در این مطالعه عود) را در نظر داشته باشند، مطمئنا جواب دقیقتری خواهد داشت. ما در این مقاله با استفاده از فرآیندهای تصادفی شبه مارکفی غیر همگن و با در نظر گرفتن طول عمر و نرخ انتقال به عنوان فرآیندهای تصادفی دوگانه به تحلیل داده ها پرداخته ایم.روش کار: این مطالعه 129 بیمار مبتلا به سرطان معده با پاتولوژی ادنو کارسینوما همراه با درگیری غدد لنفاوی واقع در مرحله 4 بیماری را که از ابتدای سال 1374 تا فروردین 1378 در بخش های جراحی انستیتو کانسر ایران تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار داد. اثر متغیرهای فردی مانند سن (در هنگام جراحی)، جنس، و اطلاعاتی در مورد بیماری مانند محل درگیری، تعداد غدد لنفاوی درگیر، نوع عمل جراحی، وجود متاستاز کبدی و دور دست، تعداد و نوع درمان های ثانویه دریافتی، بروز عود و زمان وقوع آن بر طول عمر بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل از روش کاپلان - مایر، مدل مخاطرات متناسب کاکس، فرآیندهای مارکفی غیر همگن، برآوردگر برسلو و از نرم افزارهای آماری S-PLUS 2000 و R استفاده گردید و سطح معنی داری 0.05 در نظر گرفته شد.نتایج: احتمال بقای 5 ساله بیماران مورد بررسی 18.6 درصد، و میانه طول عمر در این بررسی 18.90 ماه بوده است. بررسی همزمان اثر متغیرهای مختلف بر احتمال بقای بیماران با استفاده از مدل مخاطرات متناسب کاکس نشان داد که متغیرهای سن، و بروز عود بر شانس زنده ماندن بیماران تاثیرگذار بوده اند. همچنین بررسی ها بر اساس مدل مبتنی بر فرآیندهای تصادفی مارکفی غیرهمگن نشان داد که متغیرهای جنس، نوع و گستردگی عمل جراحی و محل درگیری بر زمان تاخیر بروز عود، و متغیر سن بر بقای پس از عود، و بقای بیماران بدون عود اثر داشته است.بحث و نتیجه گیری: بقای 5 ساله مبتلایان به سرطان معده در ایران اندک است. به نظر می رسد یکی از مهمترین دلایل پایین بودن شانس زنده ماندن این بیماران دیر مراجعه کردن بیماران برای تشخیص و درمان است. اکثر بیماران در مراحل نهایی بیماری مراجعه می کنند و در این وضعیت اکثرا دچار متاستازهای غدد لنفاوی، کبد و حتی دوردست هستند که در نتیجه درمان آنها مشکل تر خواهد شد. بنابراین آموزش های فراگیر از طریق رسانه های عمومی در مورد علایم اولیه این بیماری و نیز انجام معاینات دوره ای ضروری است.

مقدمه: مالاریا از جمله مهمترین بیماری های انگلی به عنوان یکی از مسایل مهم بهداشتی در کشورمان مطرح می باشد. با توجه به اهمیت دارودرمانی و مقاومت انگل به داروهای رایج مورد استفاده در سیاستگذاری های مربوط به درمان بیماری در کشورمان این مطالعه به انجام رسید.روش کار: طرح پایش تاثیر درمانی داروی کلروکین روی مالاریای فالسیپارم بدون عارضه برای اولین بار بر اساس پروتکل استاندارد سال 2002 سازمان جهانی بهداشت در استان های جنوب و جنوب شرقی کشور روی 144 بیمار مبتلا به فالسیپارم در سالهای 1381-2 به اجرا در آمده است.نتایج: براساس یافته های طرح در دو سال اجرای آن تنها 21.5 درصد بیماران مبتلا به مالاریای فالسیپارم به داروی کلروکین پاسخ بالینی و انگل شناسی مناسب و کافی (ACPR) داده اند. 17.4 درصد این بیماران شکست سریع در درمان (ETF)، 34.7 درصد شکست تاخیری از لحاظ بالینی (LCF) و 26.4 درصد شکست تاخیری از لحاظ انگل شناسی (LPF) را نشان داده اند.نتیجه گیری: بر طبق نتایج طرح تغییر داروی خط اول درمان مالاریای فالسیپارم بدون عارضه، یعنی کلروکین، اجتناب ناپذیر می باشد.

مقدمه: جامعه نگری یک شاخص مهم در بررسی عملکرد نظام های سلامت است و اجرای آن در حیطه داروسازی، وابسته به تعریف جایگاه مشخص حرفه در نظام سلامت است. تقویت ارتباطات حرفه ای و اجرای اصول داروسازی جامعه نگر، منجر به افزایش کیفیت ارایه خدمات در نظام سلامت خواهد شد. تحقیق حاضر، تهیه، طراحی و اجرا گردید تا بتوان از نتایج آن، در جهت اجرای این اصول استفاده کرد.روش کار: در یک مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی، 480 نفر از پزشکان و داروسازان شهر اصفهان انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه خود ایفای نگرش سنج 5 رتبه ای لیکرت بود، که برای افزایش روایی و پایایی آن، مراحل پیش مقدماتی و سپس مرحله پایلوت اجرا شد. روایی و پایایی در پرسشنامه پایلوت محاسبه گردید. از ضریب آلفای کرنباخ برای تعیین پایایی استفاده شد. آلفای کرنباخ پس از اصلاح پرسشنامه به 0.8 رسید. ورود و آنالیز اطلاعات با کمک نرم افزار SPSS ویرایش 10 صورت گرفت و از آزمون های تی استیودنت، مجذور کای و آنالیز واریانس جهت آنالیز داده ها استفاده گردید. در تعیین پایایی پرسشنامه، از محاسبات آنالیز عاملی استفاده و مقدار ویژه حساب شد. در نهایت، پرسشنامه اصلی، در قالب 35 گزاره استاندارد با روایی و پایایی مشخص و قابل قبول تهیه شد.نتایج: برای افزایش پایایی پس از حذف 13 گزاره )از مرحله پیش مقدماتی با 48 گزاره به مرحله نهایی با 35 گزاره( آلفای کورنباخ به 0.8 رسید. اختلاف میان پزشکان و داروسازان در خصوص "اصول آموزش پزشکی و داروسازی" و نیز، مفهوم "داروسازی جامعه نگر" معنی دار بود. براساس آنالیز عاملی، اکثر پزشکان و داروسازان با بازنگری نقش داروسازان و رسیدن به جایگاه بهینه داروسازی موافق بودند.بحث: واگذاری مسوولیت های مرتبط با حرفه داروسازی به داروسازان و ارایه مراقبت های دارویی و خدمات داروسازی جامعه نگر توسط آن ها، مورد توافق اکثر پزشکان و داروسازان بود. همچنین، ارایه آموزشهای مناسب و ویژه به دانشجویان دو رشته پزشکی و داروسازی و اصلاح سرفصل های درسی دانشکده های داروسازی، می تواند به بهبود این روند، کمک شایانی بنماید.

مقدمه: هدف اصلی این تحقیق تشریح ویژگی های مهم تولید علم در زمینه اعتیاد در کشور از طریق بررسی مقالات چاپ شده در مجلات علمی داخلی و خارجی طی سی سال گذشته بوده است.روش کار: برای انجام این پژوهش از بانک مقالات پژوهشی بهداشت روان مرکز ملی تحقیقات علوم پزشکی کشور (IranPsych) که شامل مقالات پژوهشی روانپزشکی، روانشناسی و علوم پایه اعصاب است استفاده شد. در این تحقیق، بررسی به مقالاتی محدود شد که در یک دوره سی ساله، از 1352 تا 1381 1973) تا 2002 میلادی( منتشر شده اند. در این مطالعه مقطعی - توصیفی اطلاعات زیر جمع آوری شدند: سال انتشار پژوهش، حوزه ها و موضوعات پژوهش، روش و محل پژوهش. جمع آوری اطلاعات توسط شش روانپزشک و روانشناس آموزش دیده انجام شد. پایایی بین آزماینده سنجیده شد که نشان دهنده توافق مطلوب بین ایشان بود.یافته ها: از میان 3031 مقاله با مشخصات یاد شده، 7.19 درصد 218) مقاله( مربوط به اعتیاد بوده اند. اعتیاد شایع ترین اختلال روانپزشکی مورد مطالعه پس از اختلالات خلقی بوده است. حدود 40 درصد از این مقالات در مجلات خارجی به چاپ رسیده بودند. بیش از 70 درصد این مقالات در 5 سال آخر منتشر شده بودند. حوزه های مختلف تحقیقات به ترتیب عبارت بودند از: تحقیقات بالینی، علوم پایه، روان شناسی و مطالعات همه گیرشناسی. دو سوم این مطالعات به مواد اپیوییدی، و سهم ناچیزی به الکل و سایر مواد پرداخته بودند. تنها 14 مقاله به درمان های دارویی - فیزیکی، و 2 مقاله به درمان های روانی - اجتماعی پرداخته بودند.نتیجه گیری: گرچه به نظر می رسد مقالات مربوط به اعتیاد، نسبت قابل توجهی از کل مقالات مربوط به بهداشت روان را تشکیل می دهد، لیکن با توجه به شیوع اعتیاد در کشور تعداد این مقالات قابل توجه نیست. همچنین توجه ناکافی به پژوهش های مداخله ای و مطالعات اجتماعی مشهود است و ضرورت برنامه ریزی برای ارتقای پژوهش های انجام شده و منتشر شده را مطرح می نماید.

مقدمه: افکار مزاحم و رخنه کننده از خصوصیات اصلی اختلال وسواسی - اجباری می باشد. یافته های اخیر نشان می دهد شیوه برخورد افراد بهنجار و نابهنجار با افکار مزاحم و رخنه کننده متفاوت است. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین شدت وسواس و راهبردهای کنترل افکار مزاحم و رخنه کننده بود.روش کار: به منظور سنجش شدت وسواس فکری - عملی از مقیاس وسواس فکری - عملی پادوآ و برای سنجش راهبردهای کنترل افکار مزاحم و رخنه کننده از پرسشنامه کنترل فکر استفاده شد. گروه نمونه، شامل 110 نفر 57) پسر، 53 دختر( دانشجو بود که دو مقیاس فوق را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: یافته ها نشان داد که راهبردهای کنترل افکار مزاحم و رخنه کننده "ارزیابی مجدد"، "نگرانی" و "تنبیه" پرسشنامه کنترل فکر، توانستند به طور مثبتی شدت وسواس را پیش بینی کنند. همچنین، نشان داده شد که راهبرد توجه برگردانی می تواند کاهش احساس از دست دادن کنترل روی فعالیت های ذهنی - یکی از خرده مقیاس های پادوآ - را پیش بینی کند.بحث: بنابراین نتایج توصیه می شود که بیماران وسواسی تشویق شوند تا راهبردهای تنبیه، نگرانی و ارزیابی مجدد را کنار بگذارند و از راهبردهای دیگری مانند توجه برگردانی به نحو موثرتری استفاده کنند.

مقدمه: ارزش جراحی رفع فشار و زمان آن بعد از ضایعه کامل نخاعی مورد بحث است. این مطالعه بر آنست که ارزش جراحی رفع فشار و زمان آنرا در ضایعه کامل نخاعی در موش ها بررسی کند.روش کار: 126 موش ماده انتخاب شدند. نخاع پس از لامینکتومی در محل T9 با کلیپس مینی یا شارگیل فشرده شد. حیوانات در 5 گروه زمانی فشردن نخاع به مدت 3 ثانیه، 1 ساعت، 6 ساعت، 3 هفته، عدم رفع فشار و گروه کنترل تقسیم شدند. ارزیابی حرکتی اندام های تحتانی موش ها با معیار BBB انجام شد. پاتولوژی نخاع از نظر حداکثر درصد سطح مقطع آسیب و شدت التهاب، احتقان، خونریزی، نکروز، فیبروز و گلیوز به طور دو سوکور مقایسه شد.نتایج: میزان بقا در بین گروه های فشرده شده اختلاف معنی داری نداشت. متوسط BBB در گروه 3 ثانیه تا روز 46 به طور بارز بیشتر از باقی گروه ها بود (P<0.05). تنها BBB گروه 3 ثانیه به طور بارز با گذشت زمان افزایش داشت. فقدان رفلکس دمی با BBB صفر ارتباط داشت. تفاوت معنی داری بین گروه های مختلف از نظر درصد، سطح مقطع آسیب یافت شد (P=0.039).نتیجه گیری: توانایی حرکت اندام تحتانی موش های با رفع فشار فوری بهبود یافت. رفع فشار بسیار زودرس از نخاع در فلج ضربه ای موش ها مفید می باشد. همچنین در ضایعات کامل نخاعی موش ها ارتباط بارز بین فقدان رفلکس دمی و BBB=0 وجود دارد.

مقدمه: در حالیکه شیوع ژن تالاسمی مینور در کشور 4-8 درصد است، این شیوع در استان سیستان و بلوچستان و فارس به 10 درصد هم می رسد. با توجه به شیوع بالای این بیماری در استان سیستان و بلوچستان و استان فارس و همچنین وجود شرایط متفاوت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این دو استان، در این مطالعه سعی شده است با یک رویکرد تحلیل تصمیم گیری براساس بهترین شواهد موجود، شاخص هزینه اثربخشی نهایی برنامه پیشگیری از تالاسمی را در طی سال های اخیر محاسبه نماییم.روش کار: این مطالعه یک ارزشیابی از نوع خارجی و نهایی می باشد. پس از ترسیم درخت تصمیم گیری، شاخص های ارزیابی برنامه که شامل میزان پوشش برنامه، میزان بروز تالاسمی ماژور در سال، اثربخشی مشاوره قبل از ازدواج (فراوانی انصراف از ازدواج پس از مشاوره به کل ناقلین شناسایی شده)، هزینه - اثربخشی نهایی (هزینه صرف شده برای جلوگیری از تولد یک کودک تالاسمی ماژور) بود، مشخص گردید. سپس داده های مربوط در طی سال های 1377-1381 از مراکز مختلف شامل معاونت بهداشت استان، سازمان ثبت احوال، استانداری و سایر مراکز مربوطه کسب گردید. داده های جمع آوری شده به همراه هزینه ها در درخت تصمیم گیری جاگذاری و به روش Average folding back مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: شاخص پوشش برنامه پیشگیری از تالاسمی در استان سیستان و بلوچستان در سال 79، 70.9 درصد بود و در سال 1381 به%77 افزایش یافت. متوسط این میزان در استان فارس در طی سال های بررسی نیز حدود 70 درصد بود. در استان سیستان و بلوچستان، میزان انصراف از ازدواج در ناقلین تالاسمی مینور %3.5 در سال 1379 و در سال %0.5 1381 بود. در حالیکه متوسط این میزان در استان فارس در سال %62.1 1379 و در سال %48 1381 بود. میزان بروز تالاسمی ماژور در کل استان سیستان و بلوچستان در سال 1378، 150 کودک در هر صد هزار تولد زنده و در سال 1381 به میزان 180 کودک در صد هزار تولد زنده افزایش داشته است. این میزان در سال 1377 در استان فارس 72 کودک در صدهزار تولد زنده بود که در سال 1381 به 24.8 تقلیل یافت. شاخص هزینه - اثربخشی برنامه نشان می دهد که به ازای پیشگیری از تولد یک کودک مبتلا به تالاسمی ماژور در استان سیستان و بلوچستان 310,000,000 ریال و در استان فارس حدود 13,330,000 ریال هزینه صرف می شود.بحث: با وجود نتایج موفقیت آمیز برنامه پیشگیری از تالاسمی در کل کشور، مطالعات ارزشیابی در دو استان سیستان و بلوچستان و فارس نتایج متفاوتی را نشان داد. با وجود اقدامات انجام گرفته و افزایش مختصر شاخص پوشش برنامه در سال های اخیر در استان سیستان و بلوچستان، هزینه پیشگیری از تولد یک کودک تالاسمی ماژور حدود 30 برابر این هزینه در استان فارس است. کم بودن میزان انصراف از ازدواج در ناقلین تالاسمی، عدم پوشش برنامه بر مزدوجین قبل از سال 1375، عدم وجود تسهیلات آزمایش قبل از تولد (PND) در سال های مورد بررسی، نرخ بالای باروری کلی و عمومی، رواج ازدواج های غیررسمی و طایفه ای و مراجعه به مراکز مشاوره پس از عقد از علل این نتیجه در استان سیستان و بلوچستان می باشد. پیشنهاد می شود در اجرای این برنامه در کشور، مقتضیات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی استان ها در نظر گرفته شود. برای انجام آن راهبردهای منطقه ای اتخاذ گردد.